Οι νεκροί περιμένουν

by Dido Sotiriou, Διδώ Σωτηρίου

...Ζωντανεύει μια εποχή και μια κοινωνία με τα προβλήματά της, τις καθημερινότητές της, τα δράματά της και προπαντός τις ανθρώπινες πινελιές ευτυχίας και δυστυχίας... Με ένα ύφος που πηγαινοέρχεται από το λυρικό στο επικό για να μείνει πάντα βαθιά κοινωνικό κια βαθιά ανθρώπινο..."
(Στάθης Δρομάζος)

"...ένα μνημειώδες χρονικό, όπου σφύζουν οι ηρωισμοί της φυλής μας και η παναιώνιά μας τραγικότητα"
(Θράσος Καστανάκης)

"Ζωντανεύει τύπους, κόσμους, εποχές... αληθινή αποκάλυψη..."
(Έλλη Αλεξίου)

"Διαβάζοντας κανείς ετούτο το βιβλίο, παίρνει την εντύπωση πως είναι ο χρυσός καρπός που περίμενε ο πεζός λόγος, ύστερα από απαραίτητα στάδια προετοιμασίας για την απόχτησή του... Σπάνια έχουμε χαρεί και σε ξένα κείμενα αυτή τη στέρεη, την ισομερή σύνθεση και δομή, τον ψυχικό πλούτο, τη ζεστασιά και τη μαγεία..."
(Χρήστος Λεβάντας, "Το περιοδικό μας", Φεβρουάριος 1959)

Genres: Fiction, Classics, Historical Fiction, Novels, Literature, Audiobook

250 pages, Paperback

First published January 1, 1959

About the author

Dido Sotiriou (Greek: Διδώ Σωτηρίου) was born in Aϊdini of Asia minor, in 1909, the daughter of Evangelos Pappas and Marianthi Papadopoulou.
In 1919 she moved with her family to Smyrni (Izmir) but following the destruction of 1922 she fled to Greece. In Athens she completed her general education having as teachers the then literary figures Kostas Paroritis and Sophia Mayroeidis-Papadakis amongst others. She studied at the French Institute of Athens and in 1937 she briefly attended a course in French Literature at the University of Sorbonnis.
In 1936 she officially turned to professionally practicing Journalism. She worked for the magazine “Gynaika” (Woman) (as editor-in-chief) and then went on to work for newspapers “Neos Kosmos” (New World) and “Rizospastis” (The Revolutionist) (again as editor-in-chief from 1944), while during the duration of the German Occupation collaborating with Melpo Aksioti, Elli Alexiou, Elli Pappa, Titika Damaskinou, Elektra Apostolou, Chrysa Chatzivasileiou and other Greek women who were members of the Resistance.
In 1935 she took part in the congress of the Comity in Geneva, where she met Vladimir Ilyich Lenin’s comrade Alexandra Mikhailovna "Shura" Kollontai and in 1945 she took part in the founding congress of the Women’s International Democratic Federation in Paris.
She first appeared on the literary scene in 1959 with the publication of her first novel “Oi Nekroi Perimenoyn” (The Dead Await). Her works have been translated into many foreign languages.
Dido Sotiriou belongs to the Greek novelists of the 1920-1940 eras. Her work moves in the planes of realism with the presence of the self biographical element strong and the emotional participation of the author in the adventures of her protagonists. Her material is derived from the Asia Minor Disaster, the Civil War period and the period after the Civil War in Greece.
With “Matomena Chomata” (published as Farewell,Anatolia in English) Sotiriou initiated her course towards a style of writing that combined fiction with her own distinct way of examining her issues from a historical aspect.
A course which continued and bled into her next two novels “Entoli” (The Command) which had as a theme the case of Mpelogiannis and “Katedafizometha” (Shattered).
She died in 2004.

Reviews

[Katerina Charisi · Rating 4 out of 5]

I really liked it, μέχρι που κατάλαβα ότι στην ηλεκτρονική του μορφή το βιβλίο τελειώνει στις 155 σελίδες. Και ψαχνόμουν κανένα δίωρο βρίζοντας θεούς και δαίμονες γιατί ήμουν σίγουρη ότι το είχα μισό. Γιατί τέτοιο τέλος-χυλόπιτα; Και μόνο για την τσατίλα μου μονάστερο θα του 'πρεπε. Αλλά έλα που εκτός το τέλος του ήταν καταπλητκικό.

