Waarom vrouwen minder verdienen: en wat we eraan kunnen doen

by Sophie van Gool

In Waarom vrouwen minder verdienen rekent Sophie van Gool af met mythes en meningen over gelijke beloning. Vrouwen verdienen namelijk nog steeds minder dan mannen, ook voor vergelijkbaar werk. In een werkend leven lopen zij gemiddeld € 300 000 mis. En hoewel vrouwen vaker hoogopgeleid zijn dan mannen, stromen ze amper door naar topfuncties. Er zijn in Nederland zelfs meer directeuren met de naam Peter dan vrouwelijke directeuren. Gelukkig hebben politiek en bedrijfsleven steeds meer oog voor gendergelijkheid. Maar het blijft bij paneldiscussies, Instagramposts en beleidsnotities, constateert Sophie van Gool. Echte acties, zoals gelijke beloning, langer ouderschapsverlof of het doorlichten van sollicitatie- en beoordelingsprocedures, blijven uit. We richten de aandacht liever op het individu: vrouwen werken toch vaker in deeltijd, en in sectoren die minder goed betalen? Moeten ze niet eerst zelf veranderen? Sophie van Gool roept iedereen op om de feiten onder ogen te zien en nu eens echt werk te maken van gelijke beloning.

Genres: Nonfiction, Feminism, Society, Audiobook, Book Club

288 pages, Paperback

First published September 7, 2021

About the author

Sophie van Gool is an economist, author and feminist. She is a weekly columnist for the Dutch Financial Times (Financieele Dagblad) and wrote the book ‘Why Women Earn Less - and What We Can Do About It’ (in Dutch). She is a keynote speaker on the gender pay gap, negotiations, and personal branding, and also has her own podcast. Previously, she worked at Boston Consulting Group as a consultant and was an independent advisor on diversity & inclusion.

Reviews

[Lieke]

Favoriete passage:
"Over diversiteit en inclusie wordt vaak in positieve termen gesproken: 'diverse teams presteren beter', 'diversiteit is goed voor de organisatie'. Een term die daarentegen meestal vakkundig vermeden wordt is 'macht'. Maar uiteindelijk is dat wel waar het om draait. Emancipatie gaat over machtsstructuren: willen we machtsrelaties gelijkwaardiger maken? Zijn we bereid om de macht te delen met mensen die vooralsnog nauwelijks aan de macht kwamen? De meeste directeuren zijn wel bereid om een positief praatje te houden over het belang van diversiteit, maar beginnen tegen te stribbelen als het gaat over quota, of erger nog, als hun eigen positie in het gedrang komt."

[Laura · Rating 5 out of 5]

Een heel toegankelijk maar sterk onderbouwd boek. Ik wilde steeds doorlezen, wat ik niet vaak heb met non-fictie. Met een beetje humor, maar ook feiten en cijfers vertelt Sophie helder hoe de zaak in elkaar steekt, wat er mis mee is, en ook: wat kunnen we eraan doen? Heel fijn dat ze daarbij eveneens aandacht besteedt aan de positie van mensen van kleur. Ook beschrijft ze oplossingen geformuleerd op niveau van de werkgever, de overheid, maar ook het individu. Zeer empowering en leerzaam!
@watiklees

[Conrad · Rating 4 out of 5]

Het boek is een goede mix van feiten/cijfers, persoonlijke verhalen en de actualiteit. Het is bovenal een krachtige oproep van Sophie van Gaal: The system is broken and lets fix it, now. Haar drive, motivatie en frustraties komen goed naar boven, waardoor het boek extra dimensie kreeg. Wel kwam het boek hier en daar wat ongestructureerd over en worden zoveel thema's aangehaald (van het basisinkomen naar Instragramfeministen) waardoor niet alles evenveel aandacht krijgt.

Ik zou het boek zeker aanraden, het maakt niet of of je een algehele ontkenner, lean in-evangelist of al gepassioneerde feminist ben: het boek zal je ogen doen openen.

[Marrije · Rating 5 out of 5]

Landgenoten! Leest dit boek! Verstandig en doorwrocht, en met veel praktische tips om deze irritante systeemproblemen nu eindelijk eens een keer op te gaan lossen.

[Nina · Rating 5 out of 5]

Super helder, concreet en onderbouwd. Als je het aan mij vraagt is het een up-to-date Nederlandse versie van Invisible women, die informeert, inspireert en motiveert.

[Anne · Rating 5 out of 5]

Ijzersterk. Goed onderbouwd, inspirerend en duidelijk.

