Το ημερολόγιο ενός τιμονιέρη

by Nikos Kavadias, Νίκος Καββαδίας

O παρών τόμος συγκεντρώνει τα αθησαύριστα έργα του Nίκου Kαββαδία, εκείνα δηλαδή που έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς σε διάφορα περιοδικά, εφημερίδες, ανθολογίες κ.ά., αλλά δεν έχουν ποτέ συμπεριληφθεί σε ποιητικές συλλογές ή αναδημοσιευτεί σε αυτοτελείς τόμους, και ως εκ τούτου δεν ήταν πια προσιτά στο αναγνωστικό κοινό. Δεν περιέχει κανένα ανέκδοτο ποίημα ή πεζογράφημα.

Tα πεζογραφήματα και ποιήματα που συγκεντρώνονται εδώ ανήκουν στη μεγάλη πλειονότητά τους στα πρώτα δημιουργικά χρόνια του Kαββαδία: ΄Eνα πρώτο ποίημα χρονολογείται από το 1926 ή 1927, τα ποιήματα που υπέγραψε με το ψευδώνυμο Πέτρος Bαλχάλ(λ)ας δημοσιεύτηκαν από τον Iανουάριο του 1928 ώς τον Iανουάριο του 1930, τα πεζογραφήματα γράφτηκαν από το 1932 έως το 1935, τα υπόλοιπα ποιήματα, που τα υπογράφει ο Kαββαδίας με τ' όνομά του, χρονολογούνται από το 1928 ώς το 1935. Mόνο πέντε ποιήματα ανήκουν σε μεταγενέστερες εποχές: Tα τρία αντιστασιακά ποιήματα είναι του 1943 και του 1945, το "Φοιτητές" του 1967 και το "Στίχοι για τη ζωγραφική σου" του 1971.

Mερικά κείμενα, όπως "Tο ημερολόγιο ενός τιμονιέρη" (1932) ή το ποίημα "Kasbah" (1934), αποτελούν σημαντικότατα αριστουργήματα. Σχεδόν όλα παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον επειδή, πέρα από τις επιμέρους αρετές τους, μας επιτρέπουν να δούμε τη γέννηση και την προοδευτική ανάπτυξη της θεματικής και του ιδιάζοντος λεξιλογίου του Kαββαδία, ή την επεξεργασία ενός μύθου, όπως εκείνου του ανέφικτου ταξιδιού κατά την προετοιμασία του "Mal du Depart".

Mερικά από τα κείμενα που δημοσιεύονται : "Το ημερολόγιο ενός τιμονιέρη", "Tαξειδιωτικαί αναμνήσεις - Πορτ-Σάιτ, Aλεξάνδρεια, Mαρσίλλια, Kάπο ντι Φάρο, Στρόμπολι, Aργοστόλι", "H απίστευτη περιπέτεια του λοστρόμου Nακαχαναμόκο", "Γράμμα σε μιαν άγνωστη κυρία", "Oι άνθρωποι της κοκαΐνης", "Γράμματα εν πλω", "H μικρή χορεύτρια", "O λοστρόμος από τα Φαρόερ", "Aθήνα 1943", "Aντίσταση" κ.λπ.

Genres: Poetry, Fiction

140 pages, Paperback

First published January 1, 2005

Reviews

[Maria Bikaki · Rating 4 out of 5]

Αγαπώ τ’ ό,τι είναι θλιμμένο στον κόσμο
Τα θολά τα ματάκια, τους άρρωστους ανθρώπους,
Τα ξερά γυμνά δέντρα και τα έρημα πάρκα
Τις νεκρές πολιτείες, τους τρισκότεινους τόπους.
Τους σκυφτούς οδοιπόρους που μ’ ένα δισάκι
Για μια πολιτεία μακρινή ξεκινάνε,
Τους τυφλούς μουσικούς των πολύβουων δρόμων,
Τους φτωχούς, τους αλήτες, αυτούς που πεινάνε.
Τα χλωμά τα κορίτσια που πάντα προσμένουν
Τον ιππότην που είδαν μια βραδιά στο όνειρο τους,
Να φανεί απ’ τα βάθη του απέραντου δρόμου.
Τους κοιμώμενους κύκνους πάνω στ’αστραφτερό τους.
Τα καράβια που φεύγουν για καινούρια ταξίδια και δεν ξέρουν καλά-αν ποτέ θα έρθουν πίσω
αγαπάω, και θα ‘θελα μαζί τους να πάω και ούτε πια να γυρίσω.
Αγαπάω τις κλαμένες ωραίες γυναίκες που κοιτάνε μακριά, που κοιτάνε θλιμμένα
Αγαπάω σε τούτον τον κόσμο- ό,τι κλαίει γιατί μοιάζει μ’ εμένα.

