Dood op verzoek

by Abe Geldhof

Bestaat de psychiatrie nog als ze het euthanasievertoog omarmt? Dat is de verontrustende vraag die Abe Geldhof zich luidop stelt. Deze praktijk en dit vertoog worden gestut door een aantal clichés: zo zou de patiënt recht op zelfbeschikking hebben, en dus op euthanasie; euthanasie zou minder erg zijn dan suïcide; de hulpverlener die vragen stelt bij het aanbod van de ‘genadedood’ zou paternalistisch zijn, of ‘therapeutisch hardnekkig’; een goedkeuring op een euthanasieverzoek zou mensen terug energie kunnen geven om verder te leven. Maar welke impliciete aannames gaan daarin schuil en wat is de plaats van suggestie in deze praktijk? Wat zegt het over onze tijd met zijn medische blik op psychisch lijden en zijn probleemoplossingsparadigma dat net vandaag de ‘uitzichtloosheid’ en ‘ondraaglijkheid’ van psychisch lijden geobjectiveerd en het radicaal beëindigen van het lijden genormaliseerd worden? Wat wordt miskend in een ‘humanistisch’ discours dat, eerder dan de patiënt ‘vrijheid’ en ‘zelfbeschikkingsrecht’ te verlenen, hem vooral diens laatste barrière tegen de zelfdestructie ontneemt?

Met een nawoord door Geert Hoornaert

Genres: Psychoanalysis

136 pages, Paperback

Published January 1, 2021

About the author

Abe Geldhof is gastprofessor in de klinische psychologie (UGent en Arteveldehogeschool), en psychoanalyticus te Gent, lid van de Kring voor Psychoanalyse, lid van de New Lacanian School en van de World Association of Psychoanalysis.

Reviews

[Pauline Lehouck · Rating 5 out of 5]

"Wanneer mensen over suïcide spreken, is de logische reactie om daarmee aan de slag te gaan, om dit te allen tijde te vermijden en om oplossingen te zoeken. Waar mensen echter over euthanasie spreken, is de reactie vaak kalmer, en zelfs alarmerend 'sereen'. Er is namelijk een protocol, en een protocol ontslaat de hulpverlener van een eigen verantwoordelijkheid. Euthanasie wordt nu eenmaal binnen een wettelijk kader gereglementeerd en dat geeft hulpverleners het valse gevoel dat ze de zaak onder controle hebben, terwijl het hen tevens toelaat om zich uit de essentie van de zaak te onttrekken; eerst alle behandelingen proberen, lukt dat niet, documenten invullen. "Uw eigen keuze, mevrouw."
Een suïcide wordt ervaren als een drama. Elke hulpverlener die zich een beetje verantwoordelijk voelt, zal dit als een persoonlijk falen aanvoelen. Euthanasie dekt dit toe. (...) De verantwoordelijkheid voor dat falen zit niet langer bij de hulpverlener, maar in de behandelprogramma's. Niet de creativiteit van de hulpverlener was op, maar de behandelopties."

[Seppe · Rating 4 out of 5]

Interessant kort boekje waarin Abe Geldhof paradoxen uiteenzet tussen het behandelen van euthanasie en suïcidepreventie in het huidige discours van geestelijke gezondheidszorg.