اصلا فکر نمیکردم چنین چیزی باشه باتوجه به مقدمه، گمون میکردم هر شعر تو صفحه یه عکس همراهش داره ولی اینطور نبود یا حداقل منتظر ابیات ناب فارسی بودم ولی حقیقتا پوکرفیس شدم! اول گفتم شاید اشتباه از طاقچه است و نسخه الکتریکی کتاب ناقص منتشر شده، ولی وقتی نسخه کاغذی رو دیدم فهمیدم درست بوده و مشکل از اصل کتابه!
نمیدونم خود ضابطیان کتاب رو دوست داره یا نه! چون تو صفحه اینستاگرامش ندیدم خیلی ازش پست بذاره، برعکس استامبولی که تقریبا با فاصله کمی از هم منتشر شدن خلاصه اینکه وقتتون رو، پولتون رو و درخت بیچاره رو هدر ندید :)
چی بگم. خودش نوشته در مقدمه که این کتاب «نه یک کتاب محققانه که بیشتر یک جست و جوی شخصی بازیگوشانه درمیان صدها ترانه است. من از دل ترانههای مختلف (عمدتا ترانههای ارزشمند و خاطرهانگیز و البته در مواردی هم ترانههای سبک) تصویرهایی بیرون کشیدم که صرف نظر از جایگاهشان در آغاز یا میانهی آن ترانه، به عنوان یک عکس هویتی مستقل دارند.» خب تا اینجا ایده خوبه حداقل. کتاب تعدادی خط از ترانهها بیشتر از کسانی مثل شهیار قنبری و ایرج جنتی عطایی تا افراد بینام داخلش داره. به این شکل که در هر یک صفحه فقط یک خط مثلا نوشته ««غروبا تو ایوون میشینم پریشون...» یا «نگاهت با نگاهم آشنا نیست...» از یک کتاب ۲۵۰ صفحهای صحبت میکنیم. اصلا جدای از حیف شدن کاغذ، آیا تصاویر بهتری در ترانههای ایران نبوده که به قول خود ضابطیان هویت مستقل عکسی داشته باشند؟ بیشتر هویت قطعهها مدیون این هستن که موقع خوندن اون بخش از آهنگ میاد تو ذهنمون و خاطراتی که احیانا با آهنگ داشتیم، مثلا «آی بانو بانو بانو، بشین به روی زانو»! چیه این مجموعه آخه که کتاب بشه؟ چاپ بشه؟ بنظر میرسه آدم دیگه این در کنه کافیه که هرچی بخواد بده چاپ کنن. باز هم قطعات زیبایی داشت طبیعتا، اما خب ترجیحم اینه برم کامل همون ترانه زیبا رو بخونم وقتی کلاژ و تقطیع شدهش قراره اینقدر بینمک باشه. بعد اصلا آخه عکسا هم که بی ارتباط چندتا چندتا وسط هرچندتا صفحه میان اونقدر موفق نمیشن اون حس خاطرهبازانه مقصود رو ایجاد کنن. چی بگم دیگه :))
وقتی مقدمه رو خوندم فکر کردم قراره با هر تیکه شعر عکسی از قدیم مربوط به اون شعر باشه ولی کلا بعضی صفحات عکسهای قدیمی افراد که هیچ ربطی به مطالب و شعرها نداشت اومده بود از اون طرف تو هر صفحه یک یا دو سطر! همه از اینکه حیف درختهایی که برای این کتاب گفته تو نظرات گفتند البته باز خوبه سایز کتاب جیبی هست و من کتابهای سایز رقعی به این وضعیت دیدم! ولی حقیقتا تا چاپ پنجم رفته رو درک نکردم! و برای منی که خیلی با موسیقی و ترانهها به ویژه ترانههای قدیمی آشنا نیستم خیلی جذاب نبود شاید کسی که اهل ترانه و موسیقی باشه لذت بیشتری ببره! خلاصه اینکه ما بریم همون سفرنامههای اقای ضابطیان رو بخونیم که اونها خیلی خیلی بهترن و اگر به امید اون کتابها مثل من میخوایید برید سراغ این کتاب نرید که تو ذوقتون میخوره :)
چهارده-پانزده سالم که بود استاد پیانویی داشتم دنیا دیده و درستوحسابی. عاشق کلاسهای دوشنبه بودم. هیچوقت از کلاس بیرونم نمیکرد و من تا ساعتها در کلاسهای کانون پرورشی پیشش مینشستم. یکی از چیزهایی که آقای عرفانیان یادم داد، «به هرچیزی گوش نکردن» بود. عشقِ گوش دادن به ترانههای قدیمی را او در دلم انداخت. داستان ضبط آهنگها را به یاد داشت. که مثلا گوگوش سر ضبط با فلانی دعوایش میشود و آنها موسیقی را به داریوش میدهند. اینطوری است که دو تا آهنگ با موسیقی یکسان، ترانهی کاملا متفاوتی دارند؛ یکی از عاشق میگوید و یکی از معشوق.
من امشب این کتاب را یکسره خواندم. ج.ا هزارهزارتا کار بد کرده و یکی از آنها خراب کردن سلیقهی موسیقایی مردم است. بنظر من این کتاب، کتاب مهمی است. چرا؟ چون به آدم یادآوری میکند دارد به چه چیزهایی گوش نمیکند. وقتی به هر مهمانی و رستوران و دورهمیای میروم آهنگهای حمید هیراد و حمیدهیرادیها را میشنوم، بنظرم این کتاب مهم است.
