What do you think?
Rate this book
Willem die Madoc maakte
In het voorjaar van 2017 ontdekt een Vlaamse mediëvist een verzamelhandschrift uit de dertiende eeuw. Bij bestudering raakt hij ervan overtuigd dat dit boekwerk eigenhandig werd geschreven door Willem, de dichter van het fameuze Van den vos Reynaerde en het mysterieuze boek Madoc.
Wanneer het de mediëvist niet lukt een cryptisch document hieruit, de sleutel tot het mysterie, te ontraadselen raakt hij in een staat van uitputting. In een visioen ziet hij dan voor zich hoe strandvissers tijdens een storm in 1196 een kleuter uit de branding halen. Die blijkt de enige overlevende van een schipbreuk te zijn. De jongen, een vermoedelijk koningskind, brengt zijn jeugdjaren door in een klooster nabij Brugge. Hij vertrekt om uit te zoeken waar hij vandaan komt. Onder de naam Madoc leidt hij een leven als ridder en vecht duels op leven en dood uit. Jarenlang is hij de rechterhand van de legendarische graaf Hincmar van Mourille. In Parijs ontpopt hij zich tot agnost en vrijdenker. Zwervend door Europa ontmoet hij een Brabantse dichteres. Hij volgt haar naar het noorden. Maar in der Lage Landen is de inquisitie actief. De ketterjagers krijgen ook deze man in het vizier.
In een enerverende roman onthult Nico Dros ons het leven en de geschiedenis van de raadselachtige Madoc, aan wie Willem een boek wijdde.
Wanneer het de mediëvist niet lukt een cryptisch document hieruit, de sleutel tot het mysterie, te ontraadselen raakt hij in een staat van uitputting. In een visioen ziet hij dan voor zich hoe strandvissers tijdens een storm in 1196 een kleuter uit de branding halen. Die blijkt de enige overlevende van een schipbreuk te zijn. De jongen, een vermoedelijk koningskind, brengt zijn jeugdjaren door in een klooster nabij Brugge. Hij vertrekt om uit te zoeken waar hij vandaan komt. Onder de naam Madoc leidt hij een leven als ridder en vecht duels op leven en dood uit. Jarenlang is hij de rechterhand van de legendarische graaf Hincmar van Mourille. In Parijs ontpopt hij zich tot agnost en vrijdenker. Zwervend door Europa ontmoet hij een Brabantse dichteres. Hij volgt haar naar het noorden. Maar in der Lage Landen is de inquisitie actief. De ketterjagers krijgen ook deze man in het vizier.
In een enerverende roman onthult Nico Dros ons het leven en de geschiedenis van de raadselachtige Madoc, aan wie Willem een boek wijdde.
592 pages, Hardcover
First published April 1, 2021
47 people are currently reading
861 people want to read
About the author
Nico Dros
13 books17 followersNico Dros (Texel, 1956) studeerde geschiedenis in Amsterdam. Hij debuteerde in 1991 met de historische roman Noorderburen over de lotgevallen van een aristocraat die in de Franse tijd naar een vergeten dorp wordt verbannen. Het boek werd in 1992 genomineerd voor de AKO-Literatuurprijs. In 1994 volgde de verhalenbundel Familiezaken en in 1999 Ter hoogte van het Salsa-paviljoen, een roman over een groep van Texel afkomstige jongeren die begin jaren zeventig in Amsterdam een eigen migrantenkolonie sticht. In 2003 verscheen Het angstzweet der kolonialen, een bundel essays over Java gedurende de eeuwen van Nederlandse overheersing. In negen beschouwingen over historische en letterkundige onderwerpen brengt Nico Dros verschillende episoden uit dit bewogen tijdvak tot leven. Twee jaar later publiceerde hij De sprekende slang. Een kleine geschiedenis van laaglands fundamentalisme. Dit boek werd genomineerd voor de Libris Geschiedenis Prijs en werd vijf keer herdrukt.
Zie ook: www.nicodros.nl
Zie ook: www.nicodros.nl
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 211 reviews
May 5, 2021
Belezen komt men ten ijs
Inhalig las ik deze wonderschone roman
Waar een drenkeling, ridder en schrijver
In staat is heiligen te straffen
Lezer en luisteraar aan zich te binden
Liefde en lust laat zegenvieren
En te laten zien wat schoonheid vermag
Madoc is niet langer een queeste
En daarmee wordt de fictie werkelijkheid
Inhalig las ik deze wonderschone roman
Waar een drenkeling, ridder en schrijver
In staat is heiligen te straffen
Lezer en luisteraar aan zich te binden
Liefde en lust laat zegenvieren
En te laten zien wat schoonheid vermag
Madoc is niet langer een queeste
En daarmee wordt de fictie werkelijkheid
August 5, 2022
Wat een pretentieuze en zelfs beangstigende en verwerpelijke roman. Dit dikke boek van bijna 600 pagina’s oogst overal veel lof - nominaties voor Libris, Boon én KANTL - en er worden auteurs en teksten uit mijn vakgebied in opgevoerd: Reynaert, Madoc, Hadewijch en ook heel wat Karelepiek. Ik voelde me daarom wel verplicht dit te lezen. Het ‘voorspel’ (p. 5-41) bevat een speelse bronnenfictie die me zin gaf verder te lezen. Maar dan begint het eigenlijke verhaal dat vooral veel weg heeft van een historische jeugdroman (genre Kruistocht in spijkerbroek) maar dan zonder echte spanning of een boeiend conflict. Er wordt een stereotiep beeld opgehangen van de donkere middeleeuwen waarin de geestelijkheid bijna zonder uitzondering bestaat uit seksuele perverten en geldbeluste opportunisten. En uiteraard wordt er veel gemarteld vooraleer de ketters en heksen op de brandstapel belanden. Het hoofdpersonage daarentegen wordt weergegeven alsof hij in zijn eentje de incarnatie is van de Verlichting, de enige die het licht ziet. Nogal mannelijk puberaal zijn de talrijke fantasieën rond vrije seks (vrouwen laten zich graag en veelvuldig door het hoofdpersonage ‘bezitten’). Maar echt ongemakkelijk werd ik van de passages waarin de lof wordt gezongen van de ‘Dietse’ literatuur en dan met name de Reynaert en de gewelddadige epische teksten rond Karel de Grote (Roelantslied en Vier Heemskinderen). Daarin én vooral ook in het droomgedicht dat Madoc zogezegd zou hebben geschreven komt een wereldbeeld naar voren dat - in mijn beleving - nauw aansluit bij de liefde van de nazi’s voor de Germaanse mythologie en voor de stoere middeleeuwse literatuur. Ik kan me vergissen maar dit boek ruikt mij allesbehalve fris.
PS wellicht klinkt mijn bespreking wat zwaar op de hand maar de pretentie van deze auteur lijkt te zijn ‘waarheden over het menselijk bestaan te onthullen’ (p. 580-581). Als die zogenaamde ‘waarheden’ op een fascistoïde heilstaat lijken aan te sturen, met een martiale retoriek waarin je moet doden om te voorkomen dat je gedood gaat worden (vgl. p. 564), én als daarvoor de Middelnederlandse literatuur wordt geïnstrumentaliseerd, mag ik, denk ik, niet zwijgen.
PS wellicht klinkt mijn bespreking wat zwaar op de hand maar de pretentie van deze auteur lijkt te zijn ‘waarheden over het menselijk bestaan te onthullen’ (p. 580-581). Als die zogenaamde ‘waarheden’ op een fascistoïde heilstaat lijken aan te sturen, met een martiale retoriek waarin je moet doden om te voorkomen dat je gedood gaat worden (vgl. p. 564), én als daarvoor de Middelnederlandse literatuur wordt geïnstrumentaliseerd, mag ik, denk ik, niet zwijgen.
August 4, 2021
Ik heb echt mijn best gedaan om het een leuk boek te vinden, want het had de potentie om de Nederlandse Possession of In de naam van de roos te zijn, maar uiteindelijk geef ik het naar boven afgerond 2 sterren. Ik heb het te vaak dichtgeknald, gefrustreerd door de makkelijke, voorspelbare verhaallijn, de uitleggerige Wikipedia passages, en de vreselijk oppervlakkige en slecht uitgewerkte vrouwen die als enige doel hadden verliefd te worden op Madoc en seks met hem te hebben.
March 31, 2023
Historical novel about one of the greatest mysteries of Middle Dutch literature: who was the author of the satirical animal epic Reynaert (13th century)? Unfortunately, Nico Dros is only partially successful. Dutch review below.
