Jump to ratings and reviews
Rate this book

Het laatste woord

Rate this book
Het gaat niet goed met Netty Geel, een jonge moeder. Haar huwelijk, haar werk, haar vrienden, haar huis: alles beklemt haar. Alleen omwille van haar zoontje Leon probeert ze er het beste van te maken. Tot het haar te veel wordt. Ze schrijft een emotionele afscheidsbrief en lijkt vervolgens in het niets te verdwijnen.
Haar man Bart doet aangifte van vermissing en de politie stelt een onderzoek in, maar van Netty ontbreekt elk spoor. Twintig jaar lang pijnigt Leon zich over de vraag waarom zijn moeder hem bij zijn vader heeft achtergelaten en niets van zich laat horen. Tot hij ontdekt wat er is gebeurd. De waarheid is pijnlijker dan hij ooit had durven denken. In Het laatste woord bouwt Boris O. Dittrich een spanning op die de lezers tot het einde toe in zijn greep zal houden!

256 pages, Paperback

First published January 1, 2022

1 person is currently reading
94 people want to read

About the author

Boris O. Dittrich

13 books3 followers
Boris Ottokar Dittrich is a human rights activist and a former Dutch politician and writer.
Dittrich's father came to the Netherlands as a political asylum seeker from Czechoslovakia in 1948, he became a professor in Eastern-European history at the University of Utrecht.

Boris Dittrich grew up in Utrecht and went to law school at Leiden University. He worked as a lawyer in Amsterdam from 1981 till 1989 and later as a judge in the district court of Alkmaar from 1989 till 1994. Dittrich is married to the Dutch / Israeli sculptor Jehoshua Rozenman.

In 1994 Dittrich became a member of parliament representing the social-liberal party D66.

Boris Dittrich rose to become party leader of D66 in 2003.

In early 2007 Dittrich became Advocacy Director of the Lesbian, Gay, Bisexual & Transgender (LGBT) Rights Program at Human Rights Watch in the Headquarters of the non-governmental organization in New York City.

Mid 2013 Dittrich moved from New York to Berlin, Germany where he continues to work as global advocacy director of the LGBT Rights Program at Human Rights Watch.

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
18 (11%)
4 stars
63 (41%)
3 stars
61 (39%)
2 stars
11 (7%)
1 star
0 (0%)
Displaying 1 - 26 of 26 reviews
Profile Image for Nadege Dekker.
18 reviews3 followers
March 6, 2023
Sorry Boris, maar misschien moet je een echte 20 jarige je tekst laten proeflezen, want hoe je probeert een 20 jarige na te doen is echt cringe
Profile Image for Silvie Klokgieter.
1,708 reviews66 followers
March 4, 2023
Het gaat niet goed met Netty Geel, een jonge moeder. Haar huwelijk, haar werk, haar vrienden, haar huis: alles beklemt haar. Alleen omwille van haar zoontje Leon probeert ze er het beste van te maken. Tot het haar te veel wordt. Ze schrijft een emotionele afscheidsbrief en lijkt vervolgens in het niets te verdwijnen. Haar man geeft haar op als vermist en de politie stelt een onderzoek in, maar van Netty ontbreekt elk spoor.

Twintig jaar lang pijnigt Leon zichzelf met de vraag waarom zijn moeder hem bij zijn vader heeft achtergelaten en niets van zich heeft laten horen. Tot hij ontdekt wat er is gebeurd. De waarheid is pijnlijker dan hij ooit had kunnen vermoeden.

'Het laatste woord' wordt vanuit verschillende personages verteld. Zo begin je in 2002 te lezen vanuit Bart. Netty is dan al vermist en je weet bijna niets over de situatie. Vervolgens lees je vanuit Netty (voor haar vermissing) en je leert dit personage een heel stuk beter kennen. Het wordt dan ook al gauw duidelijk dat ze absoluut niet gelukkig is.

Vervolgens maak je weer een sprongetje vooruit en lees je weer vanuit Bart en de vermissing van Netty. De sfeer is mysterieus en je weet nog steeds niet wat er precies met Netty is gebeurd.

