Αυλές, ράγες, έρημοι δρόμοι, γειτονιές, καφενεία, γραφεία, στρατόπεδα, λεωφορεία σκοτεινά, παλιά τετράδια, περιοδικά, εφημερίδες, λαχεία, σκισμένα χαρτιά∙ μ’ αυτά και άλλα ταπεινά υλικά δείχνει να συναρμολογεί τις ιστορίες του ο Σαμαράκης σ’ αυτό το πιο τρυφερό και ίσως πιο σπαρακτικό απ’ όλα τα βιβλία του. Οι ιστορίες στο Ζητείται Ελπίς είναι παραπάνω από συγκινητικές. Έτσι ίσως εξηγείται που απ’ το σύνολο του έργου του αυτές εδώ οι ιστορίες έχουν διαβαστεί από όλους όσοι υπήρξαν παιδιά και επιμένουν να διασώζουν μέσα τους την παιδικότητα του φρονήματος, του δέους, και της αγάπης για τον κόσμο και τα πράγματα. Αλλά είναι και απεγνωσμένες αυτές οι ιστορίες με τα χιόνια και τα τρένα και τις ομίχλες, και γι’ αυτό έχουν την εντιμότητα, αλλά και το δικαίωμα και τη γενναιότητα να ζητούν ελπίδα αυθεντική και ακέραιη, αυτή που ο άνθρωπος τη ζητά μόνο όταν απελπιστεί, μόνο όταν κοιτάξει κατάματα το ζόφο της απόγνωσης. Στο ομότιτλο διήγημα, ένας τέτοιος άνθρωπος, ένας εκλεκτός της απόγνωσης, μπαίνει στο καφενείο και σ’ ένα σκισμένο χαρτί τολμά και γράφει: «Ζητείται ελπίς». Μήπως αυτός ο άνθρωπος δεν είναι ήδη ο Αντώνης Σαμαράκης; Μήπως δε συνοψίζεται όλο το έργο του σε αυτό το βαθιά ανθρώπινο, αποφασιστικό και αδιαπραγμάτευτο αίτημα για ελπίδα και πίστη και αγάπη για τον άνθρωπο όλων των εποχών και όλων των τόπων;
Στο βιβλίο μέσα σε λίγες σελίδες κατάφερε να γίνει εμφανής η ματαίωση που αισθάνεται η ανθρωπότητα και η αγωνία της για ένα μέλλον που δεν αφήνει περιθώρια για ελπίδες. -Αν κουβαλήσω μαζί μου και τον εαυτό μου, αυτόν τον φθαρμένο εαυτό μου. Αν τον κουβαλήσω μαζί, εκεί, στην άλλη γη, τότε...α, τότε δεν θα υπάρχει πια ελπίδα. Ενώ τώρα, έχω τουλάχιστο την ελπίδα πως κάπου αλλού θα μπορούσα να μαι αλλιώτικος.
"Από το πρωί που η δακτυλογραφος του είχε πει "έννοια σας και ξερω εγω τι σας συμβαίνει, αγαπάτε τη μοναξιά " είχε μια ταραχή μεσα του. Η κοπέλα είχε αγγίξει το ευαίσθητο του σημείο. Η μοναξιά ητανε στο βάθος του εαυτού του.
------------ Ο σπουδαιος Ελληνας λογοτεχνης Αντωνης Σαμαρακης, δινει φωνη σε οσους δεν εχουν φωνη. Μιλαει για τους ταπεινους, τους καθημερινους, τους αθεατους, τους αορατους, αυτους που προσπερνας στον δρομο καθε μερα. Τους σκυφτους τους ολιγολογους, τους μονους.
Μιλαει ακομη για τον παραλογισμο του πολεμου, το τραγικο και το σπαρακτικο, χωρις να γινεται ο ιδιος τραγικος και σπαρακτικος. Με σταθερη φωνη, απογυμνωμενος απο συναισθηματισμους παραθετει απλα γεγονοτα και τ' αφηνει να ειναι μονα τους παραλογα, τραγικα, σπαρακτικά.