[Yanper · Rating 4 out of 5]

Ένα ακόμη βιβλίο που εξιστορεί την ζωή πριν την Μικρασιατική καταστροφή και την προσφυγιά που ακολούθησε. Περιγράφει την εποχή εκείνη, και την επελθούσα κοινωνική καταρράκωση χιλιάδων ανθρώπων μέσα από την ιστορία μίας οικογένειας του Αϊδινίου. Παρακολουθούμε τον ξεπεσμό της οικογένειας, τα προβλήματα της και την ανατροπή που επήλθε στην ζωή των. Πολλά βιβλία έχουν γραφτεί γι’ αυτό το θέμα, αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει από άλλα του είδους, είναι η γλώσσα της συγγραφέως, που έχει μία γλυκήτητα ακόμη και στην περιγραφή άσχημων καταστάσεων.

[Christiana Hadji · Rating 5 out of 5]

Aπό τα μεγάλα αριστουργήματα της Ελληνικής λογοτεχνίας. Αριστοτεχνική ψυχογραφία, συγκλονιστικές περιγραφές της εποχής που την ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια μας, άριστη ανάπτυξη της πλοκής, συναισθηματικός πλούτος...

[Κώστας · Rating 4 out of 5]

"Ένα πρωινό, συννεφιασμένο και μουντό, μας ειδοποίησαν πως πέθανε η γιαγιά. Έφυγε απ' τη ζωή σεμνά, αθόρυβα, ωραία, όπως κι έζησε. Ήταν ο πρώτος νεκρός στην οικογένεια που τον βλέπαμε να βγαίνει από το σπίτι, μέσα σε φέρετρο, με όλες τις θλιβερές τελετές. Κι όπως ξεμάκραινε νόμιζα πως έπαιρνε μαζί της όλη την παλιά μας ζωή, όλα τα νήματα που έδεναν την οικογένεια, όλα τα παραμύθια και μαζί ένα κομμάτι αγάπης καθάριας, αγνής και ζεστής σαν το φως του ήλιου. Ένας πόνος πρωτόφερτος γεννήθηκε μέσα στη παιδική ψυχή μου. Ήταν οδυνηρός και άμεσος. Δεν έμοιαζε με τις άλλες συγκινήσεις που είχα γνωρίσει ως τώρα. Εκείνες έρχονταν απ' έξω και μου επιβάλανε την παρουσία τους. Τούτος 'δω ο πόνος έβγαινε μέσα απ' την ψυχή μου και τον κρατούσα να μείνει κοντά μου για να τιμήσουμε μαζί το τρυφερότερο πλάσμα που συγκλόνισε τα παιδικά μου χρόνια. "

[Xristina Hodor'i · Rating 4 out of 5]

"Αυτή η ζωή, που κάποτε μοιάζει τόσο ασήμαντη και τη βαριόμαστε, και δεν ξέρουμε τι να την κάνουμε, έπαιρνε μπρος στον τρόμο του θανάτου ασύλληπτες διαστάσεις και καταντούσε ένα τυρρανικό, φοβερό ένστιχτο, με περιθώρια αντοχής ανεξάντλητα. Αν το καλοσκεφτόταν κανείς, ο θάνατος θα'ταν μια λύτρωση - μα να που δεν τον θέλαμε. Κι άφηνε η μάνα το παιδί στο δρόμο νεκρό και το παιδί τη μάνα και τρέχαν, τρέχαν γιατί δεν είχαν καιρό να σκεφτούν τι τους συνέβαινε και τι θα την έκαναν μετά αυτή τη ζωή που βάλθηκαν να την περισώσουν."

[Kyriakos Sorokkou]

Διαβάστε και την ελληνική κριτική στις βιβλιοαλχημείες.

Those Greek writers that were born in Asia Minor before WWI, and have vivid memories both of their peaceful lives there and of course what followed afterwards (wars, genocide, evacuation) wrote at least one book usually autobiographical in essence novel. Usually it was a nostalgic book about the memories of peaceful life before the war, and one more of the tragic events of being war and genocide survivors.

