What do you think?
Rate this book
Otello, Arapi i Vlorës
NJË ROMAN PËR DASHURINË DHE VLORËN
Ngjarjet shtrihen në vitet 1300-1400 dhe zhvillohen në dy qendra urbane të njohura të kohës së Mesjetës, në Venedik dhe në Vlorë, marrëdhëniet politike e tregtare midis të cilave ishin mjaft intensive për kohën. Sfondi historik është real: Vlora e viteve para pushtimit turk dhe përpjekjet e kryezotit të saj, Balshës II, për të zgjeruar zotërimet e tij dhe për të përballuar vërshimin e turqve në Jug të vendit, vrasja e tij në fushën e betejës dhe drejtimi i principatës nga e shoqja, Komita Muzaka, aleanca me serbët nëpërmjet martesës së vajzës së saj, Rugina, me princin serb Mrkzha Zharkoviç, të cilin vlonjatët e pagëzuan Kasi, qëndrimi indiferent i Venedikut, si dhe i të gjitha principatave të tjera italike, duke e lënë të vetme Vlorën, si dhe gjithë Shqipërinë në përballjen me pushtuesit e rinj që vinin nga Azia e largët. Familja Contarini nga Venecia, pasardhës të Marko Polos nga babai dhe vlonjatë nga e ëma, plotësojnë kuadrin historik në anën tjetër të detit Adriatik, duke na nxitur imagjinatën për tablonë e jetës reale të kësaj zone mesdhetare para më shumë se gjashtëqind vjetësh, temë kjo mjaft e preferuar për autorin e librit.
Por, gjetja më origjinale dhe intriga më e pabesueshme e autorit janë personazhet që gjallojnë në libër, të cilat ai i ka marrë nga Shekspiri, nga tragjedia e njohur “Otello, Arapi i Venedikut”, në të njëjtët role, por të vendosur në kohë gati 100 vjet më parë se tragjediani i njohur të kishte lindur. Otello, Desdemona, Emilia, Jago, Kasi etj., janë figura të njohura të letërsisë botërore, por që në këtë roman veprojnë jo vetëm në Venedik, por më shumë në Vlorë, në bashkëveprim me shumë figura interesante vlonjate të krijuara nga autori, si mjeku i famshëm Stefan Gjika, trimi lab Andrea, turku pushtues Hamiti etj
Ngjarjet shtrihen në vitet 1300-1400 dhe zhvillohen në dy qendra urbane të njohura të kohës së Mesjetës, në Venedik dhe në Vlorë, marrëdhëniet politike e tregtare midis të cilave ishin mjaft intensive për kohën. Sfondi historik është real: Vlora e viteve para pushtimit turk dhe përpjekjet e kryezotit të saj, Balshës II, për të zgjeruar zotërimet e tij dhe për të përballuar vërshimin e turqve në Jug të vendit, vrasja e tij në fushën e betejës dhe drejtimi i principatës nga e shoqja, Komita Muzaka, aleanca me serbët nëpërmjet martesës së vajzës së saj, Rugina, me princin serb Mrkzha Zharkoviç, të cilin vlonjatët e pagëzuan Kasi, qëndrimi indiferent i Venedikut, si dhe i të gjitha principatave të tjera italike, duke e lënë të vetme Vlorën, si dhe gjithë Shqipërinë në përballjen me pushtuesit e rinj që vinin nga Azia e largët. Familja Contarini nga Venecia, pasardhës të Marko Polos nga babai dhe vlonjatë nga e ëma, plotësojnë kuadrin historik në anën tjetër të detit Adriatik, duke na nxitur imagjinatën për tablonë e jetës reale të kësaj zone mesdhetare para më shumë se gjashtëqind vjetësh, temë kjo mjaft e preferuar për autorin e librit.