[Kyriakos Sorokkou]

χρόνος ανάγνωσης κριτικής: 55 δευτερόλεπτα

Το πενθήμερο μεταξύ 27-31 Οκτωβρίου διάβασα έξι βιβλία.
Και πιο συγκεκριμένα την 30η Οκτωβρίου διάβασα τρία βιβλία σφηνάκια.
Την δυστοπική νουβέλα και πρώτη μου επαφή με Μιχάλη Μακρόπουλο
Το ημερολόγιο ενός τιμονιέρη του Νίκου Καββαδία που αποτελεί
ένα από τα τελευταία του βιβλία που διαβάζω και τον Αγαμέμνων του Αισχύλου.


Το ημερολόγιο ενός τιμονιέρη είναι ένα διήγημα και το
πρώτο πεζογράφημα του Καββαδία.
Αποτελεί μαζί με τα υπόλοιπα 5 πεζογραφήματα και τα υπόλοιπα
24 ποιήματα ένα τόμο με αθησαύριστα έργα του ποιητή.
Με τον όρο αθησαύριστα όπως λέει και το οπισθόφυλλο εννοούνται
όχι τα ανέκδοτα αλλά τα έργα εκείνα που ναι μεν δημοσιεύθηκαν κατά καιρούς
σε εφημερίδες, περιοδικά, και ανθολογίες αλλά ποτέ σε ποιητικές συλλογές.

Αν εξαιρέσουμε τον αρμενιστή ποιητή που περιέχει
κυρίως μαρτυρίες, συνεντεύξεις, και αλληλογραφία, εκτός από κάποιο ανέκδοτο
και άγνωστο έργο (καμιά δεκαριά ποιήματα),
το ημερολόγιο ενός τιμονιέρη είναι η τελευταία μου επαφή με Νίκο Καββαδία.

Έχοντας διαβάζει και την Βάρδια το μοναδικό του μυθιστόρημα,
και τις τρεις ποιητικές συλλογές του: Μαραμπού, Πούσι, και Τραβέρσο,
όπως και τα πεζά του: Λι, Του Πολέμου, Στο άλογό μου
πλέον δεν έχω κάτι άλλο να διαβάσω δικό του, για πρώτη φορά,
διότι φυσικά κάποια φορά στο μέλλον θα ξαναδιαβάσω κάποιο έργο του.

Τελειώνοντας, σε αυτόν τον τόμο διάβασα πρωτόλεια ποιήματα,
από τότε που ο ποιητής ήταν 16 χρονών μέχρι πιο ώριμα,
αυτά της δεκαετίας του '40.
Και στα ποιήματα και στα πεζά μπόρεσα να δω τον Καββαδία
της Βάρδιας, του Λι, και του Μαραμπού.
Αν σας αρέσει ο Καββαδίας αυτό το βιβλίο
είναι μια απαραίτητη προσθήκη στη συλλογή σας.

[Peter Looles · Rating 4 out of 5]

A great collection with Kavadias' works that hadn't been officially published before. There's both poetry and prose, with the poetry of course being the better of the two, but the highlight is probably the first work that's collected in this book, the one that gave its name to the whole collection, The Diary of a Helmsman. It's a very powerful and surprisingly quotable story (I have quoted it multiple times since I read it, almost 9 months ago). Something else I really loved was a small "letter" with the title "Letter to an Unknown Woman". It's written in a simple yet heart-wrenching manner and it inspired me a lot. Hopefully, one day, I'll adapt it into a small animation. The poetry was very nice as well and as a whole it was way better than the prose, but it's far from the level of Kavadias' more well known poems. There are a few gems in here, but there are also some forgettable poems, with kinda forced rhyming. That being said, they are still way better than the best poems of other accomplished poets...

[Nassos Kontonatsios · Rating 5 out of 5]

Αγαπάω τ’ ό,τι είναι θλιμμένο στον κόσμο
Τα θολά ματάκια, τους αρρώστους ανθρώπους,
τα ξερά γυμνά δέντρα και τα έρημα πάρκα,
τις νεκρές πολιτείες, τους τρισκότεινους τόπους.
Τους σκυφτούς οδοιπόρους που μ’ ένα δισάκι
για μια πολιτεία μακρινή ξεκινάνε,
τους τυφλούς μουσικούς των πολύβοων δρόμων,
τους φτωχούς, τους αλήτες, αυτούς που πεινάνε.
Τα χλωμά τα κορίτσια που πάντα προσμένουν
τον ιππότην που είδαν μια βραδιά στ’ όνειρό τους,
να φανεί απ’ τα βάθη του απέραντου δρόμου.
Τους κοιμώμενους κύκνους πάνω στ’ ασπροφτερό τους
Τα καράβια που φεύγουν για καινούρια ταξίδια
και δεν ξέρουν καλά – αν ποτέ θα ‘ρθουν πίσω
αγαπάω, και θάθελα μαζί τους να πάω
κι ούτε πια να γυρίσω.
Αγαπάω τις κλαμένες ωραίες γυναίκες
που κοιτάνε μακριά, που κοιτάνε θλιμμένα…
αγαπάω σε τούτον τον κόσμο – ό, τι κλαίει
γιατί μοιάζει μ’ εμένα