Πιστευω οτι ειναι ενας πολυ μεγαλος συγγραφεας της μεταπολεμικης γενιας μας, και οτι δεν βρισκεται εκει που του αξιζει στην Ελλαδα - σε αντιθεση με το εξωτερικο, οπου φαινεται να ειναι αρκετα αναγνωρισμενος.
ΤΑ εργα του θα επρεπε να διδασκονται στο σχολειο (πιο πολυ). ΤΟ λογοτεχνικο του εργο ειναι σημαντικο (απο παρα πολλες αποψεις).
Το Λαθος ειναι ενα απο τα καλυτερα βιβλια που εχω διαβασει στη ζωη μου.
Αντιστοίχως τα διηγηματα αυτα ειναι διδακτικα χωρις διδακτικο τονο -κατι υπεροχο που απανταται στο συνολικο εργο του Σαμαρακη, πυκνα σε νοηματα με λιγες λεξεις, περιεκτικα και γεμάτα συμβολα, επειδη ειναι οικουμενικά. Η πεινα, ο πολεμος, μοναξια, η παιδικοτητα, η ενηλικιωση, η μανα, το παιδι, το παιδι που μεγαλωνει, το παιδι που δε θελει να μεγαλωσει, το παιδι που αναγκαζεται να μεγαλωσει, το παιδι που χανει την παιδικοτητα του απο τις εξωτερικες συνθηκες (φτωχεια πολεμος θανατοι) ο ενηλικας που νοσταλγει την παιδικη του ηλικία, το ατομο που χανει την ταυτοτητα του στην ανωνυμια της πολης, το παραξενο μεταπολεμικο τραυμα της ματαιοτητας, το παραδοξο του οσο πιο πολλοι σε μια πολη τοσο πιο μονοι...
Ενας Μεγαλος που λεει πολλά λεγοντας λίγα. Ενας λογοτεχνης που αφουγκραζεται, που παρατηρει, που μιλαει γι αυτα που δεν πρεπει να μιλαμε. Με συγκινησε. Καποια διηγηματα του οταν τα διαβαζα, ανατρίχιαζα.
------- "Σκεφτοτανε το σκοτεινο προσωπο της ζωης. Την ειρήνη, τη βαθια τουτη λαχταρα που κρεμεται απο μια κλωστη. Σκεφτοτανε τη φτωχεια, την αθλιοτητα. Σκεφτοτανε τον φοβο που εχει μπει στις καρδιες."
Οι σύντομες ιστορίες που θα βρούμε εδώ αποτυπώνουν σκέψεις, συναισθήματα και την πραγματική κατάσταση που επικρατεί στην μεταπολεμική Ελλάδα. Ο Σαμαράκης δεν ωραιοποιεί τίποτα, αλλά ούτε και κουνάει το δάχτυλο δασκαλίστικα. Ο λόγος του είναι απλός, λιτός, γεμάτος συναίσθημα και δυναμική δίνοντας ζωή και έντονη παρουσία στους ήρωές του. Η αναζήτηση της ελπίδας στα μικρά και στα μεγάλα βρίσκεται συμπυκνωμένη εδώ, σε αυτά τα διηγήματα. Το βιβλίο όπως και ο Σαμαράκης βέβαια δεν έχουν ανάγκη από τη δική μου γνώμη, όμως δεν μπορώ να μην αναγνωρίσω το πόσο αξίζουν τα πέντε αστεράκια.
Είπα να φύγω.Να φύγω μακριά από δω που χάλασα τη ζωή μου.Να ξαναφτιαξω τη ζωή μου μακριά,σε μια άλλη γη.Καιρό τώρα έζησα μ'αυτην τη σκέψη.Μ'αυτό το όνειρο.Και σήμερα,πριν απο λίγο,την τελευταία στιγμή προτού περάσω τα σύνορα,μ'έπιασε ο φόβος.Αν κουβαλησω μαζί μου και τον εαυτό μου,εκεί,στην άλλη γη,τότε δε θα υπάρχει πια ελπίδα.Ενώ τώρα,εχω τουλάχιστον την ελπίδα πως καπου αλλού θα μπορούσα να είμαι αλλιώτικος.