Por, gjetja më origjinale dhe intriga më e pabesueshme e autorit janë personazhet që gjallojnë në libër, të cilat ai i ka marrë nga Shekspiri, nga tragjedia e njohur “Otello, Arapi i Venedikut”, në të njëjtët role, por të vendosur në kohë gati 100 vjet më parë se tragjediani i njohur të kishte lindur. Otello, Desdemona, Emilia, Jago, Kasi etj., janë figura të njohura të letërsisë botërore, por që në këtë roman veprojnë jo vetëm në Venedik, por më shumë në Vlorë, në bashkëveprim me shumë figura interesante vlonjate të krijuara nga autori, si mjeku i famshëm Stefan Gjika, trimi lab Andrea, turku pushtues Hamiti etj
- GenresAlbanian Literature
335 pages, Paperback
First published January 1, 2009
3 people are currently reading
98 people want to read
About the author
Ben Blushi
12 books53 followersBen Blushi is an Albanian politician,journalist and writer. He is an independet deputy . He worked as a journalist at "Koha Jonë" and Deutsche Welle Independent and "Fondacioni Soros"
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 6 of 6 reviews
February 8, 2020
Már nagyon régóta érdekelt Otelló figurája – talán azért, mert Shakespeare oly keveset árul el róla. Végig a karizmatikus gonosz, Jago árnyékában marad*, és puszta eszközzé degradálódik a cselszövő kezén: eszközzé, mely végső soron saját elpusztítására tör. De hogy miképp jutott ily magas polcra Velencében, arról vajmi keveset tudunk meg. Volt egy olyan előfeltevésem ezzel a könyvvel kapcsolatban, hogy most majd minden titokra fény derül, de hát a fittyfenét. Bár ebben a szövegben valóban van egy „feketebőrű Otelló”, mi több, Jago és Desdemona is felbukkan, de elég hamar nyilvánvalóvá válik, hogy nem sok közük van az eredeti dráma szereplőihez – ami azt illeti, az egyetlen vitathatatlan „köz” a nevük. A többi áthallást meg majd az olvasó megteremti magának, gondolhatta a szerző, legalább addig is elfoglalja magát. Ha elég kreatív, bizonyára talál majd valamit, hiszen Shakespeare annyi mindent írt életében (vagy legalábbis valakik az ő nevén, ebbe ne menjünk bele), így aztán mi is írhatunk bármit, bizonnyal akad egy szöveghely a Bárd életművében, amellyel párhuzamba állíthatja azt könyvünk kiművelt birtokosa. Viszont a magam részéről elég olcsó trükknek érzem, hogy (szerintem) indokolatlan és/vagy hamis Shakespeare-utalásokkal csalogassunk be valakit a szövegbe.
Szóval a Shakespeare-szál elég gyorsan ment nálam a papírkosárba, maradt a szöveg mint történelmi regény: a 14. századi Velence ábrázolása, plusz egy kis kirándulás Albániába, hajókázás a Földközi-tengeren a bazi sok török között, akik mind ránk fenekednek. Mindez egy kis sejtelmes mágikussággal megfűszerezve – még akár jól is kijöhetünk az egészből. De nem jöttem ki. Illetve kijöttem, de nem jól. Leginkább azért éreztem magam kényelmetlenül benne, mert Blushi a szereplőivel egyetemben elképesztően sokat beszél. Mind elmondják a gondolataikat, érzéseiket, a gondolataikkal és érzéseikkel kapcsolatos gondolatokat és érzéseket, elmondják, mint látnak, mit csinálnak, de még azt is, amire igazából nekem kéne rájönnöm helyettük – ez is volna a lényeg: az író engedje, hogy én jöjjek rá. Persze a szószátyárság akár eszköz is lehet, mely megteremthetné a mágikus-szimbolikus mese áradó terét a'la García Márquez. De nem teremti meg. Teremtené, látszik, hogy szándékában áll teremteni – de a magasságos novemberi égnek se teremtődik meg semmi. Meg is mondom miért, hovatovább ingyen: mert a szerző odáig ugyan eljut, hogy ebben a szövegtengerben felfejti a normál, köznapi törvényszerűségek szövetét azzal, hogy szereplőinek cselekedetei és páros viszonyai mintha egy valóságon túlmutató térben zajlanának (magyarán: nem különösebben logikus, amit csinálnak, amit meg beszélnek, az aztán végképp nem**), de itt meg is áll. Azt elmulasztja, hogy a félredobott törvényszerűségek helyett egy új rendszert, egyfajta pszeudologikát honosítson meg – olyan logikát, ami a regény terén belül igenis jelentéssel bír. Én legalábbis semmi ilyesmit nem fedeztem fel a regényben. Enélkül pedig a könyv simán zavaros – a zavar pedig nem áll össze bennem izgalommá.
