Adolescence of day first lily of joy The ancient myrtle flutters its flag The breasts of skylarks shall open to the light And a song shall hover in mid-air Sowing the golden barley of fire To the five winds
Setting free a terrestrial beauty
— — —
Oh how beautiful you are With the new earth you ache for From the root to the summit of shadows Amid nets of eucalyptus trees With half the sky in your eyes And the the other half in eyes you love
Oh how beautiful you are As you awaken the mill of winds And lean your nest to the left That so much love might not go lost That not even one shadow may complain To the Greek butterfly-girl you inflamed
— — —
Always the small star you and I the dark ship at night Always the small harbor you and I the lantern placed to the right The wet splashwall and the glittering of oars High up in the house with its bowers of marigold The bound rose bushes and the water growing cold Always the stone statue you and always I its lengthening shadow The leaning window shutter you and I the wind that opens it on the meadow Because I love you and in loving you divert The coin that is always you for I am the adoration that converts
Γραμμένο μέσα στην επταετία της Χούντας, ο Ήλιος ο Ηλιάτορας θα μπορούσε να συμβολίζει την ελπίδα για την Ελλάδα που, παρά τις δυσκολίες, τα βάσανα και τους αναστεναγμούς, θα καταφέρει να ξανασταθεί στα πόδια της. "Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας
Given that I don't share any of the sentiments that drive forth the poem, about Greece and its glorified life force - the Sun - and the historical socio-political struggles, still the verse was out there... A case then of respecting a different kind of excellence from my own preferences. And was there an awful lot of occult symbolism in there or just me?
ترجمهی فؤاد نظیری، با عنوان"پنجرههایی به فصل پنجم سال" از نشر ثالث رو خوندم.
شروع یکی از شعرها:
من زندگانی خود را بدین دوردست کشاندم بدین جایگاهی که همواره در جوار دریا جوانی بر فراز صخرهها سینه در سینه در برابر باد میجنگد جایی که شاید فقط مردی بدان جا رود که هیچ چیز نیست جز یک مرد که لحظههای سبز فامش را با سرما رؤیاهای شنواییاش را با آبها و افسوسهایش را با بالها جمع میبندد آه، زندگانی کودکی که مردی خواهد شد وقتی که آفتاب در جوار دریا به او میآموزد تا رو به سوی جایی نفس کشد که سایهی مرغ دریایی زوال مییابد. ...
I won't go anywhere do you hear me Either no one alone or both of us together do you hear me This flower of the thunderstorm do you hear me And of love We have plucked once and forever do you hear me And it can never blossom in any other way do you hear me In any other earth on any other star do you hear me That soul does not exist that air does not exist That we have ourselves once touched do you hear me
And no gardener was ever so lucky in times past do you hear me
After so many winters and so many harsh winds do you hear me As to make one flower sprout but only we do you hear me In the middle of the sea Out of love's longing alone do you hear me Have we raised an entire island do you hear me With cavern s and coves and flowering cliffs Listen-listen Who is talking to the waters who is weeping-do you hear Who is trying to find the other who is shouting-do you hear It's I who is talking, it's I who is weeping do you hear me I love you I love you do you hear me.
I usually have several books of poetry in a stack by my chair that I read from each evening and randomly select which to read depending on my mood. I think this is a good indicator of how much I enjoy the books, by how long its been in the pile, because the ones I really like I end up reading in one sitting while others linger for a while. This book has been in the pile for a couple of months so that indicates it wasn't a favorite. According to the introduction Elytis was very concerned with structure and shape of his stanzas in the number and similarity of line length. The following short snippet is an example of his work:
Like a switch man at the rails it shall be Fate's intent To shunt the lines of our palm elsewhere And time for a moment will consent
How else, since men do love each other?
Our feelings then shall be acted out by the sky And innocence shall smite the world With the sharpness of dark death when I
Shall mourn the sun and mourn all future years And we not here, and I shall sing of other things that disappear If these are true
The Mediterranean with all its splendor dwells in these poems..the enchanted Greek islands..pine and cypress forests..olive groves and orange blossoms, the sea and its boats, mountains, hills and fields of wheat..here the Gods and Godesses are still alive, and verse is music, colour, frangrance and memory..
I have mapped out an island in Paradise That looks like you and a house by the seaside
With a large bed and a small door I have cast a sound into the bottomless depths of the sea To look at myself each morning when I arise
And see the half of you passing over the watery floor As I weep for your other half in Paradise.