3.5 ίσως; Βαρύς κι ασήκωτος ο Σαμαράκης! Κάποιες ιστορίες με άγγιξαν, άλλες όχι. Αλλά πάντως χάρηκα που ξαναδιάβασα ιστορίες που είχα δω από το Λύκειο! Μου προκάλεσαν μια μικρή νοσταλγία, και χαίρομαι που δε τις διάβασα μεμονωμένα αλλά όλο το έργο στο σύνολο του.
Πρόκειται για μια συλλογή διηγημάτων που δε νομίζω πως χρειάζεται συστάσεις. Δυσκολεύομαι να είμαι αντικειμενικός γιατί αισθάνομαι πως έχω προσωπική σχέση με τον Αντώνη Σαμαράκη. Και γιατί δύο/τρία από τα δώδεκα κείμενα τα έχουμε κάνει στο σχολείο (το Ποτάμι το έδωσα διαγώνισμα στα Νέα Ελληνικά στη Β' Λυκείου, τον Ξανθό Ιππότη τον συνάντησα ή στο δημοτικό ή στο γυμνάσιο, το Ποδήλατο κάτι μου θυμίζει και το "Ποτέ άλλοτε οι στέγες των σπιτιών μας..." το έχω γράψει έκθεση - συγγνώμη αλλά έχουν περάσει εκατοντάδες χρόνια από τότε) και γιατί τρέφω απεριόριστη εκτίμηση στο πρόσωπο του συγγραφέα.
Όμορφη γραφή, γεμάτη τρυφερότητα και μια εφηβική χαρμολύπη μέσα σε 12 ιστορίες χωρίς πατρίδα, χωρίς χρόνο, χωρίς ηλικία, ικανές να μας αγγίξουν τόσο σήμερα όσο και πριν από μισό αιώνα που γράφηκαν. Τίποτα λιγότερο απ' όσο θα περίμενε κανείς από έναν αιώνιο έφηβο.
Σε όλα τα διηγήματα είναι παραπάνω από εμφανείς οι πληγές της μεταπολεμικής Ελλάδας του '50 Οι ήρωες μέσα από την πολύ δυνατή πένα του Σαμαράκη μάταια αναζητούν το χαμένο παιδικό εαυτό τους και την ελπίδα.... Από τα must read της ελληνικής λογοτεχνίας
Τι μπορώ να πω για την συλλογή διηγημάτων «Ζητείται ελπίς» του Σαμαράκη και να εξηγήσω μέσα σε λίγες αράδες όλα το χρώμα των αισθημάτων που μου προξένησε; Οι λιγοσέλιδες ιστορίες του είναι βαθιά συγκινητικές, μελαγχολικές κ βαθιά ανθρώπινες. Χωρίς φανφάρες, χωρίς λεκτικά στολίδια. Με απόλυτη αμεσότητα και απλότητα στην αφήγηση, διεισδύει στην ψυχή των ηρώων του, τους προσεγγίζει έναν έναν ξεχωριστά με τόση τρυφερότητα, και μας μεταφέρει τους φόβους, τις εμμονές τους, την θλίψη τους, τις επιθυμίες τους και φυσικά την ανάγκη τους για ελπίδα.
-Αν κουβαλήσω μαζί μου και τον εαυτό μου, αυτόν τον φθαρμένο εαυτό μου. Αν τον κουβαλήσω μαζί μου, εκεί στη άλλη γη, τότε…α, τότε δεν θα υπάρχει πια ελπίδα. Ενώ τώρα, έχω τουλάχιστον την ελπίδα πως κάπου αλλού θα μπορούσα να’ μαι αλλιώτικος. Σελ. 37.
U životu nisam pročitala zbirku priča u kojoj je svaka priča bila bolja od prethodne i gde se koža ježi na kraju svake priče.
