What do you think?
Rate this book
De terugvlucht
Er was een tijd dat piloten én reizigers als avonturiers het luchtruim kozen, als pioniers de hemel bestormden. Vliegenier Victor Heylighen was een van hen. Hij hielp de Congoroute tussen Brussel en Leopoldstad uitbouwen, het werd de belangrijkste luchtverbinding van Sabena. Wanneer de snelle evolutie in de luchtvaart, die tijdens WO II reuzenstappen zette, een einde maakt aan zijn vanzelfsprekende overwicht, raakt zijn leven uit balans. Hoger, sneller, verder, meer: het is een vooruitgang waar hij niet in gelooft en die hij op zijn leeftijd moeilijk lijkt te kunnen bijbenen. Wat moet een piloot die altijd heeft gevlogen met het stuur stevig in handen, vertrouwend op zijn intuïtie en zijn ogen, met al die nieuwerwetse boordapparatuur? En wat als ook nog zijn persoonlijke leven uit balans raakt? Met De terugvlucht schreef Ines Nijs een aangrijpende en verrassend actuele historische roman over iemand die riskeert achtergelaten te worden door de vooruitgang en op alle vlakken op zoek moet naar een nieuw evenwicht.
272 pages, Paperback
Published February 22, 2022
15 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 5 of 5 reviews
March 14, 2022
Beklijvend menselijk verhaal met een interessante historische achtergrond
In 2020 verscheen de eerste roman van schrijfster Ines Nijs (Tremelo), Onomkeerbaar. Daarvoor schreef ze al korte verhalen in een aantal literaire tijdschriften als Gierik & NVT, De Optimist en Extaze. Nu is haar tweede roman uit, De terugvlucht, waarin ze vertelt over een van haar grote interesses: de vliegtuigpioniers van het Belgische Sabena, met name in dit boek Victor Heylighen, die de luchtverbinding tussen Brussel en het toenmalige Leopoldstad, het huidige Kinshasa, mee hielp uitbouwen.
Als Gabrielle Deman uit Kongokorset nog met de Congoboot met haar man meereist in het begin van de 20ste eeuw (een referentie ;-) ), konden piloten zowel als reizigers in de jaren ’30 en ’40 van de 20ste eeuw voor het luchtruim kiezen, en zaten ze als avonturiers samen in het zelfde schuitje, oftewel in de eerste vliegtuigmodellen die werden gebouwd voor deze historische langeafstandsvluchten. Tot op vandaag zijn de Congo-vluchten en de Afrikaanse expertise de troef van SN Brussels. De gevolgen van die kolonisatieperiode blijven vele sectoren in de Belgische maatschappij tekenen.
Ines Nijs schetst naast een historisch verhaal ook het persoonlijke leven van Victor die met de opkomst van nieuwe vliegtuigen en moderne boordapparatuur, dit dankzij de snelle evolutie door de Tweede Wereldoorlog, niet meer het overwicht heeft als vliegenier en jongere piloten naast hem moet dulden die hiermee opgeleid zijn. Dat privéleven van hem is tegelijkertijd aan verandering onderhevig waardoor hij ook op dit vlak een nieuwe balans moet zoeken.
De relatie met zijn vrouw Helena is te vanzelfsprekend geworden en doet hem twijfelen. Toch proberen ze de opkomende relationele stormen samen te trotseren en er doorheen te navigeren. Als hij bijna tegelijkertijd door een paar incidenten als vliegenier voor een tijdje op non-actief wordt geplaatst, begint de twijfel pas goed te kiemen en neemt Victor een aanbod aan om samen met Eliane Degreef, een galeriehoudster in ‘Leo’ zoals de Congolese hoofdstad in dit boek wordt genoemd, en vrouw van een koffieplanter, een kunstroute op te zetten voor typische Afrikaanse dansmaskers en andere kunstvoorwerpen uit de Mayombe-regio, ook wel “Magie uit Mayombe” genoemd.
