Ιστορίες από ένα περασμένο μέλλον

by Μιχάλης Μακρόπουλος

Όλα τα διηγήματα αυτής της συλλογής, ακόμα κι αν φορούν το ένδυμα της "μελλοντικής ιστορίας", μιλούν για το τώρα, για το ήδη συντελεσμένο - είναι ιστορίες από ένα περασμένο μέλλον. Και βέβαια, στον πυρήνα τους βρίσκεται πάντα ο άνθρωπος· ο τρωτός, πάσχων άνθρωπος απέναντι στην αμείλικτη κυριαρχία της εικόνας, απέναντι σ' έναν ολέθριο πόλεμο, στην τυφλή, ωμή βία, στη βίωση του κόσμου ως παιδικού τραύματος, στο αίνιγμα της ανθρώπινης ταυτότητας.

Η γραφή του Μιχάλη Μακρόπουλου, με υπαρξιακό στοχασμό, απέριττη ποιητικότητα και εκφραστική λιτότητα, αγγίζει συναισθηματικά τον αναγνώστη και συνάμα αφυπνίζει τη σκέψη του.

Genres: Dystopia, Fiction, Short Stories, Greece, Science Fiction

200 pages, Paperback

First published December 1, 2022

About the author

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1965 και σπούδασε βιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έζησε εννέα χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Πλέον κατοικεί στη Λευκάδα με τη σύζυγό του και με τα δυο τους παιδιά, και περνά μεγάλα διαστήματα στο Δελβινάκι Πωγωνίου στην Ήπειρο. Εργάζεται ως μεταφραστής λογοτεχνίας από τα αγγλικά και τα γαλλικά.

Έχει εκδώσει βιβλία για ενήλικες καθώς και βιβλία για παιδιά.

Reviews

[Antonis · Rating 5 out of 5]

Ο Μιχάλης Μακρόπουλος μετά από μια σειρά από επιτυχημένες νουβέλες που κινούνται -φαινομενικά τουλάχιστον- μεταξύ δυστοπίας και επιστημονικής φαντασίας (Μαύρο Νερό, Θάλασσα, Άρης), επιστρέφει με μια συλλογή διηγημάτων (+μια μικρή νουβέλα) σε αυτόν τον γνώριμο για τον ίδιο χώρο. Αυτή τη φορά, ο λόγος του είναι ακόμη πιο πυκνός, αφαιρετικός, υπανικτικός, σχεδόν κρυπτικός σε κάποια σημεία, και το δυστοπικό-εικοτολογικό πλαίσιο γίνεται ακόμη πιο φανερά μια απλή αφορμή για να μιλήσει η κάθε ιστορία για θέματα που αγγίζουν την ουσία της ανθρώπινης κατάστασης: ταυτότητα, έρωτας, μοναξιά, αποξένωση, θάνατος, ζωή.

Διαβάζεται και απολαμβάνεται αργά.

Θα ακολουθήσει σύντομα εκτενέστερη κριτική μου.

[Nasia · Rating 4 out of 5]

"Για το μέλλον μπορεί κανείς να μιλήσει μόνο στον αόριστο."
"Για το μέλλον μπορεί κανείς να μιλήσει μόνο στον αόριστο και στον ενεστώτα".

Τελικά για το μέλλον μπορεί κανείς να μιλήσει είτε στον αόριστο είτε στον ενεστώτα, γιατί το μέλλον είναι ήδη τώρα και δεν θα μπορούσε να γίνει πιο ξεκάθαρο από την συλλογή διηγημάτων αυτή.
Ίσως το πιο εμποτισμένο με τεχνολογικούς όρους βιβλίο του Μακρόπουλου που τελικά, όμως, μιλάει για τα ανθρώπινα πάθη με έναν βαθύ και οικείο τρόπο.
Ένοιωσα πως τα διηγήματα όλα λάμβαναν χώρα στο ίδιο δυστοπικό μέλλον, στον ίδιο δυστοπικό τόπο, ενώ τα κείμενα γράφτηκαν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές όπως μας λέει ο ίδιος ο συγγραφέας και κατά καιρούς έχουν δημοσιευθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά. Στο μυαλό μου, όμως, κάθε ιστορία συνδεόταν νοηματικά με την προηγούμενη και ερχόταν κάπως σαν να ήθελε να ενώσει τα κομμάτια του πάζλ για το πώς φαντάζεται ο συγγραφέας το μέλλον της ανθρώπινης κοινωνίας.
Θεώρησα όλα τα κονσεπτ επιστημονικής φαντασίας που παρουσιάστηκαν ένα προς ένα πολύ ενδιαφέροντα, με ιδέες που υπάρχουν ήδη στο τραπέζι ως plan B της ανθρωπότητας να παίρνουν εδώ σάρκα και οστά.
Δεν μπορώ παρά να θαυμάσω για ακόμα μια φορά την μαεστρία με την οποία ο Μακρόπουλος κινείται σε τόσο δυστοπικά λημέρια αλλά τα παρουσιάζει ως κάτι καθημερινό.
Προσωπικό αγαπημένο διήγημα είναι, φυσικά, το "Ισμαήλ" και θεωρώ πως το βιβλίο δεν θα μπορούσε να κλείσει καλύτερα.

