Mỏi mòn tìm kiếm lại là người cũ từng quen

by Bạch Lạc Mai

Cả đời của người con gái thời Tống sâu sắc quanh co, đoan chính hữu tình. Người con gái ấy là nữ từ nhân tuyệt diễm trong thế giới thời Tống. Cuộc đời nàng, nếu nói phức tạp thì cũng chính là đã trải qua quá trình từ phồn hoa đến suy tàn. Mà nếu nói đơn giản thì là một quyển Tống từ, dăm vò rượu ngon và một đoạn tình sử.

Năm tháng đối đãi với nàng khoan dung vô tư, tuy sinh ra trong gia đình thư hương nhưng không bị lễ tiết thế tục ràng buộc. Trong mắt nàng, cõi hồng trần mờ mịt, kiếp phù du rối ren đều là đóa sen cành mai, cảm hứng thiên nhiên. Đến tuổi cập kê nàng may mắn gặp được tri âm tri kỷ, cùng cược sách sánh trà, hạnh phúc bên nhau, chung tay chỉnh lý kim thạch thư họa; tuy cũng có chuyện thăng trầm bất an song chỉ là cái bóng trong ao, chung quy chẳng trở ngại gì.
Cứ ngỡ rằng những tháng ngày bình lặng, yên ấm ấy của nàng sẽ kéo dài tới cuối cuộc đời. Nhưng có lẽ, may mắn hạnh phúc cả đời nàng đã dành cả vào nửa đời trước để rồi nửa đời còn lại nàng một thân một mình, lẻ loi phiêu bạt, lội suối băng ngàn giữa thời loạn, chẳng có chốn nương thân. “Từng phong lưu năm ấy, đốt hương thơm áo, đun nước châm trà.” Đến lúc này, “Rượu nhạt uống đôi ba chén, không chống nổi chiều về gió dữ.” Cuộc sống tuy không được như ý, thậm chí bần hàn, song cũng giản dị yên ổn.
Bậc tài nữ một thời, từ nhân muôn thuở cũng chỉ ẩn cư nơi nhà cũ ngõ sâu, ngắm hoa xuân tưng bừng nở rồi lại rụng, trăng thu lặng lẽ tròn rồi lại khuyết. Thiên hạ bao la, lịch sử lâu dài, người bị lạnh nhạt đâu chỉ một mình nàng.

308 pages, Paperback

Published February 20, 2022

Reviews

[Nguyet Minh · Rating 4 out of 5]

“Mỏi mòn tìm kiếm lại là người cũ từng quen” - Khi người đọc hóa người xưa”

Tác phẩm viết về Lý Thanh Chiếu – một nữ từ nhân tuyệt diễm thời nhà Tống. Vì yêu thích Tống từ nên Bạch Lạc Mai luôn nảy sinh mối tương tư với cảnh vật và phong nhã thời Tống. Cuộc đời của người con gái “sâu sắc quanh co” ấy trôi trong những đổi thay của triều đại, những hợp tan của thời cuộc, những khốn khó, biệt ly và cả những nghiệt duyên dệt nên kiếp sống. Khi tóc đã điểm sương, nàng cũng chỉ cần một chốn ẩn cư, là nơi mà cả lý tưởng cao xa lẫn tình cảm đôi lứa đều được nhìn nhận bằng sự trân trọng. “Thời Tống là thời đại dùng một bài từ đổi một bình rượu, cũng là thời đại có thể dùng một quyển từ đổi một thành trì”, một thời đại mà văn chương là khí phách, là giá trị, là bản thể, và cũng là niềm an ủi duy nhất của tâm hồn.

