Αυτό το βιβλίο δεν θα γραφόταν ποτέ αν οι φιλήσυχοι και αντικειμενικοί ανθρώποι όλης της γης δεν βοηθούσαν, με την αδιαφορία τους και τη σιωπή τους, στην επέκταση και στη συνέχιση των βασανιστηρίων.
Κι εκεί που φεύγεις από το Resistance, βλέπεις σε έναν πάγκο εκδόσεις της Εφημερίδας των Συντακτών που τις δίνουν τσάμπα. Το εν λόγω βιβλίο μού είπε ο πατέρας μου πως επιβάλλεται να το διαβάζω... χθες! Πράγματι, έτσι είναι. Αυτό το βιβλίο-μαρτυρία του Κοροβέση για αυτά που πέρασε ως κρατούμενος της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών, μπορώ να πω ότι το θεωρώ κειμήλιο και πως επιβάλλεται να διαβαστεί απ' όλους. Υπήρχαν στιγμές που απορούσα πώς συνέχιζα να το διαβάζω. Μια σκέψη που με έκανε να αισθανθώ τουλάχιστον αισχρά καθώς αυτός που τα έγραφε, τα είχε βιώσει στο πετσί του...
Ο Κοροβέσης πέθανε μέσα σ' αυτή την δυστοπία που ζούμε. Δεν έτυχε του αποχαιρετισμού που θα έπρεπε. Με αρκετή συστολή θα ομολογήσω ότι ο θάνατος του ήταν η αφορμή να δω ποιος ήταν. Να τον ακούσω να μιλάει, να διαβάσω ένα βιβλίο του. Τους Ανθρωποφυλακες. Την αξία του μικρού αυτού βιβλίου την γνωρίζουμε. Βιβλίο που επαναφέρει στη σωστή του διάσταση την έννοια πίστη, ιδανικά, ιδεολογία. Οι πρόλογοι που παραθέτονται και ιδίως της έκδοσης του 1994 έχουν την ξεχωριστή τους αξία. Είναι η αριστερά καθαρή από σκοπιμότητες, ανόθευτη από την εξουσία, φωτεινή όπως οφείλει να είναι.
Μια αφήγηση με λιτότητα και ταυτόχρονα μεγάλη ένταση. Ας ελπίσουμε σε ένα πιο πολιτισμένο μέλλον, όπου κανένας δεν θα χρειαστεί να περάσει ξανά κάτι τέτοιο. Μόνο αυτό.
Ένα must read βιβλίο. Την ιστορία δεν την γράφουν μόνο οι ιστορικοι αλλά και οι χιλιάδες προσωπικές ιστορίες. Ευτυχώς εχουμε την τύχη και την τιμή κάποιοι από αυτούς τους ανθρώπους να τις δημοσιευσουν. Τα βιώματά τους δεν χωρουν κριτική ούτε αμφισβήτηση, είναι η αλήθεια. Αυτά τα βιώματά είναι η ιστορία μας, αυτοί οι άνθρωποι είναι η ιστορία μας που τόσο θέλουν να αποκρυψουν. Σε ευχαριστώ Περικλή Κοροβεση που πριν φύγεις μας άφησες αυτό το διαμάντι. Καλό ταξίδι!
Η ύψιστη μορφή αντίστασης είναι στο να είσαι πολίτης, προσηλωμένος στα ανθρώπινα δικαιώματα και στις αστικές δημοκρατικές αξίες.Όλα τα άλλα είναι φούμαρα.
Αφορμή για να (ξανα)διαβάσω αυτό το βιβλίο ήταν το προηγούμενο που διάβαζα (Οι Εργάτες της Νύχτας, Δαίμων του τυπογραφείου, 2017) και τα βασανιστήρια και οι εξορίες που περίμεναν του απείθαρχους στα τελειώματα του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα.