"Ό,τι δεν καταλαβαίνεις σε τρώει, και θα'ταν καλύτερα να μην ήξερες ότι υπάρχει, να μην το'χες δει ποτέ"

[foteini_dl · Rating 4 out of 5]

[4.5*]
Ξέρεις τι είναι (ίσως) το πιο τρομακτικό με το δυστοπικό μέλλον; Ότι πιστεύεις ότι είναι κάτι μακρινό, που δεν θα το ζήσεις, αλλά είναι ήδη εδώ. Και αυτό φαίνεται σε τούτη εδώ τη συλλογή.

Ενώ η (ψυχρή) τεχνολογία εχει έντονη παρουσία, τα διηγήματα έχουν στο κέντρο του εσένα, εμένα, όλους εμάς που (λέμε ότι) είμαστε άνθρωποι. Ευαισθησία και κατανόηση του ανθρώπου είναι για μένα τα δύο χαρακτηριστικά του Μακρόπουλου -και ευτυχώς είναι και τα δύο εδώ.

Σε μια περίοδο όπου κάνουμε μάλλον παράλληλους μονολόγους -και όχι διαλόγους-, με προβλημάτισε αυτό το "Οι λέξεις δεν είχαν σημασία, ήταν απλά λόγια". Γυρνώντας τις σελίδες, διαβάζω "Είχα μια σύντροφο, όμως ήμασταν ο ένας για τον άλλον απλώς ένα ζεστό σώμα κάποιες νύχτες που δεν έπαυαν έτσι κι αλλιώς να είναι μοναχικές". Ένα μολύβι (ή ένα πληκτρολόγιο) είναι και αυτό ένα μαχαίρι.

Λένε ότι μια καλή ιστορία πρέπει να έχει μια αρχή που θα αρπάξει την προσοχή του άλλου σε ελάχιστα δευτερόλεπτα. Δεν διαφωνώ, και μπράβο σε όσους το κάνουν. Θαυμάζω, όμως, και τους ανθρώπους που κλείνουν δυνατά μια ιστορία, με το τέλος να σου μένει χαραγμένο στο μυαλό. Ε, ένας από αυτούς είναι ο Μακρόπουλος.

Υγ: Άντε να πιστέψεις ότι το Stalker (βλ. εξώφυλλο) δεν έχει γυριστεί στα Λιπάσματα της Δραπετσώνας.

[Christos T. (book__yourself) · Rating 4 out of 5]

Ένα ακόμη ωραίο ταξίδι τελείωσε με τον αγαπητό μου Μακρόπουλο. Μια ακόμη δυστοπία στον κόσμο αυτού του συγγραφέα την οποία λάτρεψα (όχι τόσο όσο τα υπόλοιπα).
Ο Μακρόπουλος μας καλεί να αναλογιστούμε αυτό το μέλλον που πλάθουμε σαν ανθρωπότητα, το μετά δηλαδή, που θα έρθει μετά από τις καταστροφές που προκαλούμε γύρω μας. Αυτό το μετά που μοιάζει αρκετά με το πριν. Σαν να μην άλλαξε τίποτα, απλώς μια σύμβαση επιβίωσης με τη ζωή.
Για αυτό ίσως και φαίνεται τόσο περασμένο αυτό το μέλλον.

[Zizeloni · Rating 5 out of 5]

Εννιά διηγήματα με διαφόρων ειδών δυστοπιες, τις οποίες πρέπει μόνος σου να καταλάβεις, άλλες πιο sci-fi, άλλες σε ένα κόσμο σχεδόν χωρίς τίποτα. Παντού καταστροφή (λειψυδρία, ζεστή, έλλειψη τροφής, έλλειψη δικαιωμάτων), παντού άνθρωποι να συνεχίζουν να ζουν. Πολλά μπράβο στο συγγραφέα. Θέλω κι άλλο τέτοιο βιβλίο!

[Georgina · Rating 4 out of 5]

Δεν αναρωτιέμαι πια πώς το κάνει. Πώς καταφέρνει να αφηγηθεί τόσο ζωντανά, επίκαιρα, θλιβερά και γαλήνια ταυτόχρονα. Ο Μακρόπουλος μπορεί να γράφει για την πιο σκοτεινή ιστορία που υπάρχει σε ένα μέλλον που πέρασε και θα ξαναπεράσει πολλές φορές και είναι σαν να με προετοιμάζει για το επικείμενο κακό κι εγώ βυθίζομαι στη θλίψη των γεγονότων αλλά γνωρίζω πως υπάρχει και μια άλλη διαδρομή που εκείνος σχημάτισε στο μυαλό μου και αυτό, αυτό μου δίνει ελπίδα.

Κάνει κάτι πολύ ενδιαφέρον: επιλέγει συνειδητά μια παροντική ανθρώπινη τραγωδία -φτώχεια, απληστία, βία, κακοποίηση, τραύμα- και την τοποθετεί σε ένα δυστοπικό μέλλον, ή μάλλον σε πολλά, οπότε η τραγωδία του τώρα συνδυάζεται με την τραγωδία του αύριο: αλματώδη τεχνολογική ανάπτυξη και απερίσκεπτη χρήση της, ακραία περιβαλλοντικά φαινόμενα, διαχωρισμός πληθυσμών, αποικίες σε νέους πλανήτες, ό,τι μπορεί να αγγίξει ο νους και να το μετατρέψει σύντομα σε κάτι αληθινό.