* Elképesztően nehéz ám elkerülni ebben a szövegkörnyezetben az „Otelló, a sötét ló” szókapcsolatot.
** Nyilván abban, hogy így éreztem, a fordítónak is lehet egy mikronnyi felelőssége. Pl. a „tudta, hogy édesapja hamar lenyugszik, hiszen nem volt hirtelen haragú ember” (62. oldal) típusú mondat az eredetiben talán máshogy hangzott.
Szóval a Shakespeare-szál elég gyorsan ment nálam a papírkosárba, maradt a szöveg mint történelmi regény: a 14. századi Velence ábrázolása, plusz egy kis kirándulás Albániába, hajókázás a Földközi-tengeren a bazi sok török között, akik mind ránk fenekednek. Mindez egy kis sejtelmes mágikussággal megfűszerezve – még akár jól is kijöhetünk az egészből. De nem jöttem ki. Illetve kijöttem, de nem jól. Leginkább azért éreztem magam kényelmetlenül benne, mert Blushi a szereplőivel egyetemben elképesztően sokat beszél. Mind elmondják a gondolataikat, érzéseiket, a gondolataikkal és érzéseikkel kapcsolatos gondolatokat és érzéseket, elmondják, mint látnak, mit csinálnak, de még azt is, amire igazából nekem kéne rájönnöm helyettük – ez is volna a lényeg: az író engedje, hogy én jöjjek rá. Persze a szószátyárság akár eszköz is lehet, mely megteremthetné a mágikus-szimbolikus mese áradó terét a'la García Márquez. De nem teremti meg. Teremtené, látszik, hogy szándékában áll teremteni – de a magasságos novemberi égnek se teremtődik meg semmi. Meg is mondom miért, hovatovább ingyen: mert a szerző odáig ugyan eljut, hogy ebben a szövegtengerben felfejti a normál, köznapi törvényszerűségek szövetét azzal, hogy szereplőinek cselekedetei és páros viszonyai mintha egy valóságon túlmutató térben zajlanának (magyarán: nem különösebben logikus, amit csinálnak, amit meg beszélnek, az aztán végképp nem**), de itt meg is áll. Azt elmulasztja, hogy a félredobott törvényszerűségek helyett egy új rendszert, egyfajta pszeudologikát honosítson meg – olyan logikát, ami a regény terén belül igenis jelentéssel bír. Én legalábbis semmi ilyesmit nem fedeztem fel a regényben. Enélkül pedig a könyv simán zavaros – a zavar pedig nem áll össze bennem izgalommá.
* Elképesztően nehéz ám elkerülni ebben a szövegkörnyezetben az „Otelló, a sötét ló” szókapcsolatot.
** Nyilván abban, hogy így éreztem, a fordítónak is lehet egy mikronnyi felelőssége. Pl. a „tudta, hogy édesapja hamar lenyugszik, hiszen nem volt hirtelen haragú ember” (62. oldal) típusú mondat az eredetiben talán máshogy hangzott.
Read
December 4, 2016Liber qe te con ne vitet 1300 ,Venediku dhe Vlora i bashkonte deti dhe i ndante toka.
Liber per dashurine, vetmine, friken, dhimbjen, jeten dhe vdekjen si bashkeshoqeruese te njeriut.
Nder pjeset me te bukura te librit kam vecuar:
Njëriut i duhet ujë që të laget dhe diell që të thahet. Ai që jeton vetёm me diell bëhet akrep, ai që jeton vetëm me ujë bëhet peshk. Unë të nxora në diell, por ujin duhet ta gjesh vetë, nëse do të jetosh.
