Sander en de brug

by Sander Schimmelpenninck

In de tv-serie Sander en de kloof stelt Sander Schimmelpenninck de ongelijkheid in Nederland aan de kaak.

In dit boek beantwoordt hij de vraag die hij daarna uit alle hoeken kreeg: wat kunnen we eraan doen?

Genres: Nonfiction, Politics, Economics, Audiobook, Essays, 21st Century, Society

120 pages, Paperback

Published January 24, 2023

About the author

Sander Schimmelpenninck (1984) is journalist, columnist bij de Volkskrant en presentator van de Zelfspodcast. In de tv-serie Sander en de kloof stelde hij kansenongelijkheid aan de kaak, in zijn boek Sander en de brug (ruim 27.000 verkocht) deed hij voorstellen om daar iets aan te doen.

Reviews

[Sissy Zwienenberg · Rating 2 out of 5]

Ik heb Sander hoog zitten en zou bijna wel willen toegeven dat ik na m’n jeugdige ‘Jan Smit fan periode’ eindelijk weer een idool heb. Sander is geestig, gevat en heeft geen moeite om heilig huisjes omver te werpen. Ik vond ‘Sander en de kloof’ een mooi programma, ook eens de roep om een nieuw sociaal contract en gelijkere kansen vanuit de bevoorrechte ‘kant van de kloof’. Dat het onderwerp door Sander en het programma bre(e)de(re) aandacht krijgt juich ik alleen maar toe!

Helaas is Sander voor mij door dit ‘boek’ een beetje van z’n troon gevallen. Allereerst ‘boek’ tussen haakjes omdat je het met 1-2 uur leestijd en 100 pagina’s amper een boek kan noemen. Echter, kwaliteit boven kwantiteit, maar inhoudelijk viel het boek mij ook tegen. Voor dit pamflet is het noodzakelijk dat elke zin raak is en overbodige herhalingen worden vermeden. Iets wat Sander in z’n columns goed kan, maar hier helaas niet het geval is. Ook “het sommetje”, de financiële verantwoording aan het einde van ieder voorstel, mist diepgang en onderbouwing.

Sommige voorstellen zijn interessant en voor mij vernieuwend zoals het hervormen van het pensioenstelsel. Wel is het belangrijk om te weten dat alle voorstellen zijn gebaseerd op (Sander’s) geloof in de vrije markt en meritocratie, een flinke aanname dus.

Ik hoop van harte dat het boek een breed publiek gaat aanspreken want ik geloof dat velen, aan beide kanten van de kloof, een samenleving nastreven met een grotere kansengelijkheid. Als dit pamflet daar ook maar iets aan bijdraagt doet het wat mij betreft zijn werk. Echter bood het mij persoonlijk niet de inhoudelijke scherpte en diepgang die ik had gehoopt.

Tot slot, complimenten voor de Correspondent en hun samenwerking met de (online) bibliotheek. Heel fijn dat de boeken van de correspondent altijd zo snel beschikbaar zijn via de online bibliotheek.

[Martijn Van · Rating 1 out of 5]

Begrijp mij niet verkeerd. Ik vind Sander een sterke columnist, die ik graag lees. Aan dit boekje vertild hij zichzelf echter zo erg dat het een bewijs vormt dat niet iedere columnist ook een kenner dan wel goed schrijver is.

Grootste factor van dit falen is Sanders blinde vertrouwen in het kapitalisme en de meritocratie. Dit veroorzaakt zulke blinde vlekken dat het wel erg makkelijk gaten schieten in zijn betoog word. Zo maar twee voorbeelden.

Sander stelt voor iedereen op zijn 25e een jubelton te geven. De twee grootste (en enigste) maren die hij hierbij geeft zijn; 1. niet iedereen gunt rijken ook een extra ton. 2. Jonge mensen zullen dit geld (misschien wel) verkwisten. Dat het uitdelen van tonnen in een kapitalistisch systeem ook prijzen opdrijft vergeet Sander. Goed voorbeeld hiervan is hoe het schrappen van kostenkoper voor starters tot 30 jaar ervoor gezorgd heeft dat zij dit geld gebruikte om hogere bedragen te bieden waardoor de woningmarkt voor andere nog verder op slot schoot.