Φυσικά, αναπόφευκτα, στο κέντρο όλων τοποθετεί πάντα τον άνθρωπο. Πώς διαλύεται και πώς επουλώνεται, πώς αναζητάει ανθρώπινη επαφή για να μην ξεχάσει ποιος ήταν πριν - ή πως την αποφεύγει γιατί τον πλήγωσε ανεπανόρθωτα, πώς κρατιέται από τις αναμνήσεις ώστε η νέα πραγματικότητα να γίνεται λιγάκι πιο υποφερτή.

Κανένα μέλλον δε θα είναι άγνωστο ή ευτυχές, όλα θα κρατάνε αρκετό απ’ το παρόν αλλά τουλάχιστον θα έχουμε το ένα το άλλο για να απαλύνουμε τις πληγές μας και να μην ξεχάσουμε ποια είμασταν κάποτε, αυτό προσπαθεί να μας πει ο Μακρόπουλος. Δεν κάνει λάθος.

[Maria · Rating 5 out of 5]

Homo homini lupus.

Ζοφερό αλλά πολύ δυνατό το (μάλλον) τελευταίο ανάγνωσμα του 2022.

[Μαρία Γεωργίου · Rating 5 out of 5]

Με αυτά το βιβλίο ξαναβρήκα τον αγαπημένο συγγραφέα του Μαύρου Νερού. Με μια γλώσσα από μόνη της εσωτερική, ζεστή, ανθρώπινη, συναντούμε ήρωες σε υποθετικούς πλανήτες και υποθετικούς χρόνους, αφού πια θα έχει καταστραφεί ο πολιτισμός που ξέρουμε κι οι άνθρωποι θ αναζητούν από την αρχή τρόπους επιβίωσης, τρόπους να σχετίζονται με τον κόσμο τους, να καταλάβουν τον Θεό, τον εαυτό τους, το πέρασμα του χρόνου, το θαύμα της ζωής. Τι υπέροχο βιβλίο.

[Leonidas Moumouris]

Τον Μακρόπουλο τον εκτιμώ βαθιά. Είναι τόσο ανθρώπινος στις ιστορίες του και προσωπικά μου έχει χαρίσει πολύ δυνατές στιγμές.
Εδώ εάν εξαιρέσω το πρώτο διήγημα το Συνφουντ, έπειτα φεύγει αλλού λιγότερο και αλλού περισσότερο βαδίζοντας πιο πολύ στην επιστημονική φαντασία παρά στο σύνηθες δυστοπικό του περιβάλλον. Και ίσως γι αυτό από ένα σημείο και μετά κουράστηκα.
Εδώ θα είμαι και πάλι και θα περιμένω την επόμενη δουλειά του.
Έτσι κι αλλιώς είναι από τους αγαπημένους μου.

[Tasos · Rating 4 out of 5]

Όταν είχα ποστάρει τη «Θάλασσα», είχα γράψει ότι θέλω κάποτε να δοκιμαστεί ο Μακρόπουλος σε ένα μυθιστόρημα μεγαλύτερης έκτασης από τις νουβέλες του που τόσο έχω αγαπήσει. Κάπως ειρωνικά, στο «Ιστορίες από ένα περασμένο μέλλον» η φόρμα είναι ακόμα μικρότερη. Εννιά μικρές ιστορίες απαρτίζουν το νέο του βιβλίο, άλλες ολιγοσέλιδες, άλλες πιο εκτενείς, όλες όμως στο γνώριμο πλέον ύφος του συγγραφέα και όλες δυστοπικές, τοποθετημένες σε ένα μέλλον στο οποίο έχει συντελεστεί μία κάποιας μορφής καταστροφή και η ανθρωπότητα προχωρά λαβωμένη σε ένα αβέβαιο μέλλον. Όπως είναι πάντα καταδικασμένη να κάνει.

Αυτό που μου αρέσει στον Μακρόπουλο από την πρώτη στιγμή που έπεσε βιβλίο του στα χέρια μου είναι οι εκλεκτές διακειμενικές του αναφορές που πηγάζουν κυρίως από το χώρο του κινηματογράφου. Η βασική (και εμφανής ήδη από το «Μαύρο Νερό») είναι ο Ταρκόφσκι, του οποίου το Στάλκερ κοσμεί και το εξώφυλλο των Ιστοριών. Ο λυρισμός και η δύναμη των εικόνων που πλάθει ο συγγραφέας μέσα από τις λέξεις παραπέμπουν ευθέως στα αριστουργήματα του Ρώσου σκηνοθέτη χωρίς να τα αντιγράφουν, αλλά περισσότερο εφορμούν και οι δύο από το παρεξηγημένο είδος της επιστημονικής φαντασίας για τα μιλήσουν για διαχρονικά υπαρξιακά ζητήματα της ανθρώπινης συνθήκης.