Duke zgjedhur atë që do, mes gjërave, apo njërëzve që nuk do, e mëson shpirtin dhe trupin tënd që t’i kushtohet dickaje, që eshte mendon se të duhet, mund ta duash dhe nëse vendos ta duash, përpiqesh ta marrësh dhe nëse e merr, lufton që ta mbrosh, dhe nëse e mbron, detyrohesh ta ruash, sepse nëse nuk e ruan e humb. Në shkretëtirën ku kishte lind Otello, ka shumë pak gjëra që mund të humbin, por edhe nëse humbin ato nuk janë të pazevendësueshme.
Një gjë e shtrenjtë që e blej lirë, është më e shtrenjtë se cdo gjë që e shes lirë.
Ne jemi më të fortë sepse jemi më të ditur.
Vajzat nuk e dinin akoma se cfarë muskujsh lëviznin në trurin e një burri që rrinte përballë një gruaje të bukur, por ato e dinin se një grua e bukur ka gjithmonë një muskul të gatshëm për të vënë në lëvizje trupin e një burri.
Ti mund të bësh cdo gjë me këtë njëri: ta mësosh, ta ushqesh, ta lash, ta krehesh, ta veshësh, ta rrisësh, ta rrahësh, ta përzësh, ta marrësh prap, ta puthësh por vetëm një gjë nuk lejohet: Ta Duash
Albano Contarini thoshte se Desdemona ishte cështja, Emilia ishte zgjidhja, ndërsa Jago ishte problemi.
E dashur motër. Babai thotë se bota ka ndryshuar dhe ndoshta ka të drejtë, por unë besoj se gratë janë po ato që ishin në kohën e gjyshes së tij. Sot anijet janë më të shpejta, mallrat janë më të shtrenjta, luftërat janë më afër, qyteti është më i pasur, priftërinjë janë më të pandershëm, fëmijët janë më të pabindur, deti është më pis, peshqit janë më budallenj, kafshët janë më të zgjatura, pleqtë janë më të vetmuar, ndërsa gratë janë një lloj të ndjeshme. Pavarsisht nga ndryshimi i botës, gratë duan atë që kanë dashur gjithmonë: të adhurohen nga burrat. Ndryshe nga cdo send, nga cdo pemë, kafshë apo njëri, ato besojnë që kanë vetëm një armik: moshën dhe plakjen. Për të zhdukur plakjen ato i kanë detyruar burrat e tyre të shpikin parfume, erëza, kremra, pudra, vajra, masazhe, karfica, pëlhura, kapele, fustane, ilace, krehra, unaza, vathë, varëse, lugë,pirunë, pjata, sapunë, këngë dashurie, libra, muzikë, piktura, apo lutje të cilat ua bëjnë jetën e tyre më të lehtë.
Njërëzit e dashur janë të nevojshëm, por familja është e domosdoshme. Njërëzit e dashur i do sepse janë të mirë, familjen duhet ta pranosh edhe nëse është e keqe.
Jeta e tij ishte e varfër në mendime dhe e pasur me vuajtje.
Dashuria nuk është pronë e të pasurve, e të fortëve, e të mirëve, dhe të bukurve. Unë thashë dashuria vjen duke pritur por jo duke mos berë asgjë.
Mjafton të thuash fjalën e duhur në veshin e duhur dhe aty mund të mbijë dashuria.
Vetmia e zbut shpirtin e njëriut, ia mpreh mendimet dhe ia rrit nevojën për dashuri.
Në pranverë, jeta e njëriut del nga gjumi. Ngricat e dimrit shkrinë në gjak dhe mendimet harlisen si degët e frutave. Njëriu skuqet, zverdhet, zbardhet dhe nxihet njëlloj si natyra, si një pemë që merr ngjyrën nga qielli dhe lëvizjen nga toka.
