Judith Herzberg is niet alleen een van de meest geprezen dichters, maar ook een die veel wordt gelezen. Het kleine toeval, de verwondering over het vanzelfsprekende een de twijfel aan de zichtbare werkelijkheid spelen in haar gedichten een belangrijke rol, waarbij haar onopgesmukte taalgebruik soepel en verfrissend is.
Judith Herzberg debuteerde in 1961 met haar eerste gedichten in Vrij Nederland. In 1963 verscheen haar eerste bundel, Zeepost. Hierna volgden onder meer Beemdgras (1968), Strijklicht (1971) en Zoals (1992).
Vanaf het begin van de jaren zeventig volgden toneel- en tv-stukken, filmscripts en teksten voor musicals. Herzberg schreef onder andere het scenario voor Charlotte, een film van Frans Weisz over het leven van de in Auschwitz vermoorde schilderes Charlotte Salomon.
Er bestaat veel waardering voor de poëzie van Herzberg. De bloemlezing Doen en Laten (Rainbow Pocketboeken) behoorde in 1994 tot de honderd beste boeken.
Haar gedichten zijn onder meer in het Duits, Turks en Engels vertaald. In 1988 verscheen bij Oberlin College Press een keuze uit haar poëzie in vertaling onder de titel But what: Selected Poems.
Op verzoek van Poetry International schreef Herzberg voor de Landelijke Gedichtendag 2001 de gedichtendagbundel Staalkaart.
Simpel lijkt het, maar is het niet. Judith Herzberg schrijft poëzie die bijna argeloos bij je binnen komt. Deze bundel bevat een kleine 200 gedichten. Mooi vind ik het gedicht dat liedje heet. De eerste strofe luidt:
Het duurt altijd langer dan je denkt, ook als je denkt het zal wel langer duren dan ik denk dan duurt het toch nog langer dan je denkt.
De volgende strofes zijn in hetzelfde ritme geschreven. De laatste strofe staat qua inhoud tegenover de eerste. Het duurt veel korter dan je denkt ook als je denkt het zal wel korter duren dan ik denk dan duurt het toch nog korter dan je denkt.
Let niet alleen op de herhaling, maar ook op de kleine verschuivingen.
Super genoten van deze uitgebreide gedichtenbundel bij Rainbow Pocket van werk van de grote Nederlandse dichter Judith Herzberg. Prachtige gedichten! Over liefde en alledaagse banale dingen die ze in een eigen stijl in knappe verzen giet. Suggestief en niet te veel aan woorden.
Uit chaos van lakens en voorgevoel opgestaan, gordijnen open, de radio aan, was plotseling Scarlatti heel helder te verstaan: Nu alles is zoals het is geworden, nu alles is zoals het is komt het, hoewel, misschien hoewel, tenslotte nog in orde.
uit, maar niet echt, want zo werkt een dichtbundel niet
toegegeven, heel wat gedichten waar ik weinig mee heb maar dan af en toe, een handvol gedichten misschien maar, waar ik het hoekje omvouw en die ik lees en herlees en herlees, en dan elke keer iets anders ontdek, iets anders begrijp
(en misschien gebeurt dat later ook nog met al die andere gedichten waar ik nu nog niet zoveel mee heb en krijg ik deze bundel dus écht nooit uit, wat een heerlijk vooruitzicht)
lees deze eens en dan nog eens en nog eens (en ze staan naast elkaar op pagina 26 en 27 waardoor de hoekjes naar elkaar toe geplooid zijn, lief is dat)
[p. 26] MOED
De nacht heeft mij weer van mijn apropos gebracht langzaam loopt de ochtend vol met woorden die ik zeker weet dat iets betekenden, maar wat? gisteren iets betekenden.
Lopen is op voeten balanceren, op straat zie ik de warme wezens die ook de onbegrijpelijke moed hebben gehad om op te staan in plaats van niet.
Nooit is iemand zeker van iets, te worden geliefd, te worden verlaten alles kan en alles mag alles wisselt elkaar af.
Nu weet ik weer wat ik zeggen wou: zolang het niet te ongelukkig maakt is het een leuk gevoel. Maar eigenlijk zijn wij zacht als Turkish Delight in een blik met spijkers.
[p. 27] OUDERDOM
Later, als ik zwakzinnig ben met schoothond en schrikvel houd ik een kruik warm tegen me aan en praat ik met je in mijn slaap. Als je nu kan begrijpen wat ik dan ga bedoelen, krakende dorre tak dat ik ben, ga ik me niet zo afgebroken voelen maar meer een uitgeblazen paarde- bloem. Hoor je me dazen? Daar gaan mijn parachuutjes al.
Hele mooie gedichten uit verschillende bundels. Met prachtige zinnen als: “zwermen spreeuwen suizelden over het plein” (uit 4 Mei) of “een koffer opent op de geur van iets dat gaat gebeuren” (uit Katten houden niet van koffers). De bundels Beemdgras, Strijklicht, Dagrest en Zoals zijn duidelijk mijn favoriet.
Prachtige gedichten van Herzberg: erg toegankelijk en tegelijk poëtisch. Indrukwekkend hoe lang ze al aan het werk is. Persoonlijk hoogtepunt was veel uit 27 liefdesliedjes, maar er was veel meer goeds te vinden!
Als een gedicht in een bundel mij raakt, vouw ik een ezelsoor zodat ik het later snel terug kan vinden. Dit heb ik zoveel gedaan in het verzameld werk van Herzberg, dat het boek niet meer goed sluit.