What do you think?
Rate this book
Sfârșitul Creștinătății. Inversiunea normativă și noul timp
N'en déplaise aux déclinistes, la fin de la civilisation chrétienne n'est pas la fin du monde. Ce qui se joue à travers l'inversion normative et la transformation radicale des mœurs, c'est le retour du monde païen. Un livre fondamental pour comprendre cette mutation. Un grand livre de Chantal Delsol.
Seize siècles de Chrétienté s'achèvent. Le temps présent connaît une inversion normative et philosophique qui nous engage dans une ère nouvelle.
La transition est brutale. Elle est difficile à accepter pour les défenseurs de l'âge qui s'efface.
De même que le vieillard tend à colorer le monde de sa propre décrépitude et à le voir décadent, de même il est des chrétiens qui, aujourd'hui, se plaisent à contempler le déclin du monde dans leur propre déclin.
Nous assistons en fait à une métamorphose. Le temps païen qui s'ouvre restaure les anciennes sagesses en même temps que les anciennes sauvageries. Le grand Pan est de retour.
L'ère chrétienne qui s'achève avait vécu sur le mode de la domination. Le christianisme doit inventer un autre mode d'existence. Celui du simple témoin. De l'agent secret de Dieu.
Seize siècles de Chrétienté s'achèvent. Le temps présent connaît une inversion normative et philosophique qui nous engage dans une ère nouvelle.
La transition est brutale. Elle est difficile à accepter pour les défenseurs de l'âge qui s'efface.
De même que le vieillard tend à colorer le monde de sa propre décrépitude et à le voir décadent, de même il est des chrétiens qui, aujourd'hui, se plaisent à contempler le déclin du monde dans leur propre déclin.
Nous assistons en fait à une métamorphose. Le temps païen qui s'ouvre restaure les anciennes sagesses en même temps que les anciennes sauvageries. Le grand Pan est de retour.
L'ère chrétienne qui s'achève avait vécu sur le mode de la domination. Le christianisme doit inventer un autre mode d'existence. Celui du simple témoin. De l'agent secret de Dieu.
128 pages, Hardcover
Published January 1, 2022
6 people are currently reading
146 people want to read
About the author
Chantal Delsol
72 books36 followersChantal Delsol is a French philosopher, political historian and novelist. Founder of the Hannah Arendt research institute founded in 1993. She is openly Catholic, and a disciple of Julien Freund and Pierre Boutang, describes herself as a "liberal-conservative".
Chantal Delsol main political ideas are liberalism, federalism, as well as the principle of subsidiarity based on the idea of singularity.
Chantal Delsol main political ideas are liberalism, federalism, as well as the principle of subsidiarity based on the idea of singularity.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 13 of 13 reviews
July 11, 2022
توکویل، در فصل کوتاهی از دموکراسی در آمریکا، دین دموکراسیهای آتی را همهخدایی پیشگویی میکند (چرا که تنها دینی است که همگی موجودات را تمام و کمال با هم برابر میکند). اینجا هم او باز پیشگام بود
—شانتال دلسل
بازگشت به خدایانپرستی (چندخدایی) را میتوان در این قالب شرح داد: رهایی از حقیقت مطلق، چیرگی مطلقالعنان روایتها، بازگشت به اسطورهها به جای حقیقت، پایان آخرتشناسی مبتنی بر رستگاری، پایان زمان خطی و بازگشت زمان چرخهای
—شانتال دلسل
ما، همانند تمامی جوامع غیریکتاپرست یا "کافرکیش،" اخلاقی دولتی داریم
—شانتال دلسل
شانتال دلسل، فیلسوف سیاسی فرانسوی، از صریحترین منتقدان پدیدهای است که آن را "مدرنیتهی متاخر" مینامد. دلسل این لفظ را برای شکل رادیکالشدهای از مدرنیته به کارمیبرد که از دههی 1960 در جوامع غربی تفوق پیدا کرد، هرچند ریشههای اصلیاش تا خیلی قبلتر عقب میرود. مدرنیتهی متاخر، در عوض آزادی با عنایت به مسئولیتپذیری و وجدان اخلاقی، استقلال انسان را پررنگ میکند
