Cent ans d'histoire nationale en Belgique is intussen meer dan zestig jaar oud, maar het boek heeft nu nog altijd waarde - een oordeel dat Fernand Vercauteren overigens zelf graag uitsprak over de negentiende-eeuwse historiografie die hij behandelde.
Natuurlijk valt er wel wat aan te merken op de interpretaties van Vercauteren, was hij hier en daar te strikt in zijn opvattingen en elders al te optimistisch (Algemeen Rijksarchivaris Louis-Prosper Gachard was bijvoorbeeld zeker niet de goede baas die Vercauteren van hem maakte), maar dat doet weinig afbreuk aan de kwaliteiten van dit overzicht. En het is zonder meer een indrukwekkend overzicht!
Het was al een aantal jaren geleden sinds ik Cent ans volledig las. Pas dit keer trof het me werkelijk hoeveel informatie Vercauteren wist samen te brengen: hij slaagde erin om véél op het spoor te komen. Daarbij laat hij zich bovendien maar op weinig slordigheden betrappen. De rijkdom aan details verhindert niet dat dit een uiterst leesbaar boek is. Vooral de typering van Théodore Juste is werkelijk om van te genieten.