De premisse van deze historische roman is best interessant, want die betreft één van de grootste mysteries van de Middelnederlandse literatuur: wie was de schrijver van de Reynaert-satire? Uit de aanhef van dat meest bekende vroeg-Nederlandse geschrift weten dat het “Willem, die Madoc maakte” was, maar ook niks meer. Nico Dros is met dat gegeven ingenieus aan de slag gegaan. Hij laat een gesjeesde specialist Middelnederlandse literatuur, Willem de Reuvere, een manuscript ontdekken dat hem op het spoor zet van het Reynaert-mysterie, en hij laat die Willem meteen ook, een verhaal over een 13de eeuwse man schrijven, aanvankelijk bij wijze van ontspanning maar al vlug duidelijk een geval van “écriture automatique”. Ik ga niet meer verklappen, om het leesplezier niet te vergallen.
Dros gaat zoals gezegd ingenieus te werk en maakt er een verhaal van dat twijfelt tussen een jongensachtig avonturenroman, een schoolboek over het Middeleeuwse leven en een traktaat over de act van het schrijven en de rol van literatuur. Behoorlijk ambitieus dus, inderdaad. En ik ga niet ontkennen dat hij zich al bij al behoorlijk uit de slag trekt. Alleen, Dros vergaloppeert zich af en toe in heel didactische beschrijvingen, bijvoorbeeld over de vervaardiging van perkament of inkt, en ook de antiklerikale en seksuele passages zijn wel heel dik aangezet, misschien naar het model van de scabreuze volksromans van die tijd (denk aan Chaucer's The Canterbury Tales). Maar wat me uiteindelijk het meest stoorde, is dat zijn taalgebruik regelmatig erg schools is, ronduit gekunsteld zelfs, dat bepaalde wendingen en voorstellingen niet helemaal steek houden, en dat de vrouwen er in deze roman zo bekaaid vanaf komen. Ik begrijp dat het niet vanzelf spreekt om een historische roman te schrijven over een periode die zo ver van ons af staat, maar sommigen lukt het wel, zoals ik onlangs merkte toen ik Cathedral van Ben Hopkins las, dat zich ongeveer in dezelfde periode (13de eeuw) afspeelt, en wél een geslaagd voorbeeld is van een evenwichtig, goed verteld en gecomponeerd historisch verhaal is.
De premisse van deze historische roman is best interessant, want die betreft één van de grootste mysteries van de Middelnederlandse literatuur: wie was de schrijver van de Reynaert-satire? Uit de aanhef van dat meest bekende vroeg-Nederlandse geschrift weten dat het “Willem, die Madoc maakte” was, maar ook niks meer. Nico Dros is met dat gegeven ingenieus aan de slag gegaan. Hij laat een gesjeesde specialist Middelnederlandse literatuur, Willem de Reuvere, een manuscript ontdekken dat hem op het spoor zet van het Reynaert-mysterie, en hij laat die Willem meteen ook, een verhaal over een 13de eeuwse man schrijven, aanvankelijk bij wijze van ontspanning maar al vlug duidelijk een geval van “écriture automatique”. Ik ga niet meer verklappen, om het leesplezier niet te vergallen.
Dros gaat zoals gezegd ingenieus te werk en maakt er een verhaal van dat twijfelt tussen een jongensachtig avonturenroman, een schoolboek over het Middeleeuwse leven en een traktaat over de act van het schrijven en de rol van literatuur. Behoorlijk ambitieus dus, inderdaad. En ik ga niet ontkennen dat hij zich al bij al behoorlijk uit de slag trekt. Alleen, Dros vergaloppeert zich af en toe in heel didactische beschrijvingen, bijvoorbeeld over de vervaardiging van perkament of inkt, en ook de antiklerikale en seksuele passages zijn wel heel dik aangezet, misschien naar het model van de scabreuze volksromans van die tijd (denk aan Chaucer's The Canterbury Tales). Maar wat me uiteindelijk het meest stoorde, is dat zijn taalgebruik regelmatig erg schools is, ronduit gekunsteld zelfs, dat bepaalde wendingen en voorstellingen niet helemaal steek houden, en dat de vrouwen er in deze roman zo bekaaid vanaf komen. Ik begrijp dat het niet vanzelf spreekt om een historische roman te schrijven over een periode die zo ver van ons af staat, maar sommigen lukt het wel, zoals ik onlangs merkte toen ik Cathedral van Ben Hopkins las, dat zich ongeveer in dezelfde periode (13de eeuw) afspeelt, en wél een geslaagd voorbeeld is van een evenwichtig, goed verteld en gecomponeerd historisch verhaal is.
August 4, 2021
Dit begon zo veelbelovend - en toen bleek dat Nico Dros gewoon geen historische romans kan schrijven. Dit wordt vergeleken met Umberto Eco, maar Eco kan de middeleeuwen beschrijven alsof het zijn achtertuin is waar een groep studievrienden zitten te drinken, terwijl je bij Dros nooit vergeet dat iemand heel graag wil laten zien wat hij allemaal weet.
Hij maakte alle klassieke fouten:
* een onverklaarbaar modern personage : (waarom -WAAROM- begint Madoc 250 jaar eerder dan de rest van de werld humanistisch schrift te gebruiken? Omdat het makkelijker schrijft? Niet voor scribes die zijn opgeleid met gothisch en snelschrift!)
* eindeloze beschrijvingen van bepaalde processen (hoe maakten ze perkament? Wat voor poldermogelijkheden waren er in 13e eeuw noord-Frankrijk?) die verder nergens mee te maken hebben
Nu we het daar toch over hebben: al dat onderzoek naar perkament, en ze gebruiken het nog steeds alsof het modern papier is? Ik snap dat schrijvers geobsedeerd zijn met het geschreven woord, maar waarom zou Hadewijch de liederen in een boek krijgen in plaats van ze horen? Waarom schrijft Madoc alle notities over lokale pachtmogelijkheden op in schoonschrift in plaats van aantekeningen om zijn geheugen te helpen? Als je een boek schrijft dat zich afspeelt in een andere tijd, moet je er ook rekening mee houden dat sommige manieren van communicatie gewoon te duur waren & mensen dus anders leefden.
* personages die elkaar de situatie uitleggen alsof ze voor een groep vierdeklassers staan en meteen een les willen geven over religieuze intolerantie & middeleeuwse politieke intrigue, zonder dat er ook maar een beetje wordt gelet op hoe mensen echt met elkaar praten
* De kerk is evil, huhuhuhuhuh! : ieder lid van de clerus is een huichelachtige pedofiel. Dat is de diepgang die ze krijgen.
* kijk, ik heb onderzoek gedaan! - zoals wanneer hij de vierde Ecloga samenvat/half-vertaalt, zonder dat dat ook maar ergens mee te maken heeft?
En dan misschien wel het allerergste:
* De 'moderne' schrijver die uitlegt waarom hij bepaalde keuzes maakt. Mochten lezers nog vragen hebben over ambigue momenten of de betekenis van het plot, maak je geen zorgen: alles wordt stap voor stap uitgelegd.
Alsof het een middelbare school geschiedenisboek is, eigenlijk.
Hij maakte alle klassieke fouten:
* een onverklaarbaar modern personage : (waarom -WAAROM- begint Madoc 250 jaar eerder dan de rest van de werld humanistisch schrift te gebruiken? Omdat het makkelijker schrijft? Niet voor scribes die zijn opgeleid met gothisch en snelschrift!)
* eindeloze beschrijvingen van bepaalde processen (hoe maakten ze perkament? Wat voor poldermogelijkheden waren er in 13e eeuw noord-Frankrijk?) die verder nergens mee te maken hebben
Nu we het daar toch over hebben: al dat onderzoek naar perkament, en ze gebruiken het nog steeds alsof het modern papier is? Ik snap dat schrijvers geobsedeerd zijn met het geschreven woord, maar waarom zou Hadewijch de liederen in een boek krijgen in plaats van ze horen? Waarom schrijft Madoc alle notities over lokale pachtmogelijkheden op in schoonschrift in plaats van aantekeningen om zijn geheugen te helpen? Als je een boek schrijft dat zich afspeelt in een andere tijd, moet je er ook rekening mee houden dat sommige manieren van communicatie gewoon te duur waren & mensen dus anders leefden.