So books that were written between 1923 and 1963 were usually concerned with this historical period that was branded on every Greek's mind.

And of course this book is about a family of Greeks living in Aidini a small town near Smyrna. The first part shows their peaceful life between Aidini and Smyrna as a family with a comfortable life, an almost affluent family.
The second part though, shows their escape from the Turkish pogroms and massacres their arrival as refugees in Greece and their post-war life in poverty and destitution.

It was the author's first book so it was not as perfect as her 3rd one, which was a required read for me back in school. What made it almost perfect was the last 40 pages that narrate a period of 15 at least years (1924-1939). There were so may events to be told in 40 pages that I felt it was a bit rushed and compressed.

If this section was absent or longer it would have been a perfect book.
But of course I liked it and I'm now ready to discover more books by this author.

[Dimitris Ktistakis · Rating 4 out of 5]

4.5/5
Ακόμα ένα υπέροχο βιβλίο από τη Σωτηρίου. Καταπληκτική βιωματική γραφή για ένα σημαντικό γεγονός της ελληνικής ιστορίας. Οι εικόνες που δημιουργεί τόσο περιγράφοντας της ζωη στη μικρά Ασία οσο και μετα την ανταλλαγή πληθυσμών προκαλούν δέος και προβληματισμό.
Θα ήθελα μεγαλύτερο βάρος στη ζωή στην Ελλάδα αφού καταστράφηκε η Σμύρνη. Φάνηκε λιγο σαν να βιάστηκε να περιγράψει τις τραγικές καταστάσεις του τότε, σε αντίθεση με το πρώτο κομμάτι και την πλούσια ζωή στο Αϊντίνι/Σμύρνη

[Helen Pavlopoulou · Rating 4 out of 5]

'Ενα συγκλονιστικό μυθιστόρημα που απεικονίζει με αρκετή γλαφυρότητα και λυρισμό ιστορίες ανθρώπων που βίωσαν τη φρικτή εποχή της Μικρασιατικής καταστροφής ως θύματά της αλλά και πολλοί ως πρόσφυγες μετά, στην Ελλάδα, και την αντιμετώπιση που είχαν από 'Ελληνες. Δεν αναλύει επαρκώς τις πολιτικές - κρατάει μια αποστασιοποιημένη στάση χωρίς να παίρνει το μέρος κανενός - και ιστορικές συνθήκες εκείνης της εποχής, δίνει κάποια στοιχεία και το κλίμα που επικρατούσε γενικά και επικεντρώνεται στην καθημερινότητα και τη ζωή των ηρώων του βιβλίου.

[Evi Routoula · Rating 4 out of 5]

Άλλο ένα βιβλίο για την Μικρασιατική καταστροφή από την πένα της Σωτηρίου. Εξαιρετική γραφή χωρίς πομπώδεις εκφράσεις και περιττούς λυρισμούς. Πολιτικοποιημένη γραφή που μέσα από την αυτοβιογραφική ιστορία της συγγραφέως, δεν στέκεται στον ξεριζωμό των Ελλήνων αλλά αναζητά τα αίτια της καταστροφής του ελληνισμού της Μικράς Ασίας αλλά και των πολιτικών εξελίξεων της Ελλάδας του μεσοπολέμου και των χρόνων λίγο πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

[Maria Ch · Rating 3 out of 5]

