Zwijgmannen

by Jaap Robben, Jan Hamstra (Illustrator)

Over elkaar leren kennen wanneer je geen taal deelt

Via via kreeg ik het Poolse telefoonnummer van Iwan.
Ons eerste gesprek was nogal bondig.
‘Ja?’ zei de stem die opnam.
‘Sie sprechen mit Jaap Robben.’ Het bleef stil. Ik vertelde over onze oude kersenbomen die gesnoeid moesten worden.
‘Gut,’ bromde de stem. ‘Samstag. Vier Uhr.’ Ik moest ons adres whatsappen.
‘Bis Samstag,’ zei ik nog, maar er was al opgehangen.

Het werd zaterdag, onze bel ging om exact vier uur.

Genres: Audiobook, Nonfiction, Dutch Literature, Contemporary

120 pages, Hardcover

First published November 16, 2021

About the author

Jaap Robben (1984) does not write specifically for an age, but for everyone in particular. With his debut novel 'You have me to love' (Birk), he conquered booksellers, readers as well as critics. Birk was awarded the Dutch Booksellers Award, the ANV Debut Award and the Diorapthe Jongeren Literatuurprijs. Only in the Netherlands and Belgium more than 80.000 copies have been sold so far.

Summer Brother (Zomervacht) was longlisted for the International Booker Prize 2021 and received a lot of praise in- and outside the Dutch language borders. Zomervacht was made into an awardwinning movie by Joren Molter.

In 2022 he published his latest and much-discussed novel Afterlight (Schemerleven) that became a bestseller too and was awarded with the Confituur Booksellers Award 2023.
The English translation of Schemerleven (Afterlight) will be published in May 2024.

Robben’s novels are made into films and his work has been published in sixteen languages.

Reviews

[Henk · Rating 3 out of 5]

Korte observaties over mensen die normaal niet echt gezien worden, laat staan in een boek vereeuwigd worden. Toch blijft het boek erg aan de oppervlakte, en bevestigd meer stereotypen dan dat het iets onverwachts ontdekt
Elk niet gewerkt uur is voor hen een verloren uur.

De prijs van goedkope arbeidsmigranten die huizen opknappen vormt het hart van Zwijgmannen. De auteur huurt een aantal Poolse mannen in voor zijn verbouwing en raakt langzamerhand meer verbonden met hun omstandigheden. Van een gevaarlijke woning, tot lange ritten naar Polen en uiteindelijk zelfs een kerstdiner, Jaap Robben zoomt in op het leven van deze mannen die soms thuis een glanzende Audi en 12 gezinsleden hebben en soms alcoholist blijken te zijn.

Het boek bevestigd wel heel veel van de stereotypen die je zou kunnen hebben van Polen als vleeseters, familiemensen en gevaarlijke rijders, en dan hebben we nog alcoholisme. Maar toch een mooi portret van een groep mensen die normaal niet gezien worden, laat staan in een boek terugkomen.

[Toine Susijn · Rating 4 out of 5]

Ik zat dit boek(je) te lezen in het kwartier verplicht zitten na mijn boosterprik. Het was de surveillant opgevallen dat ik een paar keer zat te lachen. Toen ik wegging wenste hij me nog veel plezier met mijn boek. Goed zo Jaap.

[Evi · Rating 5 out of 5]

Birk en Zomervacht staan in mijn geheugen gegrift. Ik kocht dit boek als Kerstcadeau voor mijn lief. Ik bladerde erin en las het per ongeluk uit. Mijn lief kan regelmatig zelf als vakman moeilijk communiceren met de mannen die geen Engels kunnen. Hand en tand. Altijd ja. Jaap Robben (Jaappoo) maakt er mensen van. Schoon. Ben al benieuwd naar de roman waar hij volop aan werkt. Ben blij dat ik dit schone kerstcadeau voor mijn lief openmaakte. Terug inpakken, wachten op de Sint en dan op de glimlach van mijn lief als het zijn toer is om het te lezen. Twee keer pret voor de prijs van één. Birk-bis.

[Robert Lambregts · Rating 2 out of 5]

De zwijgmannen is een dun boekje en je hebt het dan ook zo uit. Het is een leuk verhaal, herkenbaar aangezien ik ook veel met Polen samenwerk, maar ondanks dat ik het wel leuk vond en het snel uit had, was het verhaal ook flinterdun. Als het gaat om cultuurverschillen tussen Nederlanders en Polen, dan is er vast veel meer te vertellen dan dit. En het gaat wel ergens iets dieper, maar toch vond ik het eigenlijk allemaal net wat te gemakkelijk. Te mager. En dat is best jammer, want Zwijgmannen heeft zeker wel potentie voor meer. Ik twijfel dan ook tussen twee en drie sterren, maar rond het toch af naar beneden omdat ik op iets meer gehoopt had dan dit. Want als dit van sommige mensen 5 sterren kan krijgen, dan kan ik ook een boek schrijven over m'n verhuizing naar mijn nieuwe huis en alle karikaturen die in dat verhaal langs zijn gekomen..... moe'k misschien ook gewoon doen. Maar nee, toch niet. Er zijn zoveel boeken dat de kans steeds groter wordt een middelmatig boek tegen te komen, en dan denk ik, maak het beter.... of schrijf het gewoon niet en ga aan de slag met een beter idee.