* personages die elkaar de situatie uitleggen alsof ze voor een groep vierdeklassers staan en meteen een les willen geven over religieuze intolerantie & middeleeuwse politieke intrigue, zonder dat er ook maar een beetje wordt gelet op hoe mensen echt met elkaar praten
* De kerk is evil, huhuhuhuhuh! : ieder lid van de clerus is een huichelachtige pedofiel. Dat is de diepgang die ze krijgen.
* kijk, ik heb onderzoek gedaan! - zoals wanneer hij de vierde Ecloga samenvat/half-vertaalt, zonder dat dat ook maar ergens mee te maken heeft?
En dan misschien wel het allerergste:
* De 'moderne' schrijver die uitlegt waarom hij bepaalde keuzes maakt. Mochten lezers nog vragen hebben over ambigue momenten of de betekenis van het plot, maak je geen zorgen: alles wordt stap voor stap uitgelegd.
Alsof het een middelbare school geschiedenisboek is, eigenlijk.
Read
July 30, 2021Wat is me dit boek tegengevallen.
Umberto Eco, T.H. White, Hilary Mantel, een roman als een jongensboek, heerlijke vertelling: verschillende recensenten kwamen superlatieven te kort om deze oefening in het schrijven van een historische roman te kenschetsen. En mooi geschreven is het zeker, chapeau; maar mij bekroop vooral het gevoel: wat een verspilling van woordenrijkdom en stilistisch talent voor een vertelling zonder enige stuwing en drang, zonder werkelijk interessante personages of dubbele bodems. Het had allemaal meer weg van een wensdroom dan van een interessante roman waarin voor de hoofdpersoon iets op het spel staat. Die hoofdpersoon (achtereenvolgens Beda, Madoc en Willem geheten) is bovendien een simpele stand-in voor de hedendaagse lezer, met een hedendaagse wereldbeschouwing, die gedropt wordt in de Middeleeuwen en met lichte verbazing kijkt hoe zijn tijdgenoten zich overgeven aan bijgeloof en religieus fanatisme. En die doorgaans netjes de keuzes maakt die wij moderne lezers ook zouden doen.
Van een echte poging om zich in de middeleeuwse mentaliteit in te leven is niet echt sprake; wel wordt er in didactische passages veel over vertéld. Het taalgebruik varieert van lange volzinnen die met een sprenkeling van lichtjes archaïserende taal de tekst iets middeleeuws en historisch moeten geven, tot dialogen die soms nadrukkelijk eenentwintigste-eeuws van toon en dictie zijn. Dat is overigens geen onkunde of knulligheid van de auteur, want het is duidelijk dat die heel wat kan en weet wat hij wil (denk ik); maar voor mij werkt het niet.
En helemaal goed doordacht lijkt het mij soms toch ook niet. Hier hoor ik niet echt de taal van de kruistochten:
Dat mag, ook met moderniserende historische fictie kun je leuke dingen doen. Maar waarom wordt diezelfde vrouw vervolgens ook zo'n zin in de mond gelegd, met dat literaire, niet echt modern-spreektalige 'wat zullen wij dan nog'?
Ik moest bij het lezen niet zozeer denken aan Eco (waarvan m.i. de literaire waarde trouwens ook nogal wordt overschat) of Mantel, maar eerder aan Thomas Rosenboom en zijn Gewassen vlees. En niet omdat dit boek zich daarmee kan meten, maar juist omdat het er wat mij betreft zo schril bij afsteekt. De soms groteske humor, de dubbelhartigheid van de hoofdpersoon (en de navenant ambivalente gevoelens die je daar als lezer bij hebt), en de enorme stuwing die Rosenboom een plot weet mee te geven – dat is wat ik hier allemaal miste, en waarom deze roman voor mij leegliep als een luchtballon.
Umberto Eco, T.H. White, Hilary Mantel, een roman als een jongensboek, heerlijke vertelling: verschillende recensenten kwamen superlatieven te kort om deze oefening in het schrijven van een historische roman te kenschetsen. En mooi geschreven is het zeker, chapeau; maar mij bekroop vooral het gevoel: wat een verspilling van woordenrijkdom en stilistisch talent voor een vertelling zonder enige stuwing en drang, zonder werkelijk interessante personages of dubbele bodems. Het had allemaal meer weg van een wensdroom dan van een interessante roman waarin voor de hoofdpersoon iets op het spel staat. Die hoofdpersoon (achtereenvolgens Beda, Madoc en Willem geheten) is bovendien een simpele stand-in voor de hedendaagse lezer, met een hedendaagse wereldbeschouwing, die gedropt wordt in de Middeleeuwen en met lichte verbazing kijkt hoe zijn tijdgenoten zich overgeven aan bijgeloof en religieus fanatisme. En die doorgaans netjes de keuzes maakt die wij moderne lezers ook zouden doen.
Van een echte poging om zich in de middeleeuwse mentaliteit in te leven is niet echt sprake; wel wordt er in didactische passages veel over vertéld. Het taalgebruik varieert van lange volzinnen die met een sprenkeling van lichtjes archaïserende taal de tekst iets middeleeuws en historisch moeten geven, tot dialogen die soms nadrukkelijk eenentwintigste-eeuws van toon en dictie zijn. Dat is overigens geen onkunde of knulligheid van de auteur, want het is duidelijk dat die heel wat kan en weet wat hij wil (denk ik); maar voor mij werkt het niet.
En helemaal goed doordacht lijkt het mij soms toch ook niet. Hier hoor ik niet echt de taal van de kruistochten:
‘Dus jij dacht dat er onderhand wel genoeg is geleden?’ vroeg Madoc.
‘Wat u zegt,’ zei Sofia.
‘Tutoyeer me maar,’ zei Madoc.
‘Is goed,’ zei ze. ‘Ik was al bijna zelf zo ver.’
Dat mag, ook met moderniserende historische fictie kun je leuke dingen doen. Maar waarom wordt diezelfde vrouw vervolgens ook zo'n zin in de mond gelegd, met dat literaire, niet echt modern-spreektalige 'wat zullen wij dan nog'?
En als God almachtig en alwetend is, wat zullen wij dan nog bidden en smeken?’
Ik moest bij het lezen niet zozeer denken aan Eco (waarvan m.i. de literaire waarde trouwens ook nogal wordt overschat) of Mantel, maar eerder aan Thomas Rosenboom en zijn Gewassen vlees. En niet omdat dit boek zich daarmee kan meten, maar juist omdat het er wat mij betreft zo schril bij afsteekt. De soms groteske humor, de dubbelhartigheid van de hoofdpersoon (en de navenant ambivalente gevoelens die je daar als lezer bij hebt), en de enorme stuwing die Rosenboom een plot weet mee te geven – dat is wat ik hier allemaal miste, en waarom deze roman voor mij leegliep als een luchtballon.
June 15, 2022
Dichtkunst van het epos (of tragedie) vermengt met geschiedschrijving. Dat levert een boeiende historische roman op. Aanrader.
September 18, 2024
? Leeskring Leiderdorp 20/9/22
🤔Ik had het van te voren niet gedacht, maar het hele boek (wel een behoorlijke zit natuurlijk: bijna 600 bladzijdes...) was en bleef boeiend. Mijn leeservaring over de middeleeuwen beperkt zich tot Narziss en Goldmund en De ommegang, die ik beiden heel mooi vond, maar dit boek had weer heel andere onderwerpen, die tot mijn verbazing ook bleven boeien, terwijl een historische roman niet per se mijn favoriet is. Het inhouden bij de afstraffing van Elmus, het kruis van bloed na de zelfmoord van Lucia en de "Lieve Gunsteling" achtige gedachtegang (zinnen zonder punten) bij het ingemetseld zijn, zijn onderwerpen die me bij gaan blijven van dit mooie boek.
=> Misschien toch een keer Umberto Eco lezen, maar voorlopig even geen middeleeuwen meer ;-)
MW 20/9/22
🤔Ik had het van te voren niet gedacht, maar het hele boek (wel een behoorlijke zit natuurlijk: bijna 600 bladzijdes...) was en bleef boeiend. Mijn leeservaring over de middeleeuwen beperkt zich tot Narziss en Goldmund en De ommegang, die ik beiden heel mooi vond, maar dit boek had weer heel andere onderwerpen, die tot mijn verbazing ook bleven boeien, terwijl een historische roman niet per se mijn favoriet is. Het inhouden bij de afstraffing van Elmus, het kruis van bloed na de zelfmoord van Lucia en de "Lieve Gunsteling" achtige gedachtegang (zinnen zonder punten) bij het ingemetseld zijn, zijn onderwerpen die me bij gaan blijven van dit mooie boek.