Dan maak je een sprong naar twintig jaar later en lees je vanuit Leon, de zoon van Bart en Netty. Maar ook hier wissel je weer af tussen verschillende personages. De hele tijd vroeg ik mij af of Netty nog leefde of was vermoord. De werkelijke toedracht blijft zowat tot het einde onbekend. Heel verrassend is het uiteindelijk dan weer niet, maar toch las het verhaal prettig.

Ik moet wel eerlijk zeggen dat het verhaal langzaam opgebouwd is. Er gebeuren namelijk niet heel veel spannende dingen, maar het gaat meer de psychologische kant op. Voor mij was het helaas toch ietwat te traag, maar het was zeker leuk om eens wat van deze auteur te lezen!

Beoordeling: 3,0 ⭐️
10 reviews
October 7, 2025
Spannend tot de helft. Maar daarna wordt de plot wel erg gerekt.
Profile Image for Bianca Ellerkamp.
115 reviews1 follower
January 13, 2023
Boris O. Dittrich (1955) heeft gewerkt als advocaat en rechter en was jarenlang Tweede Kamerlid en fractievoorzitter van D66. Sinds 2007 werkt Dittrich voor Human Rights Watch, in New York en Berlijn. Boris O. Dittrich schreef o.a. de thrillers Moord en brand en De waarheid liegen en later W.O.L.F. (verkozen tot Beste Nederlandstalige thriller van 2016 door VN Detective & Thrillergids) en Halszaak.
In 2022 kwam Het laatste woord uit.
Het laatste woord vertelt het verhaal over Netty, een jonge moeder die het moeilijk heeft met haar leven. Ze besluit om haar leven om te gooien en weg te gaan bij haar man Bart. Wanneer ze haar zaakjes op orde heeft zal ze hun zoontje Leon ophalen om bij haar te komen wonen. Leon is op dat moment nog net geen 4 jaar oud. Ze laat een brief achter op tafel voor haar man waarin ze uitlegt wat haar plannen zijn. Na een week geeft Bart (werkzaam bij de afdeling zware criminaliteit na jaren wijkagent te zijn geweest) zijn vrouw als vermist op.
Jaren gaan voorbij zonder een woord van Netty, niemand weet waar ze is. Ondertussen groeit Leon op met het idee dat zijn moeder hem in de steek heeft gelaten. Hij krijgt veel liefde van zijn vader en oma en vriend Martin, is songwriter en influencer.
De plot is heel goed opgebouwd en uitgewerkt en juist door de verschillende plotwendingen wordt je als lezer op het verkeerde been gezet. Tot het einde toe blijft de vraag wat er precies is gebeurd rondhangen.
De hoofdstukken worden verteld vanuit het oogpunt van Bart, Netty, Maya en Leon en zijn geschreven in de ik-vorm. Dit zorgt ervoor dat de gevoelens van voornamelijk Netty en Leon goed doorkomen.
De depressieve gevoelens van Netty, haar irritatie over Bart, haar verliefde gevoelens voor Hugo komen allemaal diep binnen.
'Als Bart 's avonds thuiskwam, zijn dienstpistool op tafel legde en zijn avondeten opwarmde in de magnetron, zag ik de roos op zijn schouders, zijn kalende kruin en zijn beginnende bierbuikje. Ontluisterend.'
Bart is ietwat afstandelijk geschreven en ook wat moeilijker te doorgronden.
Het laatste woord wordt aangeduid als een beeldende whodunnit die je tot op het laatste moment op het puntje van je stoel houdt. Dit klopt deels, het is zeker een beeldende whodunnit met af en toe een mooie zin.
'Er blijven altijd geheime kamers en nooduitgangen in een relatie.'
De spanning is echter ver te zoeken. De enige aanwezige spanning in het boek is van psychologische aard en is echt alleen op de achtergrond aanwezig.
De verhaallijn daarentegen is werkelijk heel goed gevonden, veel hedendaagse situaties zijn verwerkt in het verhaal zoals bv homoseksualiteit (Leon en Martin, Maya en haar vrouw), Bulut Kaya is de Turkse partner van Maya, Leon als influencer, de hoofdofficier van justitie is een vrouw, het is allemaal aanwezig.
Door deze verhaallijn en door het schrijven van de hoofdstukken in de ik-vorm wordt je als lezer wel het verhaal ingetrokken en wil je blijven lezen om erachter te komen wat er precies is gebeurd 20 jaar geleden.
Het laatste woord is een echte whodunnit die je een aantal fijne leesuren biedt.
84 reviews2 followers
Read
January 20, 2023
Na een eerste kort stukje vanuit Bart, de man van Netty, lees je in het eerste deel van het boek vooral vanuit Netty. Zij voelt zich niet goed in haar relatie, de zorg voor hun zoontje Leon wordt haar soms te veel, de schoonmoeder die over haar schouder meekijkt, … dit alles zorgt ervoor dat Netty drastische keuzes maakt. Ze schrijft een brief aan Bart en verdwijnt uit hun leven.

