در این گزیده، بیش از 50 شعر از مجموعههای منتشر شدهی شاعر عرضه شده و در آغاز نیز شعر تقدیمی «بروسان» به شاعر آمده است. شعرهای: «مرا ببخش خیابان بلندم» از کتاب «رفتار تشنگی» (1355)، «در مهتابی دنیا» (1363)، «خاکستر و بانو» (1365)، «جشن ناپیدا» (1367)، «قصیدهی لبخند چاک چاک» (1369)، «چتر سوراخ» (1369)، «اشعاری برای تو که هرگز نخواهی شنید» (1369)، «نتهایی برای بلبل چوبی» (1379)، «53 ترانهی عاشقانه» (1383)، «باغبان جهنم» (1383)، «ملاح خیابانها» (1386) و «22 مرثیه در تیرماه» انتخاب شده است
(Shams Langeroody) محمد شمس لنگرودی (زاده ۲۶ آبان ۱۳۲۹) شاعر معاصر ایرانی و از اعضای کانون نویسندگان ایران است. او فرزند آیت الله جعفر شمس لنگرودی است که مدت ۲۵ سال امامت جمعه لنگرود را بر عهده داشت. وی استاد دانشگاه بوده و تاریخ هنر درس میدهد.
روز با كلمات روشن حرف مى زند عصر با كلمات مبهم شب سخنى نمى گويد حكم مى كند. • نابيناى تو ام نزديك تر بيا فقط به خط بريل مى توانم كه تو را بخوانم، نزديك تر بيا كه معنى زندگى را بدانم. • مى خواستم جهان را به قواره ى رؤياهايم درآرم رؤياهايم به قواره ى دنيا در آمد. • پس اين فرشتگان به چه كارى مشغولند كه مثل پرندگان راست راست مى چرخند در هوا سر ماه حقوقشان را مى گيرند. پس اين فرشتگان به چه كارى مشغولند كه مرگ تو را نديدند كاش پر و بالشان در آتش آفتاب تير بسوزد ما با زغالشان شعار خيابانى بنويسيم. پس اين فرشتگان پير شده جز جاسوسى ما به چه كار بدِ ديگرى مشغولند كه فرياد ما به گوش كسى نمى رسد.
باران ببار ببار و خيابان ها را غرق كن بر سر اين چهار راه در انتظار نوحيم . باران ببار و تنگ حوصلگي مكن آب ، اگر از سر نگذشته باشد كشتي نوح نخواهد رسيد . نوح خواهد آمد و كبوترش را بر ميدان ها و اداره هاي دفن شده در توفان رها خواهد كرد تا بر نك بانك ها بنشيند و از رستگاري خبر آورد . قدري شتاب كن باران ببين دلال هاي چوب چه گونه بر هر سويي مي دوند و عرق مي ريزند باران ببار و خيابان ها را غرق كن و فقط لامپ ها را نپوشان كه چهره ي نوح را ببينيم ما از جماعت كشتي فقط ابليس را مي شناسيم .
نامم را فراموش کرده ام کبریت بزن دستم را از یاد برده ام
به زندانی شبیه ام که راه فرارش لو رفته باشد انقدر شلوغ ام که می خواهم همه را بر خودم بشورانم به خودم که فکر می کنم چون چاقویی به مرگ نزدیک ام
رضا بروسان ____________________________________________________________ تو نخواهی آمد و شعر داستان پرنده ای است که پرواز را دوست دارد و بالی ندارد. ____________________________________________________________ در سایه ی چاقو سنجاقک خواب رفته است با رویای دو باز جوان در پرهایش ____________________________________________________________ باد بوی تنش را در اتاق تهی می چرخاند ____________________________________________________________ و سیب طعم بهشت را در کهکشان ساده ی پوستش حفظ کرده است ____________________________________________________________ ای کاش نام را چون پیراهن خیسی می شد از تن بیرون کشید و به گوشه ای پرت کرد ای کاش نام را در حفره ی دیواری می شد نهان کرد اما نام به چهره ی آدمی درمی آید با انسان رشد می کند چهره ی آدمی را می پوشد و خود انسان می شود ____________________________________________________________ تو دیگر نیستی انار شکستهیی که خاطرههای خونینش تنها، بر دست و دهان میماند
تو دیگر نیستی مگر به صورت شعری در دهان و لمس سرانگشتهای تمام شدهات در دستهایمان
شگفت، لعلگونه، درخشان، پرداخت شده، آبگون انار دهان گشوده از این بیش نمیماند بر درخت ____________________________________________________________ دلم به بوي تو آغشته است سپيده دمان كلمات سرگردان بر ميخيرند و خوابالوده دهان مرا ميجويند تا از تو سخن بگويم
كجاي جهان رفتهئي
نشان قدم هايت چون دان پرندگان همه سوئي ريخته است باز نميگردي، ميدانم و شعر چون گنجشك بخار آلودي بر بام زمستاني به پاره يخي بدل خواهد شد. ____________________________________________________________ حکایت باران بی امان است این گونه که من دوستت می دارم شوریده وار و پریشان بر خزه ها و خیزاب ها به بیراهه و راهها تاختن بی تاب، بی قرار دریایی جستن و به سنگچین باغ بسته دری سر نهادن و تو را به یاد آوردن حکایت بارانی بی قرار است این گونه که من دوستت می دارم ____________________________________________________________ و می دانم سکوت فقط به خاطر من سقوط است اما من دلتنگ توام شعر می نویسم و واژه هایم را کنار می زنم که تو را ببینم ____________________________________________________________ می آیی و چون چاقویی روزم را به دو نیم می کنی نیمی، بهار هلهله زن، توفان های سرخوش نیمی که نیامده بودی هنوز و بوی نان کپک زده را می دهد ____________________________________________________________ روز یخ زده ام را در گرمای تنت آب کن ____________________________________________________________ سپاسگزارم درخت گلابی که به شکل دلم درآمدی چه تنها بودم ____________________________________________________________ سراسر نام ها را گشته ام و نام تو را پنهان کرده ام می دانم شبی تاریک در پی است و من به چراغ نامت محتاجم توفان هایی سر چهارراه ها ایستاده اند و انتظار مرا می کشند و من به زورق نامت محتاجم آفتاب را به سمت خانه ی تو گیج کرده ام گل آفتاب گردان وان گوک ____________________________________________________________ چه می گذرد در کتابم که درختان بریده می شوند کاغذ می شوند تا از تو سخن بگویم ____________________________________________________________ لبخندت را دیده ام که مرا متولد می کند بر کرانه ی بادها از من مجسمه ای از شن می سازد و به آب ها فرمان پراکندن می دهد
ای شکوفه ی خاموش در برف آخر اسفند ئر پیراهن نازکت گرمم کن ____________________________________________________________ به سرش زده باد نگاهش کنید! چگونه میان درخت ها می دود، و سرش را به پنجره ها می کوبد به سرش زده باد دستش را به دهان گنجشک ها گذاشته نمی گذارد سخنی بگویند آب حوضچه را به هم می ریزد فرصت نمی دهد که گلویش را ماه تر کند به سرش زده این برهنه ی گرمازده...
گفته بودم طوری بیایی که بوی تو را باد نشنود! دیوانه شده این پسر پیراهنت را به دهان گرفته کجا می برد! ____________________________________________________________ می خواستم ترانه یی باشم که بچه های دبستانی از بر کنند دریا که می شنود توفانش را پشتش پنهان کند و برگ های علف نت های به هم خوردن شان را از روی صدای من بنویسند.
می خواستم ترانه یی باشم که چشمه زمزمه ام کند ابشار باسنج و دهل بخواند.
اما ترانه یی غمگینم و دریا،غروب بچه هایش را جمع می کند که صدایم را نشنوند.
نت هایم را تمام نکرده چرا رهایم کردی ____________________________________________________________ دیر آمدی موسی دوره ی اعجاز ها گذشته عصایت را به چارلی چاپلین هدیه کن تا لااقل کمی بخندیم ____________________________________________________________ روز با کلمات روشن حرف می زند عصر با کلمات مبهم شب سخنی نمی گوید حکم می کند ____________________________________________________________ بازی تمام شد و تو را در بازی کشتند ____________________________________________________________ نابینای توام نزدیک تر بیا فقط به خط بریل می توانم که تو را بخوانم، نزدیک تر بیا که معنی زندگی را بدانم. ____________________________________________________________ می خواستم جهان را به قواره ی رویاهایم درآرم رویاهایم به قواره ی دنیا درآمد ____________________________________________________________ باران که فرو می بارد، می پرسی فروتر از این جایی هست آری انزوای عمیق تری، زخم های عمیق تری، صبر عمیق تری ____________________________________________________________
دخترم سنت شان بود زنده به گورت کنند تو کشته شدی ملتی زنده به گور می شود. ببین که چه آرام سر بر بالش می گذارد او که پول مرگ تو را گرفته شام حلال می خورد. تو فقط ایستاد ه بودی و خوشدلانه نگاه می کردی که به خانه ات بر گردی اما دیگر اتاق کوچک خود را نخواهی دید دخترم و خیل خیال های خوش آینده بر در و دیوارش پرپر می زنند. تو مثل مرغ حلالی به دام افتادی مرغی حیران که مضطربانه چهره ی صیادش را جستجو می کند تو به دام افتادی همچون خوشه ی انگوری که لگدکوب شد و بدل به شراب حرام می شود. کیانند اینان پنهان بر پنجره ها، بام ها کیانند اینان در تاریکی که با صدای پرنده ی خانگی پارس می کنند. کشتندت دخترم کشتندت تا یک تن کم شود اما تو چگونه این همه تکثیر می شوی. آه ندای عزیز من گل سرخی که بر گلوی تو روییده بود باز شد گسترده شد و نقشه ی ایران را در ترنم گلبرگ هایش فرو پوشانید و اینانی که ندا داده اند بلبلانند میلیون ها تن که گرد گلی نشسته و نام تو را می خوانند. یعنی ممکن است صداشان را که برای تو آواز می خوانند نشنوی یعنی پنجره ات را بستند که صدای پیروزی خود را هم نشنوی ببین که چه آرام سر بر بالش می گذارد او که صید حلال می خورد ___________________________________________________________