=> Misschien toch een keer Umberto Eco lezen, maar voorlopig even geen middeleeuwen meer ;-)
MW 20/9/22
Read
November 3, 2024Ik ben twee maanden geleden begonnen aan een promotie-onderzoek over de extreemrechtse toe-eigening van de Middeleeuwen en Renaissance. Dus ik zou hier eigenlijk een lang essay moeten schrijven over de paralellen met de nazistische Germanenliefde en het impliciete verlangen naar een “fascistoïde heilstaat” die prof. Remco Sleiderink al heeft aangewezen in zijn recensie. Maar eerlijk gezegd heb ik daar niet zo heel veel zin in. Want hoewel Dros (waarschijnlijk onbewust) inderdaad een hoop problematische clichés gebruikt die ook welig tieren in alt-right kringen, voelde ik tijdens het lezen eerder verveling dan verontwaardiging.
Er is echt geen enkele reden dat Dros 200 pagina’s moet uittrekken voor Willy’s boekhoudavonturen aan het hof van Hincmar als hij daarna opeens weer bij nul moet beginnen met alleen een litteken en wat meer ervaring in bed. Sowieso is het boek veel te episodisch opgebouwd om ooit echt spannend te zijn. Met een hoofdpersonage wiens anachronistische liberalisme nooit echt geloofwaardig overkomt binnen de “donkere” Middeleeuwen waarin hij opgroeit; mannelijke bijpersonages die óf Willy conveniently* al het geld en de macht geven die hij nodig heeft, óf iedereen molesteren en op de brandstapel gooien; en vrouwen die ogenschijnlijk door Willy worden “bevrijd” van de patriarchale huwelijksmoraal maar in de praktijk alleen maar seksobjecten zijn.
Er is wat mij betreft niet mis met pulpy, postmoderne ridderavonturen, maar Dros heeft noch de grenzeloze kennis van de Middeleeuwen noch het gevoel voor stijl dat zijn overduidelijke idool Umberto Eco wel heeft – waardoor dit uiteindelijk zowel als tijddsschets als avonturenroman niet overtuigt.
*is er een goede Nederlandse vertaling van dit woord die dezelfde lading draagt?
Er is echt geen enkele reden dat Dros 200 pagina’s moet uittrekken voor Willy’s boekhoudavonturen aan het hof van Hincmar als hij daarna opeens weer bij nul moet beginnen met alleen een litteken en wat meer ervaring in bed. Sowieso is het boek veel te episodisch opgebouwd om ooit echt spannend te zijn. Met een hoofdpersonage wiens anachronistische liberalisme nooit echt geloofwaardig overkomt binnen de “donkere” Middeleeuwen waarin hij opgroeit; mannelijke bijpersonages die óf Willy conveniently* al het geld en de macht geven die hij nodig heeft, óf iedereen molesteren en op de brandstapel gooien; en vrouwen die ogenschijnlijk door Willy worden “bevrijd” van de patriarchale huwelijksmoraal maar in de praktijk alleen maar seksobjecten zijn.
Er is wat mij betreft niet mis met pulpy, postmoderne ridderavonturen, maar Dros heeft noch de grenzeloze kennis van de Middeleeuwen noch het gevoel voor stijl dat zijn overduidelijke idool Umberto Eco wel heeft – waardoor dit uiteindelijk zowel als tijddsschets als avonturenroman niet overtuigt.
*is er een goede Nederlandse vertaling van dit woord die dezelfde lading draagt?
March 17, 2022
Willem die Madocke maecte is toch een zinnetje die vele middeleeuwse taalkundigen tot frustratie (of wanhoop?) moet hebben gedreven: we weten namelijk niks van Willem en van het verhaal Madocke al helemaal niet. Misschien was dat de aanleiding voor Nico Dros (1956) om er een verhaal over te maken.
De Vlaamse mediëvist Willem de Reuvere komt een onbekend Middelnederlands manuscript op het spoor. Zou dit dan het beroemde manuscript Madoc zijn? Willems hart begint te kloppen, maar helaas, ook dit is niet het gezochte boek. Laat niet weg dat de manuscripten die Willem in zijn bezit heeft gekregen allemaal zeer kostbaar zijn. Willem kan de boeken verkopen, maar fantaseert verder en voordat hij het weet is hij met een roman begonnen.
Wat volgt is een raamvertelling over Madoc wat zich kan kwalificeren als een historische ridderroman over de duistere Middeleeuwen. Het is vooral een spannend verhaal, waarbij het hele leven vol avontuur en bijzondere gebeurtenissen voorbij komt. Zijn verslag van het leven van Madoc is een sappige pseudohistorie. We lezen dat Madoc, eerst Beda geheten, als baby aanspoelt op een Hollands strand en in een klooster wordt opgenomen. Later vlucht hij weg, om onder de naam Madoc als kanselier in een Frans graafschap aangenomen te worden. Na een opstand, komt hij via enkele omzwervingen aan in Moerloo, een gehucht naast Gent waar het hem als Willem ook voor de wind gaat.
Beda/Madoc/Willem vindt uiteindelijk zijn einde bij de inquisitie, waar hij na het schrijven van een ketters gedicht wordt veroordeeld (niet tot de brandstapel overigens) maar ... ach dat moet u zelf maar lezen.
"De Nederlandse Umberto Eco" lees ik op de kaft van het boek. Zo ver zou ik zeker niet willen gaan, maar dit is zeker een alleraardigst verhaal wat u zeker niet zou moeten laten liggen.
De Vlaamse mediëvist Willem de Reuvere komt een onbekend Middelnederlands manuscript op het spoor. Zou dit dan het beroemde manuscript Madoc zijn? Willems hart begint te kloppen, maar helaas, ook dit is niet het gezochte boek. Laat niet weg dat de manuscripten die Willem in zijn bezit heeft gekregen allemaal zeer kostbaar zijn. Willem kan de boeken verkopen, maar fantaseert verder en voordat hij het weet is hij met een roman begonnen.
Wat volgt is een raamvertelling over Madoc wat zich kan kwalificeren als een historische ridderroman over de duistere Middeleeuwen. Het is vooral een spannend verhaal, waarbij het hele leven vol avontuur en bijzondere gebeurtenissen voorbij komt. Zijn verslag van het leven van Madoc is een sappige pseudohistorie. We lezen dat Madoc, eerst Beda geheten, als baby aanspoelt op een Hollands strand en in een klooster wordt opgenomen. Later vlucht hij weg, om onder de naam Madoc als kanselier in een Frans graafschap aangenomen te worden. Na een opstand, komt hij via enkele omzwervingen aan in Moerloo, een gehucht naast Gent waar het hem als Willem ook voor de wind gaat.
Beda/Madoc/Willem vindt uiteindelijk zijn einde bij de inquisitie, waar hij na het schrijven van een ketters gedicht wordt veroordeeld (niet tot de brandstapel overigens) maar ... ach dat moet u zelf maar lezen.
"De Nederlandse Umberto Eco" lees ik op de kaft van het boek. Zo ver zou ik zeker niet willen gaan, maar dit is zeker een alleraardigst verhaal wat u zeker niet zou moeten laten liggen.
March 1, 2022
Ik vind het concept heel interessant en het verhaal begon ook veelbelovend, maar was voor mij al snel te langdradig. Heel jammer, was hier heel nieuwsgierig naar (en staat inmiddels ook op de shortlist voor de Libris Literatuurprijs; ligt het aan mij?).
August 8, 2024
Vorige zomer las ik het standaardwerk De Reynaert: Leven met een middeleeuws meesterwerk van Frits van Oostrom. Super leerrijk werk over alles wat men momenteel in de wetenschappelijke milieus weet/kent/onderzocht over de felle met de rode baard.
Willem die Madoc maakte is een boeiende fictionele aanvulling daarop. Een professor middeleeuwse literatuur probeert de auteur van de Dietse versie van Reynaert een gezicht te geven. Nico Dros vat zo een aantal bestaande theorieën over die onbekende Willem samen in een avonturenroman. De eerste drie levensfasen bevatten alle ingrediënten van de middeleeuwen: opgroeien tussen (een paar ontspoorde) monniken, dienen op een kasteel als schrijver/kanselier/rentmeester en uiteindelijk ridder, vluchten naar Parijs en daar het feodaal stelsel tot op het bot leren kennen. Tot zover het wereldlijke, daarna komt het geestelijke in het boek aan bod met de figuur van Hadewijch (=bestaand dichteres/begijn) de vervolging van de katharen… en de toenemende macht van de inquisitie. Lijnen die Dros uitzet om Willem tot schrijven aan te zetten, zoals zijn utopische Madoc en uiteraard zijn maatschappij kritisch Reynaert De Vos. Ik las dit boek heel erg graag.
