Devlet ve Fert

by Ahmet Ağaoğlu

Şevket Süreyya, “Kadro”da yayımladığı yazılarını biraraya getirip 1932 yılında İnkılap ve Kadro adıyla yayımlar. Aynı yıl Cumhuriyet gazetesinde, Ağaoğlu Ahmet Bey’in bu kitabı eleştiren yazıları yayımlanır. Bu eleştiri yazılarına, yine aynı gazetede, Şevket Süreyya ile Yakup Kadri’nin verdiği cevaplar da yayımlanır. 1933 yılında Ağaoğlu Ahmet Bey kendi yazıları ile kendisine yöneltilen eleştirilere verdiği cevapları içeren Devlet ve Fert adlı kitabı yayımlar.

İnkılap ve Kadro’nun sonradan baskıları yapılsa da (ayrıca “Kadro”nun toplu basımı da gerçekleştirilmiştir) Devlet ve Fert bu ilk baskısından sonra bir daha yayımlanmaz. Dolayısıyla, otuzlu yılların başlarında, Türk düşünce tarihinde önemli bir yeri olan bu tartışma, günümüze tek taraflı olarak gelir, Devlet ve Fert unutulur.

Devlet ve Fert’in bu baskısı, birtakım yazım yanlışlarının düzeltilmesi dışında, ilk baskıdaki haliyle yapılmıştır. Yalnız, bugün metni okumayı güçleştirdiği düşünülen bazı tabirlerin yerine, köşeli ayraç içerisinde bu tabirlerin bugünkü kullanımları verilmiştir.
Şevket Süreyya, “Kadro”da yayımladığı yazılarını biraraya getirip 1932 yılında İnkılap ve Kadro adıyla yayımlar. Aynı yıl Cumhuriyet gazetesinde, Ağaoğlu Ahmet Bey’in bu kitabı eleştiren yazıları yayımlanır. Bu eleştiri yazılarına, yine aynı gazetede, Şevket Süreyya ile Yakup Kadri’nin verdiği cevaplar da yayımlanır. 1933 yılında Ağaoğlu Ahmet Bey kendi yazıları ile kendisine yöneltilen eleştirilere verdiği cevapları içeren Devlet ve Fert adlı kitabı yayımlar.

İnkılap ve Kadro’nun sonradan baskıları yapılsa da (ayrıca “Kadro”nun toplu basımı da gerçekleştirilmiştir) Devlet ve Fert bu ilk baskısından sonra bir daha yayımlanmaz. Dolayısıyla, otuzlu yılların başlarında, Türk düşünce tarihinde önemli bir yeri olan bu tartışma, günümüze tek taraflı olarak gelir, Devlet ve Fert unutulur.

Devlet ve Fert’in bu baskısı, birtakım yazım yanlışlarının düzeltilmesi dışında, ilk baskıdaki haliyle yapılmıştır. Yalnız, bugün metni okumayı güçleştirdiği düşünülen bazı tabirlerin yerine, köşeli ayraç içerisinde bu tabirlerin bugünkü kullanımları verilmiştir.

112 pages, Unknown Binding

First published January 1, 1933

About the author

Ahmet Ağaoğlu, also known as Ahmed bey Agayev (Azerbaijani: Əhməd bəy Ağayev; 1869–1939) was a prominent Azerbaijani and Turkish publicist, journalist and politician.

Reviews

[Mert · Rating 5 out of 5]

Müellifi Ahmet Ağaoğlu olan Devlet ve Fert'i, iktisadı merkeze alan bir ideoloji ve eleştiri kitabı olarak tanımlayabiliriz. İdeolojiyi, Türkiye'de Liberalcilik üzerine; eleştiriyi ise Şevket Süreyya Aydemir'in başını çektiği Devletçi Kadro dergisine yapmaktadır.

İdeolojik kısmı üç bölüme;

📌 Tarihin başından günümüze birey ile topluluk arasındaki ilişki ve gelişim.
📌 Kemalist Devrim'in şarkın totaliter toplumcu yapısını parçalaması ve ferde can suyu uzatması.
📌 Türkiye'nin kalkınmasında serbest piyasa ekonomisinin gerekliliği.

Eleştiri kısmı ise iki bölüme ayrılabilir;

📌 Kadro'nun ideolojisini ve doktrinini laf kalabalığına getirerek belirsiz bırakması.
📌 Devletçilik gibi görünen sosyalizmin, Marx, Engels, Lenin gibi kişiler üzerinden yetersizliğinin açıklanması.

Eseri çok iyi buldum. 30'ların başında yaşanan çekişmeyi karşılıklı okuma şansı bulmak, hâlen bugün bile bizi aydınlatmaktadır.