Wij zijn de stad. De buitenwijk als kloppend hart

Vitale ideeën voor de wereld van morgen

by Floor Milikowski

In de Amsterdamse buurt Venserpolder verzetten de bewoners zich tegen de plannen van de gemeente om achterstanden en problemen in de wijk aan te pakken. De bewoners hebben zelf het heft in handen genomen en ze willen als volwaardige partners meepraten, meedenken en meedoen en niet lijdzaam toekijken hoe van bovenaf beslissingen worden genomen over hun toekomst.

Drie kilometer verderop hebben kunstenaars, ondernemers en maatschappelijke organisaties uit de Bijlmer en andere buurten in Amsterdam-Zuidoost hun eigen werkplek gecreëerd in een voormalig kantoorgebouw tussen de Johan Cruijff Arena en de Ikea. Maar de bruisende, cultureel diverse verzamelplaats moet binnenkort plaatsmaken voor een luxe appartementencomplex dat deel uitmaakt van een geheel vernieuwde stadswijk met winkels, cafés en restaurants.

Op steeds meer plekken in de stad ontstaan botsingen tussen de beleidsplannen van de gemeente en de dromen en ambities van de gemeenschappen, die een ander Amsterdam voor ogen hebben dan de ambtenaren met wie ze aan tafel zitten. Hoe verhouden de wereld van de straat en de wereld van de Stopera zich tot elkaar en hoe zijn ze bij elkaar te brengen? Een inspirerend boek over de onzichtbare rijkdom in de buitenwijken van Amsterdam.

Genres: Nonfiction

112 pages, Paperback

Published October 1, 2021

Reviews

[Tibbe · Rating 4 out of 5]

Interessant verhaal en sterk pleidooi om meer oog te hebben voor het sociale weefsel bij gebiedsontwikkeling. Nu ligt daarbij nog veelal de nadruk op de gebouwde omgeving en het aantrekken van nieuwe kapitaalkrachtige bewoners, i.p.v. op ontwikkeling en versterking van huidige bewoners en hun sociale structuren. Hopelijk krijgt dit beknopte verhaal een uitgebreider en diepgravender vervolg want dit is niet alleen interessant maar ook hard nodig!

Overigens ben ik daarbij ook wel erg benieuwd naar het verhaal van de mensen die daadwerkelijk de stad 'uitgejaagd' zijn (en worden); waar gaan zij naartoe? Is dat een gedwongen keuze of ook een eigen keuze? Een serie gesprekken met mensen in Almere, Purmerend of andere plaatsen waar zij naartoe zijn vertrokken lijkt mij een mooie aanvulling op het nu nog vaak zonder echt bewijs vertelde verhaal van gentrificatie, dat in mijn optiek ook wel met wat mythes omgeven is.

Ook het zgn. 'neoliberale' verhaal, dat juist het aantrekken van nieuwe, 'kansrijke', kapitaalkrachtigere bewoners voorstaat, kan beter belicht worden wat mij betreft. Deze visie op stadsontwikkeling wordt vaak zwart gemaakt, zonder hierbij de positieve kanten te belichten of de betrokkenen (zeg maar 'de Stef Bloks van deze wereld'..._) zelf aan het woord te laten. Hun visie is niet uit de lucht komen vallen en vroeger was echt niet alles beter. In een wijk als Amsterdam Noord is het bijvoorbeeld ook Bas Kok (zie Parool) die fris tegengeluid laat horen. Het zou meer balans in de discussie kunnen aanbrengen als ook die visies worden belicht.

[Milan · Rating 3 out of 5]

Een klein betoog tegen kapitalisme en het beleid van de overheid.
Waarom er meer geluisterd moet worden naar de mensen in de stad en de kansarmen kansen geven ipv verwisselen door kansrijken.
Dit boekje heeft me aangespoord om meer door de buurt te wandelen en verder te kijken dan alleen Amsterdam Centrum.

