Ιστορία ενός αιχμαλώτου

by Stratis Doukas, Στρατής Δούκας, Bengi Kristenson (εικονογράφηση)

"EINAI ENA MIKPO APIΣTOYPΓHMA. H AΠΛOTHTA TOY OΛOY KOMMATIOY EINAI MONAΔIKH. TYΠOI ΠEPNOYN KAI XANONTAI, APΠAΓMENOI ME MIA MONOKONΔYΛIA. ΣTAZEI H ZΩH, ΣTAZEI H AΛHΘEIA -ΣTAΛΛA, ΣTAΛΛA- AΠO KAΘE ΠEPIΓPAΦH. TO EPΓO TOYTO ANEBAZEI TON K. ΔOYKA ΣTH ΣEIPA TΩN KAΛΛITEPΩN ΔIHΓHMATOΓPAΦΩN".(ΦΩTOΣ ΠOΛITHΣ, "EΛEYΘEPON BHMA", 10 MAIOY 1929)"EINAI ENA AΛHΘINO ΔIAMANTI? EXEI MEPH ΠOY ΘAPPEIΣ ΠΩΣ EINAI AΓIA ΓPAΦH KAI OMHPOΣ? EXEI KAI MIA EΞOXH AΦIEPΩΣH".(ΦΩTHΣ KONTOΓΛOY, "EΛΛHNIKA ΓPAMMATA", 4 MAIOY 1929) "H "IΣTOPIA ENOΣ AIXMAΛΩTOY", TO YΠOΔEIΓMATIKO ΓIA TH ΛITOTHTA TOY YΦOYΣ TOY ΠEZOΓPAΦHMA TOY ΣTPATH ΔOYKA, EΠANEKΔOΘHKE EIKONOΓPAΦHMENO [.] ΠPΩTOΔHMOΣIEYMENH ΣTA 1929, H ΣYΓKΛONIΣTIKH AYTH MAPTYPIA AΠO TH MIKPAΣIA, EMEINE ΣTHN AΦANEIA ΣXEΔON EΠI TPEIΣ ΔEKAETIEΣ ΓIA N' ANAΓNΩPIΣTEI TA TEΛEYTAIA XPONIA ΩΣ ENA AΠO TA APIΣTOYPΓHMATA THΣ ΓENIAΣ TOY '30".

Genres: Historical Fiction, Short Stories, Classics, 20th Century

77 pages, Hardcover

First published January 1, 1929

Reviews

[Elina · Rating 5 out of 5]

Ενα λογοτεχνικό διαμάντι του 1929. Λιτή και απέριττη γλώσσα βοηθά τον αναγνώστη να μην κουραστεί και να παρακολουθήσει αγόγγυστα την αφήγηση πραγματικών γεγονότων αλλά μυθιστορηματικά δοσμένων.
Συστήνεται ανεπιφύλακτα!

[Vera · Rating 4 out of 5]

΄Ενα δυνατό κείμενο λιτό, αλλά συναρπαστικό με μεγάλες αφηγηματικές αρετές καταφέρνει να μας ταυτίσει με τον αφηγητή και την αγωνία που αισθάνεται παλεύοντας να σώσει τη ζωή του.

[Sofia Silverchild · Rating 4 out of 5]

Το βιβλίο παρουσιάζει τις "περιπέτειες" του Νικόλα, ενός Έλληνα της Μικράς Ασίας, που ενώ έφευγε με την οικογένειά του κατά την καταστροφή της Σμύρνης, τον συνέλαβαν οι Τούρκοι και τον έβαλαν στα τάγματα εργασίας. Τις αφηγήθηκε ο ίδιος στον συγγραφέα, ο οποίος τις μετέγραψε με δημιουργικό τρόπο και μιλά για το έργο στο επίμετρό του.
Έχει πολλές ομοιότητες με τα "Ματωμένα χώματα", που διάβασα πρόσφατα, αν και αυτό είναι πολύ μικρότερο, με τη μεγάλη διαφορά ότι εδώ ο "ήρωας" αναγκάστηκε να υποδυθεί τον Τούρκο ή έστω τον Μουσουλμάνο για μεγάλο χρονικό διάστημα.

