Het geluk van Limburg

by Marcia Luyten

Toen Sjaakie in 1949 geboren werd, zei iedereen dat de knul perfecte handen had voor onder de grond. Hij groeide op als de vierde generatievan een mijnwerkersgeslacht in Heilust, een mijnkolonie in Kerkrade.Een brave, katholieke gemeenschap, die overliep van trots: de mijnwerkers konden harder werken, drinken, bidden, blazen, vechtenen lopen dan de rest. En ze dienden de natie.Niet alleen Kerkrade draaide om kolen, een groot deel van Zuid-Limburg werd door ‘social engineers’ gevormd naar de aanwezige steenkool. Kerk, mijn en staat voerden een totalitaire regie over het mijnwerkersbestaan. Maar Sjaakie deed niet mee. Die ging zingen, het podium op. Terwijl de ster van Jack Vinders rees, begon in Heilust het verval. Marcia Luyten schetst de glorie en ondergang van de Nederlandse steenkoolindustrie aan de hand van een bewogen familiegeschiedenis:een zoon die vecht tegen de demonen van een mijnwerkersfamilie en die met alles moet breken om zijn droom na te jagen, al zal hij de kolonie nooit echt verlaten.

Genres: History, Nonfiction, Biography, Politics, Audiobook, Historical

Paperback

Published June 12, 2018

About the author

Marcia Luyten (1971) is econoom en cultuurhistoricus, schrijver, journalist en publicist. Sinds 2012 is zij presentator van het programma Buitenhof. Ze schrijft voor onder meer NRC Handelsblad en Vrij Nederland.

Reviews

[Monique · Rating 4 out of 5]

Indrukwekkend boek over de geschiedenis van de Limburgse mijnen en diens werknemers. Als kind van de polder, waar ruimte, lucht en licht is, en behept met een stevige claustrofobie, zal ik nooit kunnen voorstellen hoe het geweest moet zijn in de duistere hel van de mijn, meer dan 600 meter onder de grond. Dit boek verschaft mij daar een idee van, maar zeker ook de lust om meer over de mijngeschiedenis te gaan lezen.

Een zin als ‘Duizenden koperen schildjes (iedere mijnwerker kreeg bij het afdalen in de mijn een gepersonifieerd schildje mee) blikkerden aan het rek als de schubben van een reusachtige maliënkolder. Na een mijnongeluk gaapten aan een vol rek de lege plekken. Vonnissen van hen die waren achtergebleven,’ deed mij de adem in de keel stokken en het kippenvel op de armen verschijnen.

Jack Vinders is een van Limburgs bekendste entertainers. Tevens is hij kind van een mijnwerker. Door zijn ogen zien we de bloei en uiteindelijke teloorgang van de mijnen, maar ook van zijn woonplaats, de mijnkolonie Heilust, Kerkrade. Zijn levensverhaal in combinatie met de mijngeschiedenis maakt dit tot een zeer interessant en leesbaar boek.

[Niels Lejeune · Rating 5 out of 5]

Prachtig boek. De mooie en soms tragische levensloop van Jack Vinders als rode draad door het boek wordt uitstekend afgewisseld door 200 jaar Limburgse historie. Ook begrijp ik nu hoe de Staatsmijnen en hun 'social engineering' hebben doorgeklonken in onze jeugd en opvoeding, zelfs bijna 50 jaar na de sluiting.

Aanrader voor ieder kind van de voormalige Oostelijke Mijnstreek.

[Sophie · Rating 5 out of 5]

Tot veel te laat doorgelezen want het is echt een prachtig boek. Echte review volgt misschien later, tenminste, als ik er de juiste woorden voor weet te vinden.

[Wout · Rating 5 out of 5]

Must read voor iedereen met wortels in de mijnstreek. Mijn beide opa’s werkten in de mijn maar daar werd nooit over verteld…

[Koen Koolstra · Rating 4 out of 5]

Elke streek in Nederland zou zo'n uitgebreide geschiedschrijving verdienen!

[Arina · Rating 3 out of 5]

Heel interessant boek over de geschiedenis van Limburg (eigenlijk 90% de geschiedenis van Heerlen en Kerkrade) verteld aan de hand van afwisselende hoofdstukken met een feitelijke omschrijving en het verhaal van Tineke en haar zoon Sjaak.
Maar wat een Maastricht hater is Marcia Luyten. Dit boek is pure laster. Mij krijg je ook niet voor een Andrieu Rieu concert gesleept maar girl geef toe Maastricht heeft 20x meer charme dan Kerkrade en Heerlen.
Denial is a river in Egypt, your husband is gay!!

