Il cemento, declinazione concreta dell'astrazione mercantile, rappresenta l'incarnazione della logica capitalista e, proprio come questa, si riproduce sempre uguale a se stesso. Realizzato con tecniche industriali e in quantità smisurate – con disastrose conseguenze ecologiche e sanitarie – ha pian piano esteso il proprio dominio al mondo intero annullando ogni differenza e "uccidendo" l'architettura vernacolare, con il conseguente oblio delle tecniche tradizionali che ha portato al declino dell'artigianato. Monotonia del materiale e monotonia dello stile sono l'evidente risultato di questo predominio, che in conformità alla cultura dell'obsolescenza programmata ha definitivamente trasformato gli edifici stessi in merce. Ecco perché, per Jappe, diventa doveroso ricostruire la storia di questo materiale, raccontando i progetti e le mire dei suoi numerosi sostenitori – di ogni tendenza ideologica – così come le riserve dei suoi – rari – detrattori.
Anselm Kappe grew up in Cologne and in the Périgord. He studied in Paris and Rome where he obtained, respectively, a master's and then a doctorate degree in philosophy. His advisor was Mario Permiola. A member of the Krisis Groupe, he has published numerous articles in different journals and reviews, including Iride (Florence), Il Manifesto (Rome), L'Indice (Milan) and Mania (Barcelona). In his writings, he has attempted to revive critical theory through a new interpretation of the work of Karl Marx. He is currently teaching aesthetics at the Accademia delle Belle Arti di Frosinone.
Trois étoiles car il a le mérite d'exister, et de poser la critique de l’omniprésence de ce matériau, depuis ses enjeux environnementaux majeurs jusqu'à la standardisation du monde, dont il est effectivement un des (nombreux) chantres. Il est souvent question de CO2 et de plastique dans l'actualité mais le béton, lui, s'est jusqu'à présent surtout faufilé entre les gouttes.
Alors merci, Livre, d'attirer notre attention à tou.te.s sur le sujet.
Ce travail gagnerait toutefois tellement à être moins manichéen, et surtout à moins recourir au jugement de valeur esthétique qui ne vaut, malheureusement, pas grand chose en soi. À la laideur présupposée du béton, je pourrais apporter pléthore de contre-exemples, que nous en resterions au même point, celui d'une discussion de comptoir.
Le dernier chapitre verse dans une profusion de concepts et de mots décidément un peu trop pompeux pour être honnêtes. Dispensable, mais cela n'est que mon avis...
Erschreckend ist die Kurzlebigkeit dieses Baustoffs der uns überall umgibt - der Stahl im Inneren ist anfällig für Korrosion, was aber von außen meist unsichtbar bleibt. Ebenfalls betrüblich ist, wie dieser Baustoff traditionelle Architektur und handwerkliches Wissen zum Aussterben bringt. Und die ökologischen Folgen von Beton sind verheerend. Das alles sind valide Punkte, die Anselm Jappe klar ausarbeitet.
Aber ich habe den Eindruck, es ging dem Autor hauptsächlich darum, gegen die Ästhetik der Betonbauten zu wettern. Ab und zu hat er durchaus gute Kritikpunkte (insb. an LeCobusiers autozentrierter Stadt), aber meistens bleibt es beim Geschmacksurteil.
Die architekturhistorischen Betrachtungen werden in Beziehung gesetzt mit der europäischen Ideengeschichte. Besonders ausführlich geht es um Descartes, Marx, Futuristen, Situationisiten, Faschismus und Sozialismus und ihre jeweilige Haltung zu Architektur.
Wer Bock auf sowas hat, ist mit diesem Buch gut beraten. An einigen Stellen wirkt es allerdings ein bisschen wie sehr gehobenes Geschwafel. Insbesondere wenn es darum geht, einen Wortwitz zu Beton (concrete) und der Abstraktion der Arbeit zu erklären. Trotzdem bereue ich nicht, mit diesem Buch Zeit verbracht zu haben.
Hormigón, de Anselm Jappe, propón unha lectura marxista do material máis omnipresente da modernidade: o formigón como símbolo e consecuencia da lóxica capitalista. A obra destaca pola súa ambición teórica e pola capacidade de vincular arquitectura, economía e ecoloxía nun mesmo discurso crítico.
Pero esa mesma amplitude converte o ensaio nun texto denso, repetitivo e, en ocasións, máis retórico ca analítico.
A falta de profundidade técnica e o ton excesivamente transversal, pretendendo tocar sempre todos os paus á vez, fan que a argumentación perda forza a medida que avanza, reducindo un tema fascinante a un exercicio de denuncia algo monótono.
Gustaravos se buscades unha reflexión filosófica e ideolóxica sobre o mundo construído, máis ca unha análise concreta e rigorosa.
L'ouvrage est intéressant mais honnêtement très dommage qu'autant d'arguments soient introduits sans jamais être approfondis au détriment d'une critique acerbe sur l'esthétique. Les promesses écrites en introduction de l'ouvrage ne sont pas tenues, ce qui est très regrettable car les thématiques abordées sont passionnantes.
Livro interessante mas reacionário. Não apresenta soluções embora sintetize com clareza o diagnóstico ao problema do uso de um material como o betão na sociedade capitalista.
Didáctico ensayo sobre el hormigón, que el autor utiliza como alegoría de muchas más cosas. Muy divertido cuando pone a parir a Le Corbusier, ofrece análisis sociológicos lúcidos acerca de cómo el espacio que ocupamos (y el material del mismo) condiciona nuestra vida.