Εδώ υπάρχουν επίσης παραπομπές στον Κρόνενμπεργκ και στον Μπέργκμαν, οι οποίες συντελούν στη δημιουργία μιας ενιαίας ζοφερής ατμόσφαιρας που διαπερνά όλες τις επιμέρους ιστορίες. Όμως το έργο του Μακρόπουλου παραμένει αυτόφωτο και ξεχωριστό. Η ανάγκη για κάτι περισσότερο από την απλή επιβίωση ως η κινητήρια δύναμη πίσω από τη δημιουργία ιστοριών, μύθων και θρησκειών, ο αιώνιος φόβος του θανάτου και το αντιστάθμισμα της ανθρώπινης επαφής που νοηματοδοτεί το σύντομο πέρασμα από έναν κόσμο που φιλοδοξούμε διαρκώς να επεκτείνουμε, η ύβρις της ανεξέλεγκτης τεχνολογικής προόδου είναι οι θεματικές μέσα από τις οποίες ο συγγραφέας αποκαλύπτει στον αναγνώστη μια αλλόκοτη ομορφιά.

Θα επιμείνω ότι πρέπει κάποτε ο Μακρόπουλος να πάρει περισσότερο χρόνο για να παραδώσει κάτι μεγαλύτερο, αλλά δεν μπορώ να μη χαίρομαι που κάθε χρόνο έχουμε κάτι δικό του να διαβάζουμε.

[Μακης Περδικοματης · Rating 5 out of 5]

Τα πιο αγαπημένα μου διηγήματα σε αυτό το βιβλίο είναι το Συνφουντ, το Ντμίτρι και το Ισμαήλ.

Κάθε φορά με συγκινεί ιδιαίτερα ο τρόπος που Μακρόπουλος συνδυάζει την απλή, λαϊκή αλλά και ταυτόχρονα ποιητική γλώσσα, ζωγραφίζοντας με αυτήν μπροστά στα μάτια μας οικία τοπία από τα νησιά και τα βουνά της Ελλάδας, με μια αίσθηση από Blade Runner και Solaris.

Στο ιστορίες από ένα περασμένο μέλλον αισθάνομαι ότι αυτό που κυριαρχεί είναι η ανάγκη μας για επιστροφή σε ένα χώρο οικείο και ασφαλή (δεν ξέρω αν παίζει ρόλο το ότι γράφτηκε νομίζω μέσα στην περίοδο της καραντίνας)
Τα περισσότερα διηγήματα διατρέχονται από το φόβο μη χάσουμε την υλικότητα των σχέσεων μας με τους άλλους και με τον εαυτό μας. Μη χάσουμε την φθαρτότητα ή ακόμα και τη θνητότητα μας. Μη χάσουμε το μέτρημα του χρόνου, που κάνει ζεστή ακόμα και την πιο πικρή στιγμή της ζωής μας.

Ειδικά στο Ισμαήλ μου αρεσαν οι πινελιές από το Μoby Dick, την Οδύσσεια του διαστήματος του Kιούμπρικ και την Περσόνα του Μπέργκμαν.

[Crazytourists_books · Rating 4 out of 5]

Κλασικός ατμοσφαιρικό, σκοτεινός και κλειστοφοβικός Μακρόπουλος.
Ιστορίες τοποθετημένες στο (άραγε πόσο;) μακρινό μέλλον, που άλλοτε μοιάζουν απίθανες και άλλοτε εξαιρετικά (και ίσως αγχωτικά) πιθανές.
Εννοείται πως ξεχωρίζω κάποια από τα διηγήματα: "Συνφούντ", "Γιανγκσί-ντιέναο (τρεις σκηνές)", "Η φωτογράφος", ήταν τα καλύτερα για εμένα (χωρίς όμως τεράστια διαφορά από τα υπόλοιπα).
Πολύ δυνατή συλλογή!

[Sia K. · Rating 5 out of 5]

Ένα βιβλίο άριστο! Πολύ ώριμη πένα!
Ένα βιβλίο για έναν κόσμο τόσο απόκοσμο όσο και κοντινό.

Ποιοι είμαστε; Είμαστε αυτοί που πέρασαν και αυτοί που συμπορεύονται μαζί μας. Είμαστε εύπλαστοι και ευάλωτοι.

Συγχαρητήρια στον κ.Μακρόπουλο και ευχαριστώ για αυτή την αναγνωστική εμπειρία (που δεν με έχουν συνηθίσει οι Έλληνες συγγραφείς).

[Katerina Koltsida · Rating 4 out of 5]

Το τελευταίο βιβλίο του Μακρόπουλου, ΤΑ ΣΠΑΕΙ.

Καταπληκτικά διηγήματα, πρωτότυπα (το κατα δύναμη σε μια εποχή πληρη δυστοπικών ιστοριών), και με μεγάλη ποικιλία.

Η τελευταία νουβέλα αν και τιτλοφορείται ΙΣΜΑΗΛ και εμπνέεται από τον ομώνυμο ήρωα του Μελβιλ στο Μομπι Ντικ, εμενα μου φάνηκε και η ιστορία αλλα και τρόπος γραφής, ότι βαδίζει στα χνάρια του Λόντον.

