Damga

by Reşat Nuri Güntekin

İffet bir paşanın oğludur. Çocukluğunda aldığı terbiyeye yaşadığı çevreye ve ayrıcalıklı eğitimine rağmen yine de içinde haksızlıklara karşı isyanlar taşır. Üstelik dinlediği bir masalın yaşamını nasıl değiştireceğinden de habersizdir. Meşrutiyetin ilanı onu ve ailesini allak bullak eder. İçin için İttihatçılara hak verirken bir yandan da babasının çöküşüne tanıklık ederek yıkılır. Daha sonra aşk uğruna yaptığı fedakarlıkla mevkisini hayallerini geleceğini yitirir ve damgalanır. Küçükken dinlediği masalla bire bir örtüşen bu fedakarlığın yaşadığı aşka değip değmediğini de uzun yıllar sonra anlar. DAMGA duygusal ilişkiler üzerine yazılmış etkileyici bir eser...

Genres: Turkish Literature, Classics, Turkish, Fiction, Roman

143 pages, Paperback

First published January 1, 1924

About the author

Reşat Nuri Güntekin (Istanbul, 25 November 1889 - London, 13 December 1956) was a Turkish novelist, storywriter and playwright. His novel, Çalıkuşu ("The Wren", 1922) is about the destiny of a young Turkish female teacher in Anatolia; the movie was filmed on this book in 1966, and remade as TV series in 1986. His narrative has a detailed and precise style, with a realistic tone. His other significant novels include Yeşil Gece ("Green Night") and Yaprak Dökümü ("The Fall Of Leaves")

Biography

His father was a major in the army. Reşat Nuri attended primary school in Çanakkale, the Çanakkale Secondary School and the İzmir School of Freres. He graduated from Istanbul University, Faculty of Literature in 1912. He worked as a teacher and administrator at high schools in Bursa and Istanbul, then as an inspector at the Ministry of National Education (1931). He served as the deputy of Çanakkale between 1933 and 1943 in the Turkish Parliament, the chief inspector at the Ministry of National Education (1947), and a cultural attaché to Paris (1950), when he was also the Turkish representative to UNESCO.

After his retirement, he served at the literary board of the Istanbul Municipal Theatres. He died in London, where he had gone to be treated for his lung cancer. He is buried at the Karacaahmet Cemetery in İstanbul.

Reviews

[Cemre · Rating 4 out of 5]

Konusunu okumadan başladığım için İffet ismini görünce "yine ilgi çekici bir Reşat Nuri Güntekin kadını" ile tanışıyorum deyip heyecanlanmıştım; ancak İffet, ilgi çekici bir Reşat Nuri Güntekin "erkeği" imiş. Olsun, ben severek okudum. :) Sadece keşke azıcık daha detaylı, daha uzun bir roman olsaydı demeden de duramıyorum.

[Yasemin Esen · Rating 4 out of 5]

bu adamın gerçekçiliğine bayılıyorum... kurgu sağlam ama alelacele yazılmış hissi verdi, daha ayrıntılı ve uzun bir roman olmalıydı.

[Selma Dalbastı · Rating 5 out of 5]

İffet Bey’in hikayesi tam bir dram; iç hesaplaşması her seferinde etkileyici, ama kitabın bitiş cümlesi beni adeta sersemletti.

[Valida Karimova · Rating 2 out of 5]

Reşat Nuri Güntəkin is the most well-known Turkish writer...
I watched some movies which were written by him. Moreover, I cannot advise exactly this book to my friends...
From the beginning until the end has many peaks during the poem...
The writer cannot give these peaks even open these peaks. So, in this case, the stable tone continuing until the end of writing. so, the writing was not awoken my emotions, feeling, etc. Till the end, I'm waiting for the best conclusion but unfortunately, it did not happen...

[Esin · Rating 5 out of 5]

Akıcı bir kitap. Son cümlesi tüm kitabın en vurucu yeri aslında.
Kahramanın çocukluğu ile başlayan kitap boyunca yaşadığı dönemi de yaşıyor ve anlıyoruz. İniş çıkışları, bir gerçeğin saklanmasında İffet’in dirayeti, karşılaştığı insanların farklılıkları gayet güzel ifade edilmişti.

