What do you think?
Rate this book
Waarom we bang zijn
‘The only thing we have to fear is fear itself.’ President Franklin Roosevelt sprak deze legendarische woorden uit in 1933. Bijna een eeuw later zijn ze actueler dan ooit. Het lijkt alsof de mens alsmaar banger wordt – maar is dat echt wel zo?
‘Vrij van vrees’ leven behoort tot de universele rechten van de mens. Leven in een wereld zonder angst. Maar dat lijkt haast een onmogelijke opdracht als je denkt aan de vele problemen die je elke dag opnieuw in de kranten leest. Doden in het verkeer, de stijgende burn-outcijfers, een besmettelijk virus of hoogoplopende spanningen tussen wereldmachten… Onze wereld lijkt steeds onveiliger te worden. Maar klopt dat wel? Zijn er redenen tot paniek? Moeten we bang worden?
Bram Vervliet is overtuigd van niet, maar hij ziet wel hoe angst meer en meer binnensluipt in onze maatschappij, in onze levens en onze geest. Waar komt die angst vandaan? Wat bedoelen we wanneer we zeggen dat we bang zijn? En zijn die angsten aangeboren of aangeleerd?
Een grondige analyse van angst en hoe angst werkt dringt zich op. Om zo hoopvol en vrij van vrees de toekomst tegemoet te gaan. Waarom we bang zijn is een positief en hoopvol boek om onze wereld beter te begrijpen.
‘Vrij van vrees’ leven behoort tot de universele rechten van de mens. Leven in een wereld zonder angst. Maar dat lijkt haast een onmogelijke opdracht als je denkt aan de vele problemen die je elke dag opnieuw in de kranten leest. Doden in het verkeer, de stijgende burn-outcijfers, een besmettelijk virus of hoogoplopende spanningen tussen wereldmachten… Onze wereld lijkt steeds onveiliger te worden. Maar klopt dat wel? Zijn er redenen tot paniek? Moeten we bang worden?
Bram Vervliet is overtuigd van niet, maar hij ziet wel hoe angst meer en meer binnensluipt in onze maatschappij, in onze levens en onze geest. Waar komt die angst vandaan? Wat bedoelen we wanneer we zeggen dat we bang zijn? En zijn die angsten aangeboren of aangeleerd?
Een grondige analyse van angst en hoe angst werkt dringt zich op. Om zo hoopvol en vrij van vrees de toekomst tegemoet te gaan. Waarom we bang zijn is een positief en hoopvol boek om onze wereld beter te begrijpen.
- GenresPsychologyNonfiction
448 pages, Hardcover
Published January 1, 2022
23 people are currently reading
373 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 17 of 17 reviews
August 2, 2022
sterke dialoog tussen academisch onderzoek en pragmatische toepassingen. Veegt de vloer aan met de verontruste psychiaters die, soms nog gebaseerd op Freud, stel je voor, grote niet gefundeerde uitspraken doen over onze maatschappij.
June 21, 2022
Heel helder geschreven en mooie inzichten over de werking van angst. Verhelderend op vele vlakken. Paar sterke eye openers. Maar als het over maatschappelijk pessimisme gaat, voor mij wel regelmatig te kort door de bocht. Een mooie tijd om mens te zijn, kan best. Maar toch ook met immense uitdagingen die niet zo zeer door verhalen en metaforen maar des te meer door onderzoek, feiten en cijfers ondersteund worden.
April 17, 2023
Het is een non-fictie boek zoals ik het graag lees: een wetenschapper vat heel veel kennis samen in begrijpbare taal, bovendien met een goed opgebouwd verhaal en wat humor. Het ietwat belerende toontje (dat zal ik je nu eens uitleggen…) nam ik voor lief.
De eerste hoofdstukken vond ik boeiend: wat is angst precies? Ik heb veel geleerd, ik heb er een schrift bijgenomen omdat ik nota’s wou maken. Het boek geeft veel voorbeelden van allerlei experimenten bij mensen en dieren die inzicht geven over hoe angst ontstaat en wat er net gebeurt wanneer je bang wordt.
Het hoofdstuk over metaforen was verrassend en uiterst interessant. Het gaat over hoe metaforen angst (of andere gevoelens) in de hand kunnen werken.