[Kostas Kyriakopoulos · Rating 5 out of 5]

Μόνο η μοίρα και η λογοτεχνία, λένε, μπορεί να παίζει με το μέλλον. Ο Μιχάλης Μακρόπουλος έχει φτιάξει εννέα “Ιστορίες από ένα περασμένο μέλλον”. Η γνωστή οικονομία που κάνει στις λέξεις ο συγγγραφέας, απομακρύνει την εξάρτηση κάθε ιστορίας του από την πλοκή, την υπόθεση δηλαδή, αλλά την φέρνει πιο κοντά στην ουσία. Στη μεταφορά, στον παραβολικό λόγο. Δεν είναι η υπόθεση αυτό που απολαμβάνεις διαβάζοντας το βιβλίο του Μακροπούλου. Είναι οι στιγμές που οι άνθρωποι έχουν απλωμένη μπροστά τους ολόκληρη τη γνώση του χρόνου και της αμείλικτης δυστοπίας που κρύβει το πέρασμα του. Τοπία βροχερά, δύσκολα, ματωμένα, άνθρωποι φτιαγμένοι από ανταλλακτικά, συνθετικές τροφές φτιαγμένες από υλικό που δεν πάει ο σημερινός, παροντικός νους, μηχανές που κυριαρχούν εφιαλτικά, ταξίδια και μετακομίσεις σε άλλους πλανήτες, ταξίδια στη “σκοτεινή ύλη” της ζωής. Ο Μακρόπουλος στήνει έναν τεράστιο καθρέφτη και με τα μελλοντικά μάτια βλέπει το παρόν των “παλιών” ανθρώπων. Η γραφή του μοιάζει σαν να στήνει τις αναμνήσεις του μέλλοντος, όταν οι άνθρωποι δεν θα είναι αυτό που είναι σήμερα. Τα πατρογονικά συστατικά τους, πάντως, θα συνεχίσουν να είναι ο αέρας, τα δέντρα, το χώμα, η βροχή, οι μυρωδιές.

[George Makridakis · Rating 4 out of 5]

Εννιά διηγήματα από το μέλλον.
Τα περισσότερα δυστοπικά, σε κόσμους όπου οι άνθρωποι έχουν χάσει κατακτήσεις των τελευταίων αιώνων και έχουν επιστρέψει σε πιο απλές μορφές κοινωνικής ζωής, και άλλα με κεντρικό, black-mirror-esque, θέμα τις χρήσεις της τεχνολογίας με αμφιλεγόμενη επίδραση στον άνθρωπο.
Φυσικά η ζεστή γραφή του Μακρόπουλου, που αιχμαλωτίζει τον αναγνώστη από την πρώτη παράγραφο, είναι και εδώ παρούσα.

Σωστές επιλογές το Συνφουντ για το ξεκίνημα (δίνει τον τόνο) και το πολύ σκληρό Ισμαήλ για το τέλος.
Ξεχώρισα τα Ισμάηλ, Ντμίτρι, Φωτογράφο και Γιανγκσι-Ντιεναο, παρότι δεν θα μου έκανε εντύπωση αν κάποιος ανέφερε οποιοδήποτε από τα διηγήματα πρώτο - δεν υπάρχει ούτε ένα που να υστερεί.

[Dimitris Patriarcheas · Rating 4 out of 5]

Αν το blade runner γραφόταν από έλληνα δημιουργό, τότε θα έμοιαζε σαν ένα από τα διηγήματα του Μακρόπουλου. Ατελή, δυστοπικά και αρκετά απαισιόδοξα, με μια νουαρ αισθητική και cyber punk χροιά. Δεν μπορώ να το περιγράψω καλύτερα, αλλά αυτό το σύνολο διηγημάτων ή νουβελών σίγουρα σου μένει στο μυαλό για αρκετό καιρό μετά.

[Stauros Kallinikas · Rating 4 out of 5]

8

[Eva · Rating 4 out of 5]

Κράτησα τις "Ιστορίες" για μια άλλη στιγμή κι αυ��ή η στιγμή ήρθε στο τέλος Αυγούστου, όπου όλη η απελπισία για την οικολογική καταστροφή χτύπησε κόκκινο και το ζοφερό μέλλον διαγράφεται αδιαμφισβήτητο.
🌲🌲
Χρόνος παρών και χρόνος παρελθών
Ίσως και οι δύο παρόντες σε ένα χρόνο μέλλοντα
Κι ο μέλλων χρόνος έγκλειστος σε χρόνο παρελθόντα
🌲🌲
Ο κρίκος στον ιστό χτυπάει συνέχεια: ντιν ντιν ντιν
🌲🌲
Κατά τη γνώμη μου δεν μιλάμε όσο πρέπει για τη Φωτογράφο
🌲🌲

[Alexandros Zographakis · Rating 4 out of 5]

Το πιο αξιόπιστο οπισθόφυλλο του βιβλίου είναι η πρώτη σελίδα του. Όχι τ��ς εισαγωγής, αν υπάρχει· του βιβλίου που προτίθεσαι να αγοράσεις. Λέω «αξιόπιστο» και όχι «καλύτερο» γιατί όπως ίσως θα αντιλαμβάνεστε, και όπως γνωρίζουν καλά οι εκδότες, η πρώτη σελίδα του εκάστοτε βιβλίου δεν είναι πάντα ο καλύτερος κράχτης του. Δεν διαβάζω ποτέ τα οπισθόφυλλα, τουλάχιστον πριν αγοράσω το βιβλίο· διαβάζω την πρώτη σελίδα, και αργότερα, σε ανύποπτη στιγμή, όταν κάτι έχει αρχίσει να σχηματίζεται στην αίσθηση που μου προκαλεί το βιβλίο, διαβάζω το οπισθόφυλλο για να ανιχνεύσω αν υπάρχει κάποια ταύτιση. Οι ταυτίσεις, ευτυχώς, όταν το βιβλίο αξίζει, σπανίζουν.