[Πέτρος Ματσούκας · Rating 3 out of 5]

Πρόκειται για μία νουβέλα που διαβάζεται σε ένα μόλις απόγευμα και περιγράφει αυτό ακριβώς που λέει και ο τίτλος, την ιστορία ενός αιχμαλώτου. Με μία λιτή γραφή, χωρίς κανένα λυρικό στοιχείο και καμία προσπάθεια συναισθηματικής φόρτισης, παρακολουθούμε τον πρωταγωνιστή να πιάνεται στα παράλια της Σμύρνης από τους Τούρκους, να φυλακίζεται και να βασανίζεται μέχρι που αποφασίζει με το φίλο του να δραπετεύσει.

Δε δέθηκα ιδιαίτερα με τον πρωταγωνιστή και βρήκα τον εαυτό μου να διαβάζει την ιστορία κάπως αποστασιοποιημένα. Υποτίθεται πως η απλότητα είναι και η πραγματική ομορφιά αυτού του βιβλίου που θεωρείται διαμάντι της ελληνικής λογοτεχνίας, εντούτοις εμένα μάλλον δε με κέρδισε καθώς αυτό που μου έμεινε είναι μία απλή καταγραφή των γεγονότων υπό μορφή ημερολογίου.

[Kyriakos Sorokkou]

 Ελληνική κριτική σύντομα στις βιβλιοαλχημείες.

I read this book as a required read at school. I reread it on my own years later.
Its 3rd reread last November was ideal because it pulled me out of the reading slump I had fallen. 

I read it in one sitting because it's actually a 60+ pages novella narrating the personal experiences of a war prisoner and later a fugitive.

When the Greek forces were defeated by the Turkish in Asia Minor a majority of men were captured and sent to labour camps. No more than 10% manage to survive or escape those camps. 

The protagonist is one of the lucky ones, and you feel a constant threat always in the air as long as he is in the enemy's territory.

If you every find this novella give it a go. Quite extraordinary.

[Έλλη Δ · Rating 4 out of 5]

Χωρις να εχει την πολιτικη εμβριθεια που ειδα στα Ματωμενα Χωματα,
χωρις να αναγεται σε βιβλιο -σταθμο οπως οι μαρτυριες του Ηλία Βενεζη απο την..Αιολικη Γη
το βιβλιο του Στρατη Δουκα συνομιλει ευθεως με το Νο 31328, επισης του πραναφερθεντα, έστω και σε ισως χαμηλοτερους τονους.Στο κατω-κατω η φρικη ειναι τοσο προφανης που δε χρειαζεται καμια συγγραφικη επιδεξιοτητα για να τη νιωσεις.Σε συντριβει με την Αληθεια και με τη Μνημη...
Ειναι συντομο αναγνωσμα που δειχνει τη μαρτυρικη πορεια δεκαδων αθωων αιχμαλωτων προς τα αμελε ταμπουρου της Ανατολιας-οπου ξετυλιγεται ολη η βαρβαροτητα ...
Τετοια βιβλια δεν επιδεχονται κριτικης:
Eιναι τα "συναξαρια της φυλης μας" και καθε Ελληνας- αλλα και ανθρωπος ελευθερος-
πρεπει να τα διαβασει για να απομυθοποιησει τον Πολεμο και να αποστρεφεται τη Μισαλλοδοξια, επιζητωντας με καθε τροπο την συνυπαρξη, την αλληλοπεριχωρηση και τη συνεννοηση!

[Stratos · Rating 3 out of 5]

Ενας άνθρωπος σ΄ έναν πόλεμο! Ο Στραής Δούκας αναπλάθει το 1922 μέσα από τα μάτια ενός απλού ανθρώπου.

[Ourania Topa · Rating 3 out of 5]

3.5 🌟

[Özge · Rating 3 out of 5]

Not fan of the style :/
I know it is on purpose that the text is simple, there is a willingness to mimic oral storytelling but I am not convinced.
The most interesting part was that this is based on a true story.

[Sofia · Rating 5 out of 5]

Διαμαντάκι. Με συγκίνησε, η ιστορία και η γλώσσα του καθώς κ το επίμετρο όπου ο Δούκας περιγράφει την ιστορία της ιστορίας του βιβλίου του.

[Will · Rating 3 out of 5]

This book is a strange one; its the narrative of a Greek soldier part of the invading Greek army in the Second Greco-Turkish War of 1919-1922. The story is gathered by a local author, and presented in this form. On its face, the book is the story of a brave Greek patriot, outsmarting the Turks in his attempts to get back to his homeland. Its a relatively simple story; he is in prison, the guards are brutal but he escapes, posing as a shepherd in a small Turkish village before escaping to Greece. The only interesting part of the story is his encounters with various minorities and the diversity in the region that was flattened by nationalism (Anatolian Greeks, Jews, Yoruks, Cretan Turks, etc.).

