Ontluikend christendom

by Daniël De Waele

Een cultuurgeschiedenis over de geboorte van het christendom in de Grieks-Romeinse wereld.

‘Ontluikend christendom’ van Daniël de Waele is een cultuurgeschiedenis over het ontstaan van het christendom. Hoe beleefden heidenen, joden en christenen het ondermaanse bestaan in de eerste eeuwen van onze jaartelling, zo ongeveer van de eerste tot de vierde eeuw? Hoe leefden zij, wat geloofden zij, hoe dachten zij en hoe beïnvloedden zij elkaar? Natuurlijk, het waren mensen zoals wij, maar de moderne mens valt van de ene verbazing in de andere, en staat soms verbluft als hij ontdekt hoe anders mensen toen tegen het leven aankeken. Kennis van die pluriforme, multireligieuze wereld draagt ook bij aan de verheldering van een reeks geschriften die in die tijd het licht zagen: het Nieuwe Testament.

‘Men zal niet gemakkelijk een tegenhanger van dit boek vinden, waarin zowel het jodendom als het heidendom als het vroege christendom zo nauwkeurig in beeld worden gebracht.’ – Prof. dr. Klaas A.D. Smelik

Genres: History, Nonfiction, Philosophy, Religion, Theology

480 pages, Hardcover

Published October 1, 2021

Reviews

[Jeroen · Rating 4 out of 5]

Fascinerend boek. Vooral het eerste gedeelte sprak mij aan. Daarin gaat het over het dagelijks leven en diverse gewoonten van de Grieken-Romeinen, de Joden en de Christenen. De duiding van diverse invloeden en inspiratie bronnen op het Christendom (Plato! de Thora! en diverse heidense gewoonten) vond ik ook sterk. Waar de schrijver mij enigszins verloor was bij de behandeling van diverse facties binnen het vroege Christendom. Het deed me denken aan het gezegde over de gereformeerde gemeenschap in Nederland: iedere dominee zijn eigen kerk!

[Daniël De waele · Rating 5 out of 5]

Super boek, natuurlijk!

[Aron De Kraker · Rating 4 out of 5]

Leest als een trein!

[Noah · Rating 3 out of 5]

Mooi als overzichtswerk, als verhaal wat minder.

[Viggo van Uden · Rating 5 out of 5]

Ontluikend Christendom is een must-read voor iedereen die iets wil begrijpen van de culturele, religieuze en filosofische context waarbinnen het christendom kon 'ontluiken'. Daniël de Waele maakt gebruik van de driedeling van Aristides in 'drie mensengeslachten': "zij die de goden aanbidden, welke bij u in ere zijn, en joden en christenen", kortom: heidenen, joden en christenen. Dr. De Waele beschrijft deze religieus-culturele groepen, waarbij hij zowel hun (specifieke) kenmerken en eigenheid als hun onderlinge overeenstemming analyserend beschrijft. Daarbij heeft hij duidelijk oog voor de wederzijdse beïnvloeding, pluriformiteit, continuïteit en discontinuïteit. De beschrijving gebeurt systematisch, grondig en op basis van veel primaire bronnen die aangehaald worden. De bibliografie bevat veel referenties voor verder onderzoek.

Wat mij in het bijzonder aanspreekt in Ontluikend Christendom is het gebruik van primaire bronnen uit het niet-christelijke 'mensengeslacht' over de christenen. Als Julianus Apostata bijvoorbeeld schrijft dat het een schande is dat "die goddeloze Galileeërs" niet alleen "hun eigen armen", maar "ook nog eens ónze behoeftigen onderhouden", zegt dat veel over de christenen en hoe zij bekeken en beoordeeld werden. Een externe bron kan soms meer onthullen over de cultuur van een gemeenschap dan een interne bron.

Na het lezen van dit boek heb ik direct Godenschemering (2023) en Heilige Woorden (2024) besteld. De Waele bewijst zich als een begaafd schrijver met een heldere en toegankelijke schrijfstijl. Hij slaagt erin om complexe zaken (want religie en cultuur zijn complex!) te beschrijven zonder deze te vereenvoudigen, maar ook zonder zijn lezers te overvragen.

[Bettina · Rating 5 out of 5]

Goed geschreven en fijn leesbaar boek, vol interessante details en goede informatie.
Het Christendom stond toen het ontstond niet los in de maatschappij, maar had te maken met zowel de Joodse als de Griek/Romeinse religie en cultuur.
Heel goed wordt duidelijk hoe het dagelijks leven was in die tijd, hoe het Joodse geloof in elkaar zat en welke groeperingen hier te vinden waren, hoe de Grieks/Romeinse religie georganiseerd was en welke verschillende filosofische stromingen er waren. Tot slot worden de verschillende Christelijke groepen behandeld en hoe dit nieuwe geloof langzaam tot een coherente leer kwam.

[Rudi · Rating 5 out of 5]

Ik wist niet wat te verwachten van dit boek en ben dan (hoofd) stukken beginnen lezen die mij aanspraken en zo heb mij zo door dit verassend boeiend boek heen gelezen , de schrijver heeft een aangename schrijfstijl ,