[Behçet Necatigil]

Reşat Nuri Güntekin’in romanı (1924)

İffet, II. Abdülhamit devri paşalarından birinin oğludur, 1908 Meşrutiyeti’nde sürülen babasıyla Midilli’ye gider, iki yıl sonra da babası orada ölünce İstanbul’a döner, yirmi yaşındadır, hukuk öğrenimi yapmaya başlar. Bebek taraflarında çocuklarına ders verdiği Cemil Kerim Bey’in karısı Vedia, İffet’i sever, İffet de Vedia’ya tutkundur. Cemil Bey’in köşkte olmadığı geceler buluşmaktadırlar. Bir gece yakalanınca. Vedia ile aralarındaki sim açığa vurmamak için hırsızlığa geldiğini söyler, mahkemeye verilir, altı ay hüküm giyer. Hapisten çıkınca alnındaki hırsızlık damgası yüzünden işsiz kalır, türlü vesilelerle hırsızlığı yüzüne vurulur. Çengelköyü’ndeki baba köşkünün mahkemesi bitmiştir; eline geçen parayla İffet, sessiz bir yerde bir ev satın alır. Bir gün karşılaştığı Vedia, ona kocasından ayrıldığım söyler. İffet, şimdi evlenebileceklerini hatırlatınca. Vedia damgalı biriyle evlenmenin çirkin dedikodulara yol açacağını öne sürer, teklifi reddeder. Roman, bunca fedakârlığa boş yere katlanmış olan İffet’in "Hayatımı bir vehme kurban etmişim!" itirafıyla biter.

[Furkan Karabulut · Rating 4 out of 5]

...Bu adam, insanlığın bütün za'fını, biçareliğini anlamış, merhamet ve müsamaha ile dolu bir filozfof muydu, yoksa namus duygusundan mahrum bir ahlaksız mı?...

Dönem hikayelerini fazla sevmesem de Reşat Nuri Güntekin bu algımı her defasında ustaca yazılmış romanlarıyla yıkabiliyor.

Daha ismiyle bile toplum algılarına ters düşen İffet karakterinin hayatı boyunca toplum içinde yaşadığı ötekileşme ve kendinden giderek vazgeçmesini anlatıyor kitap.

Gerek sınıfsal çatışmayı, gerekse insanın suçluluk psikolojisi ve geçmişteki hatalarından dolayı yediğini hissettiği "Damga" yı kitap size dönemin şartları ve ortamı içinde çok güzel anlatıyor.

Karakter gelişimini çok iyi kuran kitap doğumundan orta yaşlarına - ruhani olarak sonuna - kadar İffet karakterinin geçtiği yolları ve o yolların (çocukluğunda dinlediği kısa bir hikayenin bile) hayatındaki etkisini görmemizi sağlıyor.

Yediğini hissettiği "Damga" nın her yerde karşısına çıkıyormuş gibi hissettiren örnekler biraz fazla tutulmuş. İçlerinden bazıları çıkarılsa hikaye anlam olarak çok bir şey kaybetmez ve daha akıcı olabilirdi.

"Bir şeyin süvuu, vukuundan beterdir."

[Bleda Gençay Sönmez · Rating 5 out of 5]

"Bu romanı okuduktan sonra bir kez daha iyi ki de Ulu Önderi'miz bizi hem saltanattan hem de harf devrimiyle Arap ve Fars boyundurluğundan kurtarmış. Bir kez daha Osmanlıperest değilmişim diyorum gururla. Ayrıca günümüz Türkiye Türkçesi bastırmamaları ne acı verici bir durumdur. Merhum yazarımıza birazcık kırıldım çünkü İffet Bey'in Vedia'yı garda sildikten sonra hangi kararları aldığı dile getirmemiş. İffet Bey'in gözlerinde kendimi gördüm. Koşulsuz sevmenin ne olduğunu çok iyi anlıyorum. İffet gibi delilik eder miydim bilemezdim. Küçük Ömer, beni balacalık günlerimdeki en güzel anılara götürdü... Bunun bitişi devamı gelecek gibi bir hava yaratıyor. Devam romanı yazılır bilmem ama dizi uyarlamasında Rana ile İffet'i evlendirirdim böylece aşkının nankör yüzü olan Vedia'lar en güzel kapağı atardım. Tanrı, haklarını Vedia'dan alsın ve mekanı cehennem olsun çünkü senin onu için ettiğin ağır iyiliğin kiymetini bilemedi."

