Ούτε άγιοι ούτε ήρωες: Το κατά δύναμη καλό

by Gabriele Nissim, Δάφνη Βλουμίδη (translator)

Σύμφωνα με το Ταλμούδ, κάθε γενιά γνωρίζει τριάντα έξι «κρυμμένους δίκαιους» που εμποδίζουν την καταστροφή του κόσμου. Έχοντας στη μνήμη μας τα γεγονότα του 20ού αιώνα και το βλέμμα μας στραμμένο στο παρόν, μπορούμε να πούμε πως –για καλή μας τύχη– είναι πολύ περισσότεροι: όχι μόνο όσοι αντιτάχθηκαν στο Ολοκαύτωμα, αλλά και ο Σοβιετικός αξιωματικός Στανισλάβ Πετρόφ, που απέτρεψε έναν πυρηνικό πόλεμο με τις ΗΠΑ με κίνδυνο να υποστεί συνέπειες στην χώρα του ή ο Χαμάντι μπεν Αμπντεσλέμ, ο Τυνήσιος ξεναγός που το 2015, κατά τη διάρκεια μιας τρομοκρατικής επίθεσης, φυγάδευσε από το μουσείο Μπαρντό 45 Ιταλούς τουρίστες.
Ο Γκαμπριέλε Νίσσιμ μάς διηγείται αυτές και άλλες ιστορίες με τη γνώση ενός παραμυθά, «γιατί άγιοι και ήρωες υπάρχουν μόνο στη φαντασία μας και θα ήταν καλύτερα να ανακαλύψουμε πώς κανονικοί άνθρωποι με ελαττώματα σαν τα δικά μας στάθηκαν ικανοί να κάνουν θαρραλέες πράξεις με τρόπο εκπληκτικό και απρόσμενο».
Εναλλάσσοντας πραγματικές ιστορίες με τις διδασκαλίες του Σωκράτη, του Μάρκου Αυρηλίου, της Χάνα Άρεντ, της Έττυ Χίλεσουμ, του Ουίλιαμ Σαίξπηρ ή του Μπαρούχ Σπινόζα, το Ούτε άγιοι ούτε ήρωες μάς δείχνει πως η άσκηση της σκέψης, της κριτικής ικανότητας και της ενσυναίσθησης είναι συνθήκες απαραίτητες για να παραμένουμε άνθρωποι στις πιο δύσκολες στιγμές. Πράγματι, δίκαιος είναι απλώς αυτός που δρα για να σώσει μια ζωή· ακόμα κι αν δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να σώσει όλο τον κόσμο.

212 pages, Paperback

Published September 1, 2021

Reviews

[Славея Котова · Rating 4 out of 5]

Симпатична философска книга за добродетелните хора и тяхната борба с тоталитарните режими, военните диктатури и ислямския фундаментализъм. Нисим е също така известен в България като изследовател на Димитър Пешев и спасяването на българските евреи през ВСВ.

Изданието е много хубаво, без печатни и правописни грешки.

[Αλέξης Γυφτοδήμος · Rating 4 out of 5]

Πολλοί έχουμε δει στον κινηματογράφο την "Λίστα του Σίντλερ" και χαρήκαμε που ο πρωταγωνιστής έσωσε τόσους ανθρώπους. Ηταν άγιος ο Σίντλερ? Κάθε άλλο. Ακόμα λιγότερο στήν πραγματικότητα απ' ότι μας δείχνει η ταινία. Αυτό όμως δεν τον εμπόδισε να κάνει τόσο μεγάλο καλό. Ο Nissim αναφέρει πολλά παραδείγματα, άλλα από αυτά τα ξέρουμε, τα έχουμε διαβάσει στην εφημερίδα ή σε κάποιο βιβλίο, τα περισσότερα όχι. Ο καθένας μας μπορεί να κάνει μικρό ή μεγάλο καλό λέει ο συγγραφέας άσχετα με την ποιότητά του, το παρελθόν του, ενδεχομένως και τις ιδιοτελείς προθέσεις του. Το βιβλίο διαβάζεται εύκολα και με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.

[crissie · Rating 5 out of 5]

"Chi compie un’azione degna non ha bisogno di nessuna gratificazione perché realizza la sua naturale disposizione; non solo trova la felicità e la ragione della sua stessa vita, ma quasi non dovrebbe accorgersene perché fare del bene è insito nella natura umana, alla stregua di una vite che genera un grappolo, di un cavallo che corre, di un cane che caccia, di un’ape che produce il suo miele. [...] chi agisce con vanità e cerca di venire ricompensato non sarà mai un uomo giusto. L’uomo deve praticare in segreto il bene per il gusto del bene, non per altri fini."
Uno dei mille insegnamenti, una delle tante riflessioni che è in grado di offrirti questa meraviglia di libro. Grazie per avermi fatto imparare. ❤️

[Simone · Rating 5 out of 5]

Nissim negli ultimi venti anni ha definito e ri-definito il concetto di Giusto in ogni libro che ha pubblicato. Questa volta propone una divisione in categorie niente affatto banali (bene politico e bene morale, fragilità e gratitudine, non odiare e molte altre) di Giusti più o meno noti, sia del passato che contemporanei. L'espediente narrativo è la spiegazione di come rende interessanti per i ragazzi a cui parla durante conferenze e presentazioni queste figure così umane, lontane dell'irraggiungibilità dei santi. Ho trovato il libro molto coinvolgente :)

[blorbo · Rating 5 out of 5]

Questo è uno dei tanti libri che ho letto per cercare di fare i conti con la realtà in cui vivo, ed è forse l'unico che mi ha convinta al 100% senza compromessi. È un libro che mi ha riempita di speranza, infatti ho imparato diverse persone di cui non sapevo l'esistenza e mi ha fatto vergognare per la mia ignoranza, anche se questi sono argomenti che mi interessano profondamente, soprattutto il fatto di essere musulmana e di riconoscermi come tale.