Doordat de aanloop naar de verdwijning vanuit het perspectief van Netty is geschreven heb je een zicht op wat er in haar hoofd afspeelt, waar ze tegenaan loopt en ook al hoef je niet akkoord te gaan met acties die zij doet, toch kan je die ergens plaatsen. Je hebt een heel goed beeld van Netty en waar zij mee worstelt. Daarna lezen we een stuk vanuit Bart en Maya, de rechercheur, om daarna een sprong in de tijd te maken naar twintig jaar later en gaat het verhaal voornamelijk verder vanuit Leon.

De spanning in dit boek is eerder van psychologische aard en is terug te vinden in de verschillende mogelijke pistes wat er met Netty is gebeurd en wie er dan verantwoordelijk is of zou zijn. Iedereen legt de schuld bij een ander, de auteur speelt hier enorm mee, en sommige beweren dat Netty gewoon vertrokken is en ergens anders een nieuw leven is begonnen. Leon groeit op zonder moeder en het feit dat hij niet weet wat er toen gebeurd is knaagt enorm aan hem. Van de drie hoofdpersonage vond ik Netty het best neergezet, een jonge moeder die zich niet goed in haar vel voelt en zich ook niet begrepen voelt en vatbaar is voor stemmingswisselingen. Bart kon dan naar mijn gevoel soms wat raar uit de hoek komen, of bleef naar mijn gevoel wat op de vlakte. Ik kon zijn acties en reacties niet altijd met elkaar rijmen. De verdwijning van Netty en de impact op Leon waren dan wel weer goed voelbaar. Daarnaast is het taalgebruik van deze drie hoofdpersonages goed afgestemd op de persoon en periode waarin het zich afspeelt, wat de personages nog meer kleur geeft.

De afwisseling in perspectief is duidelijk aangegeven, en is telkens in de ik-vorm. Dit zorgt ervoor dat je een goed beeld weet op te bouwen en dichter bij de personages staat. Het verhaal leest heel vlot door een zeer aangename schrijfstijl, korte hoofdstukken, de verschillende verdachtmakingen en de verschillende gebeurtenissen. Naarmate het verhaal vordert had ik wel door hoe het in elkaar zat, wat geen impact had op de leespret.
Profile Image for Wilma Hartman.
179 reviews1 follower
January 22, 2023
Voor de leesclub van Thrillzone mocht ik kennismaken met Het laatste woord. Het boek vertelt over de manisch depressieve Netty. Een postnatale depressie bracht uiteindelijk deze diagnose. Netty doet haar best om jonge haar zoontje Leon zo min mogelijk te belasten met haar stemmingen. Toch voelt ze zich vastzitten in haar leven, alsof ze geen andere keuze heeft dan alleen maar doorgaan. Haar man Bart die zielsveel van haar houdt voelt zich onmachtig om haar de rust en regelmaat te bieden door zijn werk als agent. Hij vlucht steeds meer in zijn werk en zijn onmacht uit hij in agressie. Zijn goede vriend Hugo, een knappe man en vrouwenversierder, heeft in de ogen van Netty wel die stabiliteit die zij zoekt of is dat schijn? Op een ochtend is Netty verdwenen. Een brief, haar laatste woorden, is het enige dat rest. Leon blijft worstelen met de vraag waarom ze verdween. Waarom heeft ze hem bij zijn vader achter gelaten. Ook zijn vader helpt hem niet om deze vraag op te lossen tot hij achter de waarheid komt die zijn leven opnieuw op zijn kop zet.