Postoji prevod ove knjige mada ko ga nađe blagosloven je. Zbirka se zove Traži se nada i govori o ratnom periodu u Grčkoj i svetu i svim problemima koje rat i život nakon rata donosi. Nije svaka priča ratna, zapravo se rat negde i ne pominje ali znamo na šta se autor osvrće.
Κι αυτό εντάσσεται στα μεγάλα έργα του συγγραφέα ο οποίος ναι μεν έχει αφήσει το αποτύπωμα του με ΤΟ ΛΑΘΟΣ αλλά και τα υπόλοιπα βιβλία σε εισάγουν στην λογοτεχνική μαγεία του Αντώνη Σαμαράκη
12 διηγήματα γεμάτα ανθρώπινα συναισθήματα. 12 διηγήματα που αγγίζουν τα πιο βαθιά τοιχώματα της καρδιάς σου. 12 διηγήματα που μπορούν να αποτελέσουν αιτία να κάτσεις το βράδυ να αναλογιστείς για την ζωή σου.
Αυτό το βιβλίο επιβάλλεται να το διαβάσει ο κάθε άνθρωπος.
Δεν νομίζω να υπάρχει άλλο βιβλίο της ελληνικής λογοτεχνίας που με έχει σημαδεύσει και επηρεάσει περισσότερο από το Ζητείται Ελπίς. Είναι ένα αριστούργημα. Η κάθε ιστορία που συμπεριλαμβάνει το βιβλίο, μπορεί να είναι σύντομη, αλλά περιέχει απίστευτο βάθος και νόημα.
Πρώτη μου επαφή με τον Σαμαράκη. Το Ζητείται ελπίς είναι μια συλλογή 12 διηγημάτων που διαδραματίζονται γύρω στην δεκαετία του '50. Αν και οι περισσότερες ιστορίες είναι στενάχωρες με τον πόνο και την απόγνωση των ηρώων να μην βρίσκει τελειωμό. Το βιβλίο σου αφήνει μια ελπίδα ότι κάτι καλύτερο μπορεί να συμβεί τελικά.....
Υ.Γ Και αν κ η Ελλάδα του 50 είχε διαφορετικα προβλήματα αφού βίωνε τα μεταπολεμικά τραύματα που άφησε πίσω ο πόλεμος. Δεν μπορείς να πεις πως διαφέρει πολύ με το τι νιώθει ο μέσος Έλληνας του σήμερα με τους πρωταγωνιστές των ιστοριών αυτών. Αφού και σήμερα ψάχνουμε ένα φωτεινό σημάδι να μας βγάλει από την μιζέρια της ζωής μας και ενώ η ίδια μας βάζει συνεχώς σε τρικλοποδιες η ελπίδα για ένα καλύτερο μάλλον δεν πεθαίνει.....
"Ποτέ άλλοτε, σκέφτηκε,οι στέγες των σπιτιών μας δεν ήτανε τόσο κοντά η μια στην άλλη όσο είναι σήμερα, κι όμως ποτέ άλλοτε οι καρδιές μας δεν ήταν τόσο μακριά η μια από την άλλη όσο είναι σήμερα. Ποτέ άλλοτε όσο σήμερα δεν ήτανε τόσο βαθιά η μοναξιά του ανθρώπου μπροστά στον άνθρωπο" ________________ Μια συλλογή διηγημάτων βαθιά ανθρώπινη και μελαγχολική που με συγκίνησε βαθύτατα!Τώρα που γνώρισα την γραφή του καταλαβαίνω τον λόγο που τον ξεχωρίζουν, καθώς την δύναμη που κρύβουν οι λέξεις που χρησιμοποιεί χωρίς να υπερβάλλει. Θα το ξαναδιαβασω!
"Όχι, δεν τράβηξε τη σκανδάλη. Ο Άλλος ήταν εκεί, γυμνός όπως είχε έρθει στον κόσμο. Κι αυτός ήταν εδώ, γυμνός όπως είχε έρθει στον κόσμο. Δεν μπορούσε να τραβήξει. Ήτανε και οι δύο γυμνοί. Δύο άνθρωποι γυμνοί. Γυμνοί από ρούχα. Γυμνοί από ονόματα. Γυμνοί από εθνικότητα. Γυμνοί από τον χακί εαυτού τους."