Πόσο όμως αλλάξαν τα πράγματα; Στα μέρη μας από τις εξορίες του θαυμαστή των Ναζί Μεταξά, στα βασανιστήρια στα κελιά του γύψου της χούντας, και από κει μέχρι τα φτηνά φωτοσοπ στα πρόσωπα των παιδιών (στην υπόθεση της διπλής απαλλοτρίωσης στο Βελβεντό Κοζάνης) που εμφανέστατα βασανίστηκαν, και τους "ανεξήγητους" θανάτους στα κελιά της δημοκρατίας ή στο κολαστήριο του Κορυδαλλού το μόνο που παρατηρώ είναι ένα μένος κατά των ανυπάκουων. Όσων τολμούν να αμφισβητούν την εκάστοτε εξουσία.
Άραγε πόσο διαφέρουν οι δηλώσεις φρονημάτων της χούντας, από τις δηλώσεις μεταμέλειας που η "δημοκρατία" ζητά από πολιτικούς κρατούμενους σαν τον Κουφοντίνα και τον Γουρνά; πόσο διαφέρουν οι σκιές στην απομόνωση που περιγράφει ο Κοροβέσης, από τον ΣάΒβα Ξηρό που εξοντώνεται αργά και βασανιστικά; Πόσο διαφέρουν οι διώξεις φρονημάτων τον ολοκληρωτικών καθεστώτων από τις "δημοκρατικές" διώξεις ανθρώπων όπως ο Θεοφίλου και η Ηριάννα; Τίποτα δεν άλλαξε ποτέ. Το κράτος έχει συνέχει, όπως και η φρίκη επίσης.Οι Σπανοί και οι Γκραβαρίτες της χούντας γίνανε έντιμοι αστυνομικοί επί δημοκρατίας. Οι κάθε είδους Ε.Δ.Ε. και τα δικαστήρια αποφάνθηκαν πως δεν έγινε τίποτα (ορισμένοι μάλιστα δεν βρήκαν καν την ταράτσα της Μπουμπουλίνας). Έτσι οι διάφοροι Μάλλιοι και Μπάμπαλοι κυκλοφορούσαν σαν να μην έτρεχε τίποτα.
Ένα βιβλίο-μαρτυρία. Ένα βιβλίο που μαρτυρά τα μαρτύρια. Το βιβλίο αυτό έχει πολύ σκληρές εικόνες που όσο κι αν προσπαθούν οι λογοτεχνικές εκφράσεις και οι όμορφες λέξεις, δεν μπορούν να τις λειάνουν. Η μαρτυρία ενός ανθρώπου που πέρασε βασανιστήρια και ανακρίσεις απλά και μόνο για τα πιστεύω του. Οργουελικές εικόνες σου έρχονται στο μυαλό καθώς διαβάζεις αυτό το βιβλίο, και σε προκαλούν να φανταστείς που μπορεί να φτάσει η ανθρώπινη βαρβαρότητα. Μια βαρβαρότητα που κρύβεται μπροστά στα μάτια μας όσο οι φιλήσυχοι άνθρωποι αυτού του πλανήτη κοιτάζουν τη δουλεία τους.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η προτελευταία παράγραφος του Επιλόγου όπου ο ανθρωποφύλακας και βασανιστής χωρίς καμία αιδώ και με πλήρη κυνισμό παραδέχεται πως έκανε απλά τη δουλεία του. Γιατί τίποτα δεν είναι πιο επικίνδυνο από τους ανθρώπους που απλά κάνουν τη δουλεία τους.
Από τη μία η Ελευθερία, η Χαρά και η Ζωή, και από την άλλη η Βαρβαρότητα, ο Φόβος και το Μίσος. Αυτό το βιβλίο πρέπει να διαβάζεται για να μην ξεχνάμε. Γιατί η μνήμη είναι όπλο ενάντια στη λήθη. Όσ@ έχουν γερά στομάχια ας το απολαύσουν υπεύθυνα.
Τσάι με λεμόνι στο μπαλκόνι... (Σκέφτομαι να το μειώσω στο 3 , μη σου πω στο 2 γιατί ήταν και βουλευτής του Σύριζα αλλά είναι ιστορικό βιβλίο, δεν είναι ; Εξάλλου όπως έχω ξαναπεί πως βαθμολογείς τα βιβλία "μαρτυρίας"; )
Αριστούργημα. Η γραφή του βιβλίου δεν είναι απόπειρα ηρωοποίησης του συγγραφέα όπως ανέμενα. Η φράση του, "Η ύψιστη επαναστατική αρετή σήμερα είναι να είσαι πολίτης", έχει πολύ ιδιαίτερη σημασία και είναι φορτισμένη στα πλαίσια αυτού του βιβλίου.