مدرنیتهی متاخر-که الان راسخترین فرقهاش جنبش ووک است-مبتنی بر یک اخلاقگرایی پسامسیحی و به بیان دقیقتر پساپرتستانی است. این اخلاقگرایی نه با گناهان خصوصی، که با گناهان اجتماعی و سیاسی سر جنگ دارد. رستگاری در آن نه از راه برگزیدن پیوندی شخصی با عیسیمسیح، که به واسطهی تقید به احکام طهارت مدنی ممکن میشود
دلمشغولی وسواسگونهی طبقهی حاکم به برابری بیشتر و کاملتر به از میان بردن نظام سلسلهمراتبی نینجامیده، بلکه تنها سلسلهمراتبی جدید را جایگزین قبلی کرده است. سلسلهمراتب نو براساس وضعیت نژادی-جنسیتی افراد چیده شده و در آن افراد ردهبالا مجاز به انجام کارهاییاند که ردهپایینیها به خاطر انجامشان مجازات خواهند شد. گروه اول همچنین امتیازهای ویژهای دارند که گروه دوم از آنها محرومند. این رویه در سیستم عدالت قضایی، نهادهای آموزشی یا سلامت عمومی به کمال مرئی است
Image: Gentile da Fabriano, The Adoration of the Cat.
June 23, 2022
The End of Christendom – A Catastrophe or the Hope for Christianity?
"We can say that the reality contained in Christ’s commandments is not yet actualized in historical Christianity." (St Sophrony Sakharov)
An extremely relevant analysis for our war-torn days, this insightful and concentrated essay explores the vast difference between Christianity, i.e. the faith established by the transcendent God’s loving visit to humanity, and Christendom, i.e. a sixteen-century-old, purely human civilization created by enforcing that faith in a way that departed from its spirit. In other words, Christendom is Christianity translated into sociopolitical reality with the usual risks of losing something in translation.
Written with admirable lucidity, this little gem is a history of ideas in a nutshell, and exposes the vulnerabilities of Christianity/Christendom and its antagonist, or hopefully its future dialogue partner: modernity. The end of Christendom as a civilization may be perceived as a catastrophe by those who measure its success in terms of hegemony and its mission in terms of conquest. But modernity, Delsol claims, does not oppose Christianity, the religious doctrine itself, but a civilization of Christendom, Christianity as a political institution.
While I agree with her core idea, I have several objections to Delsol’s concept.
Herself a child “of this era: preferring gentleness to domination, assumed imperfection to swagger”, Delsol is perhaps naively disregarding the fact that Christendom was born sixteen centuries ago within the same humanity that is still alive and kicking today. When she points out that humanity will have religions, wisdom and morals as long as it is mortal, she indirectly admits that humanity hasn’t changed essentially. So the only thing that makes humanity richer now is its historical experience from which it can draw conclusions. But stricto sensu, historical experience is just as secular as was the political power that turned Christianity into Christendom. In other words, I think there is no guarantee that humanity will not repeat its mistakes.
She complains that guilt, the malady of our times, has contaminated the clerics. I hoped she would point out that perhaps our society is ailed by pathological guilt precisely because it has consistently failed to practice the healthy version of guilt: introspection and repentance, which I believe are natural instincts of the human spirit.
Another objection I have is her classification of religions, following Sundermeier, into primary (natural) and secondary (non-natural) religions, Christianity being the latter. I disagree with her claim that a primary religion, such as cosmotheism and polytheism, emerge "naturally". Why should lack of effort be called natural?