Het is een prettig geschreven boek die je compleet laat meeleven met de hoofdpersonen. Het lezen over Netty maakte me zelf ook wat somber, heel knap als je als schrijver dat kan bewerkstellingen. De vragen van Leon waren ook mijn vragen. Toch vond ik het meer een psychologische roman die spannend was. Mijn nieuwsgierigheid, ik wilde weten wat er aan de hand was maakt dat ik wilde doorlezen. Waar was Netty, waarom had ze Leon, die meer dan alles voor haar was, in de steek gelaten? Zou ze nog leven of was ze dood? Dat maakte dat je door wil lezen. De schrijfstijl is prettig maar biedt toch voldoende punten die je aan het denken zetten. Het boek is geschreven vanuit verschillende perspectieven; Netty, Bart en Leon. In dit geval waren het ook echt andere perspectieven en werden de gebeurtenissen niet eindeloos herhaald.

Toch waren er ook ongeloofwaardige stukken die ik vanwege spoilers niet kan delen. Dat vond ik wat jammer. Maar ondanks alles toch een dikke aanrader. Ik ga zeker Boris Dittrich als schrijver volgen en zal eerst zijn eerdere boeken gaan lezen.
Bedankt Thrillzone voor het mogen lezen van Het laatste woord.
Profile Image for Julie Van Cauteren.
28 reviews6 followers
January 15, 2023
Ik heb dit boek gelezen voor een leesclub bij thrillzone. Ik heb me voor deze leesclub ingeschreven, omdat de achterflap me aansprak van dit boek. De woorden op de voorkant “ Een moeder verdwijnt, een zoon zoekt” spraken me sterk aan.

Dit boek gaat over Netty die in de knoop ligt met zichzelf. Eens ze de stap gezet heeft om voor haar alles terug op een rijtje te krijgen, verdwijnt Netty ineens. Ze laat een 4-jarig zoontje (Leon) en haar man Bart achter. Bart geeft zijn vrouw op als vermist. De jaren gaan voorbij en ze horen niets meer van Netty. Leon blijft altijd met heel veel vragen zitten en hoopt elk jaar met zijn verjaardag dat zijn moeder aan de deur gaat staan. Het is voor Leon niet makkelijk om op zoek te gaan naar de waarheid. Maar hij geeft niet op en gaat hier soms ver in.

In dit boek staan 3 personen centraal Hetty, Bart en Leon. Het boek is opgedeeld in hoofdstukken en tevens in grote stukken waarop we telkens mee kijken met 1 van de 3 hoofdpersonages. Het boek is geschreven in de ik-vorm. Dit zorgt ervoor dat je echt mee in het verhaal zit.

Het boek kwam voor mij traag op gang maar eens het boek vertrokken was, moest ik gewoon verder lezen. Ik wilde weten wat er allemaal gebeurd is. Het boek laat je wachten tot bijna de laatste bladzijde om een antwoord te geven op deze vraag.

In het boek zitten naast de hoofdverhaal lijn hier en daar ook nog wat kleinere verhaallijnen. Deze zijn zeker ook wel fijn om te lezen en laten je nadenken wat deze met de grote verhaallijn te maken hebben.

In dit boek komen zeker ook actuwele thema’s aanbod. Zo is Leon een influencer van beroep, samen met een man,… fijn dat er hier en daar dus zeker ook aandacht gaat naar maatschappelijke onderwerpen.

Dit is een boek waar je gewoon in wil lezen en blijven lezen. Het gaat voor enkele plezierige leesuurtjes zorgen.
Profile Image for Fieneke.
68 reviews
March 1, 2024
Spanning wel leuk opgebouwd in dit boek. Veel draadjes waarvan je lang niet weet wat relevant is en wat niet. Dat maakt tegelijkertijd dat het boek niet heel spannend en soms wat langdradig is.

Ik vond de scène in Artis wel wat typisch. Als een vrouw met peuter een breakdown in de dierentuin krijgt, dan geef je haar toch een glas water of een kop koffie? Dan zet je haar toch niet naar buiten met entreegeld terug? Maar goed, detail.

Ik lees dat er commentaar is op de spreektaal die Leon als twintiger gebruikt. Ik weet daar niet zoveel van, maar vermoed dat hij als man in het echt wel wat fatsoenlijker zou praten inderdaad.