Bij het slothoofdstuk is de insteek erg sociologisch. Vervliet gaat in tegen het narratief van enkele doemdenkers in Vlaanderen, dat het helemaal de slechte kant op gaat met onze samenleving en dat we steeds depressiever en angstiger worden. Ik was erg blij met deze kritische blik op dat narratief en Vervliet legt ook goed uit hoe verschillende zaken gerelateerd zijn, zoals angst- en depressieklachten, socio-economische status, geluksgevoel en toekomstbeeld.
De eerste hoofdstukken vond ik boeiend: wat is angst precies? Ik heb veel geleerd, ik heb er een schrift bijgenomen omdat ik nota’s wou maken. Het boek geeft veel voorbeelden van allerlei experimenten bij mensen en dieren die inzicht geven over hoe angst ontstaat en wat er net gebeurt wanneer je bang wordt.
Het hoofdstuk over metaforen was verrassend en uiterst interessant. Het gaat over hoe metaforen angst (of andere gevoelens) in de hand kunnen werken.
Bij het slothoofdstuk is de insteek erg sociologisch. Vervliet gaat in tegen het narratief van enkele doemdenkers in Vlaanderen, dat het helemaal de slechte kant op gaat met onze samenleving en dat we steeds depressiever en angstiger worden. Ik was erg blij met deze kritische blik op dat narratief en Vervliet legt ook goed uit hoe verschillende zaken gerelateerd zijn, zoals angst- en depressieklachten, socio-economische status, geluksgevoel en toekomstbeeld.
November 12, 2023
Da's non-fictie voor mij: een wetenschapper die allerlei onderzoeken samenvat in begrijpbare taal voor het bredere publiek. Een mooie balans tussen angst op individueel en socio-economisch niveau. Van de vijf delen boeide 4 en 5 mij het hardst. Vervliet maakt komaf met bekende pessimisten in Vlaanderen en toont aan dat we niet zo angstig zijn als we denken, en dat de maatschappij niet zo verziekt en onveilig is zoals we beweren.
June 11, 2023
Dit is waarschijnlijk het beste boek over psychologie dat ik heb gelezen sinds "Thinking fast and slow" van Kahneman.
Vervliet legt mooi uit hoe de mechanismen van angst werken, wat hun evolutionaire wortels zijn en waarom ze belangrijk zijn. Hij toont ook mooi aan dat de onheilsprofeten van deze tijd ongelijk hebben maar teren op een aantal mechanismen in ons brein die ervoor zorgen dat hun naratief meer aandacht krijgt dan wat deze op feiten gebaseerd.
Vervliet staaft zijn argumentatie mooi met wetenschappelijk onderzoek dat hij goed uitlegt.
De moeite waard! Een verademing in een wereld waar zwartkijkers onevenredig veel aandacht krijgen.
Vervliet legt mooi uit hoe de mechanismen van angst werken, wat hun evolutionaire wortels zijn en waarom ze belangrijk zijn. Hij toont ook mooi aan dat de onheilsprofeten van deze tijd ongelijk hebben maar teren op een aantal mechanismen in ons brein die ervoor zorgen dat hun naratief meer aandacht krijgt dan wat deze op feiten gebaseerd.
Vervliet staaft zijn argumentatie mooi met wetenschappelijk onderzoek dat hij goed uitlegt.
De moeite waard! Een verademing in een wereld waar zwartkijkers onevenredig veel aandacht krijgen.
September 29, 2022
Toegegeven, het kan niet makkelijk zijn voor een vakexpert om een boek te schrijven dat niet voor collega’s is bedoeld. Schrijft hij het te moeilijk, dan is de reikwijdte van het boek beperkt tot mensen die ongeveer hetzelfde al weten. Schrijft hij te eenvoudig, dan hebben mensen die louter uit interesse de evolutie van de wetenschap volgen er weinig meer aan.
Wat mij betreft: ik lees de laatste maanden voornamelijk boeken over bewustzijn, vrije wil, de werking van het brein, vanuit verschillende perspectieven. Het boek van Vervliet viel wat mij betreft, in vergelijking met deze andere lectuur, dan ook behoorlijk tegen.
