حسین بشیریه در سال ۱۳۳۲ در همدان متولد شد. وی لیسانس خود را در رشته علوم سیاسی از دانشگاه تهران گرفت و سپس برای ادامه تحصیل به انگلستان رفت. در سال ۱۹۷۹ در رشته رفتارشناسی سیاسی از دانشگاه اسکس انگلستان فوق لیسانس دریافت کرد و در سال ۱۹۸۲ موفق به اخذ درجه دکترا در رشته تئوری سیاسی از دانشگاه لیورپول گردید.
او که در دانشگاه تهران ممنوعالتدریس شده بود ایران را ترک کرد و به دانشگاه سیراکیوز در نیویورک رفت.
کتاب " آموزش دانش سیاسی " از دو بخش کلی تشکیل شده. بخش نخست مبانی علم سیاست نظری و بخش دوم مبانی علم سیاست تاسیسی. من فقط بخش اول کتاب رو خوندم و امتیازی که لحاظ کردم با توجه به همین بخش کتاب هست و زمانی که بخش دوم رو خوندم، امتیاز و ریویو رو آپدیت میکنم.
بخش اول کتاب که خودش از یازده فصل تشکیل شده یکی از بهترین منابع برای ورود به مطالعه در زمینه علوم سیاست است. جناب بشیریه با یک بیان روان و خواندنی و به دور از تکلفهای معمول این جنس کتابها، اطلاعات لازم رو برای شناخت بیشتر علم سیاست به مخاطبان ارائه داده. به نظرم کسی که میخواد وارد مطالعه علم سیاست بشه این کتاب میتونه یکی از گزینههای مناسب باشه. مطالعه این موضوعات همانطور که واقفید اگر با رعایت پیشنیازها باشه، میتونه به درک مطالب کمک شایانی بکنه. سیاست هم از موضوعاتی است که برای شروع ما به یک شمای کلی نیاز داریم. به ویژه اینکه زیر شاخه های گوناگونی وجود داره که هر مخاطبی به فراخور علاقه و نیازش میتونه وارد یکی از این قسمتها بشه. این کتاب به نظر من مثل یک دفترچه راهنمای مفید بود که اطلاعات لازم رو در مورد این اقیانوس بیکران در اختیار مخاطب قرار میده. همینجا بگم هیچ کدوم از موضوعات به صورت گسترده مورد بحث قرار نمیگیره و طبعا اگر قرار بود هر کدوم از فصلهای کتاب عمیق و موشکافانه مورد بررسی قرار بگیره حجمی چندین برابر کتاب موجود به دست میومد. موضوعاتی که در بخش اول ما باهاش سر و کار داریم ابتدا با تعاریفی از علم سیاست و اهمیت دانش سیاسی آشنا میشیم. در فصل بعدی مفاهیم اساسی دانش سیاسی معرفی و تعریف میشند.مفاهیمی مثل دولت،حاکمیت، سیاست، ملت و ..... در ادامه مباحثی چون فلسفه سیاسی و نگرش ها و روشهای در دانش سیاسی و انواع نظریه ها معرفی میشند. برداشتهایی که در طول تاریخ از سیاست شده مبحث فصل بعدی رو تشکیل میده. در ادامه ما با چهرههای گوناگون دولت آشنا میشیم و مکاتب و ایدئولوژی های سیاسی در حد شناخت معرفی میشند.همین مکاتب و ایسم های سیاسی از موضوعاتی است که هم طرفدار زیاد داره و هم در مورد هر کدوم از اونها کتابهای گوناگونی نوشته شده و همچنان در حال نوشته شدن هست.فصل نهم انواع نظامهای سیاسی معرفی میکنه. دو فصل انتهایی این بخش هم تحولات سیاسی مثل کودتا و انقلاب و اصلاحات و ... رو مورد بررسی قرار میده و در انتها و در فصل آخر در مورد سیاست خارجی و روابط بین المللی و صلح و جنگ حرف میزنه تا حسن ختام این بخش باشه.