Dat Sander voorstander is van de meritocratie is iets wat zelfs een beetje viezig word. Want juist deze (door Micheal Sandel sterk beschreven) tirannie van verdienste zorgt ervoor dat Sander als BN'er nu erg veel aandacht voor zijn boekje weet te generen en op gesprek mag komen bij allerhande tv-programma's en politici. Dit terwijl andere schrijvers en wetenschappers de punten uit Sanders boekje vaak al eerder en beter beschreven hebben maar deze aandacht niet kregen. Dit is niet alleen oneerlijk, maar het feit dat Sander overal aan kan schuiven omdat hij Sander is zorgt ervoor dat er uiteindelijk minder aandacht voor de ideeën en meer voor de persoon is.

Ik las tot nu toe alle boeken van uitgeverij De Correspondent en vele columns van Sander, maar dit boekje is beide onwaardig.

[Roelienda Zevenbergen · Rating 4 out of 5]

Interessant boek dat nieuwe perspectieven bied en heilige huisjes omverwerpt. De rekensommetjes vond ik soms wat summier en konden verder uitgewerkt worden.

[Floris Jan · Rating 3 out of 5]

Prima voorstellen voor kansengelijkheid.

Drie punten:
- Belasting uit alle vormen van inkomen gelijk behandelen lijkt mij een goede stap. Mijn vraag is wel meteen: hoe gaan we dit doen in een systeem van vrij verkeer van kapitaal?
- Hoe harmoniseren we dit het beste met progressieve belasting op consumptie (zoals omschreven staat in ‘er is leven na de groei’)? Als we dan toch gaan hervormen, laten we dat maar meteen goed doen dan!
- Sander stapt zo makkelijk over artikel 23 heen. Naar mijn mening niet primair de oorzaak van al de segregatie die hij aanhaalt. Verder lijkt mij de middenschool als beginnend docent zo ontzettend lastig. Alle verschillende niveaus aanspreken en engageren in de derde klas is praktisch onmogelijk. Flexibeler op- en afstromen is een beter alternatief.

Over het algemeen: het doel is zeer goed en het boek is begrijpelijk geschreven.

PS: sowieso pro maatschappelijke dienstplicht!

[Kirsten Gorter · Rating 4 out of 5]

Goede uiteenzetting van belangrijke thema’s, verwoord op een prettige manier. Ik ben fan van Sander én zijn kritische blik.

[Juliska · Rating 5 out of 5]

Wederom zo'n parel van de Correspondent waarbij ik denk: dít zou de Tweede Kamer en consorten eens moeten lezen. Groot fan.

[Sara · Rating 3 out of 5]

(audioboek) een kort essay waarin Sander zijn stokpaardjes (o.a. verhoging erfbelasting, maatschappelijke dienstplicht, reorganiseren onderwijs etc.) nog eens op een rijtje zet. Ik ben fan van zijn ideeën, maar dit essay voelt meer als een verzameling columns. De diepgang / wetenschappelijke onderbouwing mist helaas.

[Patrickderaaff · Rating 4 out of 5]

Er is veel te zeggen voor het betoog van Sander en er valt veel op aan te merken. Het is belangrijk echter dat de discussie wel op gang komt en er iets grondig gaat veranderen in onze maatschappij. De onrust deze eeuw met boze kiezers die van de ene populistische partij naar de andere zwalken komt ook niet uit de lucht vallen. De ongelijkheid in ons land in stand houden moeten we niet willen en kunnen we ook gewoon aanpakken. En dat moeten we durven met zijn allen.

Sander wordt gemist op Twitter, gelukkig zijn er nog de columns in de Volkskrant en zijn programma's op tv, zoals Sander en de Kloof, waar dit boekje nauw mee verbonden is.