Deze kunstwerken werpen hoge ogen bij Europese klanten en zijn erg interessant voor de verkoop. Hiermee wordt er overigens een ‘hot’ actueel thema aangeraakt: kunstroof van gemeenschappen uit voormalige koloniale gebieden en het erg actuele debat over teruggave ervan. Victor herkent dit onrecht, evenals een goede vriend en collega van hem die met een Congolese vrouw getrouwd is; de rest van zijn omgeving is zich, overeenkomend met de periode waarin het verhaal zich afspeelt, hier minder van bewust. Eén van de maskers, het grootste voorwerp op de tentoonstelling van Eliane die Victor bezoekt, kijkt hem als een wraakengel toe en wordt als ‘voorouderbeeld’ toegedicht dat het boze geesten kan oproepen. Het beeld stelt, net als Victor er een is, een hemelbestormer voor die de elementen ook kan bedwingen. Toch blijft het bij een uitgebreide beschrijving van dit beeld en wordt er verder gedurende het verhaal nog maar af en toe naar gerefereerd. Die magische krachten zouden dan terug te vinden moeten zijn in de tegenslagen die Victor in het boek nog gaat meemaken, als een soort voorbode. Daardoor is de verwachting op een prominentere rol van dit masker, dat op de cover van het boek is geplaatst, en op meer ‘Congolese uitweidingen’ toch een beetje teniet gedaan.
Daarentegen vertonen de personages de nodige diepgang en wordt er verder ingegaan op hùn problemen en bekommernissen. De sfeerschepping van o.a. Leopoldville en de plantage in het verder gelegen Tshela is enorm sterk en zintuiglijk waardoor je je er met je ogen dicht zelf kan wanen, en ook met de thuissituatie van Victor kan de lezer enorm goed meeleven. Af en toe doet de schrijfstijl wat ouderwets aan wat het verhaal ook meer in het beschreven tijdvak plaatst. Zo wordt bv. de gij-vorm in de dialogen toegepast. Liefde, onbegrip, jaloezie, verlies en rouw zijn thema’s die in het boek erg goed zijn uitgewerkt. Op die manier beklijft vooral toch het menselijke verhaal dat in een interessante historische achtergrond is verwerkt en die laatste toch niet de overhand neemt.
Dat het einde van het verhaal je de adem even afsnijdt, neem je er graag bij waardoor je verbluft achterblijft na de laatste bladzijden te hebben omgeslagen. Ines Nijs weet je met een straffe pen mee te slepen in een onbekende wereld en je weer te raken met dit verhaal. Ook deze roman is een voorbeeld van haar vertelkunst.
In 2020 verscheen de eerste roman van schrijfster Ines Nijs (Tremelo), Onomkeerbaar. Daarvoor schreef ze al korte verhalen in een aantal literaire tijdschriften als Gierik & NVT, De Optimist en Extaze. Nu is haar tweede roman uit, De terugvlucht, waarin ze vertelt over een van haar grote interesses: de vliegtuigpioniers van het Belgische Sabena, met name in dit boek Victor Heylighen, die de luchtverbinding tussen Brussel en het toenmalige Leopoldstad, het huidige Kinshasa, mee hielp uitbouwen.
Als Gabrielle Deman uit Kongokorset nog met de Congoboot met haar man meereist in het begin van de 20ste eeuw (een referentie ;-) ), konden piloten zowel als reizigers in de jaren ’30 en ’40 van de 20ste eeuw voor het luchtruim kiezen, en zaten ze als avonturiers samen in het zelfde schuitje, oftewel in de eerste vliegtuigmodellen die werden gebouwd voor deze historische langeafstandsvluchten. Tot op vandaag zijn de Congo-vluchten en de Afrikaanse expertise de troef van SN Brussels. De gevolgen van die kolonisatieperiode blijven vele sectoren in de Belgische maatschappij tekenen.
Ines Nijs schetst naast een historisch verhaal ook het persoonlijke leven van Victor die met de opkomst van nieuwe vliegtuigen en moderne boordapparatuur, dit dankzij de snelle evolutie door de Tweede Wereldoorlog, niet meer het overwicht heeft als vliegenier en jongere piloten naast hem moet dulden die hiermee opgeleid zijn. Dat privéleven van hem is tegelijkertijd aan verandering onderhevig waardoor hij ook op dit vlak een nieuwe balans moet zoeken.
De relatie met zijn vrouw Helena is te vanzelfsprekend geworden en doet hem twijfelen. Toch proberen ze de opkomende relationele stormen samen te trotseren en er doorheen te navigeren. Als hij bijna tegelijkertijd door een paar incidenten als vliegenier voor een tijdje op non-actief wordt geplaatst, begint de twijfel pas goed te kiemen en neemt Victor een aanbod aan om samen met Eliane Degreef, een galeriehoudster in ‘Leo’ zoals de Congolese hoofdstad in dit boek wordt genoemd, en vrouw van een koffieplanter, een kunstroute op te zetten voor typische Afrikaanse dansmaskers en andere kunstvoorwerpen uit de Mayombe-regio, ook wel “Magie uit Mayombe” genoemd.
