دفترچه خاطرات شانزده زن ایرانی در قلمرو زندگی روزمره

by نوشین احمدی خراسانی

در این کتاب متن ۱۶ مصاحبه با زنان برجسته ايرانی مانند «بتول منجیلیان»، «مريم سلطانی»، «معصومه سهراب»، «فاطمه کيوان» و ... است که بین سال‌های ۱۲۹۰ تا ۱۳۱۰ متولد شده‌اند. هدف اصلی از ارائه این مصاحبه‌ها فهم چگونگی تغییر الگوی زندگی زنان مصاحبه‌شونده است. در خلال این مصاحبه‌ها به چگونگی فضای تحصيلی، وضعيی اشتغال، وضعیت بهداشت و تغذیه و نقش کنشگری فردی در بهبود زندگی روزمره نیز پرداخته می‌شود.

Genres: Feminism

386 pages, Paperback

First published December 12, 2009

About the author

نوشین احمدی خراسانی (۱۳۴۸–) نویسنده فمینیست، جامعه‌شناس، مترجم، ناشر و از فعالان جنبش زنان در ایران است.

Nooshin Ahmadi Khorasani is a notable Iranian journalist, women's rights activist and community activist. She is among activists behind One Million Signatures campaign. She was also a founder of Women’s Cultural Center.

احمدی خراسانی از بنیان‌گذاران مرکز فرهنگی زنان، از اعضای کمپین یک میلیون امضا و از فعالان جنبش زنان در ایران است.

نوشین خراسانی نشر توسعه را از سال ۱۳۶۹ به همراه همسرش اداره می‌کند. او از سال ۱۳۷۳ در نشریات مختلف به نوشتن مقاله‌هایی درباره مسایل زنان و چاپ کتاب می‌پردازد. همچنین فصلنامه جنس دوم که از نخستین نشریه‌های مستقل زنان بعد از انقلاب است و شامل مجموعه مقالاتی درباره مسایل زنان می‌شود را از سال ۱۳۷۷ منتشر می‌کند. نوشین احمدی خراسانی نخستین «سالنامه زنان ایران» را نیز منتشر کرده‌است که در نوع خود پژوهشی بی‌سابقه‌است. او با نشریه‌هایی همچون نامه نیز همکاری داشت و فصلنامه فصل زنان را با همکاری پروین اردلان و فیروزه مهاجر در انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر می‌کند.‎


زندگی
احمدی خراسانی زاده ۱۳۴۸ است و در رشته بهداشت در دانشگاه تهران کارشناسی گرفت و کارشناسی ارشد خود را در رشته مطالعات زنان در همین دانشگاه ادامه داد.

کتاب‌شناسی
از ۱۳۷۳ - فصلنامه جنس دوم
سالنامه زنان ایران
۱۳۸۰ - زنان زیر سایه پدرخوانده‌ها (مجموعه مقالات)
۱۳۸۱ - ۱۳۸۳ فصلنامه فصل زنان، مجموعه‌ی آراء و دیدگاه‌های فمینیستی (با همکاری پروین اردلان و فیروزه مهاجر)
۱۳۸۲ - سناتور، فعالیت‌های مهرانگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران، (با همکاری پروین اردلان)
۱۳۸۲ - فرهنگ نظریه‌های فمینیستی (با همکاری فیروزه مهاجر و فرخ قره‌داغی)
۱۳۸۴ - (ترجمه) جنبش حقوق زنان در ایران، طغیان، افول و سرکوب از ۱۲۸۰ تا انقلاب ۵۷ / الیز ساناساریان
۱۳۸۶ - کمپین یک میلیون امضا: روایتی از درون

Reviews

[الهام · Rating 4 out of 5]

درباره‌ی تاریخ معاصر ایران کتاب‌ها و‌ مجموعه‌های تاریخ شفاهی بسیاری تا به حال منتشر شده، که به مدد آن‌ها می‌شود درکی از زیست افراد در طول سالیان داشت. اما در اغلب این مجموعه‌ها روایت‌های زنان کمیاب است، به‌خصوص در قلمرو زندگی روزمره.
نوشین احمدی خراسانی در این کتاب مصاحبه‌هایی را که با شانزده زن پیشرو انجام داده، مثل قطعات پازلی در کنار هم چیده، تا از برآیند آن‌ها تصویری از زندگی زنان ایرانی از حوالی سال‌های ۱۳۰۰ شمسی تا حدود انقلاب ۵۷ بسازد. زنان مصاحبه‌شونده در واقع نسل دوم زنان شاغل در بازار رسمی کار ایران هستند. اغلب این زنان، دختران یا خویشاوندان اولین نسل از فعالان زن در ایران بوده‌اند و به دنبال آن‌ها با تلاش و مجاهدت سعی در ترقی وضعیت زنان ایران داشته‌اند.
روشی که نوشین احمدی برای نگارش این کتاب به کار برده، همان‌طور که خودش هم در مقدمه توضیح داده، با روش‌های مرسوم نگارش تاریخ شفاهی متفاوت است. این روش از یک سو دید جامع‌تری از یک زمانه به دست می‌دهد، اما از سوی دیگر ترکیب شدن روایات با هم باعث می‌شود خود این زنان به خوبی معرفی نشوند، و سیر فردی آن‌ها در ذهن نماند. البته به هر حال به نظر می‌رسد هدف نویسنده از نگارش این کتاب تنها معرفی افراد نبوده‌است. به‌علاوه این زنان اغلب از طبقه‌ی برخوردار بوده‌اند، و گزارشی از زندگی زنان طبقات دیگر نداریم. متاسفانه کتاب از نظر ویراستاری هم پر از غلط‌های مشهود است.
کتاب ده سال در انتظار مجوز بوده و پارسال بالاخره منتشر شده. با وجود همه‌ی نقدها، به نظرم کتاب بسیار ارزشمندی‌ست و اطلاعات دست اولی از سیر تحولات تاریخی از نظر آموزش و تحصیل، بازار کار، شرایط اجتماعی و زندگی روزمره‌ی زنان در ایران به دست می‌دهد که واقعا جالب و خواندنی‌ست.

[Parmidaattari · Rating 4 out of 5]

یک ستاره رو بخاطر ویرایش ضعیف کتاب کم میکنم که گاهی آزاردهنده بود.
کتاب تاریخ شفاهی نسل دوم زنان شاغل در بازار رسمی کشوره که با روش جدیدی سعی در باز کردن فضا و پیگیری خواسته‌های خود داشتند.

[Shima · Rating 4 out of 5]

کتاب با ارزشیه و اگر به تاریخ شفاهی معاصر ایران علاقه‌مندید توصیه می‌کنم نگاهی بهش بندازید. هرچند پر از غلط‌های ویراستاریه و سبک نگارش هم نامنسجم و متفاوته.

[Mina Banoo · Rating 2 out of 5]

کتاب متنی درهم‌وبرهمه که نه درست این زن‌ها رو معرفی می‌کنه و نه از خاطراتشون به صورت منسجم استفاده. پر از تاریخ‌های قمری و غلط املایی و نگارشی.

[Nafise · Rating 4 out of 5]

کتاب جذابی بود از جهتی که روایت‌های شفاهی زنان رو نقل می‌کرد. اما به شخصه، خیلی بیشتر دوست داشتم که نسخه‌ی کاملی از صحبت‌هارو بخونم. و امیدوارم به‌هرنحوی؛ صوتی یا کتبی، نسخه‌ی کاملی از مصاحبه‌ها در آینده در دسترس همه باشه.

و البته؛ خوندن این کتاب خالی از لطف نیست.