Cuốn sách Toàn Thư Tâm Lý Học của Motofumi Fukahori là một tài liệu tổng quan giúp người đọc tiếp cận lĩnh vực tâm lý học từ những khía cạnh cơ bản nhất. Sách đi từ lịch sử phát triển của tâm lý học, các trường phái quan trọng, đến những học thuyết tiêu biểu và phát hiện nghiên cứu mới nhất.
Tác phẩm này trình bày cách tâm lý học nghiên cứu hoạt động tinh thần của con người thông qua hành vi, suy nghĩ và cảm xúc. Nó cũng cung cấp thông tin về cách kiểm soát tâm trí, cải thiện sức khỏe tinh thần và tối ưu hóa các mối quan hệ xã hội. Bằng cách kết hợp nội dung khoa học với cách diễn đạt đơn giản và nhiều minh họa sinh động, cuốn sách giúp người đọc dễ dàng tiếp thu kiến thức mà không cảm thấy khô khan như những giáo trình học thuật thông thường.
4. Trong việc học tập những kỹ năng mới, có 3 kiểu tiến triển: - Kiểu 1: Khi mới bắt đầu học tập, kỹ năng sẽ nhanh chóng tiến bộ ( kỹ năng thể thao) - Kiểu 2: Vào thời kỳ đầu của quá trình học tập, kỹ năng không hề tiến bộ, và phải sau một khoảng thời gian nhất định thì mới nhanh chóng cải thiện (lập trình máy tính) - Kiểu 3: Sự kết hợp của 2 kiểu trên (đường cong Sigmoid)
5. Học tập là quá trình thử và sai. Khi phạm nhiều sai lầm, ta sẽ học được thao tác đúng đắn.
6. Cấu tạo trí thông minh của con người bao gồm: - Tư duy hội tụ - Tư duy phân nhánh + Tính trôi chảy (tốc độ xoay chuyển đầu óc) + Tính linh hoạt (năng lực suy nghĩ tự do) + Tính độc đáo (nghĩ ra những điều lạ khác với mọi người) + Tính nhạy cảm (khả năng phát hiện một cách mẫn cảm những điểm mấu chốt của vấn đề) + Sự tỉ mỉ (khả năng tư duy chi tiết).
7. EQ (trí thông minh cảm xúc) - đo lường khả năng thích ứng xã hội như: năng lực cảm thông, năng lực tự nhận thức, năng lực tự kiềm chế, tính nhẫn nại, sự lạc quan, sự linh hoạt.
8. Nhu cầu cơ bản của con người
* Nhu cầu tâm lý (tiền bạc & danh dự) - Nhu cầu xã hội + Được thừa nhận + Tình cảm - Nhu cầu bản ngã + Cảm giác ưu việt và sự thống trị + Đạt thành tựu + Độc lập.
* Nhu cầu sinh lý (tìm kiếm lẽ sống & thể hiện bản thân) - Tình dục - Nghỉ ngơi - Hoạt động - Ngủ - Hít thở - Ăn uống.
9. Tháp nhu cầu của Maslow
10. Những nguyên nhân sinh ra cảm giác bất mãn:
- Hoàn cảnh (bên ngoài) + Rào cản xã hội + Mất mát + Thiếu thốn.
- Bản thân (bên trong) + Kiềm chế + Tổn thương + Khiếm khuyết.
11. Cách đối phó với sự bất mãn - Truyền động lực và nỗ lực để thoả mãn mục tiêu - Bỏ cuộc -> Kiểm soát nhu cầu (đặt ra những mục tiêu khả thi)
12. Bao biện cho sự thất bại và sự bất mãn - Nho chua: Coi thứ mình mong muốn không có giá trị gì nhằm thoát khỏi nỗi khổ sở khi nhu cầu không được thoả mãn và cảm giác thất vọng. - Chanh ngọt: Ta đánh giá hành động của mình là điều tốt đẹp, và nghĩ rằng sau thất bại này chính là lợi ích cho tương lai về sau.
13. Bốn cái tôi (Cửa sổ Johari) - Cái tôi mà mình biết, người khác cũng biết - Cái tôi mà mình biết, người khác không biết - Cái tôi mà mình không biết, người khác biết - Cái tôi mà mình không biết, người khác cũng không biết.
14. Bản ngã thức tỉnh: Mình là ai? Mình đang hướng đến điều gì? Để đạt được điều đó thì mình nên làm gì?
15. Quy trình "trở thành người lớn" - Thoát ly khỏi bố mẹ & xoá bỏ sự phụ thuộc - Tự lập về tinh thần, tự lập về kinh tế, và tự lập liên quan đến những yếu tố trong sinh hoạt hàng ngày. + Mở rộng nhận thức về bản thân + Mối quan hệ tốt đẹp với người khác + Sự bình an trong cảm xúc + Nhận thức/ kỹ năng/ vấn đề thực tế + Cái nhìn khách quan với bản thân mình + Một triết lý để thống nhất cuộc sống.
16. Sự nam tính và nữ tính không phải thứ có sẵn từ lúc sinh ra, mà do xã hội định nghĩa và được tạo thành từ cách cư xử.