[Carla · Rating 4 out of 5]

Een boek dat veel mensen, met name in het bedrijfsleven en liefst in de hogere lagen zouden moeten lezen, dus niet alleen vrouwen. Veel had ik al eens gelezen of gehoord, maar dat was niet erg want Sophie van Gool zet het mooi en helder op een rijtje. En, heel belangrijk, wat kunnen we doen. Wat dat betreft vind ik het jammer dat ik het boek als luisterboek las, want nu is het moeilijk die acties terug te lezen.
Shortlist Managementboek van het Jaar 2022

2022 Books #34

[Elisabijtje · Rating 5 out of 5]

Wat een sterk boek! Na het lezen voelde ik me boos. Niet op het boek, maar op hoe het patriarchaat het nog steeds zó voor het zeggen heeft. Ik stuitte op een heel nieuwe werkelijkheid. Een waarin ik ineens begon te beseffen dat ik op heel veel verschillende manieren ben gediscrimineerd op de werkvloer, enkel omdat ik een vrouw ben.

Ik ben echter niet boos op een machteloze manier. Ik ben boos op een "hier kan ik wat mee"-manier. Van Gool geeft goede, duidelijke handvatten om ongelijkheid op de werkvloer (en daarbuiten!) aan te pakken. Daarvoor dank!

Ik hoop overigens dat Waarom vrouwen minder verdienen in het Engels vertaald is, want ik zou het graag mijn (witte, mannelijke) manager aanraden.

[Freeke · Rating 4 out of 5]

Dit boek heeft mijn kijk op de gender gap veranderd, echt een aanrader op dit thema wat mij betreft!

[Jelle Floris Kooij-IJkema · Rating 3 out of 5]

This book makes a very compelling argument which is clearly defined and well explained. This book was recommended to me as a good companion to other books i have read before including “invisible women” (which is also mentioned in this book) and it follows a similar writing style as those books. For me the argument started to become repetitive after the first 150 pages and made it feel like you could have stopped reading after that point. I would say that my only fault for the author would be that she assumes the reader is a women and not a man, referring to several instances with which the reader is supposed to be familiar with regarding the actions and behaviors of their male coworkers. I find it interesting that this book is explaining a phenomenon which is according to the author is already familiar to women but that because of formal and informal power imbalances in societies men are often unaware of. Therefore, assuming that your reader is a women feels to me like targeting the wrong audience. Overall i would recommend this book with the idea that it is an excellent book to have a conversation about.

[Jitske M. · Rating 4 out of 5]

Super goed en zeer belangrijk boek! Ik zou dit boek het liefst op verschillende openbare plekken achterlaten in de hoop dat meer mensen het lezen. Helaas blijft het vaak bij degenen die toch al geïnteresseerd zijn in dit onderwerp, zoals ook in het boek wordt erkend. Daarom zijn de tips hoe om te gaan met verschillende types die (het belang van) gelijkheid ontkennen ook interessant. Mooi de positieve veranderingen benoemd. Dat geeft weer hoop: het kan! Alleen bizar dat het zo achterlijk lang duurt. Als micro-revolutie misschien toch maar (meermaals) het boek ergens achterlaten!

[Dominique · Rating 3 out of 5]

Helder uitgelegd en goede onderbouwing waarom gelijke kansen voor mannen en vrouwen voor beide geslachten belangrijk zijn. Voor mij wel een wat te belerende toon maar ik heb er zeker dingen van geleerd.

[Wilte · Rating 3 out of 5]

Belangrijk onderwerp en goed dat er ook veel concreet handelingsperspectief in staat. En dan liever ook echt in plaats van zoals de terechte constatering: "Er worden projecten opgetuigd die maanden duren om plannen te ontwikkelen die je in een halve middag bij elkaar had kunnen googelen."

"Vriendinnen en ik sturen wel eens een meme aan elkaar door met ‘Lord, give me the confidence of a mediocre white guy’, een citaat van schrijver Sarah Hagi, die dat in 2015 op Twitter zette als recept tegen het imposter syndrome."

Mansplainen
Uitgangspunt is van Van Gool zoals ik het begrijp, is een evidence-based boek te schrijven. Dan stoort een anekdote zoals deze mij enorm: "Het bleek dat hij, net als ik, de moeite had genomen om het hele jaarverslag (226 pagina’s) na te lopen en vervolgens ging hij mij haarfijn mansplainen waarom mijn analyse niet zou kloppen. In plaats van te vertrouwen op mijn werk (en op de redactie van de Volkskrant, die het artikel had gepubliceerd) vond hij het nodig om alles na te rekenen en mij uit te leggen dat alle beloningsverschillen die ik had gevonden logisch te verklaren waren."

Iemand wil inhoudelijk de discussie aan gaan en moet dan maar vertouwen op de redactie van de Volkskrant. En kennelijk is zo'n discussie direct mansplainen.

