Λόρδος Βύρων και Έλγιν

by Ελένη Σβορώνου, Φίιλιππος Φωτιάδης (illustrator)

Τον Απρίλιο του 1811, το πλοίο Ύδρα, με προορισμό τη Μάλτα, μεταφέρει ένα κιβώτιο, μια κιβωτό μνήμης. Ανάμεσα στα πολύτιμα μάρμαρα του Παρθενώνα που είναι στοιβαγμένα στο αμπάρι του βρίσκεται μία μετόπη που αποκτά ψυχή για να γίνει ο μάρτυρας μιας απροσδόκητης συνύπαρξης: ο λόρδος Βύρων, υπέρμαχος του Αγώνα για Ανεξαρτησία των Ελλήνων αλλά και της κληρονομιάς τους, συνταξιδεύει, εν αγνοία του, με το μαύρο φορτίο του Έλγιν, του ανθρώπου που ακρωτηρίασε το σύμβολο της Δημοκρατίας. Οι δύο λόρδοι είναι τόσο αντιθετικοί, όσο ένας Λαπίθης με έναν Κένταυρο. Η δίψα για ελευθερία απέναντι στην απληστία, ο ανθρωπισμός ενάντια στη βαρβαρότητα.

128 pages, Hardcover

Published January 1, 2020

About the author

Η Ελένη Σβορώνου (γεν. 1965) είναι συγγραφέας παιδικής και νεανικής λογοτεχνίας. Βιβλία της έχουν βραβευτεί από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά (Η μπαλάντα της Ζηνοβίας απέσπασε το Α’ βραβείο μυθιστορήματος, ενώ Ο Ψαροντουφεκάς και Το πάτημα του Έλληνα απέσπασαν εύφημο μνεία και έπαινο), έχουν συμπεριληφθεί στις βραχείες λίστες των βραβείων του περιοδικού «Αναγνώστης» (Πιάστε τους γκραφιτάδες, Στον Αστερισμό των Διδύμων, Το Πάτημα του Έλληνα), του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου (Δικηγόρος με μουστάκια και ουρά, Η μπαλάντα της Ζηνοβίας), των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας (Ο βυθός με τα σοκολατόδεντρα και Οι συνωμότες της τσουγκράνας) και των βραβείων κοινού του Public (O Ψαροντουφεκάς και Mην τρως ό,τι σου σερβίρουν).
Το βιβλίο της Σκληρό καρύδι έχει συμπεριληφθεί στα White Ravens 2016, τιμητική διάκριση που απονέμεται σε βιβλία που αξίζουν διεθνούς προσοχής λόγω των θεμάτων που πραγματεύονται και της εξαιρετικής και πρωτοπόρου εικαστικής και λογοτεχνικής προσέγγισής τους.
Συντονίζει σεμινάρια δημιουργικής γραφής για ενήλικες και παιδιά, ενώ παράλληλα παρουσιάζει βιβλία νεανικής λογοτεχνίας στο περιοδικό «Αναγνώστης».
Με πρώτο πτυχίο από τη Φιλοσοφική σχολή του ΑΠΘ και μεταπτυχιακό στη Διαχείριση Πολιτιστικής Κληρονομίας από το Πανεπιστήμιο του Birmingham, είναι Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο WWF Ελλάς. Σχεδιάζει και υλοποιεί εκπαιδευτικά προγράμματα για την αειφορία και τον πολιτισμό.
Έχει συνεργαστεί με φορείς όπως η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, το Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση και το Παιδικό Μουσείο για τη δημιουργία εμπειριών μάθησης για παιδιά και παιδαγωγούς για τη φύση, τον πολιτισμό και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Reviews

[Πάνος Τουρλής · Rating 5 out of 5]

Η Ελένη Σβορόνου, μέσω της μετόπης από τον Παρθενώνα που αφηγείται τα γεγονότα, φωτίζει μια άγνωστη και τραγική σύμπτωση: ο λόρδος Βύρων, επιστρέφοντας από το πρώτο του ταξίδι στην Ελλάδα το 1811, συνταξιδεύει με ένα μικρό μέρος από τα κλοπιμαία της Ακρόπολης! Ναι, ο ποιητής που σοκαρίστηκε με τη δήωση των μαρμάρων σε τέτοιο βαθμό που έγραψε την «Κατάρα της Αθηνάς», ήταν εν αγνοία του στο ίδιο πλοίο με τις ασυνόδευτες αρχαιότητες! Θα ανακαλύψει άραγε το λαθραίο φορτίο για να το σώσει; Πώς μπορεί να πείσει την ανθρωπότητα να ενδιαφερθεί για την ιεροσυλία του Έλγιν;