Η ποιητική συλλογή του Οδυσσέα Ελύτη που φέρει τον τίτλο 'Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας,' δημοσιεύθηκε στα 1971, εν τω μέσω της στρατιωτικής δικτατορίας ((1967-1974). Με την πάροδο των ετών, υπήρξαν και άλλες εκδόσεις, με την έκδοση του 1979, από τις εκδόσεις 'Ίκαρος,' να τοποθετεί στο εξώφυλλο, ακόμη και ως προμετωπίδα, έναν μεγάλου μεγέθους, ήλιο. Ως ιδιαίτερος όσο και εμπρόθετος συμβολισμός, ο ήλιος του εξωφύλλου τείνει προς την κατεύθυνση 'εικονοποίησης,' αφενός μεν του περιεχομένου της όλης συλλογής, και, αφετέρου των 'ειδικών' αξόνων που θέτει ο ποιητής. Εάν και ο 'Ήλιος ο Ηλιάτορας' δεν διαθέτει την ιστορικίζουσα υφή του 'Άξιον Εστί,' αλλά ούτε και το θεωρητικό υπόβαθρο (που εκφράζεται μέσω άμεσων και κοφτών ποιητικών στοχασμών) της 'Μαρίας Νεφέλης,' εν πρώτοις διακρίνεται από μία αφηγηματικά έντονο ρυθμό, που, εν προκειμένω, δύναται να συναρθρώσει και να προβάλλει το παιγνιώδες και ενίοτε ενθουσιώδες ύφος, διάστικτο και εμφανές και στη γλώσσα, με την δυνατότητα ίδιας συγκρότησης μίας οιονεί 'θεατρικής' σκηνής πάνω στην οποία παρελαύνουν οι βασικοί πρωταγωνιστές του ποιητικού έργου. Ο 'αφηγητής, ο 'ήλιος,' οι 'άνεμοι,' το 'κορίτσι,' ο 'χορός ανδρών,' ο 'χορός γυναικών' και οι 'τραγουδιστές.' Όλοι μαζί οι δρώντες λειτουργούν ως ένα συ��φωνικό σύνολο, διατηρώντας όμως την 'αυτονομία' τους, την δυνατότητα να προβάλλουν τις δικές τους αξιώσεις. Τα πρόσωπα του έργου δεν προσδιορίζουν ή αλλιώς, δεν λειτουργούν με τους όρους μίας 'αυτο-εκπληρούμενης προφητείας,' αλλά, αντιθέτως, κινούνται ποιητικά ευέλικτα, 'εδαφοποιούμενα' εντός παροντικού ιστορικού χρόνου αλλά και επιχειρώντας 'άλματα' εντός αυτού του ιστορικού χρόνου που είναι όπου και δια-φαίνεται το προσωπείο του ποιητή που προβαίνει σε εκτιμήσεις. Εάν ο 'ήλιος' στην συλλογή 'Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας,' δύναται να ενταχθεί στην Ελυτική ποιητική προβληματική, τότε η ιστορία λειτουργεί ως το φόντο επί του οποίου δρουν και νοηματοδοτούν καταστάσεις τα πρόσωπα της συλλογής. Έτσι, με αυτόν τον τρόπο, ενυπάρχει εντός του ποιητικού 'πράττειν' ένα διττό πρόσημο το οποίο και συμπεριλαμβάνει από τη μία πλευρά, την θεατρική δομή για την οποία έγινε λόγος και πιο πάνω, και, από την άλλη μεριά, την ιστορία ως προσίδιο πεδίο έκφρασης μαρτυριών. Αν και το παιγνιώδες ύφος παραμένει, αυτό δεν καθίσταται εμπόδιο ώστε να λάβουν χώρα προβληματισμοί που άπτονται της 'κοσμο-θεωρίας' του ποιητή, για τον οποίο ο ήλιος αναπαριστά σημειολογικά, το εγκάρσιο σημείο συνάντησης της επιθυμίας με την νοηματική πλαισίωση του γίγνεσθαι ως έχει. Σε αυτό το πλαίσιο ο ήλιος δεν ανταποδίδει, όσο αξιώνει την ανταπόδοση, προϋποτιθέμενο στο εάν και στο πως πράττεις, σε έναν υποκειμενικό ατομικισμό που όμως δεν κλείνει την πόρτα του στην ιδέα μίας συλλογικής πραγμάτωσης, ελληνικής αλλά