Μια από τις ιστορίες λέγεται "το Ποτάμι" και είμαι σχεδόν σίγουρη 110% ότι την είχαμε διδαχθεί στο γυμνάσιο ή στο λύκειο.
Δεν μπορώ να πω ότι ενθουσιάστηκα... Οι περισσότερες από τις ιστορίες μου φάνηκαν αρκετά συμπυκνωμένες και ψιλοαδιάφορες... Πιστεύω πως δεν είναι από τα έργα του Σαμαράκη που θα μου έρθουν στο μυαλό για να το προτείνω σε τρίτους...
Το ζουμί της μεταπολεμικής λογοτεχνίας σε 12 διηγήματα. Ανάμεσά τους και 2-3 κλασικά που όλοι διδαχθήκαμε στο σχολείο. Απελπισία, προσδοκίες, θλίψη, θρήνος για τους νεκρούς του πολέμου και τα χαμένα ιδανικά........ ΔΙΑΒΑΣΕ ΤΟ! ! !
Ρεαλιστικοδυστοπική μιζέρια στα καλύτερά της (δείτε άλλωστε το εξώφυλλο με το παιδάκι που κρατιέται από το κατσίκι για τη γλυκιά ζωή). Από τους αγαπημένους συγγραφείς ο Σαμαράκης και, παρά το μίζερο του πράγματος, το βιβλίο συστήνεται ανεπιφύλακτα. Μόνο μην πάτε να ξυριστείτε πριν το διαβάσετε κι αν δείτε τον εχθρό απέναντι στο ποτάμι με τη μαλαπέρδα έξω, πυροβολήστε πρώτοι. Ακούστε που σας λέω...
Χωρίς φλυαρίες, απλός, περιεκτικός,ουσιαστικός, συγκινητικός, σε αφήνει με το στόμα ανοικτό συχνά. Ο Σαμαράκης είναι απο τους σπουδαιότερους έλληνες συγγραφείς. Στο Ζητείτε Ελπίς , οι ιστορίες είναι βαθιά συγκινητικές..Αλλωστε μόνο κάποιος χωρίς καρδιά θα μπορούσε να μείνει ασυγκίνητος από την γραφή του Σαμαράκη. Ξεχώρισα το "Η σαρξ" και το ομότιτλο "Ζητείται Ελπίς". Το μικρό αυτό βιβλίο , το διάβασα σήμερα κατά τη διαδρομή προς τη δουλειά και απο τη δουλειά προς το σπίτι, και ήταν τουλάχιστον 4 οι φορές που σκούπιζα τα μάτια μου κρυφά στον Ηλεκτρικό. Το συστήνω.
Τί να πει κανείς για αυτή την αριστουργηματική συλλογή διηγημάτων του Σαμαράκη; Άψογη αφηγηματική τεχνική, λόγος λιτός και περιεκτικότατος, νοήματα ουσιώδη και πάντοτε επίκαιρα. Μέσα σε λίγες σελίδες καταφέρνει να μας συγκινήσει και να μας προβληματίσει με τις σύντομες αλλά βαθειά ανθρώπινες ιστορίες του.
"Ποτέ άλλοτε, σκέφτηκε, οι στέγες των σπιτιών μας δεν ήτανε τόσο κοντά η μια στην άλλη, όσο είναι σήμερα, κι όμως ποτέ άλλοτε οι καρδιές μας δεν ήτανε τόσο μακριά η μια από την άλλη όσο είναι σήμερα."
Ο μήνας μου ξεκίνησε με έναν πολύ γνωστό Έλληνα συγγραφέα, τον Αντώνη Σαμαράκη και το έργο του, το "Ζητείται Ελπίς".