بخش اول کتاب 240 صفحه از این کتاب 480 صفحه ای رو تشکیل میده. در بخش دوم(مبانی علم سیاست تاسیسی) به طور کامل در مورد دموکراسی حرف میزنه که همانطور که اول گفتم، این بخش رو فعلا نخوندم و در آینده میخونم. با توضیحاتی که دادم بدیهی است که اگر در مورد سیاست مطالعه داشتید، این کتاب برای شما سطح پایین خواهد بود و بهتره از منابع سطح بالاتر استفاده بکنید.
کتاب بسیار مفیدی بود که یادداشتهای زیادی برداشتم و چند ماهی نگهش داشتم تا یادداشتهام رو مرتب کنم و ریویوی کاملتری بنویسم، اما در نهایت به این نتیجه رسیدم در جامعهای که هر شهروند یک پزشک حاذق، یک حقوقدان کارآزموده، یک فیلسوف ژرفاندیش و در نهایت یک سیاستمدار پرادعا شده ، بهتره منی که دانش سیاسیم بسیار محدود و در حد بگومگوهای تشکلهای دانشجویی و دعواهای جناحی بوده، فعلا ابراز نظر نکنم! چون در برخی از موارد، متن کتاب برای من کاملاً جدید بود و نمیدونم تا چه حد درسته؛ حتی در زمینههایی که اطلاعات قبلی متناقضی داشتم هم به جمع بندی مشخصی نرسیدم! ( البته در موارد که وارد مباحث حقوقی مثل قانون و قانونگرایی شده تاحدی به خودم اجازه ابراز نظر میدم! و با بخش هایی هم مخالف بودم )
اما میتونم بگم، زبان نسبتاً سادهای داشت که بدون داشتن پیشنیاز خاصی میتونید با کتاب همراه بشید. خوندن این کتاب وقت آزاد و فکر آزادتر میطلبه اما در مجموع خسته کننده و حوصلهسربر نیست !
متوجه این شدم که نسخههای متفاوتی از این کتاب وجود داره؛ برخی دو جلد رو ادغام کردند و حدودا 400 صفحه شده، ولی برای من 245 صفحه و در 13 عنوان بود: سرشت دانش سیاسی، مفاهیم اساسی سیاسی، مرزهای دانش سیاسی، نگرشها به دانش سیاسی، تحول تاریخی در مفهوم سیاست، پیشینهٔ تاریخی و نظریههای عمومی دولت، پایهها و چهرههای دولت، مکاتب و ایدئولوژیهای سیاسی، نظامهای سیاسی، جامعهٔ سیاسی، مبانی و فرایندهای دولت مدرن، تحولات سیاسی و سیاست و روابط بینالمللی.
شخصا دوست داشتم کتاب ارجاعات بیشتری با منابع دقیق داشته باشه تا هم امکان مطالعهی گستردهتر رو فراهم کنه و هم به ما اطمینان خاطر از صحت و سقم مطالب کتاب بده! تاجایی که مطالعه کردم، آقای بشیریه فرد بسیار باسواد و صاحب نظری هستند، اما من همچنان نگاه مثبتی به کتابهایی که نویسنده اون لازم نمیدونه ادعاهای خودش را ثابت کنه و براش مدرک و مستندات بیاره و اعتماد مطلق مخاطب به شخص خودش رو میطلبه، ندارم!
بسیار ممنونم از آقای سامان برای معرفی این کتاب و چند کتاب دیگه در این زمینه که به زودی سراغشون میرم!
امتیاز واقعی ۳.۷۵ قلم بشیریه بسیار روان و همهفهم است.بعید است شخصی در درک مفاهیم توضیحدادهشده در کتاب دچار مشکل شود.
در بخش اول کتاب، به تعبیر نویسنده مبانی نظری سیاست طرح و مکاتب، اصطلاحات و ایسمهای گوناگون شرح داده میشود. در بخش دوم، مبانی علم سیاست تاسیسی آورده شده. در این قسمت تمرکز اصلی روی مبانی نظری دموکراسی، ضرورت تحقق دموکراسی، نقدهای مطرحشده در مخالفت با دموکراسی و ... توضیح داده شده است.
