Μινωική Θρησκεία: Η Μυστική Διάσταση

by Aimilios Mpouratinos, Αιμίλιος Μπουρατινός

Η έρευνα για την Μινωική Θρησκεία στηρίχθηκε μέχρι τώρα στα αρχαιολογικά ευρήματα. Ανάμεσα τους δεν περιλαμβάνονται κείμενα, αφού οι Μινωίτες, μολονότι έγραφαν, άφησαν μόνο μερικές εγχάρακτες λέξεις μαγικής προστασίας. Το κενό αυτό έρχεται να καλύψει το βιβλίο Μινωική Θρησκεία: Η Μυστική Διάσταση.
Μπορεί να μη γνωρίζομε τί ακριβώς πίστευαν οι Μινωίτες. Μπορούμε όμως να γνωρίζομαι πώς διαισθάνονταν την αλήθεια για δύο λόγους: Ο πρώτος είναι ότι η Μυστική Διάσταση που συνυφαίνεται με την διαίσθηση έχει μελετηθεί επισταμένως στις διάφορες εκφράσεις της. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι τα κύρια γνωρίσματα της Μυστικής Διάστασης παρουσιάζουν ομοιότητες παντού. Αν πράγματι υπάρχει κάτι κοινό ανάμεσα σε όλους τους ανθρώπους, αυτό είναι το βίωμα ενός ένδηλου κόσμου που αποτελεί το θεμέλιο μαζί και την έσχατη ποιότητα του έκδηλου.
Από την στιγμή που αυτό γίνεται κατανοητό τα αρχαιολογικά ευρήματα στην Κρήτη αποκαλύπτουν πολλά για τον τρόπο με τον οποίο σκέπτονταν οι Μινωίτες. Τα αναθήματα στα ιερά βουνοκορφών ή σπηλαίων, τα πολλά σύμβολα, οι εξεικονιζόμενες τελετουργίες, τα ανακτορικά κτίσματα και - σημαντικότερο από όλα - το γεγονός ότι απουσιάζουν εξεικονίσεις αρχόντων, ιερέων, κοσμογονιών, πολεμικών συγκρούσεων, μυθικών δρώμενων κ.λ.π., αποκαλύπτει όχι μόνο ένα πολιτισμό βαθύτατα φορτισμένο έσωθεν. Αποκαλύπτει ανθρώπους ικανούς να χρησιμοποιούν την μυστική τους ενόραση ως πυξίδα για την οργάνωση και λειτουργία της κοινωνίας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

120 pages, Paperback

Published January 1, 1998

About the author

Greek pen name: Αιμίλιος Μπουρατινός.

Reviews

[Arlina · Rating 4 out of 5]

Ακολουθούν αποσπάσματα από την ερμηνευτική διάσταση που αποδίδει ο συγγραφέας/ερευνητής, σε κάποια από τα γνωστότερα σύμβολα των Μινωιτών. Και είναι ένα μικρό μόνο δείγμα της καταβύθισης που επιχειρεί στα μύχια της Μινωικής Θρησκείας για να αποκαλύψει τελικά "έναν πολιτισμό βαθύτατα φορτιζόμενο έσωθεν". Συναρπαστικό από κάθε άποψη το μικρό αυτό βιβλιαράκι αξίζει να διαβαστεί με τον νου, αλλά και την καρδιά.

[Ο Διπλούς πέλεκυς:] Ο πέλεκυς αντιπροσωπεύει το αρχαιότερο αντικείμενο ανθρώπινης κατασκευής...
Το σύμβολο χαράσσεται στις πιο μύχιες επιφάνειες των ανακτόρων, κάτω από τον σοβά που τις εκάλυπτε κατά την αρχαιότητα, ή κάτω από το δάπεδο...
Η θέαση του ιερότερου συμβόλου τους προστάτευε, ενεργοποιούσε και ταυτόχρονα απελευθέρωνε. Συμβόλιζε την δύναμη που μπορεί να αποκτήσει κανείς όταν πετάξει από την συνείδηση του όλα όσα μέχρι εκείνη την στιγμή ταυτίζοταν.

[Ο ταύρος:] Το εγώ συμβολίζεται από τον Jung ως ταύρος και οι γνωστές μινωικές επιδείξεις ταυροχειραγώγησης μπορούν να θεωρηθούν ασκήσεις πλήρους οντολογικής ταύτισης του επίδοξου μύστη με το επικίνδυνο ζώο...
Όσο περισσότερο προσπαθεί (ο μύστης) να προστατέψει τον εαυτό του, τόσο λιγότερο είναι σε θέση να παρατηρήσει σωστά τις κινήσεις του ταύρου - και όσο λιγότερο παρατηρεί σωστά τις κινήσεις του ταύρου, τόσο λιγότερο είναι σε θέση να τις αντιμετωπίσει. Ο εαυτός του τον εμποδίζει να μπει στον εαυτό του ταύρου και να προαισθανθεί τι ακριβώς θα κάνει ο τελευταίος - πριν το κάνει.

[Το δελφίνι:] Από τα ιδιαιτέρως προσφιλή σύμβολα των Μινωιτών, με παρουσία στους πιο ιερούς χώρους. Δηλώνει την λειτουργία της φύσης που επιτρέπει την κάθοδο ενός στοιχείου (συνήθως αφανέρωτου) σε ένα άλλο (συνήθως φανερό).
Με την έννοια αυτή το δελφίνι δεν συμβολίζει απλώς την δυνατότητα του θείου να ενσαρκώνεται στο ανθρώπινο. Ούτε δηλώνει μόνο την χαρούμενη μίξη των δύο στοιχείων. Δηλώνει περισσότερο την ανάγκη των φορέων της σχετικής λειτουργίας - τόσο των σαμάνων - μυστών, όσο και των "κοινών" θνητών - να εγκαταλείπουν για κάποιο διάστημα την εμπλοκή τους στον κόσμο του γίγνεσθαι και να επαναβαπτίζονται στον κόσμου του είναι. Το δελφίνι, ως θηλαστικό, πρέπει να ανεβαίνει περιοδικά στην επιφάνεια του νερού για να αναπνέει.

[Σπείρα:] Σε ένα βαθύτερο επίπεδο, το περιελισσόμενο σχήμα παριστάνει τις δύο θεμελιώδεις δυνάμεις του σύμπαντος - την συσπείρωση και την αποσυσπείρωση, την φορά από το είναι προς το γίγνεσθαι και την φορά από το γίγνεσθαι στο είναι.

[Φίδι:] Όπως κατέβαιναν σε σπήλαια βαθειά μέσα στην γη για να λατρεύουν εκεί την Μεγάλη Θεά, έτσι οι Μινωίτες θεωρούσαν το φίδι ιερό επειδή χώνεται στα έγκατα της. Από εκεί πίστευαν ανέσυρε στην επιφάνεια την σοφία της Μεγάλης Θεάς για χάρη των ανθρώπων...
Η ίδια κάθοδος στα έγκατα της Γης που επιτρέπει στο φίδι να βρίσκει (και να ανασύρει από κει) την σοφία της Μεγάλης Θεάς, του επιτρέπει να ανασύρει και τις θεραπευτικές της δυνάμεις.