'Signora Vandemberg! Zij was de allermooiste vrouw van de wereld, een Hollandse...' met dit citaat uit 'Il sogno del leone in cantina', Federico Fellini's allerlaatste meters film, begint Arthur Japins nieuwe roman. Niettegenstaande de mededeling voor in het boek dat de roman het product van de verbeelding van de auteur is, bestaan er veel overeenkomsten tussen Fellini en de bejaarde regisseur Snaporaz, een van de hoofdpersonen in Japins nieuwe boek.
Ik had kunnen weten dat een boek waarin de excentrieke Italiaanse filmregisseur Fellini – die hier Snaporaz wordt genoemd – aan het woord komt en een groot deel van de verhaallijn bepaalt, erg theatraal zou zijn. En dat blijkt ook. De roman mag dan wel hoofdzakelijk gaan over de ambigue relatie tussen twee Nederlandse acteurs, Gala en Maxim, het zijn de monologen van deze pseudo-Fellini/Snaporaz, zijn omgang met het koppel en nog een paar andere extravagante figuren die maken dat dit verhaal voortdurend heen en weer zwalpt en sommige scenes wel erg dik worden aangezet. Bij wijlen deed het boek me trouwens erg denken aan “De ontdekking van de hemel” van Mulisch, en dat niet alleen vanwege de Romeinse setting (die herkenbaarheid is erg leuk trouwens, als je de stad een beetje kent): ook het korte hoofdstukje waarin Snaporaz zijn filosofie van de vooruitgang uiteen zet getuigt van Mulischiaanse pretentie. Een beetje té, dus, voor mij, al bevat de roman erg aardige passages, zeker over de subtiele omgang tussen Gala en Maxim.
Als ik eerdere recensies van dit boek lees, zie ik dat veel mensen het wat te theatraal vinden. Theatraal is het zeker, maar té theatraal? Absoluut niet. Het boek gaat verdorie over een filmmaker en twee jonge acteurs die met een hoofd vol dromen naar Rome trekken, de stad van de liefde. Als het niet theatraal was geweest had het boek niet geklopt. Japin schetst de scenes in het boek prachtig, en weet ook stereotypes levendig en boeiend te schrijven. Zoals het moment dat Gala ongestoord door de regen loopt, terwijl alle Italianen angstvallig onder afdakjes schuilen. "Nederlanders zijn geboren met hun voeten in het water." Natúúrlijk vinden wij regen ook vervelend. Maar films werken door stereotypes en clichés, en Japin speelt daar slim op in. Toegegeven, de personages zijn niet altijd even goed uitgediept (met name Gala), maar dat wordt ruimschoots goedgemaakt door de geniale manier waarop de scenes neergezet worden. Als je dit boek leest, zie, ruik, proef, en voel je Rome. Daarbij wordt je nog eens meegezogen in de bitterzoete melancholiek van het vergaan van de tijd, terwijl alles tegelijkertijd hetzelfde blijft. Het heet niet voor niets de eeuwige stad. Al met al zou ik 'm iedere (stiekeme) romanticus aanraden.
Theatraal en onwaarschijnlijk verhaal zonder boeiende lijn maar met (karakter)eigenschappen van personages waaraan ik me voornamelijk ergerde: ongeloofwaardige zorgzaamheid van Maxim, doorgeschoten bezetenheid van Gala, zelfzuchtige passie van de ik-persoon.
Ik snapte de betekenis van alles niet altijd, en ik geloof ook niet dat ik het einde helemaal snap, maar het had iets tragisch en iets moois. En wat een mooie zinnen af en toe, waar je echt even blijft hangen.
Daarom lees ik Japin zo graag: hij zet met een groot inlevingsvermogen zulke intrigerende hoofdpersonen neer! Een bijzondere compositie en een origineel perspectief.
This is a novel of young love, but it is also an engaging philosophical treatise on the power of imagination. Similar to Japin's last two novels (The Two Hearts of Kwasi Boachi and In Lucia's Eyes), this is a work of historical fiction. Incorporating elements of his autobiography into the fabric of the narrative, Japin (fictionalized here as the character Maxim) details the dissolution of Maxim's relationship with a young actress, Gala, via a love triangle with the famed Italian director Federico Fellini, whom Japin here refers to as Snaporaz. Japin's innovative approach is to advance the story of Maxim and Gala within the narrated memory of Snaporaz, interleaving the tales of each man's romance with Gala in a cinematic fashion. The reader is immediately drawn into a narrative wherein a great tale of young adults mixes with Snaporaz's philosophical appreciation for a broadening vision of the arts. VERDICT Japin successfully delivers a heartbreaking description of that most elusive, complicated, and yet rewarding of human relationships--true love. Although this is evocative of the film Synecdoche, New York, Japin's storytelling is more lucid than Charlie Kaufman's.
Niet zijn allersterkste werk, maar wel heel mooi. Geschreven in die heerlijke Japin-taal: eenvoudig en tegelijkertijd ontzettend rijk. Met interessante personages in een knap verhaal. Heel graag gelezen.
Het duurde even tot dit boek me gegrepen had, ik heb het een paar keer weggelegd. Toen het me eenmaal had, heb ik het ook bijna in één ruk uitgelezen. Hoewel het boek inmiddels zestien jaar oud is, is het weer erg actueel, door de #metoo verhalen.
Theatraal, pompeus, grotesk en toch breekbaar ontroerend. Droom of werkelijkheid, filosofische kaleidoscoop. Het boek omvat alles (of niets). Arthur Japin is een meester en dit boek een meesterwerk.
Meerdere keren op het punt gestaan om het boek niet uit te lezen, maar toch volgehouden. Hier en daar leest het aardig door, maar soms is het ook echt te vaag en onduidelijk. Ben blij dat het uit is.
Een boek dat nooit verveelt, elke keer dat ik het lees, haal ik er weer nieuwe details uit. Het duurde even voor ik het perspectief en de symboliek snapte maar dat maakt het alleen maar beter!
Ik houd van Japin’s barokke schrijfstijl, maar dit x had ik wel veel moeite met de personages, die werden maar niet echt, ms was dit ook zijn bedoeling, het was tenslotte een Fellini-context.
Ging dus helemaal niet over een leeuw. Echt helemaal niks. Echt geschreven door een man. En echt Nederlandse literatuur op het gebied van te veel woorden, te veel rare sex en te weinig boeiend verhaal.