Keetje Tippel

by Neel Doff

Neel Doff (1858-1942) groeide als pauperskind in de zwartste ellende eerst in Amsterdam, later in Antwerpen en Brussel. Na het vroege overlijden van haar man bleef zij achter als jonge weduwe in goeden doen. Zij hertrouwde met een Antwerps advocaat en pas in 1909 begon zij te schrijven. In Keetje Tippel beschrijft ze haar eigen jeugdherinneringen en haar leven als straathoer en maintenée. Een navrante roman, die door de naïeve openhartigheid van Neel Doff tevens bijzonder aandoenlijk is.

Genres: Fiction

153 pages

First published January 1, 1921

About the author

Neel Doff was the pen name of Cornelia Hubertina Doff. She died in Elsene, Belgium. In spite of her Dutch origin, she wrote in French and her work is therefore seen as part of French literature.

Reviews

[José Van Rosmalen · Rating 4 out of 5]

Neel Doff groeide op in Amsterdam en woonde later in Antwerpen en Brussel. Als kind in Amsterdam in de jaren zestig van de negentiende eeuw leefde zij in een nu bijna onvoorstelbare armoede, met honger en vervuiling. Als jong meisje werkte ze van af haar tiende als loopmeisje en ook in de prostitutie. Als loopmeisje werd ze ook wel eens verkracht door de baas van het bedrijf. Op latere leeftijd ontsnapte ze aan dit milieu, ze werkte als model voor schilders, ging boeken lezen en rond haar vijftigste ook zelf schrijven. Ze bleek een groot talent. Ze schreef haar verhalen in het Frans. Wim Zaal vertaalde deze verhalen en maakte een selectie voor de bundel Keetje Tippel die in de jaren zeventig van de twintigste eeuw in Nederland populair werd, mede door de film van Paul Verhoeven. In het boek staan de verhalen in min of meer chronologische volgorde. Ze zijn vaak schrijnend en ook ontroerend en bovenal ook goed geschreven. Neel Doff leerde in haar latere leven luxe kennen en ook waarderen, maar wist ook waar ze vandaan kwam, de stinkende stegen in Amsterdam, het volledig ontbreken van privacy, het ongezonde leven. Ze probeert een kind van haar broer een beter leven te geven, maar dat mislukt jammerlijk. Mede dankzij haar echtgenoot leert ze geschiedenis, aardrijkskunde en haar talen. Het leven en werk van Neel Doff geven enerzijds een beeld van de grote invloed van het milieu waaruit je voortkomt, maar anderzijds juist ook het beeld dat die invloed niet allesoverheersend hoeft te zijn, dat je er aan kunt ontsnappen, hier en daar geholpen door het toeval dat je bepaalde mensen op je levenspad tegenkomt. En ze had het voordeel dat ze ‘een mooie meid’ was, die als het er op aan kwam niet met zich liet sollen. Het boek is zeer goed leesbaar, al speelt het in een periode van anderhalve eeuw geleden. Je krijgt door het lezen ook wat meer inzicht in het leven in een grote stad in die tijd.

[Khim · Rating 3 out of 5]

Ik had dit boek al zolang op mijn e-reader staan en dacht nou moet het er maar eens van komen om het eens te gaan lezen. Aan de schrijfstijl kun je merken dat het een heel oud boek is. Er staan Oud Hollandse woorden in zoals centiem en wies. Erg leuk. De stijl van het boek is makkelijk en de oude sfeer is goed bewaard gebleven. Je leest over Keetje. Keetje groeit op in een groot gezin. Zij wonen in arme Amsterdamse volkswijken en verhuizen regelmatig. Keetje woont onder andere in een kelder, die om de haverklap volloopt met water. Als Keetje telkens koorts heeft gaat ze logeren bij haar tante, deze zijn meer bemiddeld en merkt hierdoor veel verschillen. Omdat het gezin erg arm is gaat Keetje al op jonge leeftijd werken als loopmeisje bij een apotheek en later bij een hoedenmaker. De fooien staat ze af aan haar moeder. Later wordt ze door haar moeder gedwongen tot prostitutie en ook dat geld moet ze afstaan. Keetje ontvlucht de thuissituatie nadat ze Eitel heeft leren kennen, dankzij hem kan ze gaan werken aan een zelfstandig leven. Van een arm meisje werkt ze zich zelf naar boven met al haar creativiteit en kennis.

[Basil · Rating 3 out of 5]

Ik zat erg te twijfelen over welk cijfer erbij paste, omdat het interessante thema's oproept en vragen stelt aan de lezer. Tot een bepaald punt is Keetje Tippel nog actueel over hoe armoede & het kapitalisme invloed heeft op het leven van vrouwen (met name sekswerkers). Het grootste zwaktepunt zit hem in iets wat ik al eerder heb opgemerkt in naturalistische romans; het eindigt ietwat abrupt na een enige tijd rondzwerven. Maar als de eerder benoemde onderwerpen interessant zijn, dan raad ik het wel iemand aan om het te lezen!

[Frank Keizer · Rating 4 out of 5]

Soms repetitief en slordig, maar ook heel rauwe en indringende schetsen over een jeugd van honger en ellende in Amsterdam en later Brussel. Geschreven in het Frans, dat de taal werd van de auteur toen zij naar Brussel verhuisde en trouwde met een rijke Franstalige advocaat. De titel is misleidend: hoewel prostitutie een rol speelt in het boek, verwijst het oorspronkelijke Frans (Keetje trottin) bovenal naar haar leven als loopmeisje. Niet tippelen dus, maar eerder aan de zwerf zijn en zo je indrukken noteren. Gelukkig is er inmiddels een nieuwe vertaling.

[Belinda Vlasbaard · Rating 4 out of 5]

3,5 sterren - Nederlandse hardcover

Recensie volgt later.

[Franca · Rating 4 out of 5]

Levensverhaal van Keetje, uit eigen perspectief. Ouderwets taalgebruik, maar leest makkelijk. Geeft goed beeld van het leven aan de "onderkant" zo'n 100 jaar geleden.

[Annesusan · Rating 3 out of 5]

Vlot geschreven, treurig verhaal. Mooi dat ze zo.haar eigen leven heeft weten om te draaien!

[Renee Mamsie · Rating 5 out of 5]

Goed boek, volgens mij is er ook een deel 2 van. Wel triest verhaal.

[Herman · Rating 4 out of 5]

In dit boekje zijn de meest geslaagde verhalen uit de boeken van Neel Doff verzameld. Ongelooflijk hoe sommige mensen in bittere armoede en ongezonde viezigheid moesten leven in het Amsterdam van eind 19de eeuw. Keetje Tippel is natuurlijk vooral bekend door de film van Paul Verhoeven. De schrijfstijl is onopgesmukt en leest ook makkelijk weg. Belangrijk vanwege het geschetste tijdsbeeld, niet vanwege de literaire kwaliteiten.

[Herbert · Rating 2 out of 5]

Ik heb dit boek niet uitgelezen ik vond het niet geweldig spannend, en ik heb de Sonny ereader waar deze op open stond verkocht. Wie weet ooit herlees ik het eens , maar is zeker niet voor direct.

[Bianca Oortwijn · Rating 4 out of 5]

Lekker direct, fascinerende wereld. Wat leven we hier inmiddels toch gezegend zonder de bittere armoe en honger van die tijd.