Deze kunstwerken werpen hoge ogen bij Europese klanten en zijn erg interessant voor de verkoop. Hiermee wordt er overigens een ‘hot’ actueel thema aangeraakt: kunstroof van gemeenschappen uit voormalige koloniale gebieden en het erg actuele debat over teruggave ervan. Victor herkent dit onrecht, evenals een goede vriend en collega van hem die met een Congolese vrouw getrouwd is; de rest van zijn omgeving is zich, overeenkomend met de periode waarin het verhaal zich afspeelt, hier minder van bewust. Eén van de maskers, het grootste voorwerp op de tentoonstelling van Eliane die Victor bezoekt, kijkt hem als een wraakengel toe en wordt als ‘voorouderbeeld’ toegedicht dat het boze geesten kan oproepen. Het beeld stelt, net als Victor er een is, een hemelbestormer voor die de elementen ook kan bedwingen. Toch blijft het bij een uitgebreide beschrijving van dit beeld en wordt er verder gedurende het verhaal nog maar af en toe naar gerefereerd. Die magische krachten zouden dan terug te vinden moeten zijn in de tegenslagen die Victor in het boek nog gaat meemaken, als een soort voorbode. Daardoor is de verwachting op een prominentere rol van dit masker, dat op de cover van het boek is geplaatst, en op meer ‘Congolese uitweidingen’ toch een beetje teniet gedaan.
Daarentegen vertonen de personages de nodige diepgang en wordt er verder ingegaan op hùn problemen en bekommernissen. De sfeerschepping van o.a. Leopoldville en de plantage in het verder gelegen Tshela is enorm sterk en zintuiglijk waardoor je je er met je ogen dicht zelf kan wanen, en ook met de thuissituatie van Victor kan de lezer enorm goed meeleven. Af en toe doet de schrijfstijl wat ouderwets aan wat het verhaal ook meer in het beschreven tijdvak plaatst. Zo wordt bv. de gij-vorm in de dialogen toegepast. Liefde, onbegrip, jaloezie, verlies en rouw zijn thema’s die in het boek erg goed zijn uitgewerkt. Op die manier beklijft vooral toch het menselijke verhaal dat in een interessante historische achtergrond is verwerkt en die laatste toch niet de overhand neemt.
Dat het einde van het verhaal je de adem even afsnijdt, neem je er graag bij waardoor je verbluft achterblijft na de laatste bladzijden te hebben omgeslagen. Ines Nijs weet je met een straffe pen mee te slepen in een onbekende wereld en je weer te raken met dit verhaal. Ook deze roman is een voorbeeld van haar vertelkunst.
March 2, 2022
Als het debuut van Ines Nijs: ‘Onomkeerbaar’ al indruk op mij heeft gemaakt, dan werd ik bij het lezen van ‘De Terugvlucht’ compleet van mijn sokken geblazen.
Wat een denderend sublieme roman!
Van bij de eerste zin had dit boek mij mee op ‘de terugvlucht’.
Het paars dat de hemel verduistert en de uitdijende vlek die over het frisse blauw is gemorst. Vanaf dan werd ik helemaal opgeslokt in de schaduwen van spelonken en scheuren in het innerlijke leven van Victor.
Een mening over dit boek vraagt om superlatieven.
Meestal ben ik niet kwistig met grote woorden van lof, maar hier kan het gewoon niet anders. De intieme sfeer die in taal wordt weergegeven is van een aangrijpende schoonheid.
Beklijvend en doorwroet, prozaïsche poëzie.
Zelden heeft een roman mij op deze manier gevangen, gegrepen en niet losgelaten.
Ik plaats dit boek tussen 'Tonio' van Ischa Meyer en 'I.M.' van Connie Palmen. (ze leunen tegen elkaar aan in mijn boekenkast).
Maar daar hoort het.
De mij niet onbekende Afrikaanse sfeer waarin ik werd ondergedompeld als in stoffige wegen, kleuren en geuren overdonderde mij en werd zintuiglijk waarneembaar.
Met niet aflatende gretigheid heb ik dit boek verslonden!
Nooit werd het pathetisch, maar zo respectvol en indringend écht.
Schrijnend kwetsbaar en tastbaar.