[Anton Segers · Rating 3 out of 5]

Een mooie reeks korte observaties over het contact van de auteur met de Poolse arbeiders bij zijn verbouwing. Eerlijk, geestig en best wel sterk door de beknoptheid en suggestieve kracht.
Hoewel de evolutie naar het bezoek en de verbroedering wel erg snel gaat...

[Nathalie Depoorter · Rating 5 out of 5]

Zei ik al dat Jaap Robben mijn nieuwe favoriete schrijver is?

[Iwan · Rating 4 out of 5]

Voor Trouw schreef Jaap Robben een feuilleton Po Polska ('in het Pools') over zijn ervaringen met Poolse bouwvakkers.

Dit boekje bevat een herziene en uitgebreide versie van deze serie. Als docent Nederlands - met veel Polen in mijn avondklas - kon ik het boekje zeer waarderen.

Robben schrijft liefdevol, grappig maar altijd vol respect over de Poolse 'zwijgmannen' die geleidelijk de status van huisvriend krijgen.

Ben je een Robbenfan? Het boekje is voor een tientje bij boekhandel De Slechte verkrijgbaar.

[Baran · Rating 4 out of 5]

Een kort maar ontroerend verhaal over Poolse arbeiders in Duitsland. Ik vind het mooi en misschien zelfs bewonderenswaardig hoe Robben zichzelf wegcijfert in zijn ‘documentatie’ van de zwijgmannen; het gaat immers om hen. Door de anekdotische beschrijvingen en een taalbarrière ontstaat een mooie gefragmenteerde collage van hun levens. Goed, je hoeft men hoop ik niet te vertellen dat achter de gezichten van de vele Polen die in Europa en om ons heen zwaar ondankbaar werk verrichten, levens en familieverhalen schuilen, en daar geeft Robben een mooie invulling van als ik voor ze mag spreken.

[Maartje J. · Rating 3 out of 5]

Korte verhalen over taal- en cultuurhobbels als een nederlandstalig persoon Poolse klussers vraagt om de kersenbomen te snoeien. De anekdotes zijn vlot beschreven, lezen lekker vlot weg en geven je als lezer geregeld een glimlach. Goed voor een aangenaam uur leesplezier.

[Liselot · Rating 5 out of 5]

een grappig en intiem portret zou je kunnen zeggen. eindeloos vertederend. ik ga dit boek aan mijn oma aanraden

[Elisa Goudriaan · Rating 5 out of 5]

Wat een geweldig boekje, dat ik ontdekte omdat de boekhandels weer open waren en ik gewoon een beetje aan het rondkijken was. Deze cover viel me op, ook omdat ik Jaap Robben al van Birk kende. En na de achterkant gelezen te hebben, was ik verkocht. Een mooie, liefdevolle beschrijving van Poolse werkmannen in Duitsland en hun manier van doen en leven. De vervolgverhaaltjes verschenen eerder in Trouw, maar aangezien ik die krant niet heb, ben ik zeer blij dat ze (in stilte?) ook in boekvorm verschenen zijn. Ook door het boek heen staan trouwens pakkende illustraties van dezelfde persoon die de cover maakte die mij aantrok: Jan Hamstra.

[Thomas Vos · Rating 4 out of 5]

Schoon.

[Astrid Inge · Rating 3 out of 5]

Leuk boekje maar het mist de indringende en overrompelende schoonheid van Birk en Zomervacht.

[Bruno Vanobbergen · Rating 4 out of 5]

Mooi in al zijn eenvoud. Jaap Robben slaagt er iedere keer in om halt te houden bij het dagelijks leven, onze blik te verleggen en zo de schoonheid ervan op taal te brengen.

[Peter Altena · Rating 4 out of 5]

Geweldig fijn en subtiel boekje, waarin Poolse klussers de onbegrijpelijke anderen zijn. Taal is een probleem, maar ook de vanzelfsprekendheden en de aannames die er over de anderen (Jaapo over de Polen en de Polen over Jaapo) bestaan. De dagen die Jaapo bij Iwan in Polen doorbrengt, vormen een apotheose. Heel passend blijven de Poolse klussers raadselachtige mannen. Mooi geillustreerd ook.

