What do you think?
Rate this book
نامههای زندان
«در کشوری که شما ممکن است به جرم بیحجابی یا بدحجابی و یا مشروب خوردن یا شرکت در یک مهمانی مختلط، به جرم بهایی بودن، به جرم تغییر مذهب از مسلمان بودن به هر مذهب دیگری، به جرم کمونیست بودن، دگرباش بودن، یا هر بودنِ دیگری بازداشت شوید، من دو بار بازداشت شدم، و هر دو بار به خاطر انجام وظایف حرفهایام که وکالت بوده است.»
426 pages, Unknown Binding
Published January 1, 2023
6 people are currently reading
63 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 2 of 2 reviews
February 11, 2023
کتاب نقاط قوت بیشماری دارد که باعث میشود خواندن آن را به هرکسی، چه زندانی و چه زندانبان، پیشنهاد بدهم:
1. میشود کتاب را نوعی تاریخ آلترناتیو یا گفته نشده از دوران معاصر -ده سال اخیر - دانست، از این نظر که صدای زندانیانی را به خواننده میرساند که طی این سالها در سکوت و سکون و انزوای زندان تحلیل رفته اند. هنگام خواندن هر نامه و با نگاه کردن به تاریخ انتهای نامه، از خودم میپرسیدم من در این تاریخ و این روز مشغول چه کاری و کجا بودم؟ و از اینکه اینقدر طی این سالها از این رنج و بی عدالتی دور بوده ام و نسبت به آن بی اعتنا، از خودم شرمگین میشوم. این تاریخ آلترناتیو هم برای خوانندۀ عام جالب و خواندنی و پرکشش است، و هم برای پژوهشگر تاریخ که به دنبال پر کردن زوایای پنهان و خالی تاریخ معاصر میگردد.
2. کتاب را میشود همچون رمانی که نمیشودش زمین گذاشت به دست گرفت و خواند و به پایان رساند. من کتاب را مجموعاً در سه چهار نشست و با سرعت بالا خواندم و به پیش رفتم. این نامه ها چهره ای کاملاً انسانی از «زندانی» و «مبارز سیاسی» ترسیم میکنند که با چیزی که شاید بسیاری در ذهن داشته باشند تفاوت دارد. نویسندۀ این نامه ها بیش از آنکه حقوق دان و وکیلی برجسته و ثابت قدم باشد، مادری است با احساسات کاملاً مادرانه و انسانی که از دور بودن از کودکانش در رنج است و مدام با این پرسش سنگین اخلاقی مواجه است که آیا در مبارزه برای تکریم حقوق انسان، حقوق فرزندان خود را پایمال نکرده است؟ نامه ها به نظر من در درجۀ اول از جانی انسانی و رنج دیده، اما سرشار از امید به زندگی خبر میدهند.
3. کتاب حاوی اطلاعات مفیدی از هر نوع است. مثلاً من فهرست جداگانه ای تهیه کرده ام از کتابهایی که نسرین ستوده در این نامه ها معرفی کرده است، که فهرست کم و بیش بلندی میشود از کتابهای مربوط به ادبیات و حقوق بشر و زندگی نامۀ فعالان حقوق بشری و بعضاً کتابهای نظری مربوط به حوزۀ حقوق، که کنجکاو خواندن آنها هم هستم. دستۀ دیگر اطلاعاتی که نسرین ستوده به خواننده میدهد مربوط است به سایر زندانیان سیاسی که برای خیلی ما چیزی بیشتر از یک هشتگ نیستند که گاهی در کارزارهای توییتری آنها را دیده ایم یا نامشان را شنیده ایم. اما در اینجا، طی توصیف های هرچند کوتاه، پیش چشم خواننده زنده و حاضر میشوند. از این جمله است فرهاد میثمی (که تا پیش از تصاویر مربوط به اعتصاب غذایش خیلی ها او را نمیشناختند) و سپیده کاشانی و عبدالفتاح سلطانی و شرح فوت فرزندش و نرگس محمدی و مریم اکبری منفرد و ... . سطح سوم اطلاعاتی است که نسرین ستوده درمورد زیست زندانیان به خواننده میدهد و «ترس از محو شدن» را که یکی از بزرگترین ترسهای زندانیان است وصف میکند.