[Fem · Rating 4 out of 5]

Mega indrukwekkend boek, vooral schrijnend om erachter te komen hoe weinig ik eigenlijk wist van een gebied slechts 30 minuten van waar ik ben opgegroeid. Heftig, en soms zo heftig dat ik het even moest wegleggen, maar wat biedt het enorm veel perspectief.

[Sanne · Rating 5 out of 5]

Marcia Luyten beschrijft in dit boek de opkomst en ondergang van de mijnen in Limburg. Dat doet ze door het algemene, sociaaleconomische verhaal te verweven met de persoonlijke geschiedenis van een persoon, de volkszanger Jack Vinders uit Kerkrade. Deze mijnwerkerszoon wil niet onder de grond werken, maar heeft heel andere ideeën over wat hij met zijn leven wil. Juist die botsing met de normen van zijn omgeving maken scherp duidelijk wat de mores waren in de mijnwerkerskolonie.
De schrijfster laat zien hoe mijn, kerk en staat samenwerkten om de mijnwerker te vormen tot een gehoorzame, gezagsgetrouwe, hardwerkende figuur, die op zijn beurt weer zorgde voor een nieuwe generatie die ondergronds kon gaan. Ze schuwt niet te schrijven over de misstanden in de mijnwerkerssamenleving, waarin armoede hand in hand ging met alcoholmisbruik, en vrouwen vaak de klappen moesten opvangen.
Luyten beschrijft heel mooi hoe de relatie tussen Limburg en Nederland gevormd werd door de steenkool, hoe Limburg door het zwarte goud onderdeel werd van Nederland. Ook laat ze zien tot wat voor een sociaal drama de mijnsluiting heeft geleid, waarbij de beloofde vervangende werkgelegenheid uitbleef en in sommige gevallen drie generaties werkloze gezinnen ontstonden. Ze geeft inzicht in verschillen tussen bijvoorbeeld Maastricht en Heerlen die tot op de dag van vandaag doorwerken. Marcia Luyten schrijft prachtig proza, met haast literaire zinnen.
Een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in Nederlandse geschiedenis, of je nu Limburgse wortels hebt of niet.

[Danielle · Rating 5 out of 5]

Prachtig boek over de mijnstreek. Herkenbaar omdat ik ben geboren net na de sluiting van de laatste mijn. Dit stuk limburgse geschiedenis mag wat mij betreft opgenomen worden in het lesprogramma van de basisschool zodat de streek trots kan zijn op het harde werken van hun voorouders

[Leon Limpens · Rating 4 out of 5]

Onmisbaar boek om de moderne geschiedenis van zuid Limburg te begrijpen. Eye opener.

[Ineke Zuidema · Rating 4 out of 5]

Prachtig beschreven geschiedenis van Zuid-Limburg, de opgang, ondergang én wederopstanding. Luyten heeft een prettige schrijfstijl.
Het verhaal van Sjaak Vinders loopt gelijk op met een historisch, sociologisch relaas over de mijnstreek.

[Bjorn Hanssen · Rating 4 out of 5]

Dank Marcia!

[Maan · Rating 4 out of 5]

Mirthe haij geliek. dit boôk haij ich joare eërder motte laeze 💔

[Justin · Rating 5 out of 5]

Heel mooi boek over de geschiedenis van de mijnen in Limburg. Verteld adhv bottom-up en top-down geschiedschrijving

[Bo · Rating 5 out of 5]

Het was bijzonder om dit boek als Limburger te lezen. Ik heb veel geleerd en tijdens het lezen puzzelstukjes van het heden in elkaar gelegd. Een sterk punt aan dit boek vind ik het verhaal van Jack Vinders, dat de historische feiten tot leven brengt.

[maria · Rating 5 out of 5]

Bijzonder sterk en duidelijk boek voor iedereen die ook maar een beetje geïnteresseerd is in het Zuid-Limburgse mijnverleden.

[Mandy Theunissen · Rating 5 out of 5]

Voor mij persoonlijk als kleindochter van een mijnwerker interessant om te lezen in welke wereld je grootvader geleefd heeft en je ouders zijn opgegroeid. Voor iedereen die wat wil weten van de geschiedenis van Limburg n aanrader het helpt ook om het heden in Limburg te begrijpen.