پس تا اینجا بنظرم ایدهی کتاب نیاز بوده؛ اما در پرداخت کمکاری شده. کاش آقای ضابطیان در انتهای هر صفحه یک کیو-آر کد قرار میداد که متن کامل ترانهها را نوشته بود. خصوصا که در سایتهای فارسی، متن ترانهها را پر از اشکال مییابیم. دیگر آنکه کاش برای هر ترانه مشخص میشد که چه کسانی آنرا خواندهاند. مثل کاری که سایت گنجور کرده. کلا بنظرم به یک سایت اینچنینی که ترانهها را جمعآوری کند نیاز داریم. (Challenge accepted) دیگر اینکه عکسهایی که داخل کتاب بود واقعا رندوم و بیربط بودند.
من کتاب را به رایگان از طاقچه خواندم. باعث شد دنبال چندین ترانهی قدیمی بروم و چند موسیقی خوب جدید بشنوم. با همهی این تفاصیل دوستش داشتم و بهش چهار ستاره میدهم.
نوستالژیطور بود و با اینکه فقط یک یا دو بیت از شعر آورده شده بود، خاطراتِ زیادی رو زنده میکرد اما باید اعتراف کنم که اصلا اهمیتِ نوشتن و چاپِ اینجور کتابی رو درک نکردم بیشتر شبیه دفترچه یادداشتی بود که مثلا وقتی آدم ترانهای رو توی اسنپ شنیده، یه تیکهشو یادداشت کرده که بعدا یادش باشه دانلود کنه😂😅 دلم برای درختهایی که برای نهایتا 12-13 کلمه تو هر صفحه قطع شدن، گرفت🥲💔
تو مقدمه اومد در مورد رودکی و نظامی حرف زد بعد شعرها همه از ترانه های دم دستی گوگوش و ابی و غیره بود. اصلا انتظارم یه چی دیگه بود فکر میکردم میخواد اشعار ناب شعرای کهن فارسی رو مرور کنه.
با کمال احترام برای آقای ضابطیان که من طرفدار نوشته ها و سفرنامه هاشونم اما واقعا چاپ همچین کتابی رو درک نمیکنم! و این مدل از چاپ رو! اول یک ستاره دادم اما بعدا تبدیلش کردم به دوتا چون درک میکنم منظورشون از نوشتن همچین چیزی چی بوده. میخواسته یه حالت نوستالژی و خاطره بازی نسبت به ترانه ها و اشعار ایرانی باشه،پس ایده ش ایده جالبیه. اما من از ناشر متعجبم که کتابی(یا مجموعه یادداشت هایی) که میتونست در ۷۰ صفحه جمع بشه رو جوری چاپ کرده که ۲۲۸ ص بشه! یعنی اون بنده خدایی که خداتومن پول کتاب میده یهو مواجه میشه با کتابی که در هر صفحه ش دو الی سه عبارت از یک ترانه نوشته شده و ۹۰ درصد صفحه خالیه. در واقع داره پول کاغذ خالی میده! در مورد اشعار ،کاش حداقل چند بیت یا یک سوم شعر رو میاوردن که قشنگ اون ریتم توی ذهن تداعی بشه یا کسی که برای اولین باره اون اشعار رو میخونه بفهمه اصلا شعر راجع به چی داره حرف میزنه. قطعا میتونست یه سری خاطره بازی قشنگ تو پادکستشون باشه ،اما اینکه ارزش داشته باشه به کتاب تبدیل بشه......نه!
خیلی جالب نبود کتابش، ولی منو ترغیب کرد که چند تا کتاب شعر هم بخرم. قبل از این کتاب آخرین شعر هایی که خونده بودم، شعر های داخل ادبیات دبیرستان بودن. ولی درکل کتابی نیست که به کسی پیشنهاد بدم بخونه😬، با اینکه عاشق قلم آقای ضابطیان هستم، ولی از این کتابشون اصلا خوشم نیومد متاسفانه🥲.
برای خرید هدیهی تولد رفته بودم کتابفروشی که توی مسیر صندوق، چشمم به یه کتاب ریزهمیزهی بامزه افتاد که بوی نوستالژی میداد. همون لحظه حس کردم باید این کتاب رو بخرم، و بعد تورق چند صفحه همین کار رو کردم. کتابی نیست که چیزی به آدم اضافه کنه، از طرفی داخلش هم شعرهای فاخر و عمیقی نیست، ولی میتونه برای دقایقی حس خوب ناشی از یادآوری آهنگهای قدیمی رو مهمون دل خواننده کنه. امروز سرچ کردم و دیدم طاقچه هم موجود داردش و اتفاقا جزو کتابهای طرح بینهایت هم هست. برای داشتن چند دقیقه حس خوب، تجربهی نسخهی الکترونیکیش میتونه انتخاب خوبی باشه https://taaghche.com/book/101682
خلاصه: یکی دو بیت از یه سری ترانه های خاطره انگیز فارسیه با یه سری از عکسای خانوادگی قدیمی. نظر من: به نظرم برای متولدین دهه های 40 و 50 خیلی خاطره انگیزه. برای نسل های بعدی هم تا حدی خاطره انگیز هست و با خوندن هر بیت خاطراتی به ذهنشون میاد. کاش میشد که هر صفحه QR Code داشته باشه و همون آهنگ با اسکن کردن پلی بشه البته میدونم که با شرایط فعلی ایران نمیشه. پ.ن:با سایر کتاب های آقای ضابطیان خیلی متفاوته و اگه نخونیدش، چیز خاصی رو از دست ندادید. لینک در طاقچه: https://taaghche.com/book/101682