4. خواندن کتاب حاضر، فقط خواندن یک کتاب نیست. بلکه به نظر من تلاشی است هرچند محدود و اندک برای ادامه دادن راه آزادی خواهانی نظیر نسرین ستوده، که به زعم خود او خواسته ای جز برقراری تمام و کمال قانون و تحقق عدالت نداشته و ندارند و جزو دلسوزترین ها برای این کشور هستند. خواندن این کتاب، خواننده را با رنجی که دیگران کشیده اند آشنا میکند. به ما می آموزد که همینطور که ما داریم روال عادی روزمرۀ خود را طی میکنیم، کسانی هستند که برای تحقق عدالت همگانی بزرگترین هزینه ها را میدهند.
5. برای کسانی که در ایران زندگی کرده اند یا به هردلیلی رخدادهای ایران را دنبال کرده اند، این کتاب نوعی مرور حوادث و رخدادهای اخیر است. از جنبش سبز 88 تا اعتراضات 96 تا دختران خیابان انقلاب، تا زندانیان کُرد، تا اعتراضات سال 1398 تا رسیدن به مرز امروز.
6. اطلاعات حقوقی ای که نسرین ستوده لابلای سطور میدهد (مثل توضیحاتی که درمورد دادگاه انقلاب و ایرادهای آن میدهد) میتواند برای خوانندۀ عادی بسیار خواندنی و روشنگر باشد و چون این اطلاعات در خلال رخدادهای واقعی نقل میشوند، فهمیدنی و روشن هستند.
7. یکی از متأثرکننده ترین بخش های کتاب برای من شرح رابطۀ نویسنده با دو فرزند خردسالش است که البته تا انتهای کتاب دیگر به نوجوانی و جوانی رسیده اند. آنجا که جنبۀ کاملاً انسانی زندانی از یک طرف، و وجه انسان زدایانۀ زندان از طرف دیگر، برملا میشود دقیقاً همینجاست. آنجا که پسر خردسال و نوپای نسرین ستوده نمیتواند درک کند که چرا مادرش از زندان بیرون نمیاید تا همراه آنها به خانه برگردد. آنجا که فرزندان او با مأموران زندان برخورد پیدا میکنند و حتا بازداشت میشوند. آنجاکه نسرین ستوده با وجود اینکه در زندان و در محدودیت است، تلاش میکند از طریق نامه هایی که مینویسد نقش مادرانۀ خود را در حق فرزندانش به جا آورد.
8. در نهایت، کتاب مملوء است از جملات و پاراگراف ها و حتی نامه هایی که آنها را هایلایت کرده ام و ارزش هزار بار خوانده شدن را دارند. مثلاً نامه ای که نسرین ستوده خطاب به در زندان اوین نوشته است، آیرونی تلخ و هولناکی دارد که هرگز فراموشم نخواهد شد و برای من چکیده ای است از معنای زندان به چشم زندانی.
«یک ملت در جای جای تاریخش نیاز دارد به آنچه نباید اتفاق بیفتد نه بگوید. برای اثبات هویت آزادی خواهانه اش و هویت ملی اش نیاز دارد بایستد.»
«از بین 36 زنی که در بند زندان سیاسی تحمل حبس می نمایند بستگان درجۀ یک سیزده تن از آنان یا در زندان و یا تحت تعقیبند و این رقم بیش از یک سوم زنان زندانی سیاسی را تشکیل می دهد.»
«سه هفته پیش در اقدامی کاملاً مدنی در نامه ای به دادستان از او خواستم در منازعات سیاسی و مدنی از بچه هایمان محافظت کنیم. برای ذهن مردانه و سراسر خشونت آمیزش گفتم اجازه دهید در اختلافاتمان یک میراث مدنی برای بچه هایمان باقی بگذاریم. اگر بچه ها را از منازعات سیاسی دور نگه داریم بدین ترتیب به موقع از بچه های شما هم محافظت می شود. برایش نوشتم بحران هایی که در بطن جامعه در حال فوران است مرا بیش از همه نسبت به سرنوشت کودکان شما هم نگران میکند. دست آخر از او خواسته بودم با توجه به نزدیک بودن تولد تو و سارای عزیز، دختر همبندی ام مریم اکبری منفرد، با مرخصی یک روزۀ مادران (از صبح تا شب) برای تولد فرزندانمان موافقت کند. اما پاسخ دادستان به نامۀ من بازداشت پدرت برای یک هفته قبل از تولدت بوده است!»