In conclusion, the solution she proposes, i.e. introspection and retying the transcendent cord of the spirit is the same solution that humanity failed to implement sixteen centuries ago. If humankind could manage to do just that, to embrace “patience, attention, humble love”, willingly and wholeheartedly, then our societal life would not be called history, but heaven.
An abbreviated version of Delsol's essay is available in English here (the title should have been translated as The End of Christendom, though):
https://www.hungarianconservative.com...
"We can say that the reality contained in Christ’s commandments is not yet actualized in historical Christianity." (St Sophrony Sakharov)
An extremely relevant analysis for our war-torn days, this insightful and concentrated essay explores the vast difference between Christianity, i.e. the faith established by the transcendent God’s loving visit to humanity, and Christendom, i.e. a sixteen-century-old, purely human civilization created by enforcing that faith in a way that departed from its spirit. In other words, Christendom is Christianity translated into sociopolitical reality with the usual risks of losing something in translation.
Written with admirable lucidity, this little gem is a history of ideas in a nutshell, and exposes the vulnerabilities of Christianity/Christendom and its antagonist, or hopefully its future dialogue partner: modernity. The end of Christendom as a civilization may be perceived as a catastrophe by those who measure its success in terms of hegemony and its mission in terms of conquest. But modernity, Delsol claims, does not oppose Christianity, the religious doctrine itself, but a civilization of Christendom, Christianity as a political institution.
While I agree with her core idea, I have several objections to Delsol’s concept.
Herself a child “of this era: preferring gentleness to domination, assumed imperfection to swagger”, Delsol is perhaps naively disregarding the fact that Christendom was born sixteen centuries ago within the same humanity that is still alive and kicking today. When she points out that humanity will have religions, wisdom and morals as long as it is mortal, she indirectly admits that humanity hasn’t changed essentially. So the only thing that makes humanity richer now is its historical experience from which it can draw conclusions. But stricto sensu, historical experience is just as secular as was the political power that turned Christianity into Christendom. In other words, I think there is no guarantee that humanity will not repeat its mistakes.
She complains that guilt, the malady of our times, has contaminated the clerics. I hoped she would point out that perhaps our society is ailed by pathological guilt precisely because it has consistently failed to practice the healthy version of guilt: introspection and repentance, which I believe are natural instincts of the human spirit.
Another objection I have is her classification of religions, following Sundermeier, into primary (natural) and secondary (non-natural) religions, Christianity being the latter. I disagree with her claim that a primary religion, such as cosmotheism and polytheism, emerge "naturally". Why should lack of effort be called natural?
In conclusion, the solution she proposes, i.e. introspection and retying the transcendent cord of the spirit is the same solution that humanity failed to implement sixteen centuries ago. If humankind could manage to do just that, to embrace “patience, attention, humble love”, willingly and wholeheartedly, then our societal life would not be called history, but heaven.
An abbreviated version of Delsol's essay is available in English here (the title should have been translated as The End of Christendom, though):
https://www.hungarianconservative.com...
October 31, 2024
E delectare să citești gândurile acestei autoare.
Câteva idei care au rămas cu mine în urma lecturii
- sfârșitul creștinătății (ca normă socială, culturală, morală) nu este echivalentul sfârșitului creștinismului (credința creștină va persista câtă vreme va fi cel puțin un credincios). Se încheie (sau s-a încheiat deja) o eră, o civilizație, acest pattern creștin al materialului societății.
- înlăturarea valorilor și adevărurilor creștine din post modernitate nu va duce la ateism, ci la o întoarcere la păgânismul asemănător cu forma lui pre-creștină, dar îmbrăcat în haine de secol XXI (dezvoltarea personală, religia ecologiei, stoicismul, panteismul și spiritualitatea orientală)
- morală separată de religie, precum în păgânism. Inventarea unei morale de stat pe scheletul moralei creștine, împrumutând din aceasta doar elementele convenabile și înlăturând cu totul fundamentul, transcendentul, pretenția de adevăr. Adevărul în sine nu mai contează, pretenția la adevăr devine ridicolă, depășită de atracția pt mit, poveste, legendă, sentiment personal.