Al met al vond ik het wel een aardig boek. Zal zeker nog eens wat van Dittrich lezen.
Profile Image for weaverannie.
1,222 reviews2 followers
February 27, 2023
Het middelste deel van het verhaal was spannend: een moeder, die spoorloos verdween. De weg er naar toe was niet altijd even goed te volgen. Waarom is Netty zo nerveus en depressief? Wat is de rol van de vriend van haar man, die zo behulpzaam is bij het slopen van een keukenmuur en het graven van een gat voor de vijver? Die vreselijke schoonmoeder, die zo duidelijk een hekel had aan Netty - je zo van minder depressief worden. De bovenbuurvrouw, die een lange reis gaat maken, met wie Netty eigenlijk wel mee zou willen, maar tja: ze kan haar zoontje niet achterlaten.
Netty besluit te vetrekken, schrijft een afscheidsbrief, waarna niemand meer iets van haar hoort.
Twintig jaar later: het verhaal gaat verder en wordt boeiender. Maar aan het eind wordt het wel weer erg lang uitgesponnen.
Toch wel met plezier gelezen.
Profile Image for Heide Warncke.
7 reviews2 followers
January 16, 2023
Heel spannend en goed geschreven. Naar het einde van het boek toe wordt steeds duidelijker wat de gruwelijke realiteit is. Dittrich weet de spanning op te bouwen door de hoofdpersonen vanuit hun eigen perspectief te laten vertellen. Dat geeft de lezer niet alleen meer grip op de zaak, maar ook regelmatig een ‘fly on the wall’ gevoel. In het wisselen van perspectief zit vanaf de tweede helft van het boek een versnelling, die de spanning doet toenemen en waarin de lezer wordt meegenomen tot de tragische ontknoping.
Profile Image for Lonneke.
598 reviews
June 24, 2023
Ik ga twee kanten op wat betreft dit boek. De positieve kant is dat ik het spannend en boeiend vond. Dat kwam ook door de wisselende perspectieven en de sprong in de tijd. Ik werd wel echt meegesleept door het verhaal en de personages. De keerzijde is dat ik het einde kon voorspellen, dat er wat losse eindjes zaten (Hugo) en dat ik het taalgebruik van Leon storend vond: in zijn gedachten praat hij ABN en hardop opeens straattaal? Dat vond ik ongeloofwaardig. Al met al drie sterren. Dat Boris Dittrich kan schrijven, staat buiten kijf!
Profile Image for Bea Mantel.
336 reviews1 follower
March 10, 2023
Een heel fijn luisterboek. Elk moment greep ik aan om te kunnen lopen/luisteren. Wat het verhaal is kun je bij de andere reviews lezen. Ik werd echt meegezogen doordat in elk hoofdstuk een ander ik-figuur 'aan het woord is'. Dit houdt je scherp. Het eind vond ik gezocht, ik meen dat ik al eens eerder de oplossing op die manier van een whodunnit gelezen heb. In elk geval een aanrader, vlot en realistisch geschreven. Dank Boris voor de vele uren luisterplezier.
This entire review has been hidden because of spoilers.
Profile Image for Roxanna.
141 reviews2 followers
August 30, 2023
Ik vond dit boek eigenlijk wel 5 sterren waard :). Ben geen moment verveeld geweest en voor mij was het einde, in tegenstelling tot anderen in de reviews, toch best verrassend. Fijne schrijfstijl en ik hou van de (korte) lengte van de hoofdstukken en ook dat ze vanuit verschillende personages zijn geschreven. Kan echt weinig negatiefs bedenken verder; als je van psychologische thrillers houdt echt een aanrader!
Profile Image for Linda Bestebreur.
264 reviews1 follower
June 14, 2025
Ik wist niet dat Dittrich ook boeken schreef. Ik kwam deze toevallig tegen in de bieb en besloot het een kans te geven. Een dag later was ie al uit! Het verhaal greep me vanaf het begin en ik was heel benieuwd hoe het plot zich zou ontvouwen. Dat het niet zo zou zijn zoals eerst wordt geschetst had ik wel verwacht, maar het uiteindelijke plot had ik niet kunnen raden dus dat was top. Her en der een paar saaiere stukjes en soms kwam het een klein beetje ongeloofwaardig over.
Profile Image for Aafke Thuinte.
13 reviews
October 22, 2025
Heb tot het einde vol spanning gelezen, moest er wel echt aan wennen dat de corona lockdown ineens aan het eind van het boek aan bod kwam, maar vond het ook wel weer actueel. Aan het eind opeens weer heel veel plottwists, waardoor ik het boek snel heb uitgelezen. De psychologische kant van het verhaal kwam sterk naar voren, al met al dus wel een boeiend verhaal om te lezen!

