Książka jest owocem pasji całego życia i blisko dwuletniego trudu pisarskiego słynnego znawcy kultury antycznej - pisarza i tłumacza. Stała się wydarzeniem jeszcze zanim powstała. Mitologia Greków i Rzymian jest podróżą w czasie i przestrzeni, źródłem informacji pogłębiającej wiedzę o kulturze antycznej oraz wspaniałą opowieścią.
Ostatnio przeczytałem dwie książki na temat mitologii; "Mity Greckie" Gravesa, oraz "Mitologię Greków i Rzymian" Kubiaka. Pierwszą można określić terminem informacyjno-encyklpedycznej, drugą; bajdurzeniem. Zbigniew Kubiak bajdurzy, a jego sposób narracji woła o pomstę do samego Zeusa. Nie wiem co chciał osiągnąć Kubiak pisząc tę książkę, nie jest to w końcu lektura dla dzieci, jak lektura Parandowskiego, nie jest to też książka naukowa. Niekończące sie dygresje, chaotyczne wplatanie kolejnych wersji, kolejnych mitografów, powtarzające się frazy typu; "do tego jeszcze wrócimy" zakłóca i skutecznie zanudza czytelnika. Niektóre mity, jak ten o Heraklesie, Tezeuszu, czy Argonautach są potraktowane powierzchownie, najbardziej rozbudowany jest o Tebach. Mity Rzymian zajmują około 30 stron. Kubiak ignorował chyba istnienie czegoś takiego jak antropologia kulturowa. W mitologii, która posiada wielu mitografów rozsianych w czasie i przestrzeni douszkuje się chronologii zdarzeń oraz sensu, jakby mity były faktem historycznym. Kubiak jest też bardzo ugrzeczniony, nie używa terminu "gwałt", "kastracja" itp. mimo, że mitologia roi się od przemocy, seksu, zdrad i morderstw. Nie wiem, może to wersja ugrzeczniona dla katolickiego wydawnictwa Znak.
Zdecydowanie bardziej odpowiada mi modułowa technika narracji podjęta przez Gravesa. Wiele można się z tej książki dowiedzieć, nie ma tam wodolejstwa, ani też dzecinnego sposobu opowiadania.
Książka Kubiaka broni się jednym; lingistycznymi wtrętami objaśniającymi etymologię terminów mitologii. I ciekawym wstępem.
Czytam to jako książkę konkursową, i przyznam szczerze, że mimo mojej ogromnej miłości do mitologii, ilości książek które w tym temacie przeczytałam, bardzo ciężko mi się ją czyta. Język, którym posługuje się autor, miliony wątków, i ciężki język, który niestety sprawił, że zabieram ją, czytam kilka stron i odkładam. Mimo wszystko wiedza mitologiczna jest cudowna, więc jeśli język wam niestraszny, polecam.
I DID IT!!!! mimo tak zawoalowanego stylu pisania kubiaka i tego ile dygresji wprowadza kocham mitologię (choć to mi się niemiłosiernie dłużyło, gdyż nie mam za dużo czasu do kolokwium) i super było przypomnieć sobie wszystko i wzbogacić się o nowe smaczki 😋
Wydawać by się mogło, że mitologię grecką znają wszyscy — obecna jest w szkolnych programach nauczania, w kulturze zarówno niskiej, jak i wysokiej, a nawet w życiu codziennym. Z nawiązań do bogów i ich dziejów korzystają nie tylko pisarze czy filmowcy, lecz także producenci tak przyziemnych rzeczy, jak blachodachówki Afrodyta czy emulsji do pielęgnacji nagrobków Hades. Języki europejskie wzbogacane są zaś przez liczne związki frazeologiczne o mitologicznych korzeniach, by wspomnieć choćby syzyfową pracę, stajnię Augiasza i męki Tantala. Tymczasem ta wiedza jest najczęściej powierzchowna i nieugruntowana; choć pewnie każdy wie, co spotkało Odyseusza, dlaczego wybuchła wojna trojańska i czego dokonał Herakles, to już niewiele osób będzie w stanie dyskutować o złożonej genealogii bóstw albo pamięta, kim był Anchizes. Zarówno kompletnym laikom, jak i tym, którzy o mitologii wiedzą wiele, ale pragną zgłębić wszystkie szczegóły dotyczące dziejów bogów greckich i rzymskich, na pomoc przyszedł Zygmunt Kubiak, pisząc „Mitologię Greków i Rzymian”.
Co różni pracę profesora Kubiaka od wcześniejszych opracowań dotyczących tego tematu? Przede wszystkim jej obszerność i kompleksowość. Autor przytacza wszystkie wersje mitów (dotyczące początków świata, pojawienia się człowieka, narodzin i losów poszczególnych bogów oraz herosów, kończąc na założeniu Rzymu), jakim udało się przetrwać do naszych czasów. Często są to historie sprzeczne względem siebie, a wówczas pisarz stara się rozstrzygnąć, która z nich wydaje się być spójna z innymi opisywanymi wydarzeniami albo komentuje wiarygodność autorów (zwłaszcza że część ocalałych opracowań była spisywana na podstawie innych, utraconych w dziejach historii). Dzięki temu czytelnik ma szansę zapoznać się nie tylko z najpopularniejszą wariacją danego mitu, lecz także z jego mniej rozpowszechnionymi odmianami.