Σε τι τάρταρα υπανθρωπισμού μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος με την (παράνομα κτηθείσα) βία της εξουσίας στα χέρια? Πόσο μπορεί να ανυψωθεί ένας άνθρωπος (που δεν απαρνείται τα πιστεύω του) και ας παραμένει σπασμένος? Ο Κοροβέσης, είναι αλήθεια, δεν συνήλθε ποτέ απ την εμπειρία της Μπουμπουλίνας κι αυτό κάνει την εξιστόρηση ακόμα πιο συγκλονιστική. Κι ακόμη πιο αλήθεια και φτυσιά στα μούτρα της ελληνικής δημοκρατίας ότι κανένας από τους "προλετάριους" βασανιστές δεν πλήρωσε για τη ζημιά (που ξεκινά από τη φυσική εξόντωση και τις σωματικές αναπηρίες και καταλήγει στις ψυχικολογική και πνευματική καταρράκωση) στις εκατοντάδες (ίσως χιλιάδες) ζωές σαν του Κοροβέση. Το βιβλίο ξαναήρθε στη μόδα με τον πρόωρο (αποτέλεσμα κατά τη γνώμη μου των ανθρωποφυλάκων) θάνατο του Κοροβέση και θα ξεχαστεί ξανά γρήγορα (γιατί έχουμε κοντή μνήμη και προτιμάμε κάτι τέτοια να τα σπρώχνουμε κάτω απ το χαλί) μαζί με τον Κοροβέση κι έτσι θα παραμείνουμε επιρρεπείς σε (ίσως μικρότερους και καθημερινούς αλλά πάντως και πάντα) φασισμούς, μισαλλοδοξίες, ρατσισμούς και τραμπουκισμούς. RIP Περικλή...
Simple, realistic, and hair-raising. This book creates a paradox: the more people read it during an early age, the less important-to-read it would become. The tortures from the eyes of the tortured person. No third-person point of view or background. Reading this book makes you relive the nightmare experienced by all persons being tortured. The anguish for the unknown or what is the limit of the torturer, if any; of being in a dungeon forgotten by society, while people do their daily chores exactly outside of the building. Apart from being one of the main documents to internationally condemn the greek dictatorship, it's eye-opening for anyone who wants to see how the state violence works. The worst part is that you know the fate of the torturers and it's not what a normal person would expect. Bottom-line: One of the must-reads that hopefully someday in the future will be unnecessary to read.
Συγκλονιστική μαρτυρία για τα βασανιστηρια της Χούντας. Σε κάνει να ανατριχιάζεις. Και στην τελευταία εκδοση τουλάχιστον,από τις εκδόσεις των Συναδελφων, την οποία διάβασα,τα επίμετρα και το φωτογραφικό υλικό στο τέλος ολοκληρώνουν το βιβνλίο άριστα. Το συστήνω ανεπιφύλακτα
Συγκλονιστική μαρτυρία που δεν κάνει εκπτώσεις ως προς τη λογοτεχνικότητά της.
«Μια σειρά ελπίδες φύτρωσαν στο κελί μου (...) Βρίσκεις λύσεις. Μπορείς να το μετρήσεις μ’ένα σπιρτόξυλο και να βρεις το εμβαδόν και τον όγκο του. Δεν σου φτάνει όμως. Μπορείς να μετρήσεις τις χαρακιές που υπάρχουνε ή να κυνηγάς τους κοριούς. Αλλά δεν είναι δουλειά αυτό. Είναι σαν να γίνεσαι πιτσιρίκι ξανά και να παίζεις σ’ένα δωμάτιο. Αυτό, όμως, δεν είναι άσχημη ιδέα. Ποιος δεν θέλει να ξαναρχίσει τη ζωή του από την αρχή;»
Συγκλονιστικό βιβλίο γιατί αυτα που διαβάζεις ξέρεις ότι έγιναν. Και έγιναν και χειρότερα. Σε πάρα πολύ κόσμο. Ειχα ήδη διαβάσει στο παρελθόν κάποια κομμάτια του βιβλίου, οπότε όταν το διάβασα ολοκληρο δεν έπαθα τόσο σοκ, όσο την πρώτη φορά. Το πιο τρομακτικό είναι ότι οι βασανιστές ακούγονταν τόσο «σύγχρονοι». «Εγώ ήμουν εδώ με τη προηγούμενη κυβέρνηση, είμαι με την τωρινή, θα είμαι και με την Επόμενη» λέει ο ένας. Πρέπει να διαβαστεί απ’ολους, όποια ιδεολογία κι αν στηρίζουν.