Στο συγκεκριμένη συλλογή διηγημάτων το οπισθόφυλλο αδικεί το βιβλίο με παραπάνω από έναν τρόπους. «Όλα τα διηγήματα αυτής της συλλογής, ακόμα κι αν φορούν το ένδυμα της “μελλοντικής ιστορίας”, μιλούν για το τώρα, για το ήδη συντελεσμένο – είναι ιστορίες από ένα περασμένο μέλλον», διαβάζει κανείς στην πρώτη πρόταση. Πάντα απορώ ποιος γράφει τα οπισθόφυλλα· βλέπετε, δεν προτρέχω να τα αποδώσω στον συγγραφέα, αν και δυστυχώς δεν μπορώ να μην του αποδώσω ευθύνες αφού είναι εξαιρετικά απίθανο να μην τυγχάνουν της έγκρισής του. «Και βέβαια, στον πυρήνα τους βρίσκεται πάντα ο άνθρωπος· ο τρωτός, πάσχων άνθρωπος απέναντι στην αμείλικτη κυριαρχία της εικόνας, απέναντι σε έναν ολέθριο πόλεμο, στην τυφλή, ωμή βία, στη βίωση του κόσμου ως παιδικού τραύματος, στο αίνιγμα της ανθρώπινης ταυτότητας», διαβάζουμε στη συνέχεια. Τι κοινοτοπίες αφλογιστίας είναι αυτές; Αναλογιστείτε λίγο σε πόσα βιβλία θα ταίριαζαν αυτά τα λόγια! Τι γενόσημα κοινοτοπιών κοσμούν τα οπισθόφυλλά, χωρίς πολλές φορές υπόνοια αισθητηρίου απέναντι στο έργο του συγγραφέα. Παραθέτω την πρώτη σελίδα του βιβλίου, από το «Συνφούντ», για να αντιληφθείτε τι εννοώ:

«Έκανε να πλησιάσει στη θάλασσα κι ο Μαύρος τον γάβγισε. Ο Γκριγκόρε τραβήχτηκε, βαθουλώνοντας την άμμο με τις γαλότσες του και με τη μύτη του μπαστουνιού του. Ο αέρας τού ‘παιρνε τα μαλλιά, πότε σκεπάζοντας τη μικρή φαλάκρα στην κορυφή και πότε φανερώνοντάς την. Η παραλία ήταν έρημη – δεν μπορούσε να το δει, μα το ένιωθε. Είχε ξυριστεί προτού βγει, και τώρα τα μάγουλά του και το πιγούνι του από κάτω έτσουζαν με την αρμύρα. Για λίγο στάθηκε ακούγοντας να ντιντινίζει ο κρίκος στον ιστό στον έρημο πύργο του ναυαγοσώστη. Αφέθηκε στον ρυθμό, ντιν-ντιν, ντιν-ντιν-ντιν, ντιν-ντιν. Τα κουδουνίσματα ήταν σαν απλή γλώσσα, λες και του μιλούσε ο άνεμος με τη φωνή του μεταλλικού κρίκου πάνω στο μέταλλο του ιστού» (σ. 13).

Τα διηγήματα της συλλογής δεν «μιλούν για το τώρα» – αγνοήστε τις μελοδραματικές κορόνες στο οπισθόφυλλο. Τα διηγήματα της συλλογής μιλούν για μελλοντικές δυστοπίες σε ευφάνταστες παραλλαγές που μοιράζονται στοιχεία όπως το ταξίδι στον χρόνο (τη «χρονοϊατρική»), ή τα δύο φεγγάρια της γης (τη Σελήνη και την Ηώ), ή όπως διαβάζουμε στο τελευταίο και εκτενέστερο διήγημα, το «Ισμαήλ», την περίεργη ανάγκη: «[ε]κείνη την εποχή, πολύ κατοπινή από την τωρινή, οι άνθρωποι τρέφονταν με ιστορίες όπως εμείς τρεφόμαστε με το ψωμί, το τυρί, την ελιά. Μπορεί να είχαν ως και μέρες ολόκληρες να φάνε, και φυσικά αυτό τους πείραζε, γιατί πεινούσαν, όμως με τούτη την πείνα τα έβγαζαν πέρα. Ενώ η άλλη πείνα, που μονάχα οι ιστορίες τη χορταίνουν, τους έκανε να νιώθουν απορφανισμένοι· τη βίωναν σωματικά, σαν ένα στράγγισμα των σπλάχνων και στέρεμα της ζωής» (σ. 142).

πλήρες κείμενο: https://www.istos.gr/literature/revie...

[Christina Linardaki · Rating 5 out of 5]