[Ali · Rating 5 out of 5]

Hiçbir beklentim yoktu kitaba başlarken. Konusunu dahi okumamıştım. İlk sayfalardaki kitaba ısınma, konuyu anlama uğraşımla kitabı bitirmem bir oldu.

Kitap kısa olsa da başkarakterin yaşadığı iç hesaplaşmalar çok güzel aktarılmış. Aynı şekilde sevdiği kadın için yaşadıkları. Sevdiği kadın için tüm hayatını etkileycek bir fedakarlık yapmak, acı dolu bir hayat yaşamak ve bunların bir hiç uğruna olması.

"Uğruna kendimi feda ettiğim şeyin, bir vehim gibi silinip gittiğini görürsem, nasıl tahammül edecektim."

"Çocukların büyük adamlar gibi gizli dertleri, ehemmiyetle sakladıkları izzetinefis yaraları vardı."

[Serhat · Rating 5 out of 5]

Hayatımı bir vehme kurban etmiştim!
Reaş Nuri Güntekin in okuduğum 3.Romanı oldu bu kitap ve yine hayran oldum gerçekten değil türk dünya edebiyatında hatırı sayılır bir yer edinmeli Güntekin.
Roman aslında insanın adı çıkacağına canı çıksın sözünü işliyor kahramanımız işlemediği bir suçu üstleniyor ve bu yüzden hapis yatıyor daha da fenası hırsız olarak damgalanıyor .fakat traji-komik olan şey bunun aslında kimsenin kahramanımız dışıbda umrunda olmaması.Yer Yer Aziz Nesin mizahını andıran taşlamalar var ve kitap tam anlamıyla mükemel.

[Dricii · Rating 4 out of 5]

Reşat Nuri'den okuduğum ilk kitabım. Dönemin yazı diline oranla daha anlaşılır, konuşma dili esas alınarak yazılmış. Yayınevinin sağladığı sözcük anlamları da eklenince okuması bir hayli kolay ve anlaşılır olmuş.
Çocukluğunda dinlediği bir masal hafızasında eden İffet, benzer bir deneyim yaşar. Bir suçlamayla, damgalamayla karşı karşıyadır. Cezasını çeker hem de ömrü boyunca. Varlıkta yoklukta görür. Yaptığına pişman olmasını sağlayan ne açlık ne yokluk oluyor. Lakin ömrü boyunca yaşamına dair çeşitli konularda umudunu yitiriyor.

[Ergi · Rating 4 out of 5]

Her genc insanin, hayatin buyuk sorumluluklarini uzerine almadan once okumasi gerektigini dusundugum cok guzel bir hikaye. Sadece sonunun cok ani ve kisa bir sekilde gecistirilmesi, her iki kisinin de duygularinin doyurucu bir sekilde sunulmamasi, romanin bir vadesi varmis da alel acele bitmesi gerekmis gibi bir duygu uyandiriyor. Finali tekrar kendim yazasim geldi.

[Alper Gündoğdu · Rating 2 out of 5]

Aslında iyi başlamıştı, fakat sonra aynı durum devamlı tekrarlamaya başladı. Aşırı naif hatta karikatürize edilmiş bir karakter haline geldi. Yine en az 3 puan verecekken sonu çok ani ve bence bir son olmaktan çok uzak bir halde bitti. Reşat Nuri'nin eserleri arasında sonlarda yer alır bu eser.

[Serdar Gündoğan · Rating 3 out of 5]

Olaylara üstünkörü bakan ve genel olarak iç karartıcı bir roman. 2.meşrutiyetin ilanından sonra ailesi zor zamanlar geçiren İffet karakterinin gençliğinde maruz kaldığı bir damganın hayatını nasıl etkilediği işleniyor. Kısa bir roman. Zaman ayırıp okunulabilir.