Në errësirë dukeshin si dy njërëz që bënin dashuri në luftë. Lëviznin, shtypeshin, ziheshin, tundeshin, ndaheshin, bashkoheshin prapë, puqnin kokat, i përplasnin, i afronin, ngrinin këmbët, i kryqëzonin, i ngatërronin, i thurnin dhe pataj binin, duke iu bindur detyrimit për të mos u ndarë. Si gjithmonë Otello, bënte dashuri, ndërsa Andrea kundërshonte.
Miqësitë e njërëzve kanë një sekret: ata i mësojnë të fshehtat për t’i përdorur kur i duhen.
Dhe sic cdo njëri që takohet me fatin e tij Otello ndjehej i dobët, i frikësuar dhe i pafuqishëm.
Njerëzit vuajnë më shumë kur duhet të vendosin sesa të binden
Ka momente në jetë kur duhet ti harrosh të gjitha mundimet dhe të fusësh veshin brenda trupit për të dëgjuar shpirtin.
Në 10 vjet që kishte qëndruar atje, kishte mësuar se jeta i ngjan një anije. Ata e shtyjnë përpara dallgët e dashurisë. Nëse dashuria mungon jeta nuk lëviz.
Fjalët e zbojnë dashurinë ndërsa trupi gjithmonë e strehon. Kasi fliste shumë pak kur dashuronte. Ai e shprehte ndjenjën e tij me gjithë trupin dhe prandaj fjalët nuk i duheshin.
Dashuria i duhet vajzave për të vrapuar dhe jo për t’u penguar.
Jago jetonte për ti bërë njërëzit të qanin. Ka raste kur jo e verteta, por gënjeshtra e mbron dashurinë. E verteta e rrezikon, gënjeshtra e ruan.
Hakmarrja është e verbër prandaj duhet disiplinuar.
Dashuria gjithmonë vdes e pangopur.
Liber per dashurine, vetmine, friken, dhimbjen, jeten dhe vdekjen si bashkeshoqeruese te njeriut.
Nder pjeset me te bukura te librit kam vecuar:
Njëriut i duhet ujë që të laget dhe diell që të thahet. Ai që jeton vetёm me diell bëhet akrep, ai që jeton vetëm me ujë bëhet peshk. Unë të nxora në diell, por ujin duhet ta gjesh vetë, nëse do të jetosh.
Duke zgjedhur atë që do, mes gjërave, apo njërëzve që nuk do, e mëson shpirtin dhe trupin tënd që t’i kushtohet dickaje, që eshte mendon se të duhet, mund ta duash dhe nëse vendos ta duash, përpiqesh ta marrësh dhe nëse e merr, lufton që ta mbrosh, dhe nëse e mbron, detyrohesh ta ruash, sepse nëse nuk e ruan e humb. Në shkretëtirën ku kishte lind Otello, ka shumë pak gjëra që mund të humbin, por edhe nëse humbin ato nuk janë të pazevendësueshme.
Një gjë e shtrenjtë që e blej lirë, është më e shtrenjtë se cdo gjë që e shes lirë.
Ne jemi më të fortë sepse jemi më të ditur.
Vajzat nuk e dinin akoma se cfarë muskujsh lëviznin në trurin e një burri që rrinte përballë një gruaje të bukur, por ato e dinin se një grua e bukur ka gjithmonë një muskul të gatshëm për të vënë në lëvizje trupin e një burri.
Ti mund të bësh cdo gjë me këtë njëri: ta mësosh, ta ushqesh, ta lash, ta krehesh, ta veshësh, ta rrisësh, ta rrahësh, ta përzësh, ta marrësh prap, ta puthësh por vetëm një gjë nuk lejohet: Ta Duash
Albano Contarini thoshte se Desdemona ishte cështja, Emilia ishte zgjidhja, ndërsa Jago ishte problemi.