Η προσωπική ιστορία της οικογένειας της αφητήτριας/συγγραφέως από το Αιντινή που αργότερα ταξιδεύει στη Σμύρνη το 1918 και ζει τη Μικρασιατική Καταστροφή. Αναμνήσεις και εικόνες από την ειρηνική συνύπαρξη των 2 ‘προαιώνιων εχθρών’ σ’ένα μικρό χωριό που όλοι γνωρίζονται μεταξύ τους, αναζητώντας την ταυτότητα της γης. Οι Έλληνες με τις εκκλησίες τους, τα Ελληνικά σχολεία και τις Ελληνικές συνοικίες νιώθουν ότι τους ανήκει, αλλά άλλο τόσο νιώθουν οι Τούρκοι ότι τους ανήκει με τα τζαμιά και την τουρκική τοπολαλιά τους. Φίλοι που ξαφνικά γίνονται εχθροί όταν έρχεται η καταστροφή και η πραγματικότητα δείχνει ένα πιο άσχημο πρόσωπο, έρχεται ο χαμός, ο ξενιτεμός και η απώλεια. Ακολουθούμε λοιπόν την αφήγηση της Αλίκης και της οικογένειας της στο ιστορικό πλαίσιο της καταστροφής και της προσφυγιάς. Εικόνες από την άφιξη των προσφύγων στην Αθήνα, ενάμιση εκατομμύριο άνθρωποι που άφησαν το παρελθόν και τη ζωή τους πίσω τους με τη ρετσινιά της προσφυγιάς και την αντιμετώπιση της προκατάληψης στην Ελλάδα όπου τους θεωρούσαν τουρκόσπορους και δεν τους καλοδέχτηκαν. Ο αγώνας να ξαναχτίσουν μια ζωή, οι δυσκολίες και οι αντιπαραθέσεις που μπορεί να φέρει η φτώχεια και η οικονομική ένδοια σε μια οικογένεια και το μέλλον που δύσκολα ξαναχτίζεται. Πολύ ωραίο βιβλίο με ιστορικές αναφορές, αυτοβιογραφικά στοιχεία που πραγματεύεται ένα θέμα όπως αυτό της προσφυγιας που δυστυχώς είναι επίκαιρο ακομη και στις μέρες μας.

[Aggeliki · Rating 4 out of 5]

Η Μικρασιατική καταστροφή αλλά και η μετέπειτα δύσκολη περίοδος της προσφυγιάς εξιστορούνται με τον γνωστό τρόπο της Διδώς Σωτηρίου. Η κοινωνική, ηθική και οικονομική πτώση των ανθρώπων, η επίπτωσή τους στην ψυχολογία του καθενός αλλά και στις μεταξύ τους σχέσεις αποτυπώνονται χωρίς περιττά λόγια. Η πραότητα του λόγου της δεν εκβιάζει σε καμία περίπτωση το συναίσθημα του αναγνώστη.
Μέσα από το κείμενο ωστόσο δεν γίνεται να μην αναγνωρίσεις τον έντονο ή και ακραίο εθνικισμό που όλοι αυτοί οι άνθρωποι βρέθηκαν να πρέπει να αντιμετωπίσουν. Το δράμα της οικογένειας και οι σκληρές αποφάσεις που αναγκάστηκε να πάρει αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα της αλλιώτικης πια ζωή τους.
Μόνο που το τέλος μου φάνηκε κάπως βιαστικό και απότομο όπου η δικτατορία και η κήρυξη του πολέμου εμφανίστηκαν στις σελίδες μας επιγραμματικά και χωρίς ιδιαίτερη σύνδεση με το υπόλοιπο κείμενο.

[Eleni Gianneli · Rating 5 out of 5]

Βγήκαν και οι νεκροί από τους τάφους για συμπαράσταση
-Θα περιμένουμε!
-Θα περιμένουμε!

[Christina · Rating 5 out of 5]

Εξαιρετική γραφή της Διδώς Σωτηρίου! Ιστορικό, συγκινητικό, ανθρώπινο!

[Dimitris Ladas · Rating 5 out of 5]

Υπέροχο, εσωτερικό και πραγματικό. Η Διδώ Σώτηρίου έχει πάντα τον τρόπο να σε μεταφέρει στην εποχή της, δημιουργώντας στο μυαλό εικόνες που δεν σε αφήνουν. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα σε όποιον αγαπάει την ιστορία και την εποχή του μεσοπολέμου

[Konstantinos · Rating 4 out of 5]