Το "Ζητείται Ελπίς" είναι μια συλλογή 12 σύντομων τραγικών διηγημάτων (των 2-3 σελίδων το καθένα), ψυχοπλακωτικών μεν, απλών, άμεσων, χωρίς φανφάρες με διαχρονικότητα, βάθος και νοήματα δε.
Η καθεμία από τις ιστορίες που αναφέρονται διαδραματίζεται στην μετα��ολεμική Ελλάδα. Πρωταγωνιστές είναι απλοί καθημερινοί άνθρωποι που βιώνουν απόγνωση, απελπισία, πόνο, φτώχεια, μοναξιά και γενικότερα δυστυχία και το μόνο που έχουν είναι η ελπίδα. Η ελπίδα να ξεφύγουν από την δυσάρεστη κατάσταση που βρίσκονται ο καθένας, να βιώσουν κάτι καλύτερο αλλά πάντα μένουν με την ελπίδα στο τέλος.
Είναι ένα βιβλίο που μου άφησε έντονη αυτή την αίσθηση του "what if" να πλανάται στο τέλος της κάθε ιστορίας.
Σαν μια πρώτη μου κανονική επαφή (όχι αυτή του σχολείου) με τον Σαμαράκη δεν το κατατάσσω στα αγαπημένα μου βιβλία αλλά αναγνωρίζω την πένα του και το ότι δικαίως θεωρείται ένας σπουδαίος Έλληνας λογοτέχνης.
Το “Ζητείται Ελπίς” το διάβασα την εβδομάδα του Πάσχα, (κατά την οποία τελικά είχα μια τάση αναδρομής στη βιβλιοθήκη μου). Πρόκειται για μία συλλογή δώδεκα διηγημάτων από τον Αντώνη Σαμαράκη. Έναν συγγραφέα για τον οποίο οι συστάσεις είναι περιττές για κάθε Έλληνα αναγνώστη. Ή που θα έπρεπε να είναι, αφού ο κύριος Σαμαράκης είναι μια από τις σημαντικότερες πένες που πέρασαν από τη χώρα μας.
Η συλλογή αυτή είναι πολύ μικρή, ούτε 80 σελίδες. Πραγματικά όμως, ακόμη και τώρα, στην τρίτη ανάγνωσή της, ένιωσα πολύ γεμάτος μόλις την ολοκλήρωσα. Κυκλοφόρησε το 1954, και όλα τα διηγήματα έχουν την αύρα εκείνων των χρόνων. Μιας Ελλάδας που μετά τον ΄Β Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Εμφύλιο είναι ακόμη σε τραγική κατάσταση. Η φτώχεια κυριαρχεί και, πραγματικά, ζητείται ελπίς.
Το παράδοξο είναι πως παρότι τα διηγήματα αυτά μάς παρουσιάζουν την τότε κοινωνική δυστυχία με τον πλέον σκληρό και αμείλικτο τρόπο, παρότι τα περισσότερα εξ αυτών δεν έχουν καλό τέλος, εγώ διαβάζοντάς τα ένιωσα ότι μέσα τους κρύβεται πραγματικά η ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον. Το συναίσθημα είναι εντυπωσιακό, τα μηνύματα του βιβλίου, πάμπολλα και σημαντικά.
Δε θέλω –και δεν τολμώ– να κάνω την παραμικρή περαιτέρω κριτική σε αυτό το βιβλίο. Επιθυμούσα να παραθέσω απλώς τις εντυπώσεις που άφησε σε μένα. Οι οποίες είναι και οι καλύτερες δυνατές.
Μοναδικές ιστορίες μια άλλης εποχής, μιας άλλης Ελλάδας, χαμένης μέσα στο τούνελ της ιστορίας, να τόσο σημερινής που θα τρομάξεις αν την διαβάσεις κατάματα.Η ελπίδα και τα παιδιά είναι μαζί με την αγάπη , οι τρεις λέξεις που μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο και να δώσουν ώθηση στη Γη για να συνεχίσει να γυρίζει.
"Δεν άνοιξε το παράθυρο. Στο σκοτάδι ανασταίνονται πιο εύκολα τα περασμένα"