Lý Thanh Chiếu theo cha đến Biện Kinh từ năm bảy tuổi, sống trong tao nhã và an nhàn của chốn đô thành, vì vậy nàng có nhiều bài từ tươi đẹp, thanh thoát, như được viết ra từ hơi thở của mùa xuân. “Nơi nào có người, nơi đó là giang hồ”, và trong hành trình sống ấy, nàng thích sách vở, bút mực, không thích nữ công. Nàng thích thơ từ, không thích nghi lễ rườm rà, nàng không cố tưởng tượng về những cuộc gặp gỡ tương lai, chỉ yên vui với cuộc sống thi vị của hiện tại, hân hoan trong những giờ lành cảnh đẹp. Người chồng Triệu Minh Thành – một học giả khiêm nhường và yêu thư hoạ, là một cuộc hôn nhân có nền tảng tri thức và cảm mến của nàng, nhưng lại không thành vì nàng quá vượt trội, khiến chàng dần trở nên nhu nhược. Họ từng có một bộ sưu tập văn vật và thư hoạ đồ sộ, nhưng sau những đại nạn, cả vật lẫn người cũng chẳng còn sót lại bao nhiêu. Bởi rốt cuộc, cả vật hay người đều là vô thường. Vận đổi sao dời, nàng vẫn không sầu bi, nàng theo con sóng của thời đại, đi đến đâu, dừng ở đó, luôn cảm thấy cuộc đời đẹp đẽ và đáng quý như chính sự tàn phai của đóa hoa mùa muộn.

Bạch Lạc Mai trong lời văn của mình không giấu được tình cảm riêng: cô thích sự trang nghiêm, ổn thỏa của hôn nhân thời xưa, lại thích sự tự do của hôn nhân ngày nay, và xem hôn nhân như một cuộc tu hành. Cô tin rằng may mắn lớn nhất của đời người không phải là có bao nhiêu danh lợi, mà là được gặp một người có tâm hồn tương thông. “Điều đẹp nhất trong đời, đôi khi, chẳng hơn những ngày tháng đọc sách, uống trà cùng một người cùng chí hướng”. “Trên đời chẳng có tình yêu vĩnh viễn không đổi, càng chẳng có lời hứa cả đời không đổi. Cố chấp với vật, cố chấp với cảnh, hoặc cố chấp với tình đều là sự sai lầm.” Lý Thanh Chiếu không sợ sự huỷ hoại theo năm tháng, nhưng lại sợ tình ý đôi bên bị hao mòn theo năm tháng. Đó là nỗi sợ không ai dạy, nhưng ai sống đủ lâu cũng hiểu. Người thời Tống từng nói: “Một tấc tương tư muôn ngàn mối, nhân gian chẳng một chốn an bài.” Người con gái thời Tống ấy có trí tuệ hơn hòn đá, cuộc đời nàng trong sáng vô tư. Dù trải qua bao nhiêu ngày tháng quá khứ, dù chân thực hay hư ảo, kiêu sa hay khiêm nhường, nàng vẫn chính là nàng.

Cái cách mà Bạch Lạc Mai viết về Lý Thanh Chiếu khiến người đọc cảm thấy mình như bước vào chính thời đại ấy, chạm vào từng vệt sương trên áo lụa, từng tiếng than trong những khúc từ khắc khoải. Nhưng vượt lên câu chuyện của một người, cô viết như thể viết về vô số con người đã và đang sống cùng một loại kiếp, đó là những kiếp sống mang hồn văn, cốt thiền. Chị thích viết về nhiều nhân vật đến từ nhiều triều đại khác nhau, dù là tướng lĩnh, nhà sư, từ nhân hay văn sĩ, họ đều là những mảnh hồn trôi dạt giữa cõi vô thường, vừa u sầu vừa kiên cường. Mỗi triều đại, dù êm đềm hay hoạn nạn, vẫn là bối cảnh để những con người có nội tâm phong phú bước qua, chân chạm đất nhưng hồn thì như vẫn đang viết tiếp một bài từ chưa từng kết thúc. Trong nhân gian này, những vòng lặp của sinh tử, yêu thương rồi ly biệt, đã phủ lên thời gian, phủ lên lịch sử những chân lý vừa cũ vừa mới, nhưng chẳng bao giờ mất đi, chỉ nhân lên, như mạch nước ngầm không ngưng chảy. Để rồi ta hiểu rằng, dù có đọc trăm lần cùng một câu chuyện, gặp ngàn lần những nỗi đau hay trải qua vạn kiếp chỉ để học một bài học, thì vẫn còn đó những câu hỏi giữa mơ hồ lẫn thông suốt. “Muôn ngàn năm, chỉ những sự vật tốt đẹp mới có thể trường tồn.”

[Ngo Hoa · Rating 4 out of 5]

Mãi rồi cũng hết.
Ko hay như m từng kỳ vọng.