Η ιδέα της ταυτότητας του αφηγητή είναι αξιέπαινη: είναι ένας Λαπίθης από το σύμπλεγμα της μάχης με τους Κένταυρους και σχολιάζει τα πάντα, ειδικά από τη στιγμή που ξέρει πως συνταξιδεύει με τον Βύρωνα, στον οποίο πιστεύει και ελπίζει να τον σώσει από τα χέρια του Έλγιν που τον περιμένουν, τραγουδώντας γι’ αυτήν την καταστροφή στα πέρατα του κόσμου.Η συγγραφέας είναι κοφτή και δε μαλακώνει τον απόηχο των γεγονότων: «…μαύρο φορτίο, παράνομο, ντροπή του κόσμου» χαρακτηρίζει τα λάφυρα που μεταφέρει στ’ αμπάρια του το «Ύδρα» του βρετανικού Πολεμικού Ναυτικού. Ο λυρισμός του κειμένου με έκανε να δακρύσω: «Αυτήν εδώ δα τη στιγμή δεν ξεψυχά ένας απλός Λαπίθης από το χτύπημα ενός Κενταύρου. Ο Άνθρωπος και ο πολιτισμός του είναι που ψυχορραγεί από τη βαρβαρότητα» (σελ. 22). Μαθαίνουμε λοιπόν για την ιστορία των Λαπίθων, για την αρχαία Ελλάδα του Παρθενώνα, για τη φιλοσοφία που διέπει το πνεύμα του ελληνισμού κι ας πέρασαν τόσοι κατακτητές από την πλάτη του, για τον Βύρωνα και τον Έλγιν, τον τρόπο σκέψης τους, τη ζωή τους, για τα κινήματα της Ευρώπης που ξύπνησαν συνειδήσεις από κάποιους «μυστικούς ονειροβάτες» ώστε να δημιουργήσουν ανεξάρτητα κράτη και φυσικά ν’ ανάψουν το πολυπόθητο φιτίλι για την ελεύθερη Ελλάδα, καθώς και για το κίνημα που γεννήθηκε από κάποιους περιηγητές που φρόντιζαν τα όμορφα αγάλματα να περιέρχονται στα χέρια τους. Τρυφερά λόγια δείχνουν συντομευμένα και μεστά τις αντιλήψεις που άλλαξαν με το πέρασμα των αιώνων, την έλλειψη παιδείας, τη λειψανδρία μιας και οι σύζυγοι, οι γιοι, οι πατεράδες έχουν καταφύγει στα βουνά για να πολεμήσουν τον Τούρκο κατακτητή και πολλά άλλα, δοσμένα με τη γνωστή αγάπη της σημαντικής αυτής συγγραφέως.

Οι συναρπαστικές λεπτομέρειες και το απλό αλλά καθόλου απλοϊκό κείμενο συνοδεύονται από μια όμορφη, σχεδόν τρισδιάστατη ασπρόμαυρη εικονογράφηση του Φίλιππου Φωτιάδη που σέβεται την εποχή και τον άνθρωπο και ξαναζωντανεύει με το προσωπικό στυλ του καλλιτέχνη τις στιγμές των δύο σημαντικών ανδρών, την ελληνική μυθολογία και την αρπαγή των μαρμάρων. Αντικείμενα, τοπόσημα και φιγούρες στήνουν ένα εξίσου υπέροχο κάδρο που συνοδεύει ιδανικά την αφήγηση. Τα κεφάλαια ξεκινάνε με στίχους από τα ποιήματα και τα γράμματα του Λόρδου Βύρωνα ενώ στο πιο κρίσιμο σημείο της ιστορίας παρατίθεται ολόκληρη η συγκλονιστική «Κατάρα της Αθηνάς». Τέλος, το βιβλίο συμπληρώνει χρονολόγιο της αρπαγής και της διεκδίκησης των γλυπτών του Παρθενώνα από το 1799 έως το 2014.

Η σειρά «Μικρές Ιστορίες για Μεγάλα Γεγονότα» «είναι στραμμένη στους νεαρούς αναγνώστες και φιλοξενεί κείμενα με λογοτεχνική αφήγηση». Η κεντρική ιδέα κάθε βιβλίου είναι ένα πραγματικό γεγονός και η εξιστόρησή του οδηγεί στη μεγαλύτερη εικόνα της εποχής, των ιστορικών προσώπων και των πράξεών τους. Στο πρώτο βιβλίο της σειράς μαθαίνουμε για την προσωπικότητα και το έργο του λόρδου Βύρωνα και για το χρονικό της αρπαγής των μαρμάρων του Παρθενώνα με επιμορφωτικό και συναρπαστικό τρόπο.

Πρώτη δημοσίευση στο site μου: https://www.vivliokritikes.com/%ce%bb...

[Clueless · Rating 4 out of 5]

📖 Το διαβάσαμε μαζί με το 12χρονο. Επίκαιρο κιόλας με το μάθημα της Ιστορίας στο σχολείο. Βρήκαμε την ευκαιρία για συζήτηση και να ψάξουμε πράγματα. Έχει δει την Ακρόπολη και το καλοκαίρι είχαμε πάει στο Βρετανικό μουσείο για να δούνε τι έχει μαζέψει ο Έλγιν από την Ελλάδα. Παρόλο που έχει μια ποιητική διάθεση το βιβλίο, του άρεσε ακριβώς γιατί μιλούσε για πράγματα που είχε δει πρόσφατα, σε συνδιασμό με το ψάξιμο για περισσότερες πληροφορίες εδώ και εκεί. Να θυμήσω ότι αυτό είναι το παιδί μου που δεν διαβάζει βιβλία, οπότε θεωρώ κέρδος ότι του άρεσε. :)

[Maria · Rating 5 out of 5]

Εξαιρετικό!!