Bronnen
Verder vind ik het niet heel sterk om als bronnen je eigen opiniestukken aan te halen of een historica te citeren als het over cijfers gaat (wat was haar bron dan?); "En ondanks campagnes om vaders meer te laten ‘meedoen’, is het percentage vaders dat een dag in de week voor hun kinderen zorgt de afgelopen twintig jaar gestegen van een minimale 2 à 5 procent naar 5 à 7 procent, concludeert historicus Alies Pegtel." (de referentie hier was een boek met interviews geloof ik).

Van Gool zou denk ik deze kritiek op de methodiek en cijfers (ik voldoe aan denk ik twee van de vijf sterotype ja maar-roepers die ze opvoert) pareren met: "Ik merk dat we nu verzanden in discussies over de methodiek. Als we erop vertrouwen dat deze resultaten kloppen, wat vind je dan van de conclusies?’ Of: ‘Ik merk dat het gesprek steeds weer afdwaalt naar vragen over de cijfers en de betrouwbaarheid van de analyses. Wat hebben jullie nodig om het gesprek over de inhoud te voeren? Welke informatie ontbreekt er volgens jullie?’" en dat lijkt me heel goed. Veel van haar oplossingen moeten we denk ik wel gaan invoeren. En andere tegenwerping die ze noemt vind ik wel valide maar is kennelijk ook niet goed: "‘Gaan we ons dan ook zorgen maken over het feit dat er te weinig vrouwen in slachthuizen werken, of te weinig mannen schoonheidsspecialist zijn?’"

Onverklaarde kloof is 6 procentpunt
Ik schiet in de weerstand om dat Van Gool bijvoorbeeld erg hamert op de 38%-punt loonkloof; "Toch is ook in IJsland de ongelijkheid nog steeds niet helemaal opgelost. Hoewel het verschil in gemiddeld uurloon tussen mannen en vrouwen met 13,7 procent relatief laag is vergeleken met andere landen, verdienen vrouwen er per jaar nog altijd 30 procent minder uit arbeid.15 Dit komt doordat zij, net als in Nederland, minder uren betaald werk doen. (...) In het land dat het er het best voor staat qua gendergelijkheid verdienen vrouwen jaarlijks dus nog steeds minder – 30 procent! In Nederland is dit verschil 38 procent.". Maar een groot deel van dat verschil komt doordat vrouwen minder werken (en niet omdat ze vrouw zijn). Blijft inderdaad nog een onverklaard verschil over van zo'n 6 procenpunt waar iets aan gedaan moet worden. Ik begrijp de marketing, maar als tweederede van een effect komt door deeltijdwerken dan vind ik het wel eerlijk om dat te melden (https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2022/...).

Adam Smith

Verder denk ik niet dat Van Gool Adam Smith echt gelezen heeft. Ik ook niet, maar ik weet wel dat hij in The Theory Of Moral Sentiments allesbehalve voorstander van de rationale markttheorie en de Homo economicus was zoals Van Gool hem afschildert: "Zijn werk vormde de basis voor het idee van de homo economicus, de compleet rationele en zelfzuchtige mens die al zijn beslissingen puur uit eigenbelang neemt. Smith realiseerde zich niet dat lang niet iedereen zo zelfzuchtig is".

Tips en links
Wet van Sullerot. De onderzoekers concluderen dat elke 10 procentpunt méér aan vrouwen in een beroepsgroep leidde tot een daling van 7 tot 8 procentpunt in het salaris. ‘Schokkend groot’ vond Harris het effect. https://www.sciencedirect.com/science...

‘Gender pay gap service’, GOV.UK, n.d., https://gender-pay-gap.service.gov.uk/
Castilla, Emilio J. ‘Gender, Race, and Meritocracy in Organizational Careers’, American Journal of Sociology, vol. 113, no. 6, 2008, pp. 1479-1526.

Cooper, Marianne. ‘The False Promise of Meritocracy’. The Atlantic, 1 december 2015. https://www.theatlantic.com/business/...

"Concluderend zien we dat vrouwen steeds meer zijn gaan werken, maar mannen amper meer zijn gaan zorgen."

En ja: "Mensen zijn op hun werk als professional en willen graag op die manier behandeld worden. Houd al je ideeën over hoe goed of slecht, jong of oud, dik of dun ze eruitziet dus lekker voor je."

[Marjolein Slegers · Rating 5 out of 5]

Beste boek van 2021. Informatief, ontnuchterend en motiverend.

[Sanne · Rating 4 out of 5]

3,5*

[hilly · Rating 5 out of 5]

Hét boek waarvan ik wou dat ik hem eerder had gelezen omdat het me in veel discussies (met vooral mannen) had kunnen helpen. Ontzettend toegankelijk en to the point.

[Sarah · Rating 5 out of 5]

Frustrerend, boosmakend, interessant, confronterend, inspirerend, hoopgevend. Een boek dat iedereen zou moeten lezen!