[Jochum · Rating 4 out of 5]

Verfrissend progressief liberaal geluid met 5 voorstellen die variëren van realistisch tot onmogelijk. Ondanks dat het niet allemaal even nauwkeurig is uitgedacht geeft het zeker stof tot nadenken.

[Max Feijen · Rating 3 out of 5]

Interessant boek dat stof geeft tot nadenken. Interessante voorstellen over hoe het eventueel beter en eerlijker kan in Nederland. Had wel wat verdere uitwerking kunnen gebruiken en wat meer uitleg om met duidelijk te maken voor iedereen.

[Thijs Rang · Rating 4 out of 5]

Sander is een vuile liberaal maar dit zijn 5 prima voorstellen voor een gelijker en eerlijker Nederland.

[Thomas · Rating 3 out of 5]

Interessante ideeën die aanzetten tot nadenken over hoe de maatschappij is ingericht en hoe deze ingericht kan zijn. Heel realistisch is het niet: Schimmelpenninck heeft zulke drastische ideeën dat daar niet snel de politieke wil voor te vinden zal zijn, maar daar is het boekje dan ook een pamflet voor.

[Martijn · Rating 4 out of 5]

Sander Schimmelpenninck zit vol met interessante ideeën over de hervorming van onze samenleving en weet zich ook goed te presenteren; zowel op TV, via podcasts als ook weer met dit boekje. Hierin maakt hij op een enthousiasmerende wijze duidelijk hoe we onze huidige samenleving in zijn ogen kunnen verbeteren. Hoewel er over zijn vijf voorstellen an sich natuurlijk veel te discussiëren valt, zullen zijn overkoepelende thema's (eerlijkere verdeling van de welvaart in ons land en het vergroten van de sociale cohesie tussen verschillende bevolkingsgroepen) vrijwel iedereen aanspreken. In wezen heeft Schimmelpenninck zijn eigen verkiezingsprogramma nu geschreven. Hoog tijd lijkt mij om de koe bij de horens te vatten en de Nederlandse politiek op te frissen met een actieve bijdrage. Sander for president! (Eh ja ik ben fan ;) )

[Julia]

In Sander en de Brug doet Sander Schimmelpennick vijf voorstellen voor een eerlijker Nederland. Het is een pamflet dat pleit voor een grootscheepse herverdeling van ons financiële kapitaal. De ideeën zijn zeker niet nieuw maar ik denk juist dat het goed is dat deze een keer gebracht worden door iemand van Schimmelpennicks statuur. Hij laat tevens duidelijk de kosten en baten zien van zijn voorstellen, en vooral hoe deze op elkaar inspelen. De ideeën zijn wat grof uitgewerkt en zullen uiteindelijk door nuancering wellicht uiteen vallen, maar ze tonen ambitie en zetten daarmee vooral aan tot nadenken.

[Juliette · Rating 3 out of 5]

Interessante ideeën die in detail zeker nog verder uitgewerkt zouden moeten worden, maar de boodschap is duidelijk: kansenongelijkheid is een steeds groter probleem, en ‘het collectief’ zou veel meer waardering en inzet moeten krijgen van de Nederlandse bevolking. Het boek gaat goed in op deze problematiek en verwerpt de meest voorkomende tegenargumenten. Of alles nou 100% goed onderbouwd is of niet, het zet in ieder geval toe tot nadenken. Een bevredigend vervolg van de tv-serie ‘Sander en de kloof’.

[Annelin Pesman · Rating 3 out of 5]

Goed boek om stil te staan bij kansengelijkheid en de impact op de samenleving. Ik weet niet of ik het eens ben met de voorstellen en zijn kijk op kapitalisme en kansen, maar dat hoeft natuurlijk ook niet ;). Wel wat van opgestoken en een paar leuke gesprekken over gevoerd.