Het beklijvend eenzame spanningsveld tussen de hoofdpersonages, de wanhoop van dolende en toch geknevelde zielen die de kracht niet hadden om achterom te kijken, die de zoektocht naar elkaar, naar het moment waarop ze elkaar waren verloren, niet durfden te aanschouwen, werd zo fijngevoelig uitgetekend.
Soit, er is zoveel dat ik zou kunnen zeggen. Alle karakters razen door mijn hoofd en vragen om aandacht, elkeen is bijzonder sterk neergezet en heeft bestaansrecht gekregen…
Dit prachtige boek werd door mij onthaald als een zalig mooi geschenk en ik hoop nog heel veel van Ines haar hand te mogen lezen. De Terugvlucht hoort in de boeken top tien, op nummer 1. Bestseller!
Zo blij met dit warm aan te bevelen boek... dat ik in amper 2 dagen heb verorberd.
Hopelijk heb ik jullie toch ook wat nieuwsgierig gemaakt naar dit pareltje literatuur...
Lieve groet, Greet
Wat een denderend sublieme roman!
Van bij de eerste zin had dit boek mij mee op ‘de terugvlucht’.
Het paars dat de hemel verduistert en de uitdijende vlek die over het frisse blauw is gemorst. Vanaf dan werd ik helemaal opgeslokt in de schaduwen van spelonken en scheuren in het innerlijke leven van Victor.
Een mening over dit boek vraagt om superlatieven.
Meestal ben ik niet kwistig met grote woorden van lof, maar hier kan het gewoon niet anders. De intieme sfeer die in taal wordt weergegeven is van een aangrijpende schoonheid.
Beklijvend en doorwroet, prozaïsche poëzie.
Zelden heeft een roman mij op deze manier gevangen, gegrepen en niet losgelaten.
Ik plaats dit boek tussen 'Tonio' van Ischa Meyer en 'I.M.' van Connie Palmen. (ze leunen tegen elkaar aan in mijn boekenkast).
Maar daar hoort het.
De mij niet onbekende Afrikaanse sfeer waarin ik werd ondergedompeld als in stoffige wegen, kleuren en geuren overdonderde mij en werd zintuiglijk waarneembaar.
Met niet aflatende gretigheid heb ik dit boek verslonden!
Nooit werd het pathetisch, maar zo respectvol en indringend écht.
Schrijnend kwetsbaar en tastbaar.
Het beklijvend eenzame spanningsveld tussen de hoofdpersonages, de wanhoop van dolende en toch geknevelde zielen die de kracht niet hadden om achterom te kijken, die de zoektocht naar elkaar, naar het moment waarop ze elkaar waren verloren, niet durfden te aanschouwen, werd zo fijngevoelig uitgetekend.
Soit, er is zoveel dat ik zou kunnen zeggen. Alle karakters razen door mijn hoofd en vragen om aandacht, elkeen is bijzonder sterk neergezet en heeft bestaansrecht gekregen…
Dit prachtige boek werd door mij onthaald als een zalig mooi geschenk en ik hoop nog heel veel van Ines haar hand te mogen lezen. De Terugvlucht hoort in de boeken top tien, op nummer 1. Bestseller!
Zo blij met dit warm aan te bevelen boek... dat ik in amper 2 dagen heb verorberd.
Hopelijk heb ik jullie toch ook wat nieuwsgierig gemaakt naar dit pareltje literatuur...
Lieve groet, Greet
July 14, 2022
Het boek 'De terugvlucht' neemt je mee naar een tijd van vroeger wat je ook merkt aan de gehanteerde taal. Het neemt je vlug mee met het hoofdpersonage Victor en zijn zoektocht naar zichzelf en mentale twijfels. Ik vond de beeldspraak met momenten zo mooi dat ik sommige zinnen meermaals las om ze tot hun recht te laten komen. Het boek bouwt ook op naar een climax die dan toch heel plots en onverwacht komt. Knap staaltje stijlwerk!
April 7, 2022
Victor Heylighen is vliegenier op de Congoroute, in de naoorlogse periode, maar wordt geconfronteerd met de snelle vooruitgang in de luchtvaart, waardoor hij niet meer mee kan. Tegelijkertijd loopt hij ook in zijn persoonlijke leven tegen een aantal dingen aan.
Zijn karakter is erg goed geschetst, zeker in de toenmalige tijdgeest. Hij is een man die enkel aan zichzelf denkt, en geen rekening houdt met anderen. Je voelt dat hij enorm worstelt, zowel met het verleden (waarin ook een aantal dingen gebeurd zijn die maar langzaamaan onthuld worden) als met de toekomst, wat er ook voor zorgt dat hij het niet gemakkelijk heeft in het heden.