Eνδόμυχα, όλοι περιμένουμε πως η ανθρωπότητα κάποια στιγμή θα κάνει την υπέρβαση, θα φέρει την έκπληξη, εκείνη τη σπίθα ή την πυρκαγιά που θα την οδηγήσουν σε ένα καλύτερο μέλλον. Όμως ο Μακρόπουλος με τις ιστορίες του μας λέει πως το μέλλον είναι απλά μια επανάληψη λαθών, βασάνων και εγκλημάτων – υπάρχει άραγε κάτι πιο ζοφερό από αυτό;
Εννέα είναι όλα κι όλα τα διηγήματα της συλλογής και η αίσθηση ή οι εικόνες που μένουν στον νου του αναγνώστη είναι καθηλωτικές: κόκκαλα που προβάλλουν από το ανορεξικό η το λιμοκτονημένο κορμί, η μοναξιά που σκάβει βαθιά στη σκέψη και την ψυχή, η ερήμωση, η ερειπωμένη ή εγκαταλελειμμένη γη, η εγκαρτέρηση των κάθε είδους βιασμών που μπορεί να υποστεί το ανθρώπινο σώμα, η απώλεια της γλώσσας που γίνεται αιτία δημιουργίας νέων παραδοχών για την πραγματικότητα, η απανθρωποποίηση σε συνθήκες ενίοτε πολυανθρωπίας, η ανάγκη του «μαζί», ο ψυχαναγκασμός της διορθωμένης εικόνας. Όλα βρίσκονται εδώ, ανατομημένα με κοφτερό νυστέρι.
Διαβάστε περισσότερα: https://stigmalogou.gr/i-peina-pou-mo...

[Κέλλυ Θεοδωρακοπούλου · Rating 3 out of 5]

Σίγουρα καλό, αλλά όχι όπως το περίμενα. Εξαιρετική γλώσσα και ύφος - επιτέλους επιστημονική φαντασία με ελληνικά όχι απλώς σωστά και με πλούσιο λεξιλόγιο, αλλά και από έναν συγγραφέα που δε σκέφτεται αγγλικά όταν γράφει ελληνικά (το οποίο έχει διαδοθεί τόσο, που σχεδόν έχει πάψει να θεωρείται λάθος). Διηγήματα πολύ ατμοσφαιρικά, αλλά απαισιόδοξα, σε κόσμους μελλοντικούς και παρηκμασμένους ή σε άλλους πλανήτες εξίσου αφιλόξενους. Μετράω ως μειονέκτημα το ότι, αν τα κρίνουμε αυστηρά, δεν έχουν και τόσο υπόθεση, δεν είναι και τόσο ξεκάθαρα σειρές γεγονότων που καταλήγουν σε ένα τέλος διαφορετικό από την αρχή, αλλά αρκούνται στο να στήσουν απλώς τον κόσμο, την ατμόσφαιρα, την απαισιόδοξη διάθεση. Και επίσης από την επιστημονική φαντασία περιμένω περισσότερες ιδέες, περισσότερη φαντασία. Αλλά γενικά να το διαβάσετε, θα ήταν αδικία να μην το προτείνω.

[Mountainroot · Rating 3 out of 5]

Μερικές μικρές ιστορίες αλλά αρκετών σελίδω ώστε να έχει νόημα η ιστορία και να σε βάλει πολύ καλά και στο κλίμα αλλά και στους χαρακτήρες.

Όλες ειναι δυστοπικές με μερικές από αυτές να έχουν να κάνουν καθαρά με την τενχνολογία στο μέλλο (τύπου black mirror).
Αρκετές από αυτές σε βάζουν να σκεφτείς ωραία ηθικά ζητήματα που με απασχολούσαν και αφού τελείωσα την ανάγνωση.

Κάποια από τα διηγήματα όμως ήταν μόνο περιγραφή μίας ζοφερής πραγματικότητας χωρίς να μας περνάει κάτι άλλο και περισσότερο ο κος Μακρόπουλος στηριχθηκε στις περιγραφές και στα συναισθήματα αλλά για εμένα αυτό από μόνο του δεν φτάνει. Εξ ου και γιατί παίρνει 3 απο εμένα.

Οπότε ένα σίγουρα καλογραμμένο βιβλίο με σκληρές αλήθειες και πόνο που όμως οι μισές από τις ιστορίες αν δεν είσαι τέρμα ρομαντικός θα σε ξενερώσουν λίγο.
Πάντως νομίζω ότι αξίζει σαν συνολική δουλειά. Δεν είναι ότι θα περάσεις άσχημα.

[Natasa · Rating 5 out of 5]

Δυστοπία και ένα μέλλον που σε άλλες ιστορίες έχει στοιχεία του παρόντος, με έναν τρόπο διεστραμμένο και παράλογο, και σε άλλες ιστορίες μοιάζει με πρωτόγονο παρελθόν...όλες οι ιστορίες εξαιρετικές, χωρίς σκαμπανεβάσματα (πράγμα που είναι σύνηθες και δυσάρεστο χαρακτηριστικό πολλών συλλογών με διηγήματα) και για μια ακόμα φορά ο Μακρόπουλος σαρκώνει τις πιο βαθιές μας ανησυχίες για το μέλλον, χωρίς να γίνεται μεμψίμοιρος ή γλυκανάλατος ή αφόρητα λυρικός. Λατρεμένη η ιστορία με τη "Φωτογράφο" γιατί είχα δει ντοκιμαντέρ με τη Φόσεν και χωρίς να ξέρω ότι αυτή ήταν η έμπνευση της ιστορίας του, τη σκεφτόμουν όσο τη διάβαζα. Για κάτι τέτοιες ερωτικές συμπτώσεις ζούμε οι φιλαναγνώστες.

