Những đứa con rải rác trên đường

by Hồ Anh Thái

Một tiểu thuyết bằng 3 truyện dài. Những trang đầu tiên là chuyện du học vô cùng thời sự. Khiến lập tức có thể thu hút tất cả những bậc cha mẹ nếu có quan tâm đến tương lai của con cái. Và dường như là đương nhiên, sau đó, rải rác, là những bất hạnh bí mật của từng gia đình bắt nguồn từ hạnh phúc của người khác mà không phải ai cũng không biết.
Nhưng đây không phải là cuốn sách viết về chuyện gia đình. Dù là chuyện dẫn theo cuộc đời của nhân vật vốn làm lái xe trong thời chiến và cả trong thời bình.

352 pages, Hardcover

First published July 1, 2014

About the author

Tiểu sử

Hồ Anh Thái sinh ngày 18 tháng 10 năm 1960 tại Hà Nội. Nguyên quán ông ở Nghệ An. Ông theo học bậc Đại học ngành Quan hệ Quốc tế. Sau khi tốt nghiệp, ông tham gia viết báo và làm công tác ngoại giao ở nhiều quốc gia Âu - Mỹ, đặc biệt là Ấn Độ. Giỏi ngoại ngữ, ông là một nhà ngoại giao, nhà nghiên cứu Ấn Độ, giảng viên. Hiện nay ông là Tiến sĩ ngành Văn hóa phương Đông, công tác tại Bộ Ngoại giao Việt Nam.

Sự nghiệp văn chương

Khởi nghiệp viết văn, Hồ Anh Thái nổi lên như một hiện tượng, với giọng văn trẻ trung, tươi mới, về đời sống thanh niên, sinh viên với những cuộc phiêu lưu, những khát khao khám phá đời sống. Những tác phẩm tiêu biểu của ông thời gian này được biết đến là "Trong sương hồng hiện ra", "Người và xe chạy dưới ánh trăng", "Người đàn bà trên đảo", truyện ngắn "Món tái dê", "Chàng trai ở bến đợi xe"...
Đầu những năm 1990, sau nhiều năm nghiên cứu và làm việc ở nhiều nước Âu - Mỹ, đặc biệt là 6 năm tại Ấn Độ, ông trở lại trên văn đàn với những chùm truyện ngắn độc đáo, hài hước mà thâm trầm về Ấn Độ: "Người đứng một chân", "Người Ấn", 'Tiếng thở dài qua rừng kim tước", "Cuộc đổi chác"...
Từ năm 2000, ông có những tác phẩm được đánh giá cao và gây tranh luận như "Cõi người rung chuông tận thế", "Tự sự 265 ngày", "Bốn lối vào nhà cười", "Mười lẻ một đêm"... Cũng trong năm 2000, ông được bầu là chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội.
Năm 2007, ông trở lại với đề tài Ấn Độ bằng tiểu thuyết "Đức Phật, nàng Savitri và tôi". Đây là cuốn tiểu thuyết đầu tiên của văn học Việt Nam tái hiện chân dung Đức Phật thông qua một cốt truyện hấp dẫn, một văn phong giản dị, một đa cấu trúc có hiệu quả mở rộng chiều kích không gian và thời gian. Sách của ông thường được phát hành với số lượng lớn và đã được dịch ra hơn 10 ngôn ngữ, trong đó có tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Thụy Điển...

Tác phẩm

Các tác phẩm:[2]
Chàng trai ở bến đợi xe (1985)
Phía sau vòm trời (1986)
Vẫn chưa tới mùa đông (1986)
Người và xe chạy dưới ánh trăng (1987)
Người đàn bà trên đảo (1988)
Những cuộc kiếm tìm (1988)
Mai phục trong đêm hè (1989)
Trong sương hồng hiện ra (1990)
Mảnh vỡ của đàn ông (1993)
Người đứng một chân (1995)
Lũ con hoang (1995)
Tiếng thở dài qua rừng kim tước (1998)
Họ trở thành nhân vật của tôi (2000)
Tự sự 265 ngày (2001)
Cõi người rung chuông tận thế (2002)
Bốn lối vào nhà cười (2005)
Đức Phật, nàng Sivitri và tôi
Mười lẻ một đêm (2006)
Namaskar! Xin chào Ấn Độ (2008)
Hướng nào Hà Nội cũng sông (2009)
SBC là săn bắt chuột (2011)

Giải thưởng

Giải thưởng truyện ngắn 1983-1984 của báo Văn nghệ (truyện Chàng trai ở bến đợi xe).
Giải thưởng văn xuôi 1986-1990. của Hội Nhà văn Việt Nam và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (tiểu thuyết Người và xe chạy dưới ánh trăng).
Giải thưởng văn học 1995 của Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Việt Nam (tập truyện ngắn Người đứng một chân). [2]