Nog los van de ‘laat me je iets vertellen’-toon die Verliet veelvuldig aanslaat, en die snel gaat vervelen -zo niet irriteren- lijken veel van zijn ‘bewijsvoeringen’ mij onvolledig en oppervlakkig. Het argument dat bepaalde angsten in de mens is voorgeprogrammeerd had zeker verdere uitleg verdient, net als zijn vaststelling dat angst een rationeel gegeven zou zijn, of waar de scheidingslijn precies ligt tussen collectieve en individuele vrijheid. Allemaal boeiende thema’s waar ik hem graag wat dieper op in zou zien gaan. Bepaalde visies behandelt hij ook heel eenzijdig, zoals zijn overtuiging dat het spreken in metaforen angst zou versterken, zonder ooit te bestuderen hoe metaforen kunnen dienen om angst te verlichten.
Andere invalshoeken die mijns inziens relevant kunnen zijn in de studie van angst haalt hij niet of nauwelijks aan. Het belang van spiritualiteit of religie bijvoorbeeld, of hoe technologische ontwikkelingen nieuwe angsten creëert, of kan creëren (lees bvb. Stand out of our Light van James Williams over de actuele attention economy). In een van de laatste hoofdstukken legt Vervliet een heel sterke relatie vast tussen welvaart (voor iedereen) en angst. Ik ben geen antropoloog, maar kan ik me best inbeelden dat bepaalde volkeren in complete armoede leven en toch geen angst(en) kennen. Of andere… Over dit onderwerp had hij ook wat dieper kunnen ingaan op onze meritocratische maatschappij. Zoals Michael J. Sandel in The Tyranny of Merit al aangaf leefden mensen in een feodaal systeem misschien wel gelukkiger -en met minder angst- dan onze hedendaagse maatschappij.
Nu goed, op die manier was het boek 1,000 pagina’s lang geweest natuurlijk. Wat mij betreft mocht dit gerust, en mocht het stukken minder betuttelend geschreven zijn.
Wat mij betreft: ik lees de laatste maanden voornamelijk boeken over bewustzijn, vrije wil, de werking van het brein, vanuit verschillende perspectieven. Het boek van Vervliet viel wat mij betreft, in vergelijking met deze andere lectuur, dan ook behoorlijk tegen.
Nog los van de ‘laat me je iets vertellen’-toon die Verliet veelvuldig aanslaat, en die snel gaat vervelen -zo niet irriteren- lijken veel van zijn ‘bewijsvoeringen’ mij onvolledig en oppervlakkig. Het argument dat bepaalde angsten in de mens is voorgeprogrammeerd had zeker verdere uitleg verdient, net als zijn vaststelling dat angst een rationeel gegeven zou zijn, of waar de scheidingslijn precies ligt tussen collectieve en individuele vrijheid. Allemaal boeiende thema’s waar ik hem graag wat dieper op in zou zien gaan. Bepaalde visies behandelt hij ook heel eenzijdig, zoals zijn overtuiging dat het spreken in metaforen angst zou versterken, zonder ooit te bestuderen hoe metaforen kunnen dienen om angst te verlichten.
Andere invalshoeken die mijns inziens relevant kunnen zijn in de studie van angst haalt hij niet of nauwelijks aan. Het belang van spiritualiteit of religie bijvoorbeeld, of hoe technologische ontwikkelingen nieuwe angsten creëert, of kan creëren (lees bvb. Stand out of our Light van James Williams over de actuele attention economy). In een van de laatste hoofdstukken legt Vervliet een heel sterke relatie vast tussen welvaart (voor iedereen) en angst. Ik ben geen antropoloog, maar kan ik me best inbeelden dat bepaalde volkeren in complete armoede leven en toch geen angst(en) kennen. Of andere… Over dit onderwerp had hij ook wat dieper kunnen ingaan op onze meritocratische maatschappij. Zoals Michael J. Sandel in The Tyranny of Merit al aangaf leefden mensen in een feodaal systeem misschien wel gelukkiger -en met minder angst- dan onze hedendaagse maatschappij.
Nu goed, op die manier was het boek 1,000 pagina’s lang geweest natuurlijk. Wat mij betreft mocht dit gerust, en mocht het stukken minder betuttelend geschreven zijn.
July 18, 2025
vrij wetenschappelijk maar toch heel bevattelijk uitgelegd. Alleen misschien net iets TE diep ingegaan op de materie, toch voor een leek. Maar op zich wel een interessant boek die wat meer inzichten geeft over het ontstaan van angst.