E dashur motër. Babai thotë se bota ka ndryshuar dhe ndoshta ka të drejtë, por unë besoj se gratë janë po ato që ishin në kohën e gjyshes së tij. Sot anijet janë më të shpejta, mallrat janë më të shtrenjta, luftërat janë më afër, qyteti është më i pasur, priftërinjë janë më të pandershëm, fëmijët janë më të pabindur, deti është më pis, peshqit janë më budallenj, kafshët janë më të zgjatura, pleqtë janë më të vetmuar, ndërsa gratë janë një lloj të ndjeshme. Pavarsisht nga ndryshimi i botës, gratë duan atë që kanë dashur gjithmonë: të adhurohen nga burrat. Ndryshe nga cdo send, nga cdo pemë, kafshë apo njëri, ato besojnë që kanë vetëm një armik: moshën dhe plakjen. Për të zhdukur plakjen ato i kanë detyruar burrat e tyre të shpikin parfume, erëza, kremra, pudra, vajra, masazhe, karfica, pëlhura, kapele, fustane, ilace, krehra, unaza, vathë, varëse, lugë,pirunë, pjata, sapunë, këngë dashurie, libra, muzikë, piktura, apo lutje të cilat ua bëjnë jetën e tyre më të lehtë.
Njërëzit e dashur janë të nevojshëm, por familja është e domosdoshme. Njërëzit e dashur i do sepse janë të mirë, familjen duhet ta pranosh edhe nëse është e keqe.
Jeta e tij ishte e varfër në mendime dhe e pasur me vuajtje.
Dashuria nuk është pronë e të pasurve, e të fortëve, e të mirëve, dhe të bukurve. Unë thashë dashuria vjen duke pritur por jo duke mos berë asgjë.
Mjafton të thuash fjalën e duhur në veshin e duhur dhe aty mund të mbijë dashuria.
Vetmia e zbut shpirtin e njëriut, ia mpreh mendimet dhe ia rrit nevojën për dashuri.
Në pranverë, jeta e njëriut del nga gjumi. Ngricat e dimrit shkrinë në gjak dhe mendimet harlisen si degët e frutave. Njëriu skuqet, zverdhet, zbardhet dhe nxihet njëlloj si natyra, si një pemë që merr ngjyrën nga qielli dhe lëvizjen nga toka.
Në errësirë dukeshin si dy njërëz që bënin dashuri në luftë. Lëviznin, shtypeshin, ziheshin, tundeshin, ndaheshin, bashkoheshin prapë, puqnin kokat, i përplasnin, i afronin, ngrinin këmbët, i kryqëzonin, i ngatërronin, i thurnin dhe pataj binin, duke iu bindur detyrimit për të mos u ndarë. Si gjithmonë Otello, bënte dashuri, ndërsa Andrea kundërshonte.
Miqësitë e njërëzve kanë një sekret: ata i mësojnë të fshehtat për t’i përdorur kur i duhen.
Dhe sic cdo njëri që takohet me fatin e tij Otello ndjehej i dobët, i frikësuar dhe i pafuqishëm.
Njerëzit vuajnë më shumë kur duhet të vendosin sesa të binden
Ka momente në jetë kur duhet ti harrosh të gjitha mundimet dhe të fusësh veshin brenda trupit për të dëgjuar shpirtin.
Në 10 vjet që kishte qëndruar atje, kishte mësuar se jeta i ngjan një anije. Ata e shtyjnë përpara dallgët e dashurisë. Nëse dashuria mungon jeta nuk lëviz.
Fjalët e zbojnë dashurinë ndërsa trupi gjithmonë e strehon. Kasi fliste shumë pak kur dashuronte. Ai e shprehte ndjenjën e tij me gjithë trupin dhe prandaj fjalët nuk i duheshin.
Dashuria i duhet vajzave për të vrapuar dhe jo për t’u penguar.
Jago jetonte për ti bërë njërëzit të qanin. Ka raste kur jo e verteta, por gënjeshtra e mbron dashurinë. E verteta e rrezikon, gënjeshtra e ruan.
Hakmarrja është e verbër prandaj duhet disiplinuar.
Dashuria gjithmonë vdes e pangopur.
November 22, 2019
One of the best books that I've read!!!
September 3, 2017
I can't say that I admired the writing style (namely loads of short sentences), the plot was really interesting. I recommend!