Overall o lectură provocatoare și echilibrată, cu remarci profunde, clare, cu valoare de diagnostic din punct de vedere societal și filozofic.
Concluzia cărții și anume că creștinismul nu va muri, însă nu va mai domina societatea prin influența asupra tuturor sferelor (politică de stat, legi, cultură, morală, etc) ca instituție hegemonică este congruentă cu învățătura Scripturii.
Senzația mea a fost că sfârșitul creștinătății descris de autoare nu e o tragedie întrucât creștinătatea definită este o construcție mai mult politică decât spirituală, poluată de abuzuri, golită de Scriptură și de puterea transformatoare a Evangheliei, condamnată la un final iminent.
Isus nu a venit să instaureze un nou regim politico-social. Adevăratul creștinism este o realitate transformatoare spirituală cu efect in toate domeniile vieții creștinului și va influența lumea ca sare și lumină, nu ca stăpân dictator.
Câteva idei care au rămas cu mine în urma lecturii
- sfârșitul creștinătății (ca normă socială, culturală, morală) nu este echivalentul sfârșitului creștinismului (credința creștină va persista câtă vreme va fi cel puțin un credincios). Se încheie (sau s-a încheiat deja) o eră, o civilizație, acest pattern creștin al materialului societății.
- înlăturarea valorilor și adevărurilor creștine din post modernitate nu va duce la ateism, ci la o întoarcere la păgânismul asemănător cu forma lui pre-creștină, dar îmbrăcat în haine de secol XXI (dezvoltarea personală, religia ecologiei, stoicismul, panteismul și spiritualitatea orientală)
- morală separată de religie, precum în păgânism. Inventarea unei morale de stat pe scheletul moralei creștine, împrumutând din aceasta doar elementele convenabile și înlăturând cu totul fundamentul, transcendentul, pretenția de adevăr. Adevărul în sine nu mai contează, pretenția la adevăr devine ridicolă, depășită de atracția pt mit, poveste, legendă, sentiment personal.
Overall o lectură provocatoare și echilibrată, cu remarci profunde, clare, cu valoare de diagnostic din punct de vedere societal și filozofic.
Concluzia cărții și anume că creștinismul nu va muri, însă nu va mai domina societatea prin influența asupra tuturor sferelor (politică de stat, legi, cultură, morală, etc) ca instituție hegemonică este congruentă cu învățătura Scripturii.
Senzația mea a fost că sfârșitul creștinătății descris de autoare nu e o tragedie întrucât creștinătatea definită este o construcție mai mult politică decât spirituală, poluată de abuzuri, golită de Scriptură și de puterea transformatoare a Evangheliei, condamnată la un final iminent.
Isus nu a venit să instaureze un nou regim politico-social. Adevăratul creștinism este o realitate transformatoare spirituală cu efect in toate domeniile vieții creștinului și va influența lumea ca sare și lumină, nu ca stăpân dictator.
October 24, 2022
Entretenido, rápido y bastante crítico. Siendo la autora una" libertaria conservadora", describe muy bien lo ocurrido y como podría llegar a pasar. No es un libro denso, es aterrizado y no hay esa petulancia típica al tratar estos temas por parte de autores académicos que en muchos casos pierden la noción del mundo real. Creo que cita demasiado.
This entire review has been hidden because of spoilers.
December 14, 2024
"Poate ca ar fi preferabil sa ramanem doar martori tacuti si, pana la urma, agentii secreti ai lui Dumnezeu (...)"
__________________________________________________
O schimbare destul de usturatoare de paradigma. Chantal Delsol construieste, aici, in cateva zeci de pagini, imaginea unei lumi in care Crestinatatea - adica hegemonia Bisericii asupra lumii, moralei, legilor etc - trece prin convulsile unui muribund. Inversiunile noii lumi au darapanat iremediabil puterea bisericii de a mai dicta ceva... vreodata. Ba, asta nu e chiar un lucru atat de rau! Autoarea isi incheie meditatia nu pe un ton negativ ci tocmai, pe unul complet optimism (pare-mi-se).