Er is een hoofdstuk waarin Dros in één zin Willem laat terugblikken. Zo knap geschreven, dat het voor mij de doorslag gaf om een vierde ster aan te vinken. Nogmaals door van Oorstroom te lezen, kon ik de verhaallijnen uit dit boek zeer goed kaderen.
Willem die Madoc maakte is een boeiende fictionele aanvulling daarop. Een professor middeleeuwse literatuur probeert de auteur van de Dietse versie van Reynaert een gezicht te geven. Nico Dros vat zo een aantal bestaande theorieën over die onbekende Willem samen in een avonturenroman. De eerste drie levensfasen bevatten alle ingrediënten van de middeleeuwen: opgroeien tussen (een paar ontspoorde) monniken, dienen op een kasteel als schrijver/kanselier/rentmeester en uiteindelijk ridder, vluchten naar Parijs en daar het feodaal stelsel tot op het bot leren kennen. Tot zover het wereldlijke, daarna komt het geestelijke in het boek aan bod met de figuur van Hadewijch (=bestaand dichteres/begijn) de vervolging van de katharen… en de toenemende macht van de inquisitie. Lijnen die Dros uitzet om Willem tot schrijven aan te zetten, zoals zijn utopische Madoc en uiteraard zijn maatschappij kritisch Reynaert De Vos. Ik las dit boek heel erg graag.
Er is een hoofdstuk waarin Dros in één zin Willem laat terugblikken. Zo knap geschreven, dat het voor mij de doorslag gaf om een vierde ster aan te vinken. Nogmaals door van Oorstroom te lezen, kon ik de verhaallijnen uit dit boek zeer goed kaderen.
March 15, 2023
Van Willem, de auteur van Van den Vos Reynaerde is alleen de voornaam overgeleverd en het feit dat hij ook de schrijver is van het verdwenen werk Madoc. Wat Madoc precies was, is niet duidelijk; het kan een Arthurroman zijn geweest, een reisverhaal of het verslag van een droom of visioen van een tocht naar een andere wereld. Dat Willem een raadsman of griffier in de buurt van Gent is geweest, wordt nu als meest waarschijnlijk beschouwd. Maar niemand weet het, ofschoon er nog tot op de dag van vandaag onderzoek naar wordt gedaan.
Zo'n verdwenen tekst spreekt tot de verbeelding van iedereen die iets met de Middeleeuwen doet en dat is bij schrijver Nico Dros dus ook gebeurd. Hij schreef in deze roman over een uitgebluste hoogleraar die toevallig Middeleeuwse handschriften in handen krijgt en daarmee waarschijnlijk de Madoc weet te ontrafelen.
Zowel de taal waarin het opgetrokken was, als de verhaallijn konden mij bekoren. Het deed me realistisch aan dat iemand zo'n zwervend leven kon hebben en toch was het op een bepaalde manier ook gewoon Middeleeuwen-porno. Wat ik daarmee bedoel, nou dat alles in historische en literaire zin leek te kloppen en je je dus even in de Middeleeuwen waande. Dat was echt goed gedaan, ik heb me daar in ieder geval aan verlustigd. En tegelijkertijd roerde dit boek universele, misschien wel eeuwige kwesties aan zoals identiteit, geloof en liefde. Het was natuurlijk wel een sprookje, op sommige vlakken wel een beetje veel. Maar toch. Ik vond het mooi.
Zo'n verdwenen tekst spreekt tot de verbeelding van iedereen die iets met de Middeleeuwen doet en dat is bij schrijver Nico Dros dus ook gebeurd. Hij schreef in deze roman over een uitgebluste hoogleraar die toevallig Middeleeuwse handschriften in handen krijgt en daarmee waarschijnlijk de Madoc weet te ontrafelen.
Zowel de taal waarin het opgetrokken was, als de verhaallijn konden mij bekoren. Het deed me realistisch aan dat iemand zo'n zwervend leven kon hebben en toch was het op een bepaalde manier ook gewoon Middeleeuwen-porno. Wat ik daarmee bedoel, nou dat alles in historische en literaire zin leek te kloppen en je je dus even in de Middeleeuwen waande. Dat was echt goed gedaan, ik heb me daar in ieder geval aan verlustigd. En tegelijkertijd roerde dit boek universele, misschien wel eeuwige kwesties aan zoals identiteit, geloof en liefde. Het was natuurlijk wel een sprookje, op sommige vlakken wel een beetje veel. Maar toch. Ik vond het mooi.
May 16, 2025
toch uiteindelijk voor 4 sterren gegaan met dit boek. Wat een mooi verhaal. mooi geschreven, mooi plot, genuanceerde karakters, leerzaam, wat wil een mens nog meer? helemaal niks. gewoon een mooi boekje, Jezus man, dit is toch waar het leven voor is? fuck de motieven, fuck het thema, fuck de bijbelse verwijzingen (ze zitten erin, echt waar...)
gewoon een prachtig boek.
gewoon een prachtig boek.
August 5, 2022
Na een wat moeizame start toch een fijn boek om te lezen.
April 28, 2023
Sommige stukken vond ik boeiend, andere delen sleepten zich voort. Ik heb sowieso veel te lang over dit boek gedaan.
April 28, 2023
Binnen een raamvertelling, die weinig meerwaarde biedt, focust het boek op "Willem die Madoc maakte", de anonieme schrijver of schriftsteller van het Middelnederlandse "Van den vos Reynaerde". Nico Dros fingeert een biografie van die schrijver en produceert zo een historische roman, die zich in de 13e eeuw afspeelt. Dros had blijkbaar veel ideeën voor deze roman en besloot ze ook allemaal te verwerken. Het gevolg is dat de roman werkelijk alle richtingen uitgaat en verhaallijnen half uitgewerkt laat liggen, omdat er blijkbaar weer iets anders te gebeuren staat. Het hoofdpersonage is een mysterieuze vondeling (een prins?), een polyglot, een groot intellectueel, een behendig zwaardvechter, een uitstekende literator, een vooruitziend bestuurder, een ingenieur-in-spe, een brouwer-alchemist... En natuurlijk een onweerstaanbare minnaar, want zodra er een aantrekkelijke vrouw opduikt, kunnen we al raden dat ze in Willems bed zal belanden. Misschien zijn al die elementen wel samen te brengen tot een echt samenhangend en spannend verhaal, maar dat is hier helaas niet gelukt.
July 20, 2022
Ik heb het echt geprobeerd want het was een erg duur boek, maar wat een slecht geschreven draak. Lelijk van taal met in elke zin zeven bijvoeglijke naamwoorden, voorspelbaar van ontwikkeling. Clichématig in zijn karakterbeschrijvingen. Op 23 procent gestopt. Het leven is te kort om slechte boeken te lezen.
November 17, 2021
Ik denk dat dit boek toch leuker is voor mensen die geen mediëvist zijn. Het beeld van de middeleeuwse cultuur was wat stereotiep en grotesk. Vooral de karakterisering van Hadewijch deed pijn.
June 19, 2023
Dit is zo overduidelijk door een man geschreven.
August 21, 2024
Op vakantie in een paar dagen uitgelezen. 'n Klein beetje ongeloofwaardig misschien dat één man eigenhandig het feodale stelsel hervormt, het geloof op zijn grondvesten doet schudden en ook nog eens een paar literaire werken op schrift zet waar nu nog over gepraat wordt, en dat alles tussen het beminnen en duelleren door, maar voor de duur van het boek was ik bereid om dat door de vingers te zien, gewoon omdat het zo vlot geschreven is en vol geinige details zit. Gewoon een lekker boek over een boeiende periode in de geschiedenis.
May 24, 2021
‘Zwaveldamp en graflucht dreven over deze kostelijke tafel toen je sprak, Osemund. Onderhand heb je wel genoeg uit je vileine bek gestonken. Je moet nu je zwaard laten spreken, dan zal ik je van repliek dienen’. Dros bedient zich van een middeleeuws aandoend taaltje om zijn lijvige roman vorm te geven.
Deze roman-in-een-roman vertelt het verhaal van een eenzame mediëvist die een originele handschriftenverzameling op het spoor komt. Zou de auteur Willem kunnen zijn, de fascinerende, raadselachtige schrijver achter het Reynaertverhaal en het onbekende ‘Madocke’?