However, as the afterward reveals, much of the story was fictionalized by the author. The real soldier was a Turkish speaking Greek (from an area that is now part of Turkey), and so the author had to change the narrator's story in order to make him seem more Greek. The author admits fictionalizing abuses by Turkish soldiers that never actually took place. The author is fictionalizing the distinction between Greece and Turkey, ignoring the similarities, and the grey zones between the two nationalistic ideal types (the narrator himself, who speaks only Turkish but not Greek, for example). The book is therefore part of the rigidifying process of nationalism, as both geographical and cultural borders were being drawn between Turkey and Greece. Its a contrived nationalistic endeavor ignoring cultural nuance in order to tell a simple story of brave Greeks and perfidious Turks. As a story, its not especially interesting, but as a historical piece it certainly is - provided one is able to look past the nationalistic aims of the author in order to see the imagined nature of Greek and Turkish nationalism and how people like the narrator did not fit neatly into either group.

[Bulent · Rating 4 out of 5]

Anlatısı basit, hatta fazlasıyla çocuksu olmakla birlikte, "Küçük Asya Felaketi"nden kurtulan Aydın'ın Kirkince Köyünden Nikolas Kazakoğlo'nun hikayesi ziyadesiyle etkileyici. Stratis Doukas Kazakoğlo'nun ağzından dinlediği öyküyü, bir parça değiştirmekle birlikte ana hatlarını aynı tutmak suretiyle aktarıyor bizlere.

Türkler Yunanlıları yenip İzmir kurtulduktan sonra, askerler ile birlikte Anadolu'nun bin yıllardır sakini olan Rumları da sürüp atarlar topraklarından. Nikolas da onlardan biridir. Ailesinden ayrılır, binbir eziyet ile Anadolu'nun içine, esir olarak sürülür. Yolda arkadaşları, hemşehrileri öldürülür, işkence görür, aç ve susuz bırakılır, sonunda emek gücünü savaşta yitirmiş ancak savaştan sonra toprakları genişlemiş zengin köylülere -deyim yerindeyse- köle olarak verilirler.

Nikolas bir fırsatını bulur, kaçar, memleketine, bildiği topraklarına dönmeye çalışır, korku dolu günler geçirir. Kendisini, Makedonyalı "Behçet" olarak tanıtır ve zengin bir Türkün yanında çoban olarak işe girer. Böylece bir süre daha Anadolu'da yaşamını sürdüren Nikolas sonunda kazandığı biraz parayla İzmir'e gider. İstanbul'a giden bir gemiye biner ve gemi Midilli'ye uğrayınca kendisinin Rum olduğunu söyleyip gemiden iner ve hayatını kurtarır.

Tüm bu macerayı karşılaştığı bir yerde Stratis Doukas'a anlatan Nikolas böylece "Bir Esirin Anıları" kitabı ile yaşadıklarını sonsuza dek bilinir hale getirir.

[Bort · Rating 4 out of 5]

È la storia vera di Nikolas, un soldato greco che, durante il conflitto con la Turchia, viene catturato e deportato, vivendo di stenti. Ma è quando riesce a scappare che inizia la sua lotta per la sopravvivenza, tra la ricerca di acqua e cibo, di nascondigli arrangiati e, allo stremo delle forze, la decisione di fingersi turco e cercare lavoro, consegnando il suo destino a Dio. Una lotta per la sopravvivenza che durerà due anni.
•
•
•
•
Piacevole e toccante scoperta. Stratis Dukas, scrittore greco dell'800-900 e protagonista in prima persona delle grandi guerre del secolo scorso, ha raccolto la testimonianza di Nikolas, un soldato greco, e l'ha offerta ai lettori senza fronzoli, con uno stile estremamente asciutto eppure - e forse proprio per questo - molto potente. Un ritmo incalzante, asmatico, esattamente come quello di un fuggitivo, l'ho divorato in una volta sola. Una bella novità, che ricorda molto la letteratura sulla Shoah che ben conosciamo. Questo prezioso documento storico suggerisce, tra le righe, che tutte le guerre sono drammatiche, che l'animo umano sa diventare brutale nei confronti dello "straniero" e che non c'è nulla di più prezioso della dignità umana.