Kolejnym godnym wzmianki elementem niniejszego wydania są często przytaczane cytaty z tekstów źródłowych, począwszy od eposów Homera i Wergiliusza, przez tragedie i komedie greckich dramaturgów — Ajschylosa, Sofoklesa i Eurypidesa, po poetów, m.in. Owidiusza i Hezjoda. Autor odnosi się także do dzieł licznych historyków, filozofów i mitografów czasów starożytnych, by wspomnieć choćby Empedoklesa, Apollodorosa, Hyginusa, Pauzaniasza, Liwiusza, Dionizjusza czy Plutarcha. Zaskoczyć może więc fakt, iż „Mitologii Greków i Rzymian” nie czyta się niczym nudnej rozprawy naukowej, a jak pasjonującą historię, pełną zdrad, namiętności i tragedii, gdzie w roli głównych bohaterów występują bogowie i herosi.
Szukając opracowania poświęconego stworzeniu świata, panteonowi greckich i rzymskich bóstw czy historii przedstawionych na kartach „Iliady”, „Odysei” i „Eneidy”, warto sięgnąć po tę nominowaną w 1998 roku do Nagrody Nike książkę Zygmunta Kubiaka. Choć autor wyraźnie baczniejszą uwagą obdarza świat Greków niż Rzymian, trudno o pracę mogącą konkurować z „Mitologią Greków i Rzymian” pod względem złożoności, analizy źródeł i erudycyjności. Nieznajomość starożytnych wierzeń może uniemożliwić pełne rozkoszowanie się lekturą dzieł późniejszych epok, warto więc nadrobić zaległości i poznać podstawy naszej kultury i cywilizacji.
--- Zarówno tę recenzję, jak i wiele innych tekstów znajdziecie na moim blogu: http://oceansoul.waw.pl/ Serdecznie zapraszam!
Książka ma swoją objętość, ani jednego obrazka czy zajmującej 200 stron bibliografii i przypisów... A mimo to po jej przeczytaniu mam wrażenie, że to jedynie zarys tego, co dotyczy mitologii Greków, a zwłaszcza Rzymian. Autor pobieżnie opisuje najważniejsze mity, odwołując się do antycznych źródeł (Apollodoros, Hezjod, Owidiusz, Hyginus czy najbardziej nam znani z lektur szkolnych Homer, Wergiliusz i tragicy Złotego Wieku), co sprawiło, że zamiast się nasycić wiedzą, poczułam niedosyt i chęć sięgnięcia po kolejne książki. Nie czyta się tego łatwo, zwłaszcza w odniesieniu do wzmianek geograficznych (przydałyby się mapki i rysunki) oraz niezliczonej ilości imion bogów, herosów, czy postaci historycznych. Po jakimś czasie doszłam do wniosku, że mamy wyniesioną ze szkół nie tyle lukę o tej części dziedzictwa z przeszłości, na której zbudowana jest kultura europejska, ale że jesteśmy do niej zniechęceni na tyle skutecznie, że niewielu będzie się chciało do niej wracać.
Extremally informative. I love greek mythology, so I was glad to have the chance to read about it in such detail. It does have some flaws though. Unfortunately the book focuses more on the etymology and locations of the myths than the myth themselves. Also, some of the sentences are absolutely packed with different names, so you have to spend a minute and decipher who is whose father, wife etc. The last 150 pages or so took me a long time to get through, because I kept forgetting the names of the less-known people and having to go back to find who it was. But all in all, a very good book, packed with information. I definitely think it should be read in parts, for specific research, if you wanted to remember all of it. I'll for sure be going back to bits of it to refresh my memory.
„Mitologia Greków i Rzymian” to bardziej skomplikowana wersja „Mitologii” Jana Parandowskiego. Nie podobało mi się w niej, że wszystkie źródła, przypisy były podane od razu w tekście. Uważam, że to bardzo przeszkadza w poprawnym odbiorze treści przez czytelnika, a jest to podstawa dobrej książki. Język jakim Zygmunt Kubiak się posługuje jest przystępny myślę dla większości, więc jest to spora zaleta.
Dużo cennych informacji również z zakresu religijości i kontekstu kulturowo-, geograficzno - historycznego. Na plus również podawanie źródeł literackich danych wersji mitu i ich porównywanie, jednak natłok imion, miejsc i nazw czasem przytłacza, lecz to bardziej wina samych antycznych niż autora, który je skruplatnie w tej książce odnotował.
It's clear the author has a tremendous knowledge of the subject and an amazing amount of love for it. Unfortunately it results a lot in him being distracted by some small subject when talking about something only vaguely related.
Книга хорошая, затрагивает абсолютно каждый аспект греческой мифологии, я бы сказал, что информации в каком то смысле слишком много чтобы усвоить за первое прочтение, в отличии от других книг, автор усрался, и это скорее научный манускрипт, чем просто хиханьки хаханьки. Римской мифологии уделено буквально 5% от общего объёма книги, поэтому тяжело назвать это mitologią Greków i Rzymian, но это уже доёб с моей стороны. Автор постоянно сводится к 3 источникам: "Теогония", "Труды и дни" Гесиода, и к Аполлодору Афинскому с его "Библиотекой", поэтому в идеале нужно начать с этого и уже потом, переходить к этой книге