Crestinismul unei minoritati de credinta, fara ideologii si fascisme, unul exigent cu sine insusi, asta este unicul mod in care el are sansa sa reziste si sa fie "sarea pamantului".
9.5/10 (prea scurta)
__________________________________________________
O schimbare destul de usturatoare de paradigma. Chantal Delsol construieste, aici, in cateva zeci de pagini, imaginea unei lumi in care Crestinatatea - adica hegemonia Bisericii asupra lumii, moralei, legilor etc - trece prin convulsile unui muribund. Inversiunile noii lumi au darapanat iremediabil puterea bisericii de a mai dicta ceva... vreodata. Ba, asta nu e chiar un lucru atat de rau! Autoarea isi incheie meditatia nu pe un ton negativ ci tocmai, pe unul complet optimism (pare-mi-se).
Crestinismul unei minoritati de credinta, fara ideologii si fascisme, unul exigent cu sine insusi, asta este unicul mod in care el are sansa sa reziste si sa fie "sarea pamantului".
9.5/10 (prea scurta)
March 27, 2025
Dużo ciekawego, faktycznie przeczytałem i moja głowa myśli myśli. Ale co to jest że najpierw mam czytać jakiś wstęp pisany przez kogoś innego niż autor, który z autorem się kłóci, ja nawet słowa nie przeczytałem a już wiem co myśli ktoś kto to przeczytał i napisał mi co o tym uważa na 30 stron. Stary, wyluzuj.
May 30, 2023
„Koniec chrześcijańskiego świata” to tytuł bardzo mocny, definitywny, nie zostawiający złudzeń. I dobrze. Ja tam lubię silne otwarcia, by potem się przekonać, że ładnie się wszystko niuansuje lub, co lepsze, treść potwierdza dobitność tytułu.
Oto następuje koniec świata, który istniał i promieniował przez mniej więcej szesnaście wieków. A potem przyszła rewolucja francuska i system zaczął wpadać w drgania. Tych nie udało się wygłuszyć. Finałem był Sobór Watykański II, który uznał „wolność religijną” i tym samym podważył to, co sam Kościół głosił od momentu uzyskania swojej dominującej roli w Europie (i dalej). Delsol wietrzy tutaj jedną z przyczyn upadku „świata chrześcijaństwa” – wstyd, żal i wyrzuty sumienia spowodowane dźwiganiem ciężaru własnej nienegocjowalnej pozycji w świecie idei, ducha etc.
Wszelkie próby utworzenia struktury państwowej, która narzucałaby obywatelom idee bliskie chrześcijaństwu, prędzej czy później zamieniły państwa w autorytatywne potworki. Starzy dobrzy znajomi – Franco, Salazar, Mussolini… Faszyzm/korporacjonizm ostatecznie zobrzydził ludziom doktryny, które miał restaurować. Chrześcijaństwo, które z definicji nie „przystaje” do władzy świeckiej, próbuje wzmocnić swój autorytet i możliwości dzięki wpływu na świat, dzięki właśnie tej władzy. Efektem są gwałtowne antyklerykalne odruchy w państwach/miejscach, gdzie wójt, pan i pleban klepali się po plecach.