[Tantunicemilbey · Rating 3 out of 5]

iç hesaplaşmalar biraz daha derin ve puslu olsa tadından yenmezmiş...

[aleyna ebrar · Rating 4 out of 5]

"Hayatımı bir vehme kurban etmişim."

Ah İffet seni o kadar iyi anlıyorum ki...

[Erva · Rating 1 out of 5]

aptal bir adamın hayatını mahvetmesini yaya yaya anlatmışlar, en kötü Reşat Nuri romanı
1 puan bile buna fazla

[Şerife Kışlalıoğlu · Rating 5 out of 5]

"Hayatımı bir vehme kurban etmiştim." diyor ��ffet bey, Ömrünün en güzel yillarini hatta kalanını feda ettiği kadına Allah'a ismarladik derken ..

[Furkan · Rating 4 out of 5]

Hayatımı bir vehme kurban etmişim.

[Zümra · Rating 3 out of 5]

"Senin asıl felâketin nereden geliyor, biliyor musun? Sen doğuştan namuslu bir adamsın da ondan..."
Ah be İffet, hayatını bir vehme kurban ettin.

[Pelit Dündar Korkmaz · Rating 5 out of 5]

Hayatımı bir vehme kurban etmiştim...

[Beyza · Rating 4 out of 5]

Ah be İffet :(((

[Nusret · Rating 5 out of 5]

İnsan ve zamanın geçiciliğinin geride bıraktığı anıya özlem.

Damga, Reşat Nuri Güntekin'in kaleminden.
Fazlasıyla güçlü bir roman, hikayesi yine dalıp gitmelere vesile olacaktır, okurken.
Ne zaman onu düşünsem aynaların çatladığını, bakış açılarımın kırılganlaştığını anımsarım.

[Sude Özer · Rating 4 out of 5]

~Damga, Reşat Nuri Güntekin~

💔Açıkçası kitabı açıp da daha ilk sayfalarını okumaya başladığımda uzun süre sonra yeniden bir Reşat Nuri eseri okuduğumu fark edip sevinmiştim. Kesinlikle diline, seçtiği konulara ve işleyişine bayıldığım bir yazar Reşat Nuri Güntekin. Ara ara geçen eski kelimeler bile beni okurken mutlu etti ve Çalıkuşu'nu, Acımak'ı, Yaprak Dökümü'nü anımsattı bu kitap bana ama benzerlik genel olarak bunlarla sınırlı kaldı. Az önce saydığım kitaplarınının arasında Damga benim için ne kadar sönük kalsa da güzel yazılmış bir kitap olduğunu inkar edemeyeceğim sadece artık Reşat Nuri'den öyle eserler okumayı bekliyorum ki... Kitabın ilk yarısını son kısımlarına göre kat ve kat daha fazla sevdim, hatta bayağı bayağı sevdim ama son 50 sayfa gibi kesinlikle hayal kırıklığına uğradım. Reşat Nuri seviyorsanız bence okumanız gereken bir kitap ama eğer Reşat Nuri'ye yeni başlayacaksanız yukarıda belirttiğim kitaplardan biriyke başlamanızı tavsiye ederim..

~Alıntılar~

💔 —... Hayatta kendini aldanmış gören insan sukuta mahkum demektir.

💔"... Ah, azizim bu dünya garip bir kör dövüşüdür. Altta kalanın canı çıksın."

💔 —Dünya bir mütemadi inkılap dünyasıdır...

💔Bu masal bana aşkı, sevilen kadın için kendini feda etmek diye öğretti.

[selen · Rating 2 out of 5]

Okudum ama okumasaydım da bir şey kaybetmezdim. İffet karakterine ısınamadım, o yüzden olmadı. Tek sevdiğim karakter Celal'di. Vedia ise, kendime en uzak bulduğum karakterdi, gerçi bazı kısımlarda ona hak verdim.

Kitap İffet'in duygusal yaşamından çok, buluncuğu dönemin olaylarına yer verseydi daha çok severdim sanıyorum.

[Yusuf Agah · Rating 4 out of 5]

ha