[Hendrik Dejonckheere · Rating 3 out of 5]

Milikowski zet hier het denken van stadsontwikkeling gericht op economische ontwikkeling en innovatie af tegen stadsontwikkeling gericht op kwaliteit van leven van alle stadsbewoners.
Gentrificatie het proces van verdringing van mensen met modale en lagere inkomens uit de stadskern naar de rand van de stad of het ommeland is volgens haar beleid dat op den duur in z'n eigen staart bijt. Als jongeren en jong volwassenen zich niet meer op een normale manier kunnen ontwikkelen in de eigen omgeving omdat daartoe de ruimte ontbreekt om te studeren, elkaar te ontmoeten en als buurt elkaar te helpen met simpele hand en spandiensten dan verlies je het cement uit je samenleving. Milikowski portretteert hier een aantal activisten die opkomen tegen deze ontwikkeling en staan voor een nieuwe benadering van sociale dynamiek waardoor veel meer aandacht ontstaat voor wat de eigen buurt wil.
Wat bik interessant vind is dat analyses zoals van de Richard Florida "the rise of the creative class" in beleidskringen is gaan functioneren als een beleidskader zonder dat daarbij nagedacht werd over de minder wenselijke effecten van dat beleid. Iedere positieve hype schept op deze manier zijn eigen ellende op de langere termijn. Je kan dat nu reeds zien in stadsbuurten waar door de extreme prijsstijgingen van de woningen er niet over blijft voor de sociale structuur tenzij daar activisten voor opkomen.

[Martijn Van · Rating 4 out of 5]

Sterk boekje en een must-read voor eenieder met interesse in stedelijke ontwikkeling.
Opdat wij niet vergeten dat economie een sociale wetenschap is en geen harde wiskunde.

[Fifi · Rating 3 out of 5]

'Wie bepaalt de waarde der dingen?'

#DeZinVanHetBoek

[Florine · Rating 4 out of 5]

Een helder geschreven boek, waarin vragen als Wat is een stad? Van wie is de stad? Wie maakt de stad? worden behandeld aan de hand van beleidsstukken, theorieën maar vooral ook inspirerende voorbeelden uit het dagelijks leven van de stad zelf.
Door dit boek heb ik weer nieuwe dingen over de stad waar ik woon (en vergelijkbare steden wereldwijd) geleerd. Ik was mij niet bewust van de vele mooie buurtinitatieven die Amsterdam rijk is.

[Niels Broekman · Rating 3 out of 5]

Pakkend essay over ontwikkelingen in Amsterdam, gentrificatie en de ‘stad’ in z’n algemeenheid. Laat nadenken over de strijd tussen economische waarde en maatschappelijke waarde. Een mooie parallel met het vorige boek dat ik las (Hoe ik toch huisjesmelker werd, Hans de Geus): de terugtrekkende overheid als een van de oorzaken voor huidige problemen en sociale ontwrichting. Deze overheid laat gaten achter die soms te groot zijn voor buurtbewoners om zelf middels initiatieven op te vullen, en het zijn vaak niet de oorspronkelijke bewoners die profiteren van stadsontwikkeling.

Het boek zet erg aan het denken, maar had van mij meer diepgang (en daarmee ook wat meer pagina’s) mogen hebben.

[J M-B · Rating 3 out of 5]

Much slighter in scope than Van Wie is de Stad?, but Floor Milikowski always has good stories to tell over the discomfort people feel within the changing urban space. However, the stories of resistance to globalist finance and yuppiedom that she recounts in this more recent book recall the failed ecological strategy of 'conservation' - always seeking to preserve smaller and more marginal areas.

While homes remain a capital assets, finance will prevail. Much more is to be learnt from - to take just one example - Picketty.

[Raïn · Rating 3 out of 5]

Dit korte pleidooi om meer oog te hebben voor de daadkracht, kennis en mogelijkheden die zich in de perifere delen van Amsterdam concentreren is een aaneenschakeling van korte interviews, feiten en anekdotes. Hoewel het een mooi inzicht biedt in de mogelijkheden van stadsdelen als Venserpolder, mis ik een hartstochtelijk pleidooi om nou eens écht te luisteren naar de bewoners van zulke wijken, om nou eens écht te bouwen wat zij in hun buurt willen! Ik hoef niet meer overtuigd te worden, maar om de Stopera te overtuigen is dit pleidooi niet sterk genoeg.

[Zomer · Rating 4 out of 5]

Een mooi betoog voor het belang van buitenwijken en haar bewoners, maar ik had graag meer diepgang en variatie gezien. Noord en Zuid (Buitenveldert) hebben ook soortgelijke verhalen, het boek had completer aangevoeld als hier ook aandacht aan was gegeven.

[Ravi Meijer · Rating 3 out of 5]

Een bemoedigend en confronterend pleidooi over de invloed van woonomgeving op geluk en de rol van beleid en marktwerking in gentrificatie. Het heeft me gemotiveerd om meer te leren over projecten die bewoners in de ‘buitenwijken’ van Amsterdam hebben geïnitieerd en hun impact op de huidige bewoners.