Nhận định

Hồ Anh Thái đã góp phần tạo nên một động hình ngôn ngữ mới và giọng điệu văn xuôi khác hẳn so với văn xuôi 1945-1975. Thông điệp của Hồ Anh Thái mang đến không hiện ra lộ liễu mà toát lên từ tình th

Reviews

[Mã Phong · Rating 3 out of 5]

Cuốn này đến với mình trong một hoàn cảnh mà mình chưa bao giờ nghĩ đến. Trong một lần đến trung tâm sách cũ của NXB Trẻ (thực tế là trước đó mình có một số vấn đề với NXB Kim Đồng, có phần hơi bực cách làm việc của họ, nên mới tìm mua sách của Trẻ để giải tỏa, vả lại mình cũng có nghe đến trung tâm sách cũ này rồi nhưng lần đó mới đến), khi thấy mình loay hoay lựa sách thì một bạn nam đeo kính còn khá trẻ bắt chuyện với mình và giới thiệu cho mình vài cuốn của Trẻ mà bạn đó thấy hay. Trước đây khi chọn mua sách, toàn là mình tự chọn, hầu như các bạn nhân viên chưa khi nào tư vấn giới thiệu sách cho mình, nên việc được bạn đó giới thiệu sách mình thấy rất thú vị, bỏ qua chuyện gu đọc khác nhau, mình cảm thấy việc giới thiệu sách cho khách là điều mà các bạn nhân viên khi làm ở nhà sách nên làm, chứ không đơn thuần chỉ là tính tiền cho khách.

Bạn đó giới thiệu cho mình khoảng 5 - 6 đầu sách. Mình chọn cuốn này vì mình biết NXB Trẻ xuất bản nhiều sách của bác Thái, nhưng tên tuổi của bác hầu như ít thấy được nhắc đến trong cộng đồng đọc sách, nên mình cũng muốn thử đọc một cuốn xem sao, được Trẻ xuất bản nhiều sách thì chắc hẳn sách cũng không thể nào dở được.

Khi mình đọc khoảng 100 trang đầu, mình như kiểu: "Sách như vầy mà được xuất bản hả trời?". Ý mình là, cách hành văn của bác Thái rất đặc biệt, kha khá chỗ thậm chí thô thiển (thô bỉ) khiến mình đọc thấy không thiện cảm mấy, cứ thấy nó rời rạc và vô duyên thế nào. Đọc được khoảng nửa truyện, khi mình bắt đầu quen với văn phong của bác thì mình lại thấy truyện đọc khá được, thú vị, hài hước, và cái sự hài hước này không phải kiểu hài nhảm nhí mà đôi chỗ thấy nó rất thâm thúy.

Mình thích truyện đầu tiên nhất, bựa hết chỗ nói. Truyện giữa khi ông Kễnh còn lái xe lúc trẻ đọc cũng khá được, về sau bắt đầu lồng những vấn đề về công việc làm ăn vào rồi nên tuy vẫn đọc được nhưng không cuốn hút như trước. Phần truyện cuối cùng làm mình không thích nhất, cảm giác như bác có một ý tưởng thú vị, triển khai nó khá tốt từ đầu đến phần đầu của truyện cuối cùng, nhưng phần sau bị đuối. Bác ôm đồm nhiều thứ quá, để diễn biến của phần truyện này có phần vội vàng, và cái kết, thiệt tình là mình không hiểu cái kết, đọc xong vừa thấy nó vô duyên, vừa thấy hụt hẫng.

Công nhận là cuốn này đọc giải trí rất tốt, hơn 400 trang nhưng đọc khá nhanh, cũng không phải ghi nhớ quá nhiều chi tiết. Ngay khi gấp sách lại, mình nghĩ truyện này chỉ xứng đáng nhận 2,5 sao, mà phần nhiều là do cái kết. Nhưng do là truyện đầu của bác mà mình đọc, lại là văn học Việt Nam nữa nên quyết định cho hẳn 3 sao tròn luôn. Như mình đã nói, cách hành văn của bác cực kỳ đặc biệt, cuốn này là cuốn kỳ cục nhất mà trước giờ mình từng đọc, còn kỳ cục hơn cả Bắt trẻ đồng xanh. Cái kết của nó dở, dở thiệt, dở kinh khủng, nhưng dở theo một cách rất đặc biệt mà nó khiến mình muốn sau này sẽ phải đọc lại nó ít nhất một lần nữa.