17. Sáu kiểu tình yêu theo Lee - Ludus (Tình yêu bỡn cợt): Chỉ muốn tận hưởng tình yêu như một trò chơi - Eros (Tình yêu nồng nàn): Yêu từ cái nhìn đầu tiên - Mania (Tình yêu cuống loạn): Khi có người yêu thì sẽ phiền não và hay ghen, dù là với những chuyện nhỏ nhặt. - Storge (Tình yêu trong sáng): Muốn dành thời gian để xây dựng vững chắc và nuôi dưỡng tình yêu - Pragma (Tình yêu thực dụng): Cân nhắc về sự cân đối trong sở thích và gia cảnh khi lựa chọn người yêu - Agape (Tình yêu vị tha): Vì người yêu có thể sẵn sàng hi sinh mạng sống.
18.Hedgehod's dilema (Nghịch lý con nhím)
19. Có 3 lý do chính để kết hôn: - Thoả mãn nhu cầu tình dục (Tránh khỏi nối bất an về việc mang thai ngoài ý muốn, cảm giác tội lỗi lương tâm) - Thoả mãn nhu cầu xã hội - Thoả mãn nhu cầu tình cảm.
20. Mối quan hệ vợ chồng được chia thành 7 kiểu: - Bình đẳng - Lãng mạn - Như bố mẹ - Như trẻ con - Hợp lý - Thương xót sâu sắc - Giữ khoảng cách nhất định.
21.Mẫu thức ly hôn thông thường: - Mục đích chung của vợ chồng đã không còn - Những nỗ lực chung đều dừng lại --> Thấu hiểu và chia sẻ suy nghĩ với nhau mỗi ngày.
22. Mười cách để xử lý những nguy cơ trong cuộc sống vợ chồng: - Đừng cố sửa chữa mà hãy thấu hiểu - Đừng tiếp nhận lời nói và hành động của đối phương như sự công kích dành cho mình - Đừng chỉ tự phê phán bản thân mình - Để không lặp lại chuyện đã qua thì hãy nghĩ đối sách cho tương lai - Dù có bị người khác ghét thì cũng đừng ghét chính mình - Với người mình không thể yêu thì đừng yêu một cách giả tạo - Dự đoán điều bạn đời của mình sẽ làm và tận hưởng nó - Giữ một khoảng cách tâm lý phù hợp với hoàn cảnh - Dần dần bộ lộ chính mình - Khi gặp vấn đề khó tháo gỡ, thử tìm ra một ý nghĩa khác cho tình huống đó.
23. Bốn kiểu không gian cá nhân chủ yếu - Không gian thân mật (người yêu, vợ chồng) - Không gian cá nhân (bạn bè) - Không gian xã giao (chỗ làm) - Không gian công cộng (sự kiện công cộng).
24. Có 3 phương pháp cơ bản để thuyết phục người khác - Phương pháp thuyết phục theo giai đoạn (nhờ việc dễ trước, khó sau) - Phương pháp thuyết phục nhượng bộ (nhờ việc khó, bị từ chối, nhờ việc khác dễ chấp nhận hơn) - Phương pháp ''thử mồi buông câu" (đưa ra điều kiện tốt, nhận lời, đề xuất điều kiện thấp hơn).
25. Bốn kiểu nói dối - Lời nói dối tự nhận thức - Nói dối có ý đồ - Nói dối có mục đích - Nói dối vô thức.
26. Vì sao chúng ta làm việc? - Kinh tế - Nhu cầu xã hội - Thể hiện bản thân --> Lương, mối quan hệ với đồng nghiệp, và môi trường làm việc.
27. Lãnh đạo được chia làm 5 kiểu: - Vô trách nhiệm - Có tình người (nuông chiều thái quá) - Quyền lực (nghiêm khắc) - Thoả hiệp (thực tế).
28. Bố mẹ và giáo viên chấp hiện việc sự dụng hình phạt thể xác lên trẻ em với mục đích giáo dục sẽ cố suý cho hành vi bắt nạt.
29. Ba tầng cấu tạo của ý thức Vô thức> Tiền ý thức> Ý thức.
30. Trạng thái tinh thần khoẻ mạnh - Thân thể, trí thông minh, và cảm xúc được điều hoà tốt - Thích ứng với hoàn cảnh, hoà hợp với người khác trên phương diện xã hội - Có cảm giác mình đang hạnh phúc - Có thể phát huy năng lực của bản thân trong công việc và tại chỗ làm, sống một cách hiệu quả.
This entire review has been hidden because of spoilers.
Theo mình thì cuốn này có 1 số ưu điểm như sau - ngắn gọn - có hình ảnh minh hoạ - đa dạng nhiều chủ đề Tuy nhiên do đa dạng nhiều chủ đề nên khó tránh khỏi việc viết không sâu. Ngoài ra mình thấy có một vài chi tiết kiến thức bị dồn nén quá. Nhìn chung nếu không có kiến thức nền sẵn thì mình thấy cuốn này hợp lý, dễ đọc, ngắn gọn kèm hình ảnh cho bạn nào muốn tìm hiểu thêm các khía cạnh của tâm lý
Cuốn sách mang tính "toàn thư", tức là cái gì cũng viết chút ít, mỗi chủ đề chỉ tầm 2-3 trang và có hình ảnh tóm tắt, rất thú vị cho mọi người muốn nhập môn Tâm lí học.
Tâm lí học trong cuộc sống hằng ngày là ở khắp nơi, từ tâm lí gia đình, tâm lí đám đông, tâm lí học kinh tế, tâm bệnh học ,... Rất nhiều thứ mà chúng ta bỏ qua, nhưng khi đọc mới dần ngộ ra.