[Ruut Willemsen · Rating 4 out of 5]

Er zitten goeie ideeën tussen en hou van idealen hebben. Helaas hebben we nu echt verkeerde politici aan de macht om hier aan te werken. Echt een aanrader om te lezen !!!

[Britt · Rating 3 out of 5]

Iets teveel getallen om echt als luisterboek te kunnen volgen, wel interessante ideeën.

[Thomas Harkema · Rating 4 out of 5]

Duidelijk en compact geschreven boek. 5 duidelijke en heldere punten om de ongelijkheid in Nederland te verkleinen. De plannen zijn ook met kosten en baten doorgerekend wat het erg interessant maakt.

[Collin van de Wiel · Rating 5 out of 5]

Boek doet wat het moet doen: inspireren. Het boek zet je aan het denken over hoe we ons systeem inrichten en stimuleert de ambitie tot verandering. Kritiek over dat dit boek geen of te weinig haalbare oplossingen geeft, weerleg ik deels door te zeggen dat dit boek in ieder geval een eerste stap maakt in groot en holistisch denken in oplossingen. Bureaucratie moet altijd volgen en niet leiden.

[Pauline · Rating 4 out of 5]

De schrijver presenteert vijf voorstellen om de ongelijkheid in Nederland op te lossen icm duidelijke rekenmodellen. Fijn dat hij met een helikopter view kijkt naar wat het beste voor de samenleving als geheel zou kunnen zijn. Hoop idd dat de Tweede Kamer meeleest. Op naar vernieuwing!

[Mark Kenter]

Geluisterd rijdend door een van de armste landen ter wereld. Surreëele ervaring.

[Jeffrey · Rating 5 out of 5]

Interessante kijk actuele problematiek. Wellicht zal er electoraal nooit een meerderheid voor te vinden zijn. Maar met een compromis op voorgestelde punten kan Nederland wat mij betreft nog mooier worden.

[Jette Mes · Rating 2 out of 5]

Prima wel hoor.
Inhoudelijk wil ik Sander best geloven. Het lijkt mij (sorry Sander) onwaarschijnlijk dat Sander de enige persoon in NL of op aarde is die in vijf voorstellen bijna alle problemen in Nederland op kan lossen. Dus of; deze voorstellen kloppen niet/hebben niet het gewenste resultaat, of het klopt wel maar op de een of andere manier stagneert het doorvoeren.
Er van uitgaande dat zijn voorstellen inderdaad voor een eerlijker Nederland zorgen is dan de hamvraag 'hoe gaan we dit regelen?'. Sander is niet de enige die dit ziet en snapt (wel de enige die er een vlot boek over schrijft. Smart boy). Hij verzaakt alleen om die hoe vraag (of waarom lukt het niet vraag) te beantwoorden.
Het echte probleem is niet een gebrek aan eerlijkere ideeën/voorstellen. Er is geen gebrek aan geniale Sanders. Het echte probleem is het netwerk van oude witte rijke mensen die de scepter zwaaien in Nederland en helemaal geen zin hebben in een eerlijker Nederland. Want daar leveren zij het meeste in. Hoe we iets aan die mannetjes kunnen doen schrijft Sander niet.

Dus het boek is of niet kloppend of wel kloppend maar mist de meest relevante informatie.


Bovendien een ander groot minpunt: Sander ziet het bestaan en belang van onbetaald werk volledig over het hoofd.

[Jan Jaap]

.
-

2023 0125 VK p. 18 & 19
interview with author
text by Jonathan Witteman
photo by Ivo van der Bent.


KB, not yet
KB author
isni

uitgever
de correspondent

VK




url

-
.

[Jari Kool · Rating 4 out of 5]

Vijf voorstellen voor een (kans)eerlijker Nederland waar je het bijna niet mee eens mee kan zijn, waar paradoxale van is dat juist mensen met minder kansen op tegen lijken te zijn. Bijvoorbeeld verhoging van erf- en vermogensbelasting tot het zelfde niveau als werk uit inkomen.