January 31, 2020
Okrutno i genijalno.
December 30, 2022
Ben Blushi Otelo: Arap iz Vlore (OTELLO: Arapi i Vlorës)
✒️
U pustinji odvajkada vladaju bijeda, glad i smrt, a tako je bilo i prije 6 stoljeća, vrijeme u koje je Ben Blushi smjestio svoj roman.
Godina je 1383. kada mladi petnaestogodišnji Arap stiže u venecijansku luku da bi bio prodan kao rob.
Kupuje ga udovac Albano Contarini za svoju kćer Desdemonu, koja mu nadjenu ime Otelo.
Otelov miran život ne bje duga vijeka, zaista su bogovi bili zlovoljni kada su miješali karte Otelove sudbine.
Albano Contarini trebao je zbog trgovine zaploviti u albansku luku Vloru te na put sa sobom vodi Otela. Samo iskrcavanje u Vlori Otelu donosi neslućene promjene u životu. Kao prvi crnac koji je ikada stupio nogom na tlo Vlore, Otelo biva zatočen u kavez.
Kraj je 14. st., narod primitivan, zatucan, praznovjeran i okrutan, uplašen i u toj uplašenosti surov. Turci nadiru k Vlori i pogiba vladar Vlore Balsha II. A. Contarini napušta Vloru u žurbi ostavivši Otela na milost i nemilost zlom usudu. A sudbina je, ponavljam, zaista bila nemila prema Otelu, pakao na zemlji. U tom trenu Otelova zla kob imala je obličje dvojice lopova koji mladića prodaše ludom doktoru Stefanu Gjiki (onovjekovna verzija Mengelea). Gjika je bio lud, neuračunljiv, poremećen čovjek koji je, izigravajući Boga, doživio da mu se ono što je činio vrati kao bumerang.
✒️
Blushi ne piše suhoparno, ovaj moćan roman odiše jednom neobičnom mješavinom što lirskih, što realističnih opisa s Otelovih putešestvija. Dapače, pisac je vrlo elokventan. Kroz likove iznosi nam razmišljanja i životnu filozofiju čovjeka onog vremena, dopušta da zaključimo sami koliko se otada svijet promjenio ili ne, pokazuje namidio povijesti albanskog naroda.
Roman o vjernosti i izdaji, o okrutnosti i ljubavi, sudbini i ljudskoj prevrtljivosti, mržnji i ljubomori.
✒️
¸*Albanska luka Vlora (Valona) osnovana je u 6. st. pr. Kr., u 11. i 12. st. za nju su se borili Bizant i Normani. 1345. grad zauzima Srpsko Carstvo za cara Dušana. Luka je bila poznata po trgovanju s Raguzom i Mlecima.
*Mnogi likovi iz romana su povijesne ličnosti. Balsha II zvao se Balša Balšić, ubijen 1385. u okršaju s Turcima, njegova kći Rugina/Ruđina (1396?-1420) bila je žena Mrkše Kasimira Žarkovića (1363-1414).
*1417. Vlora je potpala pod Otomansku vlast.
✒️
Izdvajam par citata:
✒️
„U nekom drugom gradu, čast je mogla čovjeku dati neku drugu dužnost, ali u Vlori čast nije pregovarala s muškarcima, nego im je zapovijedala da ubiju kako bi je zaslužili.ˮ
✒️
„Podrum je utihnuo poput groba i Otelo više nije čuo glas majke koja mu u tom trenutku govori: Ljubav uvijek umire nezasitna.ˮ
✒️
Mnogo toga sam, naravno, namjerno izostavila, pa i to da li je Arap pobjedio Otela ili Otelo Arapa u sebi ili, pak, ništa od toga. Bila bi prevelika šteta uništiti užitak čitanja ovog odličnog romana koji je nagrađen nagradom Europske Unije za književnost 2014. i već se sada smatra jednim od najljepših djela albanske književnosti.
»Otelo: Arap iz Vlore« nije gubljenje vremena.