[Marike · Rating 5 out of 5]

Een prachtig boek waarin de mijnengeschiedenis van Limburg en een verhaal over een gezin mooie verweven worden. Ik ben opgegroeid in Maastricht en had nauwelijks weet van deze geschiedenis. Ik heb het boek met veel plezier en interesse gelezen. Tegelijkertijd gaf dit boek me herkenning en begrip voor de cultuur van de provincie waarin ik ben opgegroeid. Zeker ook voor lezers buiten Limburg een aanrader.

[Stefan · Rating 4 out of 5]

Goede geschiedenis van de rise & fall van de mijnbouw in Limburg, niet te diepgravend of te oppervlakkig; en werkt op verschillende niveaus door het regelmatig inzoomen op de familie Vinders.

[Tessa Verboven · Rating 4 out of 5]

Prachtig opgezet boek over een hele lokale geschiedenis: die van de steenkoolmijnen in Zuid-Limburg. Dat speelt zich af tegen de achtergrond van de landelijke Nederlandse geschiedenis - de verzuiling, de val van de katholieke kerk, de verhouding tussen Randstad en regio - en dat maakt dit verhaal zo interessant.

De schrijfster verweeft op mooie wijze algemene geschiedschrijving met een persoonlijk familieverhaal. Soms een raar verloop over een alinea heen of simpelweg herhalingen, dat maakte het wat rommelig.

[Donya · Rating 5 out of 5]

Het liefst geef ik meer sterren want het is echt een mooi boek. Geschiedenis heb je nodig om het heden te begrijpen, dat laat dit boek mooi zien. Het leven van Sjaak Vinders en zijn familie loopt als een rode draad door het verhaal en laat duidelijk zien wat de hoogte en dieptepunten in de geschiedenis van de familie maar ook Limburg zijn geweest. Een aanrader voor elke limburger, maar zeker ook voor iedere niet-limburger, zodat deze mooie provincie beter begrepen kan worden

[Simone · Rating 4 out of 5]

Dit boek geeft op een hele mooie manier inzicht in de geschiedenis van Limburg, met tegelijkertijd een tragische verhaallijn over Jack Vinders. Ondanks dat ik normaal niet van geschiedenisboeken houd, heb ik het boek met plezier gelezen. Veel herkenningspunten voor mij als Limburgse, maar ook nieuwe inzichten gekregen. Zeker een aanrader!

[Ruut Willemsen · Rating 4 out of 5]

Veel herkenning bij het boek door mijn stage. Het verhaal van Sjaakie was prachtig en daarnaast werd er mooi omschreven hoe de mijnstreek was en in verval raakte na de mijnsluiting. Goed om
Over meer provincies van Nederland iets te weten.

[Sasha · Rating 5 out of 5]

Als je wil weten hoe het huidige Zuid-Limburg en specifiek de oude mijnstreek is hoe het nu is, raad ik je zeker dit boek aan. Met persoonlijke verhalen en anekdotes wordt de geschiedenis van Limburg en haar kolenmijnen verteld.

[Carina · Rating 4 out of 5]

Mooi boek over de geschiedenis van de Limburgse mijnstreek en over het leven van Jack Vinders.

[Marianne · Rating 4 out of 5]

Prachtig boek, heb het gelezen omdat ik in Limburg ben gaan werken. Het grote verhaal en het ‘kleine’ verhaal van Jack Vinders zijn kunstig met elkaar verweven en versterken elkaar. Het meest benauwende vond ik de betutteling van mijnwerkers en hun gezinnen door van kerk, overheid en bedrijf.

[Joel · Rating 4 out of 5]

Een volledige publieksgerichte geschiedenis schrijven van een bepaalde regio is bijna onmogelijk. In dit boek wordt een dappere poging gedaan, door de familiegeschiedenis van Jack Vlinders te koppelen aan de historische ontwikkeling van de mijnstreek. Al mist het boek soms de nodige nuances, Het Geluk van Limburg vertelt een inspirerend verhaal voor mensen uit Limburg en ver daarbuiten.

[Max van Tongeren · Rating 5 out of 5]

Heel mooi geschreven. Om en om een familiegeschiedenis en de geschiedenis van de mijnbouw in Limburg. Zet aan tot denken.

[Jean-Paul Keulen · Rating 5 out of 5]

Misschien geen perfect boek, maar wel een boek dat een enorm gat in mijn kennis over mijn eigen geboorteprovincie heeft gevuld. De mix van familiekroniek en geschiedenis werkt ook erg goed.

[Lars Olthof · Rating 5 out of 5]

Een prachtige inkijk in de bloeiperiode en de keerzijde van de economische groei van de Mijnstreek.