[R.L. · Rating 3 out of 5]

Κριτική στα Ελληνικά πιο κάτω...

This is an decent little book, based on a true story and written without much sentimentality. It's a pity the author altered the original narrration and even his own text several times...
I had read this ages ago in Greek and it was interesting to now read it in English. I'm not sure how any potential readers will feel about the book if taken out of context though. There is a decent foreword and afterword that's helpful I guess...

Αυτό είναι ένα αξιοπρεπές μικρό βιβλίο, βασισμένο σε αληθινή ιστορία και γραμμένο χωρίς ιδιαίτερους συναισθηματισμούς. Κρίμα που ο συγγραφέας άλλαξε πολλές φορές την αρχική αφήγηση κι ακόμα και το ίδιο το δικό του κείμενο...

Το είχα διαβάσει πoλύ παλιά στα Ελληνικά και ήταν ενδιαφέρον να το διαβάσω τώρα στα αγγλικά. Δεν είμαι σίγουρη πάντως για το πως θα φανεί το βιβλίο σε πιθανούς αναγνώστες που δεν είναι εξοικειωμένοι με το ιστορικό πλαίσιο και το πολιτιστικό υπόβαθρο της εποχής. Υπάρχει ένας αξιοπρεπής πρόλογος και επίλογος στη συγκεκριμένη έκδοση, που είναι χρήσιμα υποθέτω...

[George K. · Rating 4 out of 5]

Μικρό, λιτό και απέριττο, αρχικά δεν δέθηκα με την ιστορία και τον χαρακτήρα, αλλά μετά από λίγες σελίδες συνήθισα την αμεσότητα και την απλότητα στην αφήγηση και εντέλει δέθηκα με τον πρωταγωνιστή που πέρασε τόσα πολλά, μέχρι να διαφύγει τον κίνδυνο. Μπορεί να μην φτάνει σε δύναμη και βάθος το "Το νούμερο 31328" (και υποθέτω και το "Ματωμένα χώματα", που δεν έχω διαβάσει ακόμα), όμως η ιστορία έχει κάτι να πει, κάτι να δείξει, και πιστεύω ότι αξίζει να το διαβάσει ο κάθε Έλληνας.

[Mark Field · Rating 4 out of 5]

3.5 stars

I bought this from the publisher while in Athens last month.

Although short, it's a powerful story of the dislocation of war, displacement and the challenges facing a refugee in a hostile environment. As part of the story covers the area I also travelled in while in Turkiye I found it all the more interesting. It's a sharply focused narrative following the psychological impact on the protagonist as he fights for his survival.

[Kip · Rating 3 out of 5]

Eye opening, rendered more powerful by the stripped back prose that was dictated from the man himself!

[Nikitas · Rating 5 out of 5]

Άμεσο. Με μια βιασύνη που σε παίρνει από τα μούτρα. Κάτσε να στα πω, έχω μόνο δυο λεπτά, ύστερα θα φύγω για και θα σ αφήσω στην ησυχια σου.
Στο υπόσχομαι δε θα ξαναμιλήσω ποτε για αυτά.

[Μαρία · Rating 2 out of 5]

Ένας άνδρας έχει αιχμαλωτισθεί από τους Τούρκους κατά την περίοδο της Μικρασιατικής καταστροφής. Μέσα από άθλιες καταστάσεις, κακουχίες, τρομακτικές βαναυσότητες, καταφέρνει να δραπετεύσει μαζί με έναν σύντροφό του και μετά από περιπλανήσεις - καθώς υποδύεται τον Τούρκο - στο εχθρικό έδαφος και στο εχθρικό ανθρώπινο περιβάλλον, επιστρέφει στην πατρίδα και αφηγείται την οδύσσειά του.

[Vedmak · Rating 5 out of 5]

Από τα καλύτερα που έχω διαβάσει. Η πλοκή είναι συνεχώς εναλλασώμενη και σε κρατάει σε εγρήγορση με τις μικροσκελείς περιόδους της αφήγησης. Το γεγονός ότι είναι μια αληθινή ιστορία, με συγκίνησε ιδιαίτερα. Το συνιστώ ανεπιφύλαχτα.

[Samoili Evaggelia · Rating 5 out of 5]

Δείχνει τον τρόμο που πέρασαν οι Έλληνες κατά την μικρασιατική καταστροφή. Αληθινή ιστορία ενός αιχμάλωτου