Het Madock-thema wordt gelinkt aan een droomlotief en het is niet toevallig tijdens een droom dat de mediëvist het leven van deze Madock bij elkaar fantaseert. Aangespoeld als nobel koningskind na een schipbreuk groeit deze op tussen perverse monniken enerzijds en religieuze boekenfanaten anderzijds.
Na een brute aanval op een monnik vlucht Madock naar Frankrijk, waar hij in dienst van een graaf het feodaal stelsel hervormt en ook nog eens een zoon verwekt bij de gravin. Later trekt Madock naar Vlaanderen, met zijn liefde (hade)Wijch, die hem even later dumpt voor mystieke extase met De Heer. Uiteindelijk komt hij in Gent terecht, waar hij als straf door de inquisitie levend wordt ingemetseld. Of toch bijna.
Boeiende roman met helaas niet altijd even consistente karaktertekening (de verschillende affaires doen afbreuk aan de morele rechtlijnigheid die Madock nastreeft). Dros propt de hele middeleeuwse evolutie van feodaal stelsel naar handel in de steden en van God naar de mens in die ene figuur van Madoc, die hier helaas onder bezwijkt. ‘Mate is ‘t allen spele goed’, wist een andere schrijver in ons taalgebied, maar dat was dus al enkele eeuwen later.
Subliem is wel het (verzonnen) spirituele leerdicht van Madock waarbij - in ware Gotterdammerung-stijl - de hemel op aarde kapotvalt na een infernale brand en alle engelen - en de belofte van eeuwig leven- sterven. Mooi pleidooi voor het humanisme en de natuur als enige religie.
Deze roman-in-een-roman vertelt het verhaal van een eenzame mediëvist die een originele handschriftenverzameling op het spoor komt. Zou de auteur Willem kunnen zijn, de fascinerende, raadselachtige schrijver achter het Reynaertverhaal en het onbekende ‘Madocke’?
Het Madock-thema wordt gelinkt aan een droomlotief en het is niet toevallig tijdens een droom dat de mediëvist het leven van deze Madock bij elkaar fantaseert. Aangespoeld als nobel koningskind na een schipbreuk groeit deze op tussen perverse monniken enerzijds en religieuze boekenfanaten anderzijds.
Na een brute aanval op een monnik vlucht Madock naar Frankrijk, waar hij in dienst van een graaf het feodaal stelsel hervormt en ook nog eens een zoon verwekt bij de gravin. Later trekt Madock naar Vlaanderen, met zijn liefde (hade)Wijch, die hem even later dumpt voor mystieke extase met De Heer. Uiteindelijk komt hij in Gent terecht, waar hij als straf door de inquisitie levend wordt ingemetseld. Of toch bijna.
Boeiende roman met helaas niet altijd even consistente karaktertekening (de verschillende affaires doen afbreuk aan de morele rechtlijnigheid die Madock nastreeft). Dros propt de hele middeleeuwse evolutie van feodaal stelsel naar handel in de steden en van God naar de mens in die ene figuur van Madoc, die hier helaas onder bezwijkt. ‘Mate is ‘t allen spele goed’, wist een andere schrijver in ons taalgebied, maar dat was dus al enkele eeuwen later.
Subliem is wel het (verzonnen) spirituele leerdicht van Madock waarbij - in ware Gotterdammerung-stijl - de hemel op aarde kapotvalt na een infernale brand en alle engelen - en de belofte van eeuwig leven- sterven. Mooi pleidooi voor het humanisme en de natuur als enige religie.
July 15, 2021
Niet bijzonder goed geschreven fantasie over Willem, de auteur van de *Reinaert* en de "verloren" *Madoc*. Een soort jongensboek voor grote mensen met vaak al te vlijtig opgelepelde informatie over de Middeleeuwen.
September 5, 2021
Mooie historische roman over de 13de -eeuwse Willem, die als vondeling uit de branding wordt gehaald en in een klooster opgroeit. Als Madoc wordt hij secretaris van een Graaf en wordt een succesvol hervormer van het bestuur van het Graafschap van graaf Hinemar. Na de dood van de graaf moet hij naar Parijs vluchten en wordt ingehaald door een geheim uit zijn verleden en krijgt ook met de Inquisitie te maken. Het loopt maar net goed af...
July 25, 2021
Prachtig opgeschreven door Nico Dros
June 30, 2025
Gapend worstelde ik me op de middelbare school door de Middeleeuwen, dus nooit gedacht dat ik nog eens mateloos gefascineerd achter kon blijven na het lezen van een boek over die periode. Dros is het gelukt.
November 30, 2021
Twijfel. Had na een lovende recensie veel van dit boek verwacht. Heerlijk ook om weer te lezen over de middeleeuwen en de literatuur uit die tijd. Zoals misschien wel alle studenten Nederlands was ik ooit benieuwd naar het geheimzinnige verdwenen werk Madoc en bewonderde ik Willem als schrijver van de Reynaert. Het is voor die tijd zo’n rijk, geestig en maatschappijkritisch werk! Maar vervult dit boek nu echt mijn hooggespannen verwachtingen?
Het is meeslepend, zeker. Maar er schuurt ook iets. Is het wel geloofwaardig overal? Is het niet te uitleggerig? Zijn de personages niet te platgeslagen of veel te modern denkend en handelend? Is het einde niet veel te melodramatisch? Ben ik gecharmeerd van deze stijl? Ik kan al deze vragen niet met een volmondig ja of nee beantwoorden. Daarom kom ik op zo’n gemiddelde score uit. Een boek om met anderen over te praten, denk ik. Samen kom je misschien tot een meer afgewogen oordeel.
Wat ik zeker wel mooi en passend vond was de structuur van de raamvertelling. Een mediëvist, zelf Willem geheten, krijgt een onbekend pakket handschriften in zijn bezit. De waarde: een fortuin en ook een tweede kans in zijn carrière. Dan slaat zijn geest en pen op hol en beschrijft hij het denkbeeldige leven van Willem die Madoc maakte. Een grillig karakter met veel verschijningsvormen zou je kunnen zeggen. Van een aangespoeld naamloos kind van waarschijnlijk hoge komaf tot schrijvende leerling-monnik Beda. Daarna op de vlucht na een #metoo achtige affaire (ik verklap niet te veel) verandert hij zijn naam in Madoc. Hij maakt kennis met de liefde en andere wereldse zaken opgenomen in de tweede stand (adel). In zijn “derde leven” (bij de burgerij, de derde stand) wordt hij dan schrijver Willem. Is hij uiteindelijk de Willem die Madoc maakte? Of is het de 21e eeuwse Willem die met deze vertelling de persoon Madoc maakte? Een mooi spel met namen en perspectieven!
Het is meeslepend, zeker. Maar er schuurt ook iets. Is het wel geloofwaardig overal? Is het niet te uitleggerig? Zijn de personages niet te platgeslagen of veel te modern denkend en handelend? Is het einde niet veel te melodramatisch? Ben ik gecharmeerd van deze stijl? Ik kan al deze vragen niet met een volmondig ja of nee beantwoorden. Daarom kom ik op zo’n gemiddelde score uit. Een boek om met anderen over te praten, denk ik. Samen kom je misschien tot een meer afgewogen oordeel.
Wat ik zeker wel mooi en passend vond was de structuur van de raamvertelling. Een mediëvist, zelf Willem geheten, krijgt een onbekend pakket handschriften in zijn bezit. De waarde: een fortuin en ook een tweede kans in zijn carrière. Dan slaat zijn geest en pen op hol en beschrijft hij het denkbeeldige leven van Willem die Madoc maakte. Een grillig karakter met veel verschijningsvormen zou je kunnen zeggen. Van een aangespoeld naamloos kind van waarschijnlijk hoge komaf tot schrijvende leerling-monnik Beda. Daarna op de vlucht na een #metoo achtige affaire (ik verklap niet te veel) verandert hij zijn naam in Madoc. Hij maakt kennis met de liefde en andere wereldse zaken opgenomen in de tweede stand (adel). In zijn “derde leven” (bij de burgerij, de derde stand) wordt hij dan schrijver Willem. Is hij uiteindelijk de Willem die Madoc maakte? Of is het de 21e eeuwse Willem die met deze vertelling de persoon Madoc maakte? Een mooi spel met namen en perspectieven!
