Η θύελλα και το φανάρι

by Σπύρος Πλασκοβίτης

266 pages, Paperback

Published January 1, 1978

About the author

Έλληνας πεζογράφος και πολιτικός.

Γεννήθηκε στην Κέρκυρα και σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάστηκε αρχικά στο υπουργείο Συγκοινωνιών και από το 1951 στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας απομακρύνθηκε από τη θέση του, συνελήφθηκε, εξορίστηκε και φυλακίστηκε για τη συμμετοχή του στη «Δημοκρατική Άμυνα». Το 1977 εκλέχθηκε βουλευτής επικρατείας με το ΠΑΣΟΚ και ευρωβουλευτής το 1981 και το 1984. Απεβίωσε το 2000. Γιος του είναι ο οικονομολόγος Ηλίας Πλασκοβίτης.

Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1948 μέσα από το περιοδικό Νέα Εστία. Τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο διηγήματος, με το Α΄ Κρατικό Βραβείο μυθιστορήματος και με άλλες διακρίσεις. Συνεργάστηκε με τα λογοτεχνικά περιοδικά Η Λέξη, Το Δέντρο κ.ά.. Διετέλεσε πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων την περίοδο 1994-1996.

Reviews

[Marios Shekeris · Rating 4 out of 5]

Προσωπική άποψη και αναγνωστική απαίτηση: Στα διηγήματα θέλω αιτία, πλοκή, λύση. Μια ιστορία. Εκδομένα ανέκδοτα με εκδήλωση συναισθήματος στην λήξη. Και το περιτύλιγμα να είναι η γλώσσα, το ύφος. Το λογοτεχνικό ύφος: τα κόλπα, τα τσαλίμια, τα νάζια, οι στρατηγικές, οι μηχανισμοί σύνθεσης και γενικά γλωσσικές τεχνικές του κάθε συγγραφέα με τα οποία επενδύει την πλοκή, τις σκέψεις, τους στόχους, τα μηνύματά του.

Η ιστορία και το ύφος. Η πλοκή και ο λόγος. Η θύελλα και το φανάρι.

Ο Σπύρος Πλασκοβίτης έχει ένα ιδιαίτερο ύφος στην γραφή του. Παρομοιώσεις και μεταφορές με ευφυΐα, φαντασία και ισοζυγισμένη λυρικότητα. Έχει ένα ρεαλισμό που σπάει κόκαλα αλλά ταυτόχρονα είναι ποιητικός. Έντονη επίσης είναι η χρήση της τεχνικής της αναγωγής αντικειμένων, καταστάσεων και προσώπων σε συμβολικό επίπεδο και της επακόλουθης τοποθέτησής τους στο επίκεντρο της δράσης και της εξέλιξης της πλοκής. Σε αυτά τα διηγήματα (στα 6 από τα συνολικά 7) η Κατοχή ή/και ο Εμφύλιος είναι η κατάσταση που εξηγεί την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, την δράση και την ψυχολογία των ηρώων. Τα διηγήματα εκδόθηκαν το 1955. Κρατικό βραβείο.

Έξυπνες ιστορίες, χαρακτηριστικοί ήρωες, πολλαπλά θέματα, καταστάσεις, συμβάντα, χώροι. Το αμπέλι, η κληματόβεργα και μίσος αδελφοκτόνο, το κομματόσκυλο πολιτικός groupie, το μουσικό τρίο, ο σωματέμπορας, ο παλιός φούρναρης και το χασίσι. Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί σύμβολα. Οι συμβολισμοί του όμως εντάσσονται σχεδόν ανεπαίσθητα, σαν φυσικές αιτίες ή επακόλουθα της διήγησης. Είναι η δεδομένη και αναπόφευκτη εξωτερική πραγματικότητα, το χειροπιαστό και είναι και οι ήρωες που επηρεάζονται. Που αλλοιώνονται, επαναστατούν, εκνευρίζονται, αυτοκαταστρέφονται. Δεν διστάζει να εκθέσει τους ήρωες σε συναισθήματα και πράξεις έντονου φυσικού, ζωικού, ερωτικού στοιχείου. Και ο αναγνώστης λαμβάνει σχεδόν ασυναίσθητα τους προβληματισμούς, τις υπαρξιακές, μεταφυσικές ή πνευματικές ανησυχίες των ηρώων και του συγγραφέα.

Ζει ο αναγνώστης την θύελλα – πλοκή.
Την βλέπει με το φανάρι – ύφος.

Και αυτό το άλλο, το παράδοξο: δεν υπάρχει διήγημα με τον τίτλο Η Θύελλα και το Φανάρι.