[Philip · Rating 4 out of 5]

Een sympathiek portret van een groepje Poolse klusjesmannen en de ongemakkelijke betrokkenheid van hun opdrachtgever

[Corno De · Rating 5 out of 5]

Heerlijk boek. Jaap Robben gebuikt maar een paar woorden om de zwijgmannen neer te zetten maar ik heb het gevoel ze te kennen. Zo bijzonder. Aanrader

[Gianni BM Duvillier · Rating 5 out of 5]

Heerlijk pakkend boek, de onzichtbaren een warm gezicht geven, een juweeltje

[Sibrich van Baalen · Rating 4 out of 5]

Vond het een heerlijk verhaal dat je in één ruk uithebt. Wel vind ik het typisch Nederlands om je op te dringen aan het leven van de anderstalige burger. Hetzelfde heb je met mensen die een vakantiehuis hebben en dan veel te amicaal tegen de bakker of slager doen, zo van dit is ons dorp hè en wij kennen elkaar. Dat doe je immers ook niet in eigen land. Maargoed. Ik erger me aan zoveel dingen. Was een leuk boekie Jaapo!

[Marein · Rating 4 out of 5]

Wat een mooi klein wereldje. Fijn om te lezen.

[Manon · Rating 4 out of 5]

Intrigerend klein verhaal

[Marleen · Rating 5 out of 5]

'Over elkaar leren kennen wanneer je geen taal deelt' lees je op de achterkant van Zwijgmannen, de uitgebreide en herziene versie van het in Trouw gepubliceerde feuilleton Po Polska van dichter en auteur Jaap Robben. Ik had al een aantal delen van Po Polska gelezen waar ik enorm van heb genoten, dus toen deze bundeling met een prachtige cover en illustraties van Jan Hamstra verscheen, heb ik het meteen aangeschaft. En het boeide van begin tot eind; ik ben er doorheen gevlogen. Jaap brengt de levens van Poolse werkmannen dichterbij, mannen die we allemaal weleens tegenkomen, maar waar we eigenlijk niet zoveel van weten. Hoe is hun leven in Polen? Wie en wat laten ze daar allemaal achter? In welke omstandigheden leven ze hier als ze niet aan het werk zijn? Wat zijn hun gebruiken en gewoontes? Jaap beschrijft de scènes in en rond zijn boerderij net over de grens in Duitsland zo treffend, het lijkt net of je erbij bent. Stukje bij beetje leren we zo de mannen beter kennen en een beetje beter begrijpen. Een absolute aanrader!

[Marleen Opschoor · Rating 4 out of 5]

Grappig maar toch ook schrijnend. Je kijkt toch anders naar een busje Poolse arbeiders na het lezen van dit boek.

[Adriaensen Rita · Rating 5 out of 5]

Herkenbaar en speciaal. Auteur aanbevolen door een vriendin. Raak en to the point. Ontroerend gedetailleerd. Zo leer je mensen kennen.

[Leswey · Rating 4 out of 5]

Las dit boek om kennis te maken met de schrijfstijl van Jaap Robben. Echt bijzonder hoe hij zonder al teveel woorden perfect de sfeer neerzet. Misschien toch een keer Birk lezen.

[Hilal · Rating 5 out of 5]

Hartverwarmend en lachwekkend!

[Rowan · Rating 4 out of 5]

Een hartverwarmend verhaal. Zeker een aanrader voor de decembermaand.

[Jochen · Rating 4 out of 5]

Over verbouwen, communiceren en Poolse arbeiders, ook wel Zwijgmannen genoemd. De niet-oordelende, beschrijvende stijl van Jaap Robben maakt dit boek een aanrader voor iedereen die het leven van Poolse klusjesmannen beter wil leren kennen.

[Froukje Veenstra · Rating 5 out of 5]

In één keer soort van per toeval uitgelezen op eerste kerstdag. Ben fan van Jaap Robben!!! En met dit boekje is ook mijn boekenchallenge gehaald ✅

[Hendrik Dejonckheere · Rating 4 out of 5]

Hoe worden klussers mensen ondanks een taalbarrière. Jaap Robben slaagt erin met dit feuilleton werkje om de hoofdpersoon langzaam deelgenoot te laten worden van de leefwereld van zijn Poolse klusjesmannen. Aspecten als vervoer, thuissituatie, woonarrangementen, gezondheid, werkomstandigheden, vreemdgaan en verslavingen passeren de revue. Verbinding zoekt taal in woorden, beelden en handgebaren een proces dat meeslepend wordt beschreven.