August 12, 2022
Een prachtig boek dat ik koortsig snel heb uitgelezen ondanks zijn iets dikker formaat. Willem stort zich van het ene avontuur in het andere waardoor je als lezer ondergedompeld wordt in het abdijleven, de Gentse poorterswereld, de turfgewinning in het Waasland, het beheer van een Ardens graafschap, het mondaine Parijs, enz. De taal is bewust archaïsch maar verveeld nooit ("Madoc bracht een heildronk uit op het nieuwe nageslacht van de graaf. De mannen haakten hun armen in elkaar en brachten het glas naar hun lippen." pag. 215 of "Adeline was na lezing van het portret ten zeerste ontroerd. Het leek haar alsof haar echtgenoot in een dichtwerk was vereeuwigd waarbij zijn nimmer onderkende eigenschappen eindelijk voor het voetlicht waren gebracht." pag. 371-372). Wie zijn klassiekers van de Nederlandse literatuur kent zal zijn pret niet opkunnen bij hoe de middeleeuwse literatuur expertvol verweven wordt in deze roman. Het was een zalig boek om te lezen. Enige kritische bedenking: de keuze voor een intellectueel sterk ontwikkeld en ongelovig hoofdpersonage voelt soms wat te gemakkelijk, alsof we te veel ons modern perspectief willen opdringen aan een middeleeuwse wereld (Wie vertrouwd is met sommige manga of anime zal het concept van een modern iemand die in een achtergestelde wereld gedropt wordt om daar 'de dingen te veranderen' zeker herkennen). Tegelijk is het natuurlijk fijn lezen aangezien velen van ons zich ergens wel zullen herkennen in de denkwereld van Willem (tenzij je sterk gelovig bent, dan zou ik het boek minder snel aanraden...)
June 18, 2024
Als het niet voor de expliciete seksscènes was zou je het nog een onbeholpen kinderboek kunnen noemen, maar uiteindelijk is dit een bijzonder matige schrijfsel opgezwollen tot monsterlijke proporties.
Er valt een hoop op dit boek aan te merken, maar misschien het belangrijkste punt van kritiek is: het is saai en oninteressant. Het wekt de indruk een spannend verhaal te vertellen, maar goedbeschouwd gebeurt er zeer weinig: het meandert wat van plaats naar plaats, blijft lang rondhangen in grote stukken niks en heeft niets dat lijkt op een rode draad of spanningsboog. De hoofdpersoon vertoont geen groei en behalve zijn naam (Beda/Madoc/Willem) verandert hij weinig. Hij is duidelijk het lievelingetje van de schrijver: alles gaat hem moeiteloos af, hij is overal direct goed in (ook zonder training of ervaring), hij doorziet iedereen en weet alles beter, heeft nauwelijks tegenslagen (en wat hij aan moeilijkheden heeft is binnen een mum van tijd vergeten of opgelost) en vrouwen staan te dringen om met hem de liefde te bedrijven. Daarbij is hij in feite het enige personage - zelden was de scheiding tussen hoofd- en bijfiguren zo duidelijk, met een enkele hoofdpersoon en de rest die daar maar wat omheen draait, zonder zelf iets van ontwikkeling of uitwerking te krijgen. Elk van hen is eendimensionaal, geen voegt wezenlijk iets toe, niemand is interessant.
Er schort meer aan het boek, op een verhaaltechnisch niveau. Zoals gezegd is er geen overkoepelend verhaal waarbinnen de losse episodes geplaatst zijn, maar wisselt op sommige momenten de omgeving. De verschillende stukken staan vrijwel volledige los van elkaar en hebben ook geen samenhang; er is geen ontwikkeling, enkel verandering. Zaken die worden opgezet als van belang voor het verhaal blijven volledig onuitgewerkt, wat samenhangt met het gebrek aan rode draad. In het begin van het verhaal wordt bijvoorbeeld een punt gemaakt van Beda's onbekende afkomst: als jong kind wordt hij als drenkeling gevonden in dure kleren en opgevoed in een klooster. Men zou vermoeden dat de zoektocht naar die afkomst dan belangrijk zou zijn, maar niets van dat alles; het komt vrijwel niet meer ter sprake en verdwijnt haast volledig. (In een enkele episode van een handvol pagina's komt het plots terug: ) Momenten die worden voorgesteld als van groot belang voor Beda/Madoc/Willem als persoon worden niet getoond maar slechts genoemd - in een verhaal met slechts één echte hoofdpersoon gebeuren de belangrijkste momenten van karakterontwikkeling (zo die er al zijn) off-screen. De wens om naar Parijs te gaan wordt bijvoorbeeld dik aangezet, een hoofdstuk behandelt hoe voorbereidingen worden getroffen - en het volgende hoofdstuk gaat verder nadat de reis is afgelopen en iedereen weer thuis is (pas geruime tijd later wordt dan plots in een flashback het bezoek aan Parijs vertelt). Nog sterker: de veldslag die Madoc vecht tegen de Brabanzonen wordt herhaaldelijk opgevoerd als een moment dat diepe indruk op hem maakt en wellicht trauma's heeft opgeleverd, maar het hele gevecht zelf blijft voor de lezer volstrekt buiten beeld: terwijl de hoofdpersoon haast overal gevolgd wordt, springt juist hier het perspectief naar een ánder conflict en wordt simpelweg medegedeeld dat Madoc ook ten strijde trok, maar buiten beeld. Men kan het slordig schrijven noemen, maar eigenlijk is het gewoon slecht.
De genadeklap voor het boek zit echter in de raamvertelling. Ogenschijnlijk is het hele relaas over Beda/Madoc/Willem namelijk niet direct van Nico Dros, maar is het het geesteskind van dr. Willem de Reuvere, die haast vijfentwintig jaar als docent middeleeuwse letterkunde aan een universiteit heeft gewerkt en juist is gepasseerd voor de post van hoogleraar. Het probleem hiermee is dat men van een dergelijke 'schrijver' kennis van zaken mag verwachten omtrent de middeleeuwen, maar dat lijkt volledig te ontbreken. Het verhaal bulkt van de clichés en stereotypen, waarbij iedereen haast een karikatuur is van 'een middeleeuwer'. Geestelijken zijn zonder uitzondering hypocriet, geldbelust, machtsgeil en als ze niet pedofiel zijn, dan toch zeker constant op jacht naar seks. Ridders zijn onbeschaafde rouwdouwers die willen vreten, zuipen en vechten of verhalen horen over vreten, zuipen en vechten; het zijn hun vrouwen die ze in toom moeten houden en manieren bijbrengen. Daarbij steekt Beda/Madoc/Willem sterk af, want zijn opvattingen zijn juist heel modern - zo rond de 20e/21e eeuw, zou ik zeggen. Hij heeft sterke (schijnbaar ingeboren) meningen over wat 'mannelijk' en 'vrouwelijk' is; meningen die losstaan van de middeleeuwse ideeën over dergelijke gendernormen. Hij denkt in termen van onderdrukking, machtsmisbruik en emancipatie van de arbeiders en de lagere klasse. Hij weet instinctief welke ontwikkelingen historisch plaats zullen vinden en neemt op alle gebieden daar een voorsprong op. Hij is sterk atheïstisch en afkerig van het geloof. Hij is, al met al, een wandelend anachronisme tussen de andere historische rariteiten - zoals het constante gebruik van grote vellen perkament voor notities en aantekeningen.
Als dit daadwerkelijk het werk van de mediëvist De Reuvere was, maakt het bijzonder duidelijk waarom hij geen hoogleraar is geworden.
Al met al schiet Willem, die Madoc maakte op alle vlakken tekort. Slecht geschreven, slecht opgezet, saai en langdradig en zonder enige charme. Misschien niet het slechtste boek dat ik ooit gelezen heb, maar toch een sterke kanshebber voor de top-3.
Er valt een hoop op dit boek aan te merken, maar misschien het belangrijkste punt van kritiek is: het is saai en oninteressant. Het wekt de indruk een spannend verhaal te vertellen, maar goedbeschouwd gebeurt er zeer weinig: het meandert wat van plaats naar plaats, blijft lang rondhangen in grote stukken niks en heeft niets dat lijkt op een rode draad of spanningsboog. De hoofdpersoon vertoont geen groei en behalve zijn naam (Beda/Madoc/Willem) verandert hij weinig. Hij is duidelijk het lievelingetje van de schrijver: alles gaat hem moeiteloos af, hij is overal direct goed in (ook zonder training of ervaring), hij doorziet iedereen en weet alles beter, heeft nauwelijks tegenslagen (en wat hij aan moeilijkheden heeft is binnen een mum van tijd vergeten of opgelost) en vrouwen staan te dringen om met hem de liefde te bedrijven. Daarbij is hij in feite het enige personage - zelden was de scheiding tussen hoofd- en bijfiguren zo duidelijk, met een enkele hoofdpersoon en de rest die daar maar wat omheen draait, zonder zelf iets van ontwikkeling of uitwerking te krijgen. Elk van hen is eendimensionaal, geen voegt wezenlijk iets toe, niemand is interessant.