Pojawia się pierwszy silny cios. Delsol twierdzi, że żadne społeczeństwo nie oparło się fali nowoczesności. Próby stopowania lub zawracania przemian nie były w stanie spowolnić marszu chrześcijaństwa ku przepaści. Bujdą na resorach okazały się często przywoływane słowa, że wiek XXI będzie wiekiem religii lub nie będzie go wcale. Wiek XXI jest/będzie religijny, ale nie będzie chrześcijański. Niewielu stać (intelektualnie) na ateizm. Społeczeństwa wierzą. Świat się nie zawali, gdy chrześcijaństwo stanie się niewidzialne lub utraci wpływ na świat. Nie zatopi nas fala nihilizmu, cynizmu, materializmu. Humanizm jest w stanie doskonale zastąpić normy moralne wynikające z praw religijnych. Pojawią się nowe formy łączące duchowość Wschodu, filozofię antyczną i chrześcijaństwo. Pojawiła się już sakralizacja Natury, której „czciciele” tworzą własne niemal religijne zbiory zachowań.
Rdzeniem książki Delsol jest uświadomienie odbiorcom, że świat raczej dryfuje niż jest holowany w jakimś kierunku. Dryfuje ku przyszłości, która zawsze zmiatała/zmieniała stare formy, adaptowała je do nowych idei, które z czasem (często po wiekach) znów się zestarzeją i przekształcą się za sprawą kolejnych idei. Pogaństwo musiało umrzeć, bo chrześcijaństwo było młode i dynamiczne, zdecydowane i ofensywne. Po wiekach chrześcijański świat wpada w podobne agonalne drgawki. Ktoś może obrazić się na pachnący tutaj determinizm. Cóż, można się obrażać… Losem starych form jest obumrzeć, gdy stracą siłę oddziaływania na ludzi. Sami wierzący muszą być totalnie zdezorientowani, gdy okazuje się, że molestowanie/pedofilia, które jeszcze w połowie wieku XX nie były powodem „zamieszania”, teraz okazują się kamieniami, które obciążają tonące łodzie.
Pozytywne jest to, że nowoczesność nie umie stworzyć konceptu moralności bez budowania na fundamentach chrześcijaństwa, chociaż te fundamenty skrzętnie ukrywa i milczy o ich istnieniu. Żadna epoka nie tworzy własnej (od zera) zbioru cnót. Zawsze jest on postawiony na warstwach cnót z poprzednich epok. Problematyczna wydaje się być koncepcja Prawdy. Łatwo nią szafować, ale gdy chcemy kogoś do niej przekonać i zabraknie nam argumentów, wtedy z Prawdy zostaje karykatura. Przestaje być poręczna kwestia prawa naturalnego. Prawo naturalne ponoć doskonale pokrywa się z chrześcijaństwem, a jednak są miliony ludzi, którzy „z natury” nie podzielają chrześcijańskich wartości, i aż wstyd nazwać ich gorszymi, bo mają inne prawa, które nazwą naturalnymi.
A jak mają się chrześcijanie zachować (przechować?) w tym prochrześcijańskim świecie? Mnie ta opcja bardzo odpowiada, no ale to ja. Być cichym i dyskretnym apostołem. Skończyły się czasy prozelityzmu. To odpycha. Jedyną drogą zmiany świata nie są ustawy, demonstracje, pogróżki, mariaże z tronem, wysadzanie w powietrze klinik aborcyjnych etc. Jedyną drogą jest przekonanie ludzi do tego, że sacrum jest osadzone w człowieku – i w płodzie, i w starcu. Odebranie Kościołowi jego wpływów (mówię o instytucji) nie spowoduje, że chrześcijaństwo zniknie. Zmieni tylko swoją taktykę. Być może wróci do początków. Skoro nie można być potęgą, trzeba być przykładem (A. Camus).