[Britt · Rating 5 out of 5]

Duidelijk verhaal dat het grotere probleem van ongelijkheid op wetenschappelijke en behapbare wijze aankaart, en je doet beseffen dat ook in Nederland nog veel stappen te maken zijn.

[Kirsten · Rating 5 out of 5]

Zeer sterk en informatief boek. Mooie uitspraak op pagina 186: “In de loop van mijn loopbaan ben ik vaak mannen tegengekomen waarvan ik dacht: als je een vrouw was geweest had je alleen koffie mogen brengen” - Femke Halsema

[Zonzon · Rating 3 out of 5]

This book taught me a lot about the facts concerning the pay gap, the history of how we got to this point, and what still needs to be done.

[Rosalie ੈ✩‧₊˚ · Rating 4 out of 5]

4.2/5⭐️

[Corné · Rating 4 out of 5]

Dit is verplichte kost voor iedere manager, wat mij betreft. Sophie van Gool geeft de relevante data, de bijbehorende analyses en geeft ook nog oplossingssuggesties. Dus stop met zeuren om meer data, of ontkennen dat het in jouw organisatie speelt, of dat je niet weet waar je moet beginnen. Begin met te kijken naar je eigen club/team/organisatie, en kom in actie als er iets is om te veranderen.
Dat is wat ik heb meegenomen van dit verder makkelijk te lezen boek. Ik heb eerst de data/analyse-hoofdstukken gelezen (t/m hfd. 21), ben zelf naar mijn omgeving gaan kijken en praten met vrienden en collega’s om ten slotte de resterende hoofdstukken te lezen en te vergelijken met oplossingen die wij proberen. En dat zorgt er ook voor dat ik denk dat er nog wel wat meer ruimte zou mogen zijn voor nog andere oplossingen.

[Elise Janssen · Rating 3 out of 5]

Ik heb helaas niet heel veel nieuws geleerd met het lezen van dit boek. Een beetje open deuren, denk dat het een mooi boek is voor mensen die nog niet veel weten van dit onderwerp maar vraag me tegelijkertijd af voor welk publiek dit boek is geschreven. Ik zou zeggen het publiek dat er nog niet veel vanaf weet, maar ben bang dat het in werkelijkheid de groep mensen is die al redelijk veel weet van wat er wordt geschreven. Daardoor heeft het gewoon niet genoeg diepgang en stopt de schrijfster met diepgang juist wanneer het interessant begint te worden.

[Joklomo · Rating 3 out of 5]

Belangrijk en - zeker ook voor deze tijd nog - zeer relevant onderwerp (bekijk ook de speelfilm ‘Je ne suis pas un homme facile’ van Eleonore Pourriat voor een rustige kennismaking op de zaterdagavond met wat popcorn). Toch miste ik een goede analyse en uiteenzetting van de oplossingsrichtingen en vond ik de mate van cynisme bij elke weerklank minder sterk. Desondanks zou ik iedereen willen aanmoedigen zich in dit onderwerp te verdiepen (zeker alvorens er een standpunt wordt ingenomen).

[Nienke]

It would be great when this book is mandatory for all highschool students!

When early on the realization of how sexist society is, is shared everyone can act to make the world a fairer place.

Also a lot of practical tips on things individuals and organizations can do to act NOW!

[Ziggy · Rating 5 out of 5]

Interessant en informatief non-fictie boek dat toch goed en leuk te lezen is. Van Gool schrijft humoristisch en to-the-point. Naar mijn smaak soms iets te veel herhalingen maar vanaf nu begin ik mijn micro-revoluties!

[Karin Marcella · Rating 4 out of 5]

Eyeopener! Interessant hoe Van Gool afrekent met mythes en meningen die ik herken. Dit boek geeft je bagage om aan de hand van feiten te analyseren waarom vrouwen nog altijd minder verdienen voor vergelijkbaar werk. Mooi hoe zij het zeer breed analyseert.

[Erik van der Wurff · Rating 5 out of 5]

Geweldig boek! Geeft echt een mooi overzicht van alle wetenschap die bestaat omtrent gendergelijkheid, maar biedt ook praktische handvaten voor de betrokken burger. Leest ook nog eens als een trein. Aanrader!

[Lijntjekar · Rating 4 out of 5]

Een informatief boek, toegankelijk geschreven en toegespitst op situaties in Nederland. Ik vind het positief daar er veel bronverwijzingen worden gebruikt. Ik vond het gedeelte over “de vijf types” het minst krachtig.

[Daphne W_O · Rating 4 out of 5]

Zo goed onderbouwd, lekker geschreven, en dé argumenten die je nodig hebt om jammerende seksisten en fake-feministen mee om de oren te slaan. Dit boek hebben we nodig!