Jaren lang geen thrillers gelezen, dus dit was wel fijn een laagdrempelig boek om mee te beginnen.
1 review
August 2, 2023
Vond het lastig om in het verhaal te komen, maar eenmaal erin was het goed weg te lezen. Het wisselen van perspectieven gaf een leuke leeservaring. Tot het laatste moment was het spannend wat er nou precies gebeurd was en wie daarbij betrokken waren.
Profile Image for Monica.
113 reviews
February 9, 2024
Het eerste deel van het boek, het verleden, kwam heel traag op gang. Pas toen het verhaal naar het heden verschoof, kwam er wat meer vaart in. De ontknoping kan niet echt als een verrassing, die zag ik al vroeg aankomen.
69 reviews
February 14, 2023
Heel knap geschreven, werkelijk van genoten. Toffe plot en tot het einde boeiend.
Profile Image for Lia Dudok.
56 reviews
February 15, 2023
Geweldig goed geschreven. Je wordt helemaal meegezogen in het verhaal. Spannend tot het eind
Profile Image for Annette Guitoneau.
336 reviews1 follower
February 15, 2023
Ergens bij de laatste 100 bladzijden ging het me dagen hoe dit in elkaar stak. Wel oke maar niet heel spannend ofzo.
183 reviews1 follower
March 4, 2023
Goed boek! Fijn geschreven, duurde even voordat ik erin kwam. Verrassend plot!
Profile Image for Arjanne.
141 reviews1 follower
June 3, 2023
Het eerste deel , de relative van Nettie met Hugo, duurt erg lang en is het minst interessant. Pas later in het boek wordt het spannender.
5 reviews2 followers
February 27, 2024
Zoals dat gaat met thrillers, het is geen geweldig boek, maar ik word een paar keer op het verkeerde been gezet en lees dus toch maar door tot de laatste bladzijde...
Profile Image for Sonja.
211 reviews13 followers
January 19, 2023
Ik mocht dit boek lezen voor de leesclub Trillzone, waarvoor mijn dank.
Het boek gaat over Netty, Bart en hun zoon Leon. Netty voelt zich depressief en wil weg van Bart. Ze schrijft hem een emotionele afscheidsbrief en verdwijnt. Bart zet alles op alles om haar te vinden, maar ze blijkt onvindbaar te zijn. Leon die toen 4 was bij de verdwijning van zijn moeder en nu volwassen is, ontdekt wat er met zijn moeder is gebeurd. We krijgen meer te lezen over Netty zijn moeder en Bart zijn vader.
Ik had nog nooit een boek van Boris Dittrich en was nieuwsgierig naar dit boek door wat er op de cover staat, Een moeder verdwijnt, een zoon zoekt.
Het boek is verdeeld in 3 delen, die allen worden geschreven vanuit de personen Netty, Bart en Leon. Allen worden geschreven in de Ik vorm, waardoor je meer betrokken voelt met deze personen. Het is niet echt een spannende thriller, maar wel een thriller waarbij je het gevoel hebt van, ik moet doorlezen. Gaandeweg kreeg ik wel door hoe de plot zou zijn, maar ondanks dat was ik nog wel een beetje verrast. Doordat het in korte hoofdstukjes bestaat en vlot geschreven is, leest het ook makkelijk weg. Een leuk tussendoor thriller voor mij.
Profile Image for Jude.
188 reviews3 followers
November 9, 2024
Ik vond m goed! Ook al had ik snel sterke gevoelens over 'who dunnit' (die correct bleken), bleef het tot het laatste moment spannend. Ik vond het springen tussen karakters goed gedaan. Veel verschillende perspectieven in hetzelfde verhaal. Veel emoties ook. Zat een beetje in een leesdip, dit was precies wat ik nodig had
Displaying 1 - 26 of 26 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.