May 16, 2023
3.5/5
March 23, 2025
Originele denken met heel veel verhelderende inzichten over de werking van angst op individueel maar vooral ook op collectief niveau. Ik moest denken aan het boek van Daniel Goleman over emotionele intelligentie. Ook zoveel aha ervaringen.
June 2, 2023
Net iets te weinig om echt boeiend te zijn; er zitten wel een heel aantal interessante beschouwingen in. Auteur twijfelt tussen kinder- en volwassenentaal, dat maakt het soms wat ergerlijk.
August 7, 2023
Dit boek valt te omschrijven als een resumé van Thinking, Fast and Slow , oerpsychologie zoals Pavlov en cognitieve gedragstherapie. Om een lang verhaal kort te maken lijkt Vervliet te suggereren dat angst een geconditioneerde reflex is, die aangevoerd wordt door de ambigue samenleving waarin we leven. Vervliet sluit aan bij positievere denkers als Maarten Boudry en Rutger Bregman , in de lijn van deze auteurs trekt hij van leer tegen hedendaagse cultuurpessimisten / cultuurskeptici als Dirk De Wachter , Paul Verhaeghe en coronaboy Matthias Desmet . Vooral het laatste deel van het boek is hieraan besteed, en maakt het mijns inziens interessant. Het blijft wel oppervlakkig aangezien hij niet in gaat op het inhoudelijke, maar dit is misschien voer voor een nieuw boek?
Wat Vervliet verder siert is dat hij als "linkse denker" niet aansluit bij woke (zoals wel meer gebeurt), waar anders denkenden worden herleid tot onwetende, domme en misleidde mensen. Hij blijft eerder neutraal. In heel het boek let hij er op geen specifieke positie in te nemen of standpunten te verharden.
Of zijn uiteenzetting over angst nu correct is, laat ik in het midden. Ik vind het moeilijk te aanvaarden dat angst vooral een kwestie is van conditionering. Over neurochemie, medicatie edm zal je hier niets terug vinden. Strange...
Voorts ziet hij armoede als grote oorzaak van angst & depressie en pleit hij voor een basisinkomen. Debatable als je het mij vraagt.
In heel het boek heb ik her en der vraagtekens geplaatst omdat ik over bepaalde poneringen een zekere onderbouwing mistte, of omdat er conclusies werden getrokken op grond van feiten die de auteur van pas komen in zijn betoog aka 'confirmation bias' een begrip dat hij zelf aanhaalt. Al bij al een mooie en vooral moedige poging om het onderwerp angst te behandelen.
Wat Vervliet verder siert is dat hij als "linkse denker" niet aansluit bij woke (zoals wel meer gebeurt), waar anders denkenden worden herleid tot onwetende, domme en misleidde mensen. Hij blijft eerder neutraal. In heel het boek let hij er op geen specifieke positie in te nemen of standpunten te verharden.
Of zijn uiteenzetting over angst nu correct is, laat ik in het midden. Ik vind het moeilijk te aanvaarden dat angst vooral een kwestie is van conditionering. Over neurochemie, medicatie edm zal je hier niets terug vinden. Strange...
Voorts ziet hij armoede als grote oorzaak van angst & depressie en pleit hij voor een basisinkomen. Debatable als je het mij vraagt.
In heel het boek heb ik her en der vraagtekens geplaatst omdat ik over bepaalde poneringen een zekere onderbouwing mistte, of omdat er conclusies werden getrokken op grond van feiten die de auteur van pas komen in zijn betoog aka 'confirmation bias' een begrip dat hij zelf aanhaalt. Al bij al een mooie en vooral moedige poging om het onderwerp angst te behandelen.
