“MA QUỶ DÂN GIAN KÝ” - KHI MA QUỶ VIỆT NAM CHÍNH THỨC ĐƯỢC ĐƯA VÀO TRANG SÁCH
Cuốn sách “Ma quỷ dân gian ký” là một trong số ít những công trình hiếm hoi đề cập đến những câu chuyện về ma quỷ được truyền miệng văn hóa dân gian Việt Nam, không chỉ là trong văn hóa của dân tộc Việt mà còn trong văn hóa của những dân tộc thiểu số khác ở nhiều vùng miền.
Khác với văn hoá Phương Tây, các giai thoại về ma quỷ ở văn hoá Phương Đông - đặc biệt là Việt Nam thường cho thấy ma quỷ gần gũi với con người hơn. Thường ma “xuất thân” từ những linh hồn của người đã khuất, hoặc một biến đổi về tâm linh với những loài vật quen thuộc đang sống. Chính vì vậy, trong văn hoá Việt Nam các vùng miền, ma quỷ xuất hiện nhiều trong những câu chuyện, tin đồn dân gian, thường để giải trí, hoặc doạ nạt, nhưng phía sau là giáo huấn, răn dạy người khác phải tôn trọng những vùng đất, thiên nhiên hoặc mộ phần của người đã mất. Và phía sau ma quỷ, là những tâm tình, những thói quen, quan niệm về tự nhiên, về lẽ phải của người Việt trong đời sống sinh hoạt hằng ngày. Song, từ trước đến nay, chưa có một khảo cứu đầy đủ nào về ma quỷ ở Việt Nam, cho đến khi “Ma Quỷ Dân Gian Ký” ra đời.
Tác phẩm là một bộ sách du khảo tập hợp các loài ma quỷ và hiện tượng tâm linh trong văn hoá truyền miệng ở Việt Nam, được chia làm các chương nhỏ, đi kèm với tranh vẽ theo phong cách dân gian hiện đại. Mỗi chương sẽ gồm một chủ đề, với minh hoạ sống động và những thông tin đầy đủ về định nghĩa, đặc tính và niềm tin dân gian về các loại ma quỷ. Cuối sách là phần phụ lục các sáng tác thơ truyện liên quan đến ma quỷ dân gian.
Hoạ sỹ Duy Văn và các cộng sự đã cất công sưu tầm những truyện xưa tích cũ từ trong sách vở, các chuyến điền dã và cả từ hiểu biết của những người xung quanh. Kể từ đó, anh lập nên một bảng danh sách các loài ma quỷ và hiện tượng tâm linh ở Việt Nam. Điểm đặc biệt là Duy Văn đã thổi một hồn cốt dân gian qua những nét vẽ kết hợp lối vẽ doodle và tranh dân gian. Trong lời giới thiệu, tác giả cho biết động lực lớn nhất của anh là để phát huy một nét văn hoá đã tồn tại từ lâu, nhưng thường đi theo những cấm kị, không được công nhận đúng mức; trong khi các nước châu Á như Nhật Bản, Thái Lan, Trung Quốc đều có những sự bảo tồn với văn hoá ma quỷ của họ thông qua các hình thức diễn trình, hoặc khai thác làm phim ảnh, thương mại.
“Không những các sản phẩm từ trí tưởng tượng, mà cả những con ma thật được đưa vào chuyện dân gian đều có ý nghĩa riêng đặc biệt. Không biết tự bao giờ “con không ăn là Ông Kẹ tới bắt”, “trên cây dừa có ma tóc dài đánh du, đi chơi khuya là bị nó bắt”, “không ra tắm sông giữa trưa, không con ma da nó lôi chân”… còn nhiều những câu chuyện nữa gắn liền với những câu nói cửa miệng mà thuở nhỏ chắc hẳn nhiều người hay nghe. Ông bà ta dùng những hình ảnh ma quỷ để răn dạy con cháu một cách khéo léo. Thuở xưa nạn bắt cóc nhiều người ta nghĩ ra ông ba bị để con cái ngoan ngoãn ở nhà, không quấy phá. Nếu đời sống thôn quê có nhiều thành phần tiểu tiện bừa bãi mà không xử lí, chúng ta có Ma Lai, sẽ ăn phân và gây chết do đứt ruột. Từ đó mọi người chú ý giữ vệ sinh hơn. Đó chính là ý nghĩa nhân văn của ma quỷ trong dân gian.” - Hoạ sỹ Duy Văn tâm sự.
Đây sẽ là một bộ sách tiên phong về lĩnh vực vừa quen vừa mới lạ với văn hoá Việt. Đặc biệt sẽ là nguồn tham khảo cực kì phong phú và đáng giá cho những cá nhân, tập thể làm các dự án sáng tạo ở Việt Nam, như nhà văn Di Li nhận xét: “Ma Quỷ Dân Gian Ký không chỉ là một cuốn sách để đọc, để cảm thấy thú vị mà còn là tư liệu tốt cho những nhà văn đang viết truyện kinh dị, hoặc các thể loại văn học có yếu tố huyền ảo”.
Gọi đây là cuốn sách tranh thì đúng hơn, vì chưa đủ mức độ phổ quát và chính xác về thông tin các loài/hiện tượng ma quỷ trong dân gian Việt Nam, việc sắp xếp hệ thống cũng thiếu logic... nên gọi là bách khoa toàn thư có vẻ hơi quá! Cũng khó trách vì tác giả còn rất trẻ, mà muốn hệ thống đủ tốt thì ngoài cóp nhặt những câu chuyện truyền tai còn phải nghiên cứu rất sâu sắc về hệ thống tư liệu lịch sử, huyền sử, tôn giáo, tín ngưỡng, lễ nghi, phong tục... của người Việt Nam