What to say about the facts that are described in this book...I'm shocked every time when i read about these and i wonder grow where they pumped power to withstand all this cruelty. If this kind of information was taught to schools world would be better.
Πολύ ωραίο βιβλίο !! Ανατριχιαστικές οι λεπτομέρειες των βασανιστηρίων που υπέστη ο αφηγητής μας .. Θα έπρεπε όλοι να πάρουν μια γεύση από την σκοτεινή αυτή περίοδο. Το συστήνω ανεπιφύλακτα!!
Από το Υστερόγραφο: " Αυτό το βιβλίο δεν θα γραφόταν ποτέ αν οι φιλήσυχοι και αντικειμενικοί άνθρωποι όλης της γης δεν βοηθούσαν , με την αδιαφορία τους και τη σιωπή τους , στην επέκταση και στη συνέχιση των βασανιστηρίων."
"Τρωε το φαϊ σου , αγαπα το κελί σου , διάβαζε πολύ ."
"Πως νομίζεις γίνονται οι γερές κυβερνήσεις ; Με ωραίος λόγους ; Οι μεγαλύτερες δημοκρατίες έχουν γίνει δια πυρός και σιδήρου."
"Κανείς δεν μιλάει για τους σκλάβους που πέθαναν χτίζοντας την Ακρόπολη. Για την Ακρόπολη μιλάνε όλοι."
"Καμία ιδεολογία δεν έχει περισσότερα επιχειρήματα από ότι έχει η ίδια η ζωή ."
"Δεν υπάρχει περιθώριο να σιαξετε τον κόσμο . Ο κόσμος είναι ήδη φτιαγμένος και είναι αυτός που είναι."
"Στην κατοχή ήταν εύκολο να πεθάνεις , ο θάνατος ήταν μια λύση . Το δύσκολο ήταν να ζήσεις ."
" Το τι έχει γίνει σε αυτό τον τόπο αρχίσαμε και το καταλαβαίνουμε στις φυλακές ."
"Κοινό γνώρισμα όλων των σχολών και των βασανιστων , η προσπάθεια να μην αφήνουν σημάδια ή , τουλάχιστον , να μπορούν να εξαλείφουν τα σημάδια στο διάστημα που σε έχουνε απομονωμένο."
Φοβερή η μαρτυρία του Π. Κοροβέση ... Μια λεπτομέρεια: Μου κάνει εντύπωση στο επίμετρο της έκδοσης του 2013 που αναφέρει 4-5 φορές σε λίγες σελίδες την "CIA". Σαν να προσπαθεί να ξορκίσει μακρυά από την Ελλάδα την "πηγή του κακού". Αυτή η προσπάθεια μου θυμίζει μια σκηνή της ταινίας "ψυχή βαθιά" του Βούλγαρη, όπου ο Αμερικάνος με ψυχρότητα ζητάει ναπάλμ - ενώ οι ντόπιοι εθνικόφρονες σαστίζουν, διστάζουν... Η πικρή αλήθεια είναι ότι είχαν ζητήσει ναπάλμ επανειλημμένα οι Έλληνες στρατιωτικοί. Ο Βούλγαρης ήθελε να συμπυκνώσει το κακό στον Αμερικάνο με το ψυχρό βλέμμα. "Πατριωτικές αυταπάτες" τις οποίες δε θα περίμενα από τον Κοροβέση.
Τα έχουν πει άλλοι καλύτερα από μένα. Η αστυνομική βία δεν ήταν ποτέ προνόμιο της χούντας. Ήταν πρωθυστερη και κατά πώς φαίνεται δύσκολα θα ξεριζ��θεί η αυθαιρεσία.