Νίκος Καββαδίας

[okyrhoe · Rating 3 out of 5]

Μου άρεσαν οι περιγραφές των λιμανιών και των ταξιδιών, κάπως λιγότερο εκτίμισα της απόψεις του περί λογοτεχνία & μυθοπλασία.
Μου θύμιζαν την παιδική μου ηλικία, όταν με τους γονείς μου ταξιδεύαμε από Κορέα προς Ιαπωνία με φορτηγόπλοια, και μεταξύ Λίβανο-Κύπρο-Ρόδο-Πειραια με επιβατικά.
Το τελευταίο ταξίδι μου με φορτηγό πλοίο ήταν το 1982 από Λίβανο προς Κύπρο. 'Οποιες ρομαντικές φαντασιώσεις είχα για ταξίδια με freighter μου ξεθύμαναν σε εκείνο το ταξίδι.

[Γιώργος Ζωγράφος · Rating 3 out of 5]

Σίγουρα όχι από τα καλύτερα του, καθότι νεανικά γραπτά, αλλά υπήρχαν πολύ ωραία δείγματα γραφής. Μου άρεσε περισσότερο η ποίηση γιατί στα πεζογραφήματα δεν υπήρχε κάτι αξιόλογο (εκτός ίσως του Γράμματα ἐν πλῷ). Σε αυτήν τη συλλογή βλέπουμε έναν Καββαδία στα πρώτα χρόνια του και στα άσημα κείμενα του που προετοιμάζεται για την μετέπειτα πορεία του ως ποιητής και πεζογράφος της εκπληκτικής Βάρδιας. Συστήνεται περισσότερο για αυτούς που, όπως εγώ, θέλουν να διαβάσουν οτιδήποτε έχει γράψει.

Στό παιδικό μας βλέμμα πνίγονται οἱ στεριές
Πρώτη σου ἀγάπη τά λιμάνια σβηοῦν κι ἐκεῖνα
Θάλασσα τρώει τόν βράχο ἀπ' ὅλες τίς μεριές
Μάτια λοξά καί τ' ἀγαπᾶς: Κόκκινη Κίνα.

[Olivia · Rating 1 out of 5]

Un livre dans lequel l’auteur condescendant n’aime rien tant que de s’écouter parler, ce qui devient vite ennuyeux. Il prévient assez tôt d’ailleurs que son livre ne s’adresse pas à tous, seulement à quelques personnes qui sauront l’apprécier en fumant une pipe au coin du feu (lol).
Dans ce récit où aucun cliché ne nous sera épargné, les femmes sont toutes des pxtes (soit de profession, soit aux yeux de l’auteur), les Noirs sont stupides et malhonnêtes, etc.
La partie voyage n’est pas inintéressante, mais aurait mérité d’être mieux écrite.
Bon courage

[Dimitra Mylona · Rating 4 out of 5]

Αχ και να ‘ταν αύγουστος και να μουν σ’ένα πλοίο να το διαβάζω πλησιάζοντας το πρώτο νησί για το καλοκαίρι, να βάλω τον σελιδοδείκτη στη σελίδα που θα ήμουν όταν δέναμε στο νησί και στην αμμουδιά δίπλα στο κύμα να το συνέχιζα και πάνω στην αιώρα κάτω απο το αρμυρίκι να διάβαζα την τελευταία του σελίδα.
Άκρως καλοκαιρινό και απολαυστικό.

[Korina · Rating 3 out of 5]

Το ποίημα Kasbah ένα μικρό αριστούργημα. Μόνο του ολόκληρο το βιβλίο. Αν και κρύβονται ακόμα ενα-δυο διαμαντακια σε πεζό λόγο.

[Achilleas · Rating 4 out of 5]

Ματιές στα πρώτα συγγραφικά βήματα του Καββαδία.
Όμορφη και ενδιαφέρουσα συλλογή για την κατανόηση της πορείας και της εξέλιξής του.

[Ene Sepp · Rating 3 out of 5]

Meretemaatika on huvitav ja raamatu tegi omapäraseks see, et keeruline oli harjuda autori mõeldud ajstuga ja minu mõtted tahtsid seda ikka varasemasse aega paigutada. Aga ehk tuleneb see sellest, et aastasadu võis meremeeste elu tõesti samu radu käia - merel raske töö, kaldal naised, igas sadamas uus. See oli tõesti sissevaade meremehe ellu, mille tegi vahepeal veidike keerulisemaks massiline saatelausete puudumine. Aga see võib ka minu viga olla, sest lugesin seda tükiti ja muude tegemiste kõrvalt, nii et ei olnud alati kõige kergem keskenduda, et kes mida nüüd rääkis. Seda kõrvale jättes on sissevaade kadunud maailma alati lugemist väärt.