και διεθνικής. Όπως επισημαίνει η Νάντια Στυλιανού στη συγκριτική μελέτη της για το φως στο έργο του Οδυσσέα Ελύτη και του Γάλλου ποιητή Ρενέ Σαρ, "το φως στον Ελύτη δίνει πρόσβαση στη διαφάνεια, που είναι το χάρισμα να βλέπεις μέσω της επιφάνειας των πραγμάτων, ένα είδος ορατότητας, η ικανότητα να συνενώνεις το φυσικό με το πνευματικό τοπίο σε μια τέλεια ενότητα." Η Ελυτική ποιητική, στον 'Ήλιο τον Ηλιάτορα' προσδίδει στον Ήλιο' όρους ομολογίας, συνυφαίνοντας τον με μία 'ελληνικότητα' που διαρκεί. Ο 'Ήλιος' στο οιονεί θεατρικό παίγνιο είναι αυτός που ομολογεί: "Όμορφη και παράξενη πατρίδα Ωσάν αυτή που μου' λάχε δεν είδα Ρίχνει να πιάσει ψάρια πιάνει φτερωτά Στήνει στη γη καράβι κήπο στα νερά Κλαίει φιλεί το χώμα ξενιτεύεται Μένει στους πέντε δρόμους αντρειεύεται Κάνει να πάρει πέτρα τήνε παρατά Κάνει να τη σκαλίσει βγάνει θάματα Μπαίνει σ' ένα βαρκάκι πιάνει ωκεανούς Ξεσηκωμούς γυρεύει θέλει τύραννους (σ.σ: υπόνοια για την στρατιωτική δικτατορία) Πέντε μεγάλους βγάνει πάνω τους βαρεί Να λείψουν απ' τη μέση τους δοξολογεί." Ο 'Ήλιος' δεν υπέχει θέση και ρόλο αρχέγονου και δυναμικού (ίδια 'δυναμολογία) 'Προμηθέα,' όσο προχωρά στην έγκληση του ελληνικού χώρου και χρόνου, διαμορφώνοντας την διαλεκτική των αντιθέσεων που προσδίδουν υπόσταση σε ό,τι ποιητικά-Ελυτική αναγνωρίζεται ως 'Ελληνικότητα,' σημαίνοντας παράλληλα στιγμές ελληνικής 'διχόνοιας,' εκεί όπου το πεδίο διευρύνεται τόσο όσο να συμπεριλάβει ή αλλιώς, να ενσωματώσει στιγμές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Αυτό το παίγνιο για τον ποιητή δεν παύει να είναι 'γοητευτικό.' Παράλληλα, εντός αυτού του φόντου, αυτού του συμβολικού και μη, ταξιδιού, αναδεικνύονται οι συνδηλώσεις σχηματοποίησης του ελληνικού στοιχείο σε αρχιτεκτονικές κατασκευές, από "καμπαναριά" έως "στέγες," η έγκληση της γλώσσας ως μοτίβου που παραγάγει 'κανόνα' μέσω των απευθύνσεων της, η έννοια της ομορφιάς που παραπέμπει στο σώμα όσο και στο χώρο (αναλογία κοριτσιού/σπιτιών), η αίσθηση της 'θυματοποίησης' που ενσκήπτει λόγω της γεωγραφικής θέσης της Ελλάδος, θέση που συγγενεύει με την θέση που εκφράζει ο Τιμ Μάρσαλ, τονίζοντας το γεγονός ό,τι η Ελλάδα είναι χώρα "αιχμάλωτη της γεωγραφίας." "Εμείς ψωμί δεν έχουμε και τέτοια δεν κατέχουμε. Χρόνους πολλούς μας πολεμάν κι ανάσα δεν επήραμαν,'' αναφέρει ο 'χορός γυναικών.' Ο 'ήλιος' καθίσταται ή αλλιώς, εσωτερικεύει τα 'κύτταρα' της ιστορικής, ελληνικής μνήμης, αφήνοντας να διαρρεύσει η αίσθηση της 'αφοβίας' όσο και αυτής της 'καθοδήγησης' που επανεπινοεί την κουλτούρα της μάχης. Ο 'Ήλιος' είναι αρχή όσο και 'αξία.' "Κι έχουμε στο κατάρτι μας βιγλάτορα παντοτινό τον Ήλιο τον Ηλιάτορα!"
Under the sun, the woman mourns. Her son a mindless morning dies, her brother maskless lies, her husband hidden cries, her country quietly abides. Under the golden sun—so dark it blinds