Het kostenplaatje van de voorstellen valt wel wat over te zeggen. Berekening lijkt gedaan te zijn op een achterkant van een bierviltje. En meeste inkomsten komen uit de extra belastingen uit pensioenen, wat weer tot een nieuw gedoe leidt tussen wie ervoor betaalt: de oude of nieuw generaties. Iets wat het nieuwe pensioenakkoord juist probeert op te lossen. Maar goed, hij komt tenminste met vernieuwende politieke ideeën en noemt de berekening ook maar een ‘sommetje’.

Favo voorstel is nr. 5: de maatschappelijke dienstplicht. Boek is zeker het lezen waard!

[Edde Jansen · Rating 2 out of 5]

2.5 ⭐️ — Even though I did not like the simply stated working assumption of ‘meritocracy being the least unfair system imaginable’, I definitely valued the booklet’s concept, proposing 5 ideas in a clear and concise way. Definitely some points I agree with in respect of taxes and education or ideas that are at least interesting for further debate/consideration. I understand the main focus of the book was on briefly presenting big ideas and I appreciate that it entails some data and calculations, yet problems inherent to this approach were that calculations often lacked (needed) substance, or that societal/economic implications of certain ideas were insufficiently discussed.

•••
“Terwijl rendement op vermogen en erfenissen net zo goed inkomen zijn. Het is simpelweg geld dat binnenkomt en dat je daarvoor nog niet had.”

[Rutger Storm · Rating 3 out of 5]

Ik zit hier met een beetje een tegenstrijdig gevoel. Aan de ene kant vol met weerstand tegen veel uitspraken van Sander in zijn boek. Aan de andere kant besef ik ook dat ik het heel erg getroffen heb in mijn financiële situatie en dus heb ik geprobeerd een open mind te houden voor de voorstellen.

Ik heb twee grote kritiek punten nu ik het boek gelezen heb.

1. Het doorrekenen van zijn voorstellen is summier en soms ronduit slecht onderbouwd. Hij verwijst wel naar een bron die het helemaal heeft doorgerekend maar ik snap niet waarom hij niet wat meer detail in het "sommetje" heeft geschreven. Het is een dun boekje en dat had wat meer inzicht gegeven voor sommige voorstellen.

2. Er lijkt bij sommige voorstellen totaal geen rekening te zijn gehouden met wat het met de markt zou doen. Een jubelton bijvoorbeeld zou de prijzen van huizen weer meer kunnen opdrijven omdat starters het zullen gebruiken om nog meer te over bieden.

Naast deze punten is de schrijfstijl soms een beetje apart. Dit is echter iets persoonlijk.

[Bas Evers · Rating 4 out of 5]

Food for thought met de Provinciale Statenverkiezingen 2023 in zicht. Met een gunstige uitslag en een progressieve ‘coalition of the willing’ vormt dit pamflet de blauwdruk van een nieuw coalitie akkoord. Het akkoord heeft de volgende hoogtepunten:
- hervormen van pensioenstelsel, weg met de fiscale voordelen
- verhogen/hervormen vermogens - en erfenisbelasting (‘inkomen is inkomen’)
- verplichte maatschappelijke diensttijd
- hervormen van het onderwijs, met o.a. Een latere voorselectie op vervolgopleidingen
- iedereen een jubelton op zijn/haar 25e verjaardag

Tijd voor een nieuwe Great Restribution, I approve this message.

[Harold · Rating 3 out of 5]

De uitleg in het boek bij de voorstellen die gedaan worden zijn aan de magere kant, er worden wel wat cijfers genoemd, maar had veel completer doorgerekend kunnen worden. Het is mooi om te zien hoe een verhoging van de vermogensbelasting zoveel kan opleveren, maar het wordt wel heel erg als oplossing voor álle problemen gepresenteerd. Als het doel van het boek maatschappelijke discussie aanwakkeren is, is dat wel gelukt, ik had er alleen niet iets meer van verwacht.