Gdy jest się mniejszością, konieczne jest praktykowanie cnót spokoju, cierpliwości i wytrwałości. Dzisiejsze czasy przypominają czasy pierwszych chrześcijan, więc może to szansa na nowe otwarcie? A w ogóle najlepiej by było, gdybyśmy byli bez-silnymi świadkami wiary, „tajnymi agentami Boga”. To ostatnie określenie pasuje mi bardzo do „Człowieka, który był Czwartkiem” Chestertona. No ale to już inna historia…
Oto następuje koniec świata, który istniał i promieniował przez mniej więcej szesnaście wieków. A potem przyszła rewolucja francuska i system zaczął wpadać w drgania. Tych nie udało się wygłuszyć. Finałem był Sobór Watykański II, który uznał „wolność religijną” i tym samym podważył to, co sam Kościół głosił od momentu uzyskania swojej dominującej roli w Europie (i dalej). Delsol wietrzy tutaj jedną z przyczyn upadku „świata chrześcijaństwa” – wstyd, żal i wyrzuty sumienia spowodowane dźwiganiem ciężaru własnej nienegocjowalnej pozycji w świecie idei, ducha etc.
Wszelkie próby utworzenia struktury państwowej, która narzucałaby obywatelom idee bliskie chrześcijaństwu, prędzej czy później zamieniły państwa w autorytatywne potworki. Starzy dobrzy znajomi – Franco, Salazar, Mussolini… Faszyzm/korporacjonizm ostatecznie zobrzydził ludziom doktryny, które miał restaurować. Chrześcijaństwo, które z definicji nie „przystaje” do władzy świeckiej, próbuje wzmocnić swój autorytet i możliwości dzięki wpływu na świat, dzięki właśnie tej władzy. Efektem są gwałtowne antyklerykalne odruchy w państwach/miejscach, gdzie wójt, pan i pleban klepali się po plecach.
Pojawia się pierwszy silny cios. Delsol twierdzi, że żadne społeczeństwo nie oparło się fali nowoczesności. Próby stopowania lub zawracania przemian nie były w stanie spowolnić marszu chrześcijaństwa ku przepaści. Bujdą na resorach okazały się często przywoływane słowa, że wiek XXI będzie wiekiem religii lub nie będzie go wcale. Wiek XXI jest/będzie religijny, ale nie będzie chrześcijański. Niewielu stać (intelektualnie) na ateizm. Społeczeństwa wierzą. Świat się nie zawali, gdy chrześcijaństwo stanie się niewidzialne lub utraci wpływ na świat. Nie zatopi nas fala nihilizmu, cynizmu, materializmu. Humanizm jest w stanie doskonale zastąpić normy moralne wynikające z praw religijnych. Pojawią się nowe formy łączące duchowość Wschodu, filozofię antyczną i chrześcijaństwo. Pojawiła się już sakralizacja Natury, której „czciciele” tworzą własne niemal religijne zbiory zachowań.
Rdzeniem książki Delsol jest uświadomienie odbiorcom, że świat raczej dryfuje niż jest holowany w jakimś kierunku. Dryfuje ku przyszłości, która zawsze zmiatała/zmieniała stare formy, adaptowała je do nowych idei, które z czasem (często po wiekach) znów się zestarzeją i przekształcą się za sprawą kolejnych idei. Pogaństwo musiało umrzeć, bo chrześcijaństwo było młode i dynamiczne, zdecydowane i ofensywne. Po wiekach chrześcijański świat wpada w podobne agonalne drgawki. Ktoś może obrazić się na pachnący tutaj determinizm. Cóż, można się obrażać… Losem starych form jest obumrzeć, gdy stracą siłę oddziaływania na ludzi. Sami wierzący muszą być totalnie zdezorientowani, gdy okazuje się, że molestowanie/pedofilia, które jeszcze w połowie wieku XX nie były powodem „zamieszania”, teraz okazują się kamieniami, które obciążają tonące łodzie.
Pozytywne jest to, że nowoczesność nie umie stworzyć konceptu moralności bez budowania na fundamentach chrześcijaństwa, chociaż te fundamenty skrzętnie ukrywa i milczy o ich istnieniu. Żadna epoka nie tworzy własnej (od zera) zbioru cnót. Zawsze jest on postawiony na warstwach cnót z poprzednich epok. Problematyczna wydaje się być koncepcja Prawdy. Łatwo nią szafować, ale gdy chcemy kogoś do niej przekonać i zabraknie nam argumentów, wtedy z Prawdy zostaje karykatura. Przestaje być poręczna kwestia prawa naturalnego. Prawo naturalne ponoć doskonale pokrywa się z chrześcijaństwem, a jednak są miliony ludzi, którzy „z natury” nie podzielają chrześcijańskich wartości, i aż wstyd nazwać ich gorszymi, bo mają inne prawa, które nazwą naturalnymi.
