Το κρασί των δειλών

Σαρκοφάγοι #1

by Menelaos Lountemis, Μενέλαος Λουντέμης

Ένα βιβλίο σταθμός και μνήμης για τους αγώνες του λαού μας για ελευθερία.

Ο Μενέλαος Λουντέμης δίνει ανάγλυφα την τοιχογραφία της ζωής στις φυλακές, στις εξορίες, στα μπουντρούμια της Ασφάλειας, στα Βούρλα, στην Ικαρία, στην Μακρόνησο.

Genres: Fiction

487 pages, Paperback

First published January 1, 1965

About the author

Menelaos Lountemis (Greek: Μενέλαος Λουντέμης) was the pen name one of the most important essayists in the Greek interwar period and post-World War II era. His pen name was inspired by his later homeland's river Loudias.

Reviews

[Angeliki · Rating 5 out of 5]

Διάβασα πρώτη φορά αυτό το βιβλίο πριν σχεδόν δεκαπέντε χρόνια. Από τότε έψαχνα τα δύο επόμενα μέρη της τριλογιας που δυστυχώς δεν έχουν επανατυπωθεί από τα Ελληνικά Γράμματα. Βρήκα και τα δύο σε ένα παλαιόβιβλιοπωλείο τα Χριστούγεννα και έρχομαι επιτέλους να τελειώσω αυτή την ιστορία!

[Dionisis Karachalios · Rating 2 out of 5]

Ένα βιβλίο που θέλει να πει πέντε πραγματάκια και τα λέει.Ο Λουντέμης πετάει αφηγήσεις μέσα σε αφηγήσεις,κάνει επιταχύνσεις και επιβραδύνσεις.

Τελικά οι Έλληνες συγγραφεις της γενιάς του Λουντέμη (μαζί με το Λουντέμη) δεν έχουν να επιδείξουν μόνο το ξεριζωμό και την καταστροφή.Τις χαμένες πατρίδες και την μεγάλη ιδέα,όπως θέλουν να μας περάσουν "καποιοι" το "σχολείο" τόσα χρόνια.Υπηρξαν και κάποιοι που πρωτοπόρησαν και πήγαν τη σκέψη ακόμα πιο πέρα και (πλήρωσαν το τίμημα).

Όταν ξέρεις ότι τα βιβλία του συγγραφέα είναι ένα από τα καλύτερα δώρα (το έχω κάνει προσωπικά με το ένα παιδί μετράει τα άστρα) ξέρεις εκ των προτέρων λοιπόν ότι δεν είναι τυχαίος.

Δε θα τοποθετηθώ στη πλοκή του βιβλίου παρα μόνο για το πρώτο χειρόγραφο του Μολυβά,που σε μερικά σημεία είναι πράγματι αξιοθαύμαστο και σε αλλά φλύαρο.Ειδικά εκεί που αναθυμάται και εξιστορεί τη πρώτη του γνώριμια και τον έρωτα του με την Νιόβη....(εκεί ίσως έχασε και το τρίτο αστεράκι).

[Jpn8583 · Rating 3 out of 5]

Πρώτη έκδοση το 1965; Έχω πολλές ερωτήσεις γι' αυτό...

Ο Μέλιος μεγάλωσε και ήρθε η ώρα να διαβάσουμε τα πάθη της ενήλικης ζωής του. Μια ζωή που θα μπορούσε να είναι και οποιουδήποτε άλλου, ανώνυμου κομμουνιστή που ζούσε τα πέτρινα χρόνια σε "αναγκαστικές διακοπές" πότε σε κελί, πότε σε νησί κ.ο.κ.

Το βιβλίο αυτό (όπως και τα δύο επόμενα, όπως και πολλά απ' τα βιβλία του Λουντέμη) αμφιταλαντεύεται συχνά ανάμεσα στο ονειρικό και στο γήινο. Η μεγαλύτερη δε πρόκληση είναι πως ενίοτε το πιο γήινο περιγράφεται ονειρικά και το ονειρικό, το αφηρημένο, περιγράφεται με έναν ξερό τρόπο, προκλητικά ξερό ίσως. Αυτό προκαλεί στον αναγνώστη ανάμικτα συναισθήματα: αλλού αναγκάζεσαι να δεχθείς την αφήγηση ως καθαρή μυθοπλασία, αλλού σε τραντάζει η πιθανότητα πως αυτό που διαβάζεις είναι απλώς ένα φρικαλέο ρεπορτάζ...

Το βιβλίο (αλλά και όλη η τριλογία τελικά) περιστρέφεται γύρω απ'το χειρόγραφο του Κλεομένη Μολυβά, ενός νεαρού κρατούμενου που κινείται - και υποφέρει - σε τροχιά παράλληλη με αυτή του Λουντέμη. Καταλήγω στο ότι πρόκειται προφανώς για εφαρμογή του αφηγηματικού τεχνάσματος που έχει χρησιμοποιήσει και ο Μυριβήλης στο Η Ζωή Εν Τάφω, γιατί καμία ένδειξη στο ύφος και το περιεχόμενο του γραπτού του Μολυβά δε σε αφήνει να υποθέσεις ότι δε διαβάζεις πράγματι κάποιον άλλο. Εξυπακούεται πως αυτή η προσέγγιση δεν είναι από μόνη της δηλωτική της αξίας του έργου, ούτε κάνω την αναφορά αυτή με πρόθεση να αφαιρέσω πόντους.

Τόσο το "Κρασί Των Δειλών" όσο και τα επόμενα δύο βιβλία της τριλογίας θα δυσκολέψουν αρκετά όποιον δεν έχει από στοιχειώδη έως καλή γνώση της Ιστορίας της περιόδου (τέλη δεκατίας '40 - αρχές δεκαετίας '50). Μια στοιχειώδης εξοικείωση με τα εσωτερικά του ΚΚΕ επίσης θα βοηθήσει πολύ στην ανάγνωση. Σε διαφορετική περίπτωση θα μείνουν κενά που θα μπλοκάρουν τον αναγνώστη, με όποιες προθέσεις κι αν προσεγγίσει το βιβλίο.

Στα αμιγώς λογοτεχνικά: Όπως κι αν σκοπεύεις να το δεις το βιβλίο εσύ, ο Λουντέμης το γράφει ως μαρτυρία. Ως, λίγο ως πολύ, αυτοβιογραφία. Έτσι, εδώ η τάση του να φεύγει απ' το θέμα και να ακολουθεί τον ειρμό του σε δαιδαλώδεις στοχασμούς είναι πιο έντονη από ποτέ. Και αδιαφορεί περισσότερο από ποτέ για το αν θα αρέσει, αν θα συγκινήσει, αν θα γίνει πιστευτός, αν αυτά τα μακροσκελή σολαρίσματα εν τέλει επιβαρύνουν ένα βιβλίο που έτσι κι αλλιώς δεν είναι Άρλεκιν και δε θα διαβαστεί για αναψυχή (όχι με τη συνηθισμένη έννοια τουλάχιστον, την "ελαφρά").

Εν ολίγοις: αν δεν είσαι φίλος του συγγραφέα αλλά και μυημένος στα ιστορικά της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου, proceed with caution που λένε και στην Αγουλινίτσα.

[Stratos · Rating 1 out of 5]

Υπερτιμημένο όπως και τα περισσότερα βιβλία του Λουντέμη. Κι όπως όλα στο ίδιο μοτίβο...