1. میشود کتاب را نوعی تاریخ آلترناتیو یا گفته نشده از دوران معاصر -ده سال اخیر - دانست، از این نظر که صدای زندانیانی را به خواننده میرساند که طی این سالها در سکوت و سکون و انزوای زندان تحلیل رفته اند. هنگام خواندن هر نامه و با نگاه کردن به تاریخ انتهای نامه، از خودم میپرسیدم من در این تاریخ و این روز مشغول چه کاری و کجا بودم؟ و از اینکه اینقدر طی این سالها از این رنج و بی عدالتی دور بوده ام و نسبت به آن بی اعتنا، از خودم شرمگین میشوم. این تاریخ آلترناتیو هم برای خوانندۀ عام جالب و خواندنی و پرکشش است، و هم برای پژوهشگر تاریخ که به دنبال پر کردن زوایای پنهان و خالی تاریخ معاصر میگردد.
2. کتاب را میشود همچون رمانی که نمیشودش زمین گذاشت به دست گرفت و خواند و به پایان رساند. من کتاب را مجموعاً در سه چهار نشست و با سرعت بالا خواندم و به پیش رفتم. این نامه ها چهره ای کاملاً انسانی از «زندانی» و «مبارز سیاسی» ترسیم میکنند که با چیزی که شاید بسیاری در ذهن داشته باشند تفاوت دارد. نویسندۀ این نامه ها بیش از آنکه حقوق دان و وکیلی برجسته و ثابت قدم باشد، مادری است با احساسات کاملاً مادرانه و انسانی که از دور بودن از کودکانش در رنج است و مدام با این پرسش سنگین اخلاقی مواجه است که آیا در مبارزه برای تکریم حقوق انسان، حقوق فرزندان خود را پایمال نکرده است؟ نامه ها به نظر من در درجۀ اول از جانی انسانی و رنج دیده، اما سرشار از امید به زندگی خبر میدهند.
3. کتاب حاوی اطلاعات مفیدی از هر نوع است. مثلاً من فهرست جداگانه ای تهیه کرده ام از کتابهایی که نسرین ستوده در این نامه ها معرفی کرده است، که فهرست کم و بیش بلندی میشود از کتابهای مربوط به ادبیات و حقوق بشر و زندگی نامۀ فعالان حقوق بشری و بعضاً کتابهای نظری مربوط به حوزۀ حقوق، که کنجکاو خواندن آنها هم هستم. دستۀ دیگر اطلاعاتی که نسرین ستوده به خواننده میدهد مربوط است به سایر زندانیان سیاسی که برای خیلی ما چیزی بیشتر از یک هشتگ نیستند که گاهی در کارزارهای توییتری آنها را دیده ایم یا نامشان را شنیده ایم. اما در اینجا، طی توصیف های هرچند کوتاه، پیش چشم خواننده زنده و حاضر میشوند. از این جمله است فرهاد میثمی (که تا پیش از تصاویر مربوط به اعتصاب غذایش خیلی ها او را نمیشناختند) و سپیده کاشانی و عبدالفتاح سلطانی و شرح فوت فرزندش و نرگس محمدی و مریم اکبری منفرد و ... . سطح سوم اطلاعاتی است که نسرین ستوده درمورد زیست زندانیان به خواننده میدهد و «ترس از محو شدن» را که یکی از بزرگترین ترسهای زندانیان است وصف میکند.
4. خواندن کتاب حاضر، فقط خواندن یک کتاب نیست. بلکه به نظر من تلاشی است هرچند محدود و اندک برای ادامه دادن راه آزادی خواهانی نظیر نسرین ستوده، که به زعم خود او خواسته ای جز برقراری تمام و کمال قانون و تحقق عدالت نداشته و ندارند و جزو دلسوزترین ها برای این کشور هستند. خواندن این کتاب، خواننده را با رنجی که دیگران کشیده اند آشنا میکند. به ما می آموزد که همینطور که ما داریم روال عادی روزمرۀ خود را طی میکنیم، کسانی هستند که برای تحقق عدالت همگانی بزرگترین هزینه ها را میدهند.