[Spiros Γλύκας · Rating 4 out of 5]

Διαβάζοντας τα πρώτα διηγήματα αυτής της συλλογής που έγραψε ο Μιχάλης Μακρόπουλος, μου ήρθαν στο μυαλό συγγραφείς όπως ο Λεμ και ο Ντικ καθώς και το ‘Εμείς’ που διάβασα φέτος, του Ζαμιάτιν. Όλα τα διηγήματα στο ‘Ιστορίες από ένα περασμένο μέλλον ‘ είναι δυστοπίες, γραμμένες με ιδιαίτερη ευαισθησία αλλά και εφευρετικότητα. Οι ιδέες του Μακρόπουλου με κεντρικό άξονα τις ανθρώπινες σχέσεις, την πολυπλοκότητά τους καθώς και τη σημερινή τους ταυτότητα, δεν απέχουν πολύ από μια μελλοντική πραγματικότητα και ακριβώς αυτό το στοιχείο φέρνει τα κείμενα του συγγραφέα πιο κοντά στον αναγνώστη. Περισσότερα εδώ: https://spirosglykas.blogspot.com/202...

[Χρήστος Αζαριάδης · Rating 2 out of 5]

Ενώ είχα ενθουσιαστεί με την προοπτική του βιβλίου, βραβευμένο πόνημα βλέπεις, κρατικό βραβείο λογοτεχνίας, απογοητεύτηκα. Για τα δικά μου τα γούστα, πολλή πρόζα, πολλή λυρικότητα, πολύ πομπώδες.
Αποδεικνύεται, δυστυχώς, ότι η απόσταση ανάμεσα στους κριτικούς και τους αναγνώστες είναι μεγάλη.
Εν προκειμένω, έχουμε μια σειρά διηγημάτων που μετά το δεύτερο, αρχίζουν και επαναλαμβάνονται: ως δομή, ως αφήγηση, ως λογοτεχνικά σχήματα.
Υπερβολική ασάφεια και γενικότητα, που αν μιλούσαμε για ένα διήγημα, δεν θα ενοχλούσε. Αλλά σε όλα; Αυτό δεν μου επέτρεψε να ταυτιστώ, έστω να μπω στο πετσί, την κεντρική ιδέα.
Προσωπική μου γνώμη, βέβαια και απόλυτα σεβαστές οι απόψεις των υπολοίπων.

[Sofia · Rating 4 out of 5]

Πόσο έξοχα συνδυάζει ο Μακρόπουλος την επιστημονική φαντασία με την ανθρώπινη κατάσταση ! Οι ανυδροι η' βροχεροι δυστοπικοι του τόποι, σου θυμίζουν τα έργα του Λεμ και του Ταρκοφσκι αλλά και την άνυδρη, αποστερημενη ζωή, που ζει ο σύγχρονος άνθρωπος εγκλωβισμένος χωρίς φίλους και αγάπη, στις εχθρικές μπετονενιες μεγαλουπόλεις. Πόσο μοιάζουμε εμείς, οι άνθρωποι του σήμερα, με αυτούς τους ήρωες του μέλλοντος, του Συνφουντ, τη φωτογράφο, τον Ντμιτρι και τον Ισμαηλ!! Το Μέλλον είναι Τώρα και είναι δυστοπικό!

[Gulia · Rating 1 out of 5]

Γελοιοδέστατη πρόζα τύπου αρλεκιν (χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτο το φρικτά κοινότοπο χωρίου "βροχὴ ἔπεφτε ἀσταμάτητη γιὰ ἕναν μήνα, νύχτα μέρα, μὲ τὸν μονότονο ἦχο της χαυνωτικό, ἐνῶ ὑπόγεια, σὰν σκουλήκι, ἔτρωγε τὰ νεῦρα τῶν ἀνθρώπων ποὺ συνωστίζονταν στοὺς δρόμους, κλεισμένοι σὰν προνύμφες σὲ διάφανα ὁλόσωμα ἀδιάβροχα ποὺ κάλυπταν καὶ τὸ πρόσωπο".
Τα διηγήματα είναι αδιάφορα, χαοτικά και δεν προκαλούν κανένα ενδιαφέρον στον αναγνώστη. Ακατανοητη η έκδοσή τους.

[Varvara Nikolaidou · Rating 4 out of 5]

«Ο,τι δεν καταλαβαίνεις σε τρώει, και θα ‘ταν καλύτερα να μην ήξερες ότι υπάρχει, να μην το ‘χες δει ποτέ»

Ο Μακρόπουλος είναι εξαιρετικός στο να στήνει μικρά δυστοπικά σύμπαντα και να χρειάζεται μόνο λίγες σελίδες για να σε ταξιδέψει σ ένα μακρινό (;) μέλλον. Όπως και με όλες τις συλλογές διηγημάτων, κάποια είναι πιο δυνατά από άλλα όμως στη συγκεκριμένη τα θετικά υπερτερούν.

Αγαπημένες ιστορίες με τη σειρά που εμφανίζονται στο βιβλίο:
- Ντμίτρι
- Η φωτογράφος
- Ισμαήλ

[Nikos Dunno · Rating 5 out of 5]

Λιτός, μεστός, και must για τους λάτρεις της δυστοπίας! Έπρεπε να υπενθυμίζω συνέχεια στον εαυτό μου ότι ο συγγραφέας είναι Έλληνας. Δεν ξαναδιάβασα ποτέ κάτι εγχώριο με τόση φαντασία! Χαίρομαι που στο παρελθόν μου υπάρχει πλέον ο Μακρόπουλος και θα κυνηγήσω να βρίσκεται συνέχεια παρών και στο μέλλον μου!