De schrijfstijl is heel aangenaam. Niet te lange ingewikkelde zinnen, maar wel erg beeldend, je kunt het allemaal zo voor je zien. Ook de dialogen zitten goed in elkaar, en zijn prettig om te lezen.
De schrijftaal is erg Vlaams, met het gebruik van ‘gij’, ‘ge’, ‘u’, ‘uw’, wat meteen minder afstand schept (althans voor Vlamingen).
Ines Nijs gebruikt veel metaforen, maar op zo’n manier dat ze niet echt opvallen en ze ook een toegevoegde waarde hebben.
Ook de opbouw van het boek is goed: doordat er altijd open vragen blijven, wil je graag verder lezen. Zo wordt het verhaal over zijn vader niet meteen onthuld, maar beetje bij beetje. Ook het verhaal over wat hij in de oorlog heeft gedaan blijft lang een vraagteken. En uiteindelijk wil je toch wel weten hoe het allemaal afloopt, ook tussen Victor en zijn vrouw Helena. De schrijfster geeft net genoeg prijs, maar houdt ook wat losse eindjes open om de nieuwsgierigheid te prikkelen.
Het boek wordt een historische roman genoemd, maar het is eerder een psychologische roman, tegen het decor van de Congoroute. Het gaat veel meer over Victors doen en laten en denken, dan over het vliegen of Congo. Al krijg je wel vleugjes Afrika mee op de momenten dat hij daar is.
Het einde heeft me wel wat teleurgesteld, omdat dit ineens niet meer over Victor zelf ging, en omdat het vooral leek te dienen om wat losse eindjes aan elkaar te breien. Ik vond het wat vergezocht en ongeloofwaardig.
Maar op het einde na heb ik dit boek graag gelezen!
Zijn karakter is erg goed geschetst, zeker in de toenmalige tijdgeest. Hij is een man die enkel aan zichzelf denkt, en geen rekening houdt met anderen. Je voelt dat hij enorm worstelt, zowel met het verleden (waarin ook een aantal dingen gebeurd zijn die maar langzaamaan onthuld worden) als met de toekomst, wat er ook voor zorgt dat hij het niet gemakkelijk heeft in het heden.
De schrijfstijl is heel aangenaam. Niet te lange ingewikkelde zinnen, maar wel erg beeldend, je kunt het allemaal zo voor je zien. Ook de dialogen zitten goed in elkaar, en zijn prettig om te lezen.
De schrijftaal is erg Vlaams, met het gebruik van ‘gij’, ‘ge’, ‘u’, ‘uw’, wat meteen minder afstand schept (althans voor Vlamingen).
Ines Nijs gebruikt veel metaforen, maar op zo’n manier dat ze niet echt opvallen en ze ook een toegevoegde waarde hebben.
Ook de opbouw van het boek is goed: doordat er altijd open vragen blijven, wil je graag verder lezen. Zo wordt het verhaal over zijn vader niet meteen onthuld, maar beetje bij beetje. Ook het verhaal over wat hij in de oorlog heeft gedaan blijft lang een vraagteken. En uiteindelijk wil je toch wel weten hoe het allemaal afloopt, ook tussen Victor en zijn vrouw Helena. De schrijfster geeft net genoeg prijs, maar houdt ook wat losse eindjes open om de nieuwsgierigheid te prikkelen.
Het boek wordt een historische roman genoemd, maar het is eerder een psychologische roman, tegen het decor van de Congoroute. Het gaat veel meer over Victors doen en laten en denken, dan over het vliegen of Congo. Al krijg je wel vleugjes Afrika mee op de momenten dat hij daar is.
Het einde heeft me wel wat teleurgesteld, omdat dit ineens niet meer over Victor zelf ging, en omdat het vooral leek te dienen om wat losse eindjes aan elkaar te breien. Ik vond het wat vergezocht en ongeloofwaardig.
Maar op het einde na heb ik dit boek graag gelezen!
March 13, 2022
Deze tweede roman is een meer dan waardige opvolger van ‘Onomkeerbaar’. Met haar beeldrijke taal en een meeslepend verhaal brengt Ines Nijs een historisch personage tot leven, in haar geheel eigen stijl. Een aanrader...
Displaying 1 - 5 of 5 reviews