5. برای کسانی که در ایران زندگی کرده اند یا به هردلیلی رخدادهای ایران را دنبال کرده اند، این کتاب نوعی مرور حوادث و رخدادهای اخیر است. از جنبش سبز 88 تا اعتراضات 96 تا دختران خیابان انقلاب، تا زندانیان کُرد، تا اعتراضات سال 1398 تا رسیدن به مرز امروز.
6. اطلاعات حقوقی ای که نسرین ستوده لابلای سطور میدهد (مثل توضیحاتی که درمورد دادگاه انقلاب و ایرادهای آن میدهد) میتواند برای خوانندۀ عادی بسیار خواندنی و روشنگر باشد و چون این اطلاعات در خلال رخدادهای واقعی نقل میشوند، فهمیدنی و روشن هستند.
7. یکی از متأثرکننده ترین بخش های کتاب برای من شرح رابطۀ نویسنده با دو فرزند خردسالش است که البته تا انتهای کتاب دیگر به نوجوانی و جوانی رسیده اند. آنجا که جنبۀ کاملاً انسانی زندانی از یک طرف، و وجه انسان زدایانۀ زندان از طرف دیگر، برملا میشود دقیقاً همینجاست. آنجا که پسر خردسال و نوپای نسرین ستوده نمیتواند درک کند که چرا مادرش از زندان بیرون نمیاید تا همراه آنها به خانه برگردد. آنجا که فرزندان او با مأموران زندان برخورد پیدا میکنند و حتا بازداشت میشوند. آنجاکه نسرین ستوده با وجود اینکه در زندان و در محدودیت است، تلاش میکند از طریق نامه هایی که مینویسد نقش مادرانۀ خود را در حق فرزندانش به جا آورد.
8. در نهایت، کتاب مملوء است از جملات و پاراگراف ها و حتی نامه هایی که آنها را هایلایت کرده ام و ارزش هزار بار خوانده شدن را دارند. مثلاً نامه ای که نسرین ستوده خطاب به در زندان اوین نوشته است، آیرونی تلخ و هولناکی دارد که هرگز فراموشم نخواهد شد و برای من چکیده ای است از معنای زندان به چشم زندانی.
«یک ملت در جای جای تاریخش نیاز دارد به آنچه نباید اتفاق بیفتد نه بگوید. برای اثبات هویت آزادی خواهانه اش و هویت ملی اش نیاز دارد بایستد.»
«از بین 36 زنی که در بند زندان سیاسی تحمل حبس می نمایند بستگان درجۀ یک سیزده تن از آنان یا در زندان و یا تحت تعقیبند و این رقم بیش از یک سوم زنان زندانی سیاسی را تشکیل می دهد.»
«سه هفته پیش در اقدامی کاملاً مدنی در نامه ای به دادستان از او خواستم در منازعات سیاسی و مدنی از بچه هایمان محافظت کنیم. برای ذهن مردانه و سراسر خشونت آمیزش گفتم اجازه دهید در اختلافاتمان یک میراث مدنی برای بچه هایمان باقی بگذاریم. اگر بچه ها را از منازعات سیاسی دور نگه داریم بدین ترتیب به موقع از بچه های شما هم محافظت می شود. برایش نوشتم بحران هایی که در بطن جامعه در حال فوران است مرا بیش از همه نسبت به سرنوشت کودکان شما هم نگران میکند. دست آخر از او خواسته بودم با توجه به نزدیک بودن تولد تو و سارای عزیز، دختر همبندی ام مریم اکبری منفرد، با مرخصی یک روزۀ مادران (از صبح تا شب) برای تولد فرزندانمان موافقت کند. اما پاسخ دادستان به نامۀ من بازداشت پدرت برای یک هفته قبل از تولدت بوده است!»
February 9, 2023
دلم نمیومد تمومش کنم. دلم نمیومد زمین بذارمش. دلم نمیومد هرنامه رو سه بار نخونم.
من این زن رو میستایم و کاش کمی شبیهش بودم.
سرش سلامت و خانهش آباد.
من این زن رو میستایم و کاش کمی شبیهش بودم.
سرش سلامت و خانهش آباد.
Displaying 1 - 2 of 2 reviews