Μέσα από την ιστορία της Αλίκης Μάγη, του μικρού κοριτσιού από το Αϊδίνι που αν και μεγαλωμένη σε εύπορη οικογένεια, δόθηκε ως ψυχοκόρη όταν η οικογένεια βρέθηκε σε ανάγκη κι έζησε τον ξεριζωμό από τη Μικρά Ασία και την προσφυγιά, παρακολουθούμε την ιστορία όλων των προσφύγων, των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που αναγκάστηκαν να φύγουν από τον τόπο τους, όπου ζούσαν αρμονικά με τους Τούρκους γείτονές τους. Γινόμαστε μάρτυρες του δράματος που έζησαν αυτοί οι άνθρωποι, εξαιτίας των σχεδίων τόσο των εθνικιστών του Κεμάλ όσο και του Βενιζέλου και της ντόπιας άρχουσας τάξης, αλλά κυρίως των Μεγάλων "προστάτιδων" Δυνάμεων που έβαλαν τους λαούς να σκοτώνονται "για τ' αφέντη το φαΐ", για τα κέρδη τους. Μαζί με την οικογένεια της Αλίκης Μάγη βλέπουμε την πολιτική ζωή της εποχής, τις αντιπαλότητες, την είσοδο των νέων σοσιαλιστικών ιδεών και την άνοδο του φασισμού.

Μέσα από την ρέουσα γραφή της Διδώς Σωτηρίου, βιώνουμε τον ρατσισμό που αντιμετώπισαν οι ξεριζωμένοι από τους ομοεθνείς τους όταν έφτασαν στην Ελλάδα. Είναι πολύ σημαντικό, τώρα που ο εθνικισμός και ο ρατσισμός έχουν γίνει - δυστυχώς - ξανά κομμάτι της πολιτικής ζωής του τόπου, να βλέπει κανείς πόσο διαχρονικά είναι τα επιχειρήματα τύπου "έρχονται οι ξένοι και μας παίρνουν τις δουλειές", "μεταφέρουν αρρώστιες", "επιτάξανε τα ξενοδοχεία για να τους βάλουν", κτλ. όσο και ποιοι εξυπηρετούνται από την καλλιέργεια της έχθρας ανάμεσα στους λαούς.

Χωρίς να έχει καθόλου διδακτικό ύφος ή χαρακτήρα ηθικοπλαστικό, η συγγραφέας με την απλή γλώσσα και τη στρωτή της γραφή, θέτει τα παραπάνω ζητήματα που ανακύπτουν, στη σωστή τους διάσταση: πώς οι πλούσιοι βιομήχανοι, οι αστοί, τη σκαπουλάρουν όταν ξεσπάσει ο πόλεμος γιατί το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα. Πώς οι ίδιοι είναι που θέλουν την πολιτική σταθερότητα και έναν δικτάτορα να τους απαλλάξει από τον κοινοβουλευτισμό που "τα 'φαγε τα ψωμιά του και ότι είχε να δώσει το έδωσε". Πώς οι εργάτες μπορούν να πετύχουν την καλυτέρευση της ζωής τους μόνο όταν είναι ενωμένοι απέναντι στα αφεντικά που προσπαθούν να τους διασπάσουν και τον καθένα ξεμοναχιασμένο να τους πατήσουν.

Το μόνο σημείο που μου φάνηκε ότι πάσχει είναι το κλείσιμο, όπου μέσα σε λίγες σελίδες, ξεμπερδεύει με την επιβολή της δικτατορίας του Μεταξά και φτάνει στην κήρυξη του πολέμου χωρίς καλά καλά να το καταλάβουμε, με μερικές πεταχτές αναφορές. Επειδή παράλληλα με αυτό το βιβλίο διάβασα και το "Μέσα στις φλόγες" (που είναι πρακτικά το ίδιο μυθιστόρημα, αλλά διασκευασμένο για παιδιά) νομίζω πως στο "Μέσα στις φλόγες" το κλείσιμο είναι πιο καλά δουλεμένο ενώ σταματάει λίγο μετά την μικρασιατική καταστροφή και τον ερχομό των προσφύγων στην Ελλάδα.

Πρόκειται, τελικά, για ένα βιβλίο που αναλαμβάνει ένα δύσκολο έργο - να ανατρέξει μέσα από τη μυθιστορηματική αφήγηση σχεδόν 25 χρόνια ιστορίας - και τα καταφέρνει πολύ καλά.

[Gülsen Bakırhan · Rating 4 out of 5]

Düzeltisi çok iyi olmayan bir Türkçe çeviriden okudum. Noktalama işaretleri doğru yerlerde kullanılmamıştı, cümle yapıları doğru değildi vesaire. Ancak buna rağmen hikayenin gücünü ve yazarın yeteneğini keşfetmek hiç zor olmadı. Çok güçlü bir kitap, tavsiye ederim.