*Phần sau đây tiết lộ cốt truyện chính của 3 câu chuyện trong sách, mình ghi lại để sau này đọc lại nắm bắt được cốt truyện trước khi đọc thôi

Có ai như mình, khi đọc tựa truyện là nghĩ ngay tới mấy thằng cha sở khanh lên giường với người ta xong quất ngựa truy phong để lại một bầy con khắp mọi miền đất nước, chứ không phải kể về ba cuộc đời những người con của quê hương, kể về nghị lực sống của họ, và bằng cách nào đó cuộc đời của họ lại gắn kết với nhau, không vậy trời? Và khi đọc truyện thì mình thấy nội dung đúng là như mình đã nghĩ thiệt, đầu óc mình đúng là quá đen tối rồi =_=.

1. Cậu ấm dai huyền dài bị thôi học ở một trường đại học ở châu Âu. Cậu bị trục xuất về Hà Nội nhưng vẫn yêu cầu bố chuyển tiền cho mình để đi "du học". Kết truyện bằng việc anh trăn - người giúp việc tại nơi cậu thuê trọ - và ông Kễnh - bố của cậu - biến mất không có tung tích.
2. Kể lại cuộc đời của ông Kễnh từ khi ông bắt đầu lái xe năm 17 tuổi đến cuộc sống hiện tại. Kết truyện bằng việc ông bỏ đi vào Sài Gòn khi bị cô người mẫu lôi kéo vào khoản nợ khổng lồ mà cô gây ra.
3. Ông Kễnh đi tìm kiếm thu gom những đứa con ông. Gã thoát hồn (anh trăn) đi tìm những người mà gã đã lấy cắp của họ.

Đánh giá: 3/5

[Tran Minh · Rating 3 out of 5]

Giọng văn vẫn tưng tửng như các cuốn khác của cùng tác giả (ví dụ như cuốn SBC). Tác giả đưa các nhân vật của mình đan xen như một tác phẩm hội họa lập thể của Picasso, có lồng ghép thêm các tình huống gây cười của xã hội hiện đại.
Tiếc là văn chương VN cũng chỉ dừng ở mức này (không thể viết hơn vì bị kiểm duyệt) nên tác phẩm tương tự sẽ không bao giờ được tầm cỡ cao (mặc dù chất liệu cuộc sống thì nhiều và đầy dẫy nhưng để nói lên sắc nét thì chắc là còn lâu).
Cũng chỉ dám cho tác phẩm này 3*.

[Kk Pham · Rating 3 out of 5]

Truyện đầu khá hay và ấn tượng. Giọng văn trào lộng hớm hỉnh với lại chơi chữ nhiều đọc rất vui. Tiếc là qua 2 truyện sau cảm giác tác giả bí ý tưởng dần vì nó không còn làm mình hứng khởi như lúc đọc truyện số 1.

[Len · Rating 5 out of 5]

hay quá ước gì sách dài thêm 1000 trang đào sâu vô một vài nhân vật nữa. bao nhiêu cũng đọc. :))

[Kiên Trần · Rating 3 out of 5]

3 'truyện' rành rọt, ít lắn léo hay cố tình đánh đố, đủ gây hứng thú để đọc một mạch dù nói thẳng ra thì câu chuyện đời của những nhân vật từ cậu ấm du học đến ông bố từ lính sang làm quan lớn đến các số phận khác thì đã quá quen thuộc, cộng thêm duyên cớ để thành chuyện kể ra cũng khó tin, chẳng phải kiểu khó tin - huyền thoại/huyền ảo, mà là kiểu chuyện 'điêu ơi là điêu', đặc biệt là phần 3; dĩ nhiên, phải nhờ những cái tình cờ khó tin đó mới nên chuyện/truyện, nhưng cảm giác nhoi nhói thường trực là tác giả lười, những trang kết thấy nhảm nhảm, bị xúc phạm sao đó. Sắp đặt kiểu Cõi người rung chuông tận thế còn khó chịu hơn nữa, tình cờ kiểu Mười lẻ một đêm duyên dáng hơn. Có thể tạm coi đây là một 'anthology' đời sống việt nam khoảng nửa sau thế kỉ 20.
Giọng văn khá hài hước ở nhiều chỗ, có những nhân vật để lại ấn tượng như ông thầy người úc (dù chính ra là ông tốt, nên đáng ra là mờ nhạt), cô đơn ca đồng bóng chết người, hay anh trăn ngủ cho quên sự đời, hay bà vợ kinh viện giá thú của ông Kễnh (dù mô tả 3 người này over-the-top khiến họ có phần biếm hoạ), nhưng ấn tượng thì vẫn.