نگارنده مانند آثار دیگرش در تمام طول کتاب در تلاش برای حفظ زاویهی دید بیطرفانهای است که تا حدود زیادی موفق عمل کرده.
اما کتاب آنچنان بی نقص نیز نوشته نشده است. یکی از ایرادهای مهمی که بهتر است در ویرایشهای بعدی اصلاح شود فقدان واژهنامه و یا ذکر معادل انگلیسی اصطلاحات در پاورقی است. به خصوص که بعضی واژهای فارسی مانند «دولت» در میان عوام معنی متفاوتی در مقایسه با ترمینولوژی علوم سیاسی دارد. البته این مسئله آنچنان به گیجی خواننده نمیانجامد. عیب دیگری که وارد است مربوط به مثالهای موجود در کتاب میشود؛ یعنی مبهم بودن بستر تاریخی نمونه ها. مثلا عنوان میشود شرکت در انتخابات در کشورهایی مانند ایتالیا و استرالیا تقریبا اجباری است اما نمیگوید در چه دورهای و طبق قانون کدام دولت حاکم. با توجه به انعطاف و تغییرپذیری قوانین و چارچوبها در طی تاریخ بهتر بود جزئیات آنها هم ذکر میشد تا در صورت دگرگونی احتمالی آنها بدون نیاز به ویرایش، کتاب اعتبار علمی خود را حفظ کند.
مسئلهی دیگر، تکرار قسمتهایی از کتاب است که البته گاهی اجتنابناپذیر بود. مثلا این جمله که زنان، بردگان و بیگانگان در آتن شهروند محسوب نمیشدند در سه جای کتاب تکرار شده است.
در مجموع مطالعهی بادقت و عمیق این کتاب به هر فردی که خود را نیازمند اطلاع از مبانی علم سیاست می داند توصیه میشود.
اگر احساس میکنید حجم کتاب بیش از حوصلهی شماست لااقل بخش اول را از دست ندهید. ۱۳۹۷.۰۷.۱۰
در مختصرترین حالت ممکن، مبانی اولیه و ضروری دانش سیاسی برای هر شهروندی را بررسی میکند در هیچکجای کتاب زیادهگویی نشده و البته بشیریه به صراحت دیدگاه موافق دموکراسی خود را در کتاب دخیل کرده که نکتهای شایان توجه است و قوت بخش. با تمام اینها گمان نمیکنم کتابی «کافی» باشد چه مسائل فراوانی وجود دارند که برای هر شهروند حاضر در جامعه نیاز به واکاوی بیشتر دارند و این کتاب بنا به ماهیت خود از پس ارائه آن اطلاعات بر نمیآید.
بسیار بهتر از کتاب بنیادهای علم سیاست، نوشتهی عبدالرحمن عالم. قلم حسین بشیریه بسیار روان است. همچنین، برعکس کتاب عالم، این کتاب حالت کتاب تست نداره و پر از تعاریف مجرد از واقعیت نیست. بااینحال، این کتاب جزو دستهای قرار میگیره که من آن را «معرفیها» مینامم. گریزی از این نیست که با چنین کتابهایی شروع کنیم، اما برای شناخت واقعی لازمه که پیش بریم و «متون» را بخوانیم.
من چاپ هشتم این کتاب را خواندم و فکر می کنم افرادی که رشته آنها علوم سیاسی نیست با خواندن این کتاب با کلیت مباحث و واژگان سیاسی خیلی خوب آشنا خواهند شد.
بسیار خوب و عالی مفاهیم پایه مربوط به دانش سیاست و شناخت سیاست را توضیح میدهد مهمتر از همه جز معدود کتابهای است که به فارسی و بدون غرض و جهت نوشته شده و در دسترس علاقمندان قرار دارد
کتاب برای خواننده علاقه مند به علوم سیاسی خیلی مفیده.در مجموع کتاب از دو بخش تشکیل شده بخش دوم که مبانی سیاست «تاسیسی» هست در واقع مطالب کتاب «درس های دموکراسی برای همه » از همین نویسنده است نتیجتا برای من که اون کتاب رو خونده بودم تکراری بود اما بخش اول که سیاست «نظری» رو توضیح میده برای من جذاب تر بود بخصوص بخش های : تحول تاریخی مفهوم دولت /نظریه های دولت/ چهره های دولت و تحولات سیاسی ... «دولت ۴ وجه دارد اجبار /ایدئولوژی/وجه عمومی/وجه خصوصی پس ۴ نوع تظام داریم اقتدارطلب/ایدئولوژیک/رفاهی/طبقاتی تحول سیاسی نتیجه تضعیف یکی از پایه های دولت و تکیه بر روی پایه های دیگریست به عبارت دیگر بحران سلطه سیاسی (در وجه اجبار)بحران عدم مشروعیت (در وجه ایدئولوژی) بحران کارایی (در وجه تامین خدمات عمومی) و بحران ناشی از زوال حمایت اجتماعی دولت (در وجه تامین منافع خصوصی) دولتها را وادار میکند تا برای تثبیت و تحکیم قدرت خود به سیاستهای دیگری روی بیاورند و چهره دیگری به خود بگیرند مثلا دولتها وقتی دچار بحران در تامین خدمات عمومی میشوند (یعنی بحران کارایی) معمولا به ایدئولوژی پردازی و یا گسترش دستگاه سلطه و سرکوب خود روی می اورند یا میکوشند دست کم حمایت بخش کوچکی از مناف و طبقات اجتماعی را به دست اورند یا وقتی با بحران مشروعیت و ضعف ایدئولوژی مواجه میشوند میکوشند از طریق تامین خدمات رفاهی کسری مشروعیت خود را جبران کنند ...» «انقلاب داری سه مرحله اصلی است:حکومت میانه رو ها که خواهان تغییرات سیاسی سطحی اهسته و اندک هستند و به تغییرات بنیادی و اقتصادی اعتقادی ندارند اما حکومت میانه رو ها به علت تکیه بر آزادیهای انتزاعی و عدم توجه به مسایل اجتماعی به زودی محبوبیت خود را از دست میدهد .یکی از ویژگیهای حکومت میانه رو ها وجود قدرت دوگانه در دوران آنهاست به این جهت دولت میانه روها دولتی فاقد قدرت واقعیست یعنی اگرچه کنترل سازمانهایی را که از رژیم سابق به جا مانده در دست دارند ولی سازمانهای جدید انقلابی در دست رادیکالهاست . در نتیجه از موج بالنده انقلاب وا پس میماند حکومت رادیکالها که ویژگی آن حکومت ترور و فضیلت است که در ان دوره خشونت جهت حفظ انقلاب به اوج میرسد در مورد پیدایش ترور در انقلاب دو نظریه مطرح است ۱-نظریه عمل غیر عقلایی:بر اساس این نظریه چون انقلابات موجب فروپاشی سنن اخلاقی جامعه میشود در نتیجه نیروی خشم و ستیزه گری را در انسان ازاد میکند که حتی خود رادیکالها از ان مصون نیستند به این ترتیب گفته میشود انقلاب مانند کرونوس یکی از خدایان یونانی فرزندان خود را میخورد ۲-نظریه ضرورت سیاسی ترور برای ایجاد هراس جهت حفظ انقلاب از تهدیدات ترمیدور به معنی فروکش کردن شرایط انقلابی و بازگشت به شرایط عادی (روزی در تاریخ فرانسه که روبسپیر رهبر تندرو انقلاب و یارانش سرنگون شدند و سیاست سرخ ترور به پایان رسید ) روز اغاز راستگرایی در انقلاب سرخوردگی از وعده و وعیدهای انقلابی غیرسیاسی شدن زندگی روزمره بازگشت برخی طبقات حاکمه قدیم به قدرت ... » آشنا نیست؟
کتاب به زبانی ساده و همه فهم نوشته شده. این وضعیت در این روزها، که اغلب مردم همه مسائل را از منظر سیاسی تحلیل میکنند و شهروند سیاسی شده اند، خوب است. اما وضعیت بهتر، زمانی است که تحلیل سیاسی، مبتنی بر اصول علمی و نظریه های محققان و دانشمندان جهان باشد. خواندن کتاب های مبانی سیاسی، شناخت لازم برای تحلیل درست امور حکومتی را به فرد میدهد.
۱۷/۹/۱۴۰۱ ۱۳:۴۰ مجموع دانش سیاسی #۱ نسخه ای که من داشتم ۲۴۸صفحه بود و فقط بخش مبانی سیاست نظری رو تشریح کرده بود، به سیاست تاسیسی در جلدی مجزا به اسم "درس های دموکراسی برای همه" پرداخته شده.
یک کتاب عالی برای هر شخصی که علاقهمند به دانش سیاسی است و دغدغهی زندگی سیاسی درش وجود داره. نثر ساده، معرفیهای بدون جهتگیری و آشنایی مقدماتی خوب با جنبههای گوناگون علوم سیاسی از ویژگیهای خوب کتابه.
این کتاب هم جزو منابع داوطلبین رشته های علوم سیاسی ست و هم کسانی که مشغول گذراندن این رشته در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد هستند و هم کسانی که صرفا میل به یادگیری مفاهیم دنیای سیاست با زبانی ساده و فارغ از پیچیدگی ها دارند. یعنی از پایه ای ترین کتب آموزشی در حوزه مطالعات سیاسی.
عدو شد سبب خیر و این چند روزی که به جهت کسالت مجبور به استراحت بودم بالاخره این کتاب رو تموم کردم. در کل کتابی نیست که بتونم به راحتی پیشنهادش کنم. کمی به سبک کتابهای دانشگاهی نگارش شده و ممکنه سخت باشه مطالعش. اما برای کسب اطلاعات عمومی در مورد تاریخ سیاست و روندهایی که طی کرده بسیار مفیده. مفاهیم و اصطلاحات سیاسی، جنبشهای سیاسی و ایدئولوژیهای مختلف رو خیلی خوب بررسی کرده. از اون جایی که روش غالب در دنیای سیاست فعلا بر مبنای دموکراسی هست این کتاب هم بخش زیادیش به مبانی فکری و روش کار دموکراسیهای مختلف دنیا پرداخته. من خودم با مطالعه این کتاب به درک نسبتا خوبی از روش کار حکومتهای دوران معاصر رسیدم. احتمالا کتابهای بهتری در این زمینه هست که اگر دیدم و مطالعه کردم، حتما معرفی میکنم.
متن کتاب فارغ از هرگونه اصطلاح غیرقابل فهم برای خواننده غیر متخصص است، اولین حضور هر اصطلاح یا واژه غیرمتعارف بلافاصله با ارائه تعریفی از سوی نویسنده همراه است. فصل بندی کتاب، و بخش بندی هر فصل خیلی با نظم انجام شده و کم تر جایی از متن به پرش های ناگهانی بر می خوریم. البته به نظر من یک ایراد کلی به ویراستاری کتاب وارده و اون عدم شماره بندی موضوعات مطرح شده است. چنین شماره بندی نقش بستن موضوعات در ذهن خواننده را با نظم بیشتری همراه می کند. یک ایراد دیگر اشاره نکردن به معادل لاتین عبارات استفاده شده است، نه در پاورقی و نه در انتهای کتاب
برخلاف کتابی که دکتر عبدالرحمان عالم تو این حوزه نوشتن و نثر خیلی سخت فهمی داره کتاب به ساده ترین حالت ممکن نوشته شده،اشراف نویسنده به موضوعات مورد بحث یکی از دلایل فه�� ساده تر این کتاب شده. از دست ندین!
بهترين كتابى كه ميتوان با اين مطالعه علوم سياسى را آغاز كرد؛ خاطرم هست كه در گذران واحد جامعه شناسى سياسى دانشگاه فردوسى اين كتاب رو به عنوان مرجع داشتيم
بسیار خوشحالم که تونستم تا انتها بخونم این کتاب رو... خیلی روان بیشتر مفاهیم سیاسی مهم و کاربردی توضیح داده شده و برای کسی که برای اولین بار میخواد با این مفاهیم آشنا بشه بسیار مناسبه، در واقع چیزی شبیه به دایرةالمعارف عمومی علوم سیاسی هستش و قطعا ارزش خوندن رو داره