[Antonio Papadourakis · Rating 4 out of 5]

Μυθιστόρημα με στοιχεία αυτοβιογραφίας. Η αστική οικογένεια Μάγη που διατηρεί ένα εργοστάσιο σαπωνοποιίας στο Αϊδίνιο της Μικράς Ασίας, το 1919 με την απόβαση του ελληνικού στρατού μετακομίζει στη Σμύρνη και το 1922 καταφεύγει στον Πειραιά.
Πολύ όμορφα γραμμένο, αν και νομίζω ότι είναι το 1ο της βιβλίο. Αλλά υπάρχει ένα αιφνίδιο τέλος (με υποτιθέμενη αφορμή την έναρξη του Β' Παγκόσμιου πολέμου) που αφήνει ανολοκλήρωτη την ιστορία...
"Κι οι ζωντανοί, δεν το πιστεύανε, μόνο άπλωναν τα χέρια τους στο κορμί τους και το ψάχνανε, για να βεβαιωθούνε πως δεν ήταν βρικόλακες. Και ψάχναν και για την ψυχή τους, να δουν αν ήταν στη θέση της. Μ' αυτή ήταν άφαντη. Είχε μείνει πίσω στην πατρίδα, κοντά στους αγαπημένους νεκρούς και τους αιχμαλώτους, κοντά στα σπιτάκια, στα χωράφια, στις δουλειές και στα καζάντια..."
"Αυτό που ξέραμε ως τότε σαν ανθρώπινη αξιοπρέπεια, διπλώθηκε στον προσφυγικό μπόγο. Μείναν μόνο οι χοντρές ανάγκες της ζωής, τυραννικές, απαίσιες."
"Αυτοί οι Μεγάλοι και οι τρανοί στρατηγοί μας στείλανε στη Μικρασία ν' αστυνομεύσουμε τα συμφέροντα τους και μας δώσανε 'ελευθερία δράσεως' μόνο και μόνο για να πιέσουνε τους Τούρκους στις διαπραγματεύσεις και να τους αποσπάσουνε όσο περισσότερα μπορούσαν. Και μόλις τα βόλεψαν, κλοτσιά στους ένδοξους Έλληνες!"

[Αλέξης Γυφτοδήμος · Rating 4 out of 5]

Το βιβλίο αποτελείται από 2 μέρη: το πρώτο μας περιγράφει την καταστροφή στο Αϊδίνι και τη Σμύρνη με το γνωστό προσωπικό ύφος της Διδώς, είναι έξοχο και του δίνω ανεπιφύλακτα 5. Το δεύτερο μέρος σαν να είναι γραμμένο από άλλον συγγραφέα. Στρατευμένος, εν πολλοίς ξύλινος κομματικός λόγος. Μεγάλη έκταση πιάνει η εξιδανίκευση και αγιοποίηση της μικρής αδερφής Νιόβης, δηλαδή της Έλλης Παππά. Τι συνέβει; Διάβασα το βιβλίο από τις "Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις" που τυπώθηκαν στο εξωτερικό, νομίζω Βουκουρέστι ή Βουδαπέστη. Στα βιβλία της Σάσας Τσακίρη και της Λένας Διβάνη για τη Διδώ διάβασα ότι μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου αφαίρεσε η Διδώ πάνω από 100 σελίδες από το δεύτερο μέρος. Αμφιβάλλω αν η έκδοση που διάβασα είναι ό,τι έγραψε η Διδώ. Μάλλον πρέπει να διαβάσω μια ελληνική έκδοση για να δω τι γίνεται.

[Georgette Nanou · Rating 4 out of 5]

https://georgette60.blogspot.com/2025...