Er schort meer aan het boek, op een verhaaltechnisch niveau. Zoals gezegd is er geen overkoepelend verhaal waarbinnen de losse episodes geplaatst zijn, maar wisselt op sommige momenten de omgeving. De verschillende stukken staan vrijwel volledige los van elkaar en hebben ook geen samenhang; er is geen ontwikkeling, enkel verandering. Zaken die worden opgezet als van belang voor het verhaal blijven volledig onuitgewerkt, wat samenhangt met het gebrek aan rode draad. In het begin van het verhaal wordt bijvoorbeeld een punt gemaakt van Beda's onbekende afkomst: als jong kind wordt hij als drenkeling gevonden in dure kleren en opgevoed in een klooster. Men zou vermoeden dat de zoektocht naar die afkomst dan belangrijk zou zijn, maar niets van dat alles; het komt vrijwel niet meer ter sprake en verdwijnt haast volledig. (In een enkele episode van een handvol pagina's komt het plots terug: ) Momenten die worden voorgesteld als van groot belang voor Beda/Madoc/Willem als persoon worden niet getoond maar slechts genoemd - in een verhaal met slechts één echte hoofdpersoon gebeuren de belangrijkste momenten van karakterontwikkeling (zo die er al zijn) off-screen. De wens om naar Parijs te gaan wordt bijvoorbeeld dik aangezet, een hoofdstuk behandelt hoe voorbereidingen worden getroffen - en het volgende hoofdstuk gaat verder nadat de reis is afgelopen en iedereen weer thuis is (pas geruime tijd later wordt dan plots in een flashback het bezoek aan Parijs vertelt). Nog sterker: de veldslag die Madoc vecht tegen de Brabanzonen wordt herhaaldelijk opgevoerd als een moment dat diepe indruk op hem maakt en wellicht trauma's heeft opgeleverd, maar het hele gevecht zelf blijft voor de lezer volstrekt buiten beeld: terwijl de hoofdpersoon haast overal gevolgd wordt, springt juist hier het perspectief naar een ánder conflict en wordt simpelweg medegedeeld dat Madoc ook ten strijde trok, maar buiten beeld. Men kan het slordig schrijven noemen, maar eigenlijk is het gewoon slecht.
De genadeklap voor het boek zit echter in de raamvertelling. Ogenschijnlijk is het hele relaas over Beda/Madoc/Willem namelijk niet direct van Nico Dros, maar is het het geesteskind van dr. Willem de Reuvere, die haast vijfentwintig jaar als docent middeleeuwse letterkunde aan een universiteit heeft gewerkt en juist is gepasseerd voor de post van hoogleraar. Het probleem hiermee is dat men van een dergelijke 'schrijver' kennis van zaken mag verwachten omtrent de middeleeuwen, maar dat lijkt volledig te ontbreken. Het verhaal bulkt van de clichés en stereotypen, waarbij iedereen haast een karikatuur is van 'een middeleeuwer'. Geestelijken zijn zonder uitzondering hypocriet, geldbelust, machtsgeil en als ze niet pedofiel zijn, dan toch zeker constant op jacht naar seks. Ridders zijn onbeschaafde rouwdouwers die willen vreten, zuipen en vechten of verhalen horen over vreten, zuipen en vechten; het zijn hun vrouwen die ze in toom moeten houden en manieren bijbrengen. Daarbij steekt Beda/Madoc/Willem sterk af, want zijn opvattingen zijn juist heel modern - zo rond de 20e/21e eeuw, zou ik zeggen. Hij heeft sterke (schijnbaar ingeboren) meningen over wat 'mannelijk' en 'vrouwelijk' is; meningen die losstaan van de middeleeuwse ideeën over dergelijke gendernormen. Hij denkt in termen van onderdrukking, machtsmisbruik en emancipatie van de arbeiders en de lagere klasse. Hij weet instinctief welke ontwikkelingen historisch plaats zullen vinden en neemt op alle gebieden daar een voorsprong op. Hij is sterk atheïstisch en afkerig van het geloof. Hij is, al met al, een wandelend anachronisme tussen de andere historische rariteiten - zoals het constante gebruik van grote vellen perkament voor notities en aantekeningen.
Als dit daadwerkelijk het werk van de mediëvist De Reuvere was, maakt het bijzonder duidelijk waarom hij geen hoogleraar is geworden.
Al met al schiet Willem, die Madoc maakte op alle vlakken tekort. Slecht geschreven, slecht opgezet, saai en langdradig en zonder enige charme. Misschien niet het slechtste boek dat ik ooit gelezen heb, maar toch een sterke kanshebber voor de top-3.
February 27, 2024
Wat een afknapper! En ik had zo uitgekeken om dit boek te lezen.
Een middeleeuws verhaal? Een verhaal over de mysterieuze schrijver van het magistrale "Van de vos Reynaerde" ? Wat kan er verkeerd gaan? Van alles dus...
Het boek begint bij een gefrustreerde docent die besluit een roman te schrijven over het leven van Willem, de middeleeuwse schrijver waaromheen een waas van geheimzinnigheid hangt. De inleiding doet geknutseld aan. De docent komt nog even kijken na het eerste hoofdstuk en verdwijnt dan gelukkig tot op het einde van het boek.
Het eigenlijke verhaal van Madoc begint veelbelovend. Onmiddellijk zit je in het bruisende Brugge maar al snel wordt het verhaal ongeloofwaardig. De avonturen zijn voorspelbaar en vlak. De amoureuze escapades van Madoc verveelden me danig, net als de seksuele van bijna alle kerkelijken. Wat mij het meeste stoorde, waren de slordigheden. Ros Beiaard heeft niets te maken met Keizer Karel maar alles met Karel de Grote die weliswaar ook keizer was maar nooit wordt aangeduid als Keizer Karel. Madoc zou op een Fries strand zijn aangespoeld en worden opgevoed in het klooster van Sint-Odulfus iets verderop. Vreemd genoeg ligt dit klooster op loopafstand van Brugge! Terwijl het klooster in het begin van het boek in de duinen ligt, passeert Madoc het later op zijn weg van Gent, voor hij Brugge binnenrijdt. Misschien muggenzifterij naar het zijn zo'n dingen die mij een boek doen wantrouwen. Nee, dit is geen 'Wildevrouw", laat staan een "De naam van de Roos".
Een middeleeuws verhaal? Een verhaal over de mysterieuze schrijver van het magistrale "Van de vos Reynaerde" ? Wat kan er verkeerd gaan? Van alles dus...
Het boek begint bij een gefrustreerde docent die besluit een roman te schrijven over het leven van Willem, de middeleeuwse schrijver waaromheen een waas van geheimzinnigheid hangt. De inleiding doet geknutseld aan. De docent komt nog even kijken na het eerste hoofdstuk en verdwijnt dan gelukkig tot op het einde van het boek.
Het eigenlijke verhaal van Madoc begint veelbelovend. Onmiddellijk zit je in het bruisende Brugge maar al snel wordt het verhaal ongeloofwaardig. De avonturen zijn voorspelbaar en vlak. De amoureuze escapades van Madoc verveelden me danig, net als de seksuele van bijna alle kerkelijken. Wat mij het meeste stoorde, waren de slordigheden. Ros Beiaard heeft niets te maken met Keizer Karel maar alles met Karel de Grote die weliswaar ook keizer was maar nooit wordt aangeduid als Keizer Karel. Madoc zou op een Fries strand zijn aangespoeld en worden opgevoed in het klooster van Sint-Odulfus iets verderop. Vreemd genoeg ligt dit klooster op loopafstand van Brugge! Terwijl het klooster in het begin van het boek in de duinen ligt, passeert Madoc het later op zijn weg van Gent, voor hij Brugge binnenrijdt. Misschien muggenzifterij naar het zijn zo'n dingen die mij een boek doen wantrouwen. Nee, dit is geen 'Wildevrouw", laat staan een "De naam van de Roos".
Displaying 1 - 30 of 211 reviews