July 19, 2022
Angst verkoopt goed en de productie kosten zijn laag ,
Angst creëren lijkt gemakkelijker dan angst wegnemen , en veiligheid creëren is waarschijnlijk niet altijd genoeg als oplossing ,
Het verkoopt goed en werkt mss verslavend ,
Het boek bleef voor mij tussen 3 en 4 sterren met een doorslag voor 4 omdat de schrijver een optimist is en ze naar mijn gevoel met minder zijn een extra steuntje verdienen , evenwicht en balans kan geen kwaad ,
Het boek ging wel vaker over de opti of pessi. misten in de psychologie, wat het precies met angst van doen heeft vond ik niet altijd even duidelijk , de schrijver is een optimist het is beter dan vroeger en het kan nog beter , dat is waarschijnlijk een visie van waar men zich bevindt op het levenspad ,
En hoe men tegen de zaken aankijkt(leest) , bv. vroeg of (veel) later sterven we allemaal , en voor mij geeft me dat ergens wel een blij en gerust gevoel ,
Angst creëren lijkt gemakkelijker dan angst wegnemen , en veiligheid creëren is waarschijnlijk niet altijd genoeg als oplossing ,
Het verkoopt goed en werkt mss verslavend ,
Het boek bleef voor mij tussen 3 en 4 sterren met een doorslag voor 4 omdat de schrijver een optimist is en ze naar mijn gevoel met minder zijn een extra steuntje verdienen , evenwicht en balans kan geen kwaad ,
Het boek ging wel vaker over de opti of pessi. misten in de psychologie, wat het precies met angst van doen heeft vond ik niet altijd even duidelijk , de schrijver is een optimist het is beter dan vroeger en het kan nog beter , dat is waarschijnlijk een visie van waar men zich bevindt op het levenspad ,
En hoe men tegen de zaken aankijkt(leest) , bv. vroeg of (veel) later sterven we allemaal , en voor mij geeft me dat ergens wel een blij en gerust gevoel ,
September 21, 2025
Een boek met een optimistische kijk op het heden en de toekomst.
Ieder hoofdstuk kan apart gelezen worden, waardoor vaak herhalingen voorkomen om iedere 'instapper' mee te krijgen. Niet storend voor de trage lezer, voor de snelle lezer wellicht wel. Ik bevind me ertussen.
De hoofdstukken kom uiteindelijk wel mooi samen.
De auteur heeft eigen accenten willen leggen in een non-fictie boek, leuk, maar niet altijd nodig/mijn voorkeursstijl, vb 'de hommel'.
Ieder hoofdstuk kan apart gelezen worden, waardoor vaak herhalingen voorkomen om iedere 'instapper' mee te krijgen. Niet storend voor de trage lezer, voor de snelle lezer wellicht wel. Ik bevind me ertussen.
De hoofdstukken kom uiteindelijk wel mooi samen.
De auteur heeft eigen accenten willen leggen in een non-fictie boek, leuk, maar niet altijd nodig/mijn voorkeursstijl, vb 'de hommel'.
January 16, 2024
Het boek heeft een aantal belangrijke en interessante inzichten, maar de eindconclusie valt nogal mager uit. De taal stoorde me ook hier en daar, soms leek het boek eerder geschreven voor tieners dan voor volwassenen
August 31, 2022
Worden we steeds banger naarmate de wereld veiliger wordt of net niet? Het antwoord vind je in dit interessante en hoopgevende boek van psycholoog Bram Vervliet. Een aanrader!
April 28, 2023
Them inzichten, nom nom nom! Voor iedereen die soms een beetje (veel) bang is.
March 12, 2025
Vlot geschreven boek over de oorsprong en toekomst van angst, zoals de ondertitel zegt. De auteur gaat diep in op het fenomeen angst in zijn verschillende vormen (angst, vrees, paniek) en hun functie.
Regelmatig geeft hij onderbouwing aan verhelderende inzichten, zoals het feit dat het met de wereld wel degelijk alsmaar beter gaat. Af en toe glijdt hij even uit. Bvb over het ongevaarlijk zijn van kernenergie volg ik hem helemaal niet.
Op het eind komen toch wel enkele heel relevante inzichten. Ook heel hoopgevend!
Waarom is er momenteel zoveel pessimisme en angst? Omdat wij precies daar de klemtoon op leggen: psychologische angst als gevolg van een sociologisch veralgemeende klemtoon op een neergang die er eigenlijk niet is.
Rare dieren, die mensen!
Regelmatig geeft hij onderbouwing aan verhelderende inzichten, zoals het feit dat het met de wereld wel degelijk alsmaar beter gaat. Af en toe glijdt hij even uit. Bvb over het ongevaarlijk zijn van kernenergie volg ik hem helemaal niet.
Op het eind komen toch wel enkele heel relevante inzichten. Ook heel hoopgevend!
Waarom is er momenteel zoveel pessimisme en angst? Omdat wij precies daar de klemtoon op leggen: psychologische angst als gevolg van een sociologisch veralgemeende klemtoon op een neergang die er eigenlijk niet is.
Rare dieren, die mensen!
Displaying 1 - 17 of 17 reviews