A jak mają się chrześcijanie zachować (przechować?) w tym prochrześcijańskim świecie? Mnie ta opcja bardzo odpowiada, no ale to ja. Być cichym i dyskretnym apostołem. Skończyły się czasy prozelityzmu. To odpycha. Jedyną drogą zmiany świata nie są ustawy, demonstracje, pogróżki, mariaże z tronem, wysadzanie w powietrze klinik aborcyjnych etc. Jedyną drogą jest przekonanie ludzi do tego, że sacrum jest osadzone w człowieku – i w płodzie, i w starcu. Odebranie Kościołowi jego wpływów (mówię o instytucji) nie spowoduje, że chrześcijaństwo zniknie. Zmieni tylko swoją taktykę. Być może wróci do początków. Skoro nie można być potęgą, trzeba być przykładem (A. Camus).
Gdy jest się mniejszością, konieczne jest praktykowanie cnót spokoju, cierpliwości i wytrwałości. Dzisiejsze czasy przypominają czasy pierwszych chrześcijan, więc może to szansa na nowe otwarcie? A w ogóle najlepiej by było, gdybyśmy byli bez-silnymi świadkami wiary, „tajnymi agentami Boga”. To ostatnie określenie pasuje mi bardzo do „Człowieka, który był Czwartkiem” Chestertona. No ale to już inna historia…
January 14, 2023
Dans ce livre Delsol explique les mécanismes qui ont poussé l'occident à abandonné la Chrétienté et à faconner une ère nouvelle. Elle compare notemment la fin de la Chrétienté à son début et conclut par une reflexion sur le devenir du Christianisme. Le livre est brillamment argumenté et les idées présentés s'enchainent très logiquement.
June 6, 2022
J'avais à cœur de lire ce livre qui m'avait été recommandé, écrit par une philosophe de convictions. C'est un livre de philosophie, assez costaud pour ceux n'ayant pas l'habitude.
Certaines idées décrites sur le déclin des valeurs chrétiennes dans la société, et notre rôle à jouer pour l'avenir, sont intéressantes.
Cependant, j'ai été surprise par une prise de position décrite dans le livre, et vais me renseigner auprès de l'auteur, pour me forger une opinion dessus.
Certaines idées décrites sur le déclin des valeurs chrétiennes dans la société, et notre rôle à jouer pour l'avenir, sont intéressantes.
Cependant, j'ai été surprise par une prise de position décrite dans le livre, et vais me renseigner auprès de l'auteur, pour me forger une opinion dessus.
September 29, 2023
Une sobre analyse de la réalité de la chrétienté.
Après un constat frappant et à certains égards déroutant de réalisme, l'auteur nous ramène à une belle espérance : la fin de la chrétienté n'est pas la fin du christianisme.
Après un constat frappant et à certains égards déroutant de réalisme, l'auteur nous ramène à une belle espérance : la fin de la chrétienté n'est pas la fin du christianisme.
September 14, 2025
Some ideas are intriguing, some are a confirmation. This book definitley makes you think about religion, ideas, imposing your beliefs. This is worth reading again and again to see if it is against your beliefs or if it is for defending your beliefs.
May 27, 2023
Amazing book, worth each page - except for the introduction in polish translation.
April 15, 2022
Une analyse pénétrante sur les causes de la fin probable de la chrétienté en tant que civilisation et les perspectives possibles pour les générations futures. Pas très optimiste mais probablement réaliste.
This entire review has been hidden because of spoilers.
Displaying 1 - 13 of 13 reviews