Αφηγηματικό μυθιστόρημα από την συγγραφέα Διδώ Σωτηρίου όπου υπάρχουν και αυτοβιογραφικά στοιχεία την περίοδο πριν την καταστροφή της Σμύρνης μέχρι και την ποσφυγιά.Λαογραφικά και ιστορικά στοιχεία υπάρχουν και αναδεικνύει γεγονότα με προσωπική φόρτιση θεωρώ ενώ συγχρόνως είναι ουδέτερη στα εθνικιστικά.Πολύ ωραία γλώσσα με γλαφυρό ύφος και λυρισμό με συγκλονιστικές περιγραφές εκείνης της εποχής της Ελληνικής Ιστορίας αφήνοντας στις μετέπειτα γενιές τις εμπειρίες και τις αλήθειες τους.Κοινωνικές και ανθρώπινες σχέσεις με την καθημερινότητα τους και τα οποιαδήποτε προβλήματα τους είτε ευχάριστα είτε δυσάρεστα.Ένα βιβλίο γεμάτο συναισθήματα και ειδικά για τους προγόνους τους.

[Eleni Plagioti · Rating 5 out of 5]

Πολύ ωραίος λόγος και τρόπος γραφής! Πρόκειται για την αφήγηση των περιπετειών μιας οικογένειας από τη Μικρά Ασία πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή έως την έναρξη του ΒΠΠ. Μου άρεσε πολύ ο τρόπος με τον οποίο αποτυπώνονται ο πόνος και οι κακουχίες που βιώνουν οι άνθρωποι σε καιρό πολέμου...

[Eleonora Stampoli · Rating 4 out of 5]

"Κι όπως ξεμάκραινε νόμιζα πως έπαιρνε μαζί της όλη την παλιά μας ζωή, όλα τα νήματα που έδεναν την οικογένεια, όλα τα παραμύθια και μαζί ένα κομμάτι αγάπης καθάριας, αγνής και ζέστης, σαν το φως του ηλίου."

[Malta · Rating 5 out of 5]

I got very emotional when I read this book. The main character becomes your friend while you watch her growing up

[Dannydiel · Rating 4 out of 5]

Συγκινητικό, δεν αργει να σε συνεπάρει.

[Màri · Rating 3 out of 5]

Όμορφο βιβλιο. Η εξιστόρηση της ζωής των ανθρώπων εν μέσω Μικρασιατικής καταστροφής, οι δυσκολίες που περνούσαν και οι σκέψεις τους σε ταξιδεύουν σε εκείνη την εποχή σε μια άλλη κανονικότητα.

[Stavros · Rating 3 out of 5]

Ευχάριστο ανάγνωσμα. Ιστορικά καλύπτει το διάστημα 1918-1941 (Α' Παγκόσμιο, Μικρασιατική καταστροφή, Β' Παγκόσμιο). Το πρώτος μέρος καλύπτει τη ζωή, ήθη και έθιμα του ελληνισμού της Μικράς Ασίας, το δεύτερο την μετακίνηση και αποκατάσταση των προσφύγων στην Ελλάδα. Σπουδαίας σημασίας τα κεφάλαια που αναφέρονται στην υποδοχή των Ελλήνων-προσφύγων από τους γηγενείς. Άξιος ο παραλληλισμός (αν και για αλλοεθνείς) με τα σημερινά γεγονότα σε κάποια νησιά του Αιγαίου.

[Mistress of the Bleeding Sorrow · Rating 1 out of 5]

Σκέτη απογοήτευση το βιβλίο. Το μόνο ενδιαφέρον σημείο ήταν οι περιγραφές από τη Μικρασιατική καταστροφή, αλλά καταλαμβάνουν ένα πολύ μικρό μέρος της αφήγησης. Η συγγραφέας προτίμησε να επικεντρωθεί στα γκομενικά και στα οικογενειακά προβλήματα του κάθε μέλους της οικογένειας, αλλά προσωπικά, δε θα μπορούσα να αδιαφορήσω περισσότερο, καθώς κανένας από τους χαρακτήρες δε μου εμπνέει ιδιαίτερη συμπάθεια.

[Des Orf · Rating 4 out of 5]

Amazing

[Christina · Rating 5 out of 5]

Αριστούργημα.

[George · Rating 3 out of 5]

Quite naive with lots of characters that aren't portrayed successfully.

[Baris Balcioglu · Rating 2 out of 5]

Benden selâm söyle kadar güzel değildi. Aydın'da geçiyordu sanki, bir iki sahne kalmış aklımda.