✒️
S albanskog preveo: Augustin Palokaj
Izdavač: Ljevak
✒️
U pustinji odvajkada vladaju bijeda, glad i smrt, a tako je bilo i prije 6 stoljeća, vrijeme u koje je Ben Blushi smjestio svoj roman.
Godina je 1383. kada mladi petnaestogodišnji Arap stiže u venecijansku luku da bi bio prodan kao rob.
Kupuje ga udovac Albano Contarini za svoju kćer Desdemonu, koja mu nadjenu ime Otelo.
Otelov miran život ne bje duga vijeka, zaista su bogovi bili zlovoljni kada su miješali karte Otelove sudbine.
Albano Contarini trebao je zbog trgovine zaploviti u albansku luku Vloru te na put sa sobom vodi Otela. Samo iskrcavanje u Vlori Otelu donosi neslućene promjene u životu. Kao prvi crnac koji je ikada stupio nogom na tlo Vlore, Otelo biva zatočen u kavez.
Kraj je 14. st., narod primitivan, zatucan, praznovjeran i okrutan, uplašen i u toj uplašenosti surov. Turci nadiru k Vlori i pogiba vladar Vlore Balsha II. A. Contarini napušta Vloru u žurbi ostavivši Otela na milost i nemilost zlom usudu. A sudbina je, ponavljam, zaista bila nemila prema Otelu, pakao na zemlji. U tom trenu Otelova zla kob imala je obličje dvojice lopova koji mladića prodaše ludom doktoru Stefanu Gjiki (onovjekovna verzija Mengelea). Gjika je bio lud, neuračunljiv, poremećen čovjek koji je, izigravajući Boga, doživio da mu se ono što je činio vrati kao bumerang.
✒️
Blushi ne piše suhoparno, ovaj moćan roman odiše jednom neobičnom mješavinom što lirskih, što realističnih opisa s Otelovih putešestvija. Dapače, pisac je vrlo elokventan. Kroz likove iznosi nam razmišljanja i životnu filozofiju čovjeka onog vremena, dopušta da zaključimo sami koliko se otada svijet promjenio ili ne, pokazuje namidio povijesti albanskog naroda.
Roman o vjernosti i izdaji, o okrutnosti i ljubavi, sudbini i ljudskoj prevrtljivosti, mržnji i ljubomori.
✒️
¸*Albanska luka Vlora (Valona) osnovana je u 6. st. pr. Kr., u 11. i 12. st. za nju su se borili Bizant i Normani. 1345. grad zauzima Srpsko Carstvo za cara Dušana. Luka je bila poznata po trgovanju s Raguzom i Mlecima.
*Mnogi likovi iz romana su povijesne ličnosti. Balsha II zvao se Balša Balšić, ubijen 1385. u okršaju s Turcima, njegova kći Rugina/Ruđina (1396?-1420) bila je žena Mrkše Kasimira Žarkovića (1363-1414).
*1417. Vlora je potpala pod Otomansku vlast.
✒️
Izdvajam par citata:
✒️
„U nekom drugom gradu, čast je mogla čovjeku dati neku drugu dužnost, ali u Vlori čast nije pregovarala s muškarcima, nego im je zapovijedala da ubiju kako bi je zaslužili.ˮ
✒️
„Podrum je utihnuo poput groba i Otelo više nije čuo glas majke koja mu u tom trenutku govori: Ljubav uvijek umire nezasitna.ˮ
✒️
Mnogo toga sam, naravno, namjerno izostavila, pa i to da li je Arap pobjedio Otela ili Otelo Arapa u sebi ili, pak, ništa od toga. Bila bi prevelika šteta uništiti užitak čitanja ovog odličnog romana koji je nagrađen nagradom Europske Unije za književnost 2014. i već se sada smatra jednim od najljepših djela albanske književnosti.
»Otelo: Arap iz Vlore« nije gubljenje vremena.
✒️
S albanskog preveo: Augustin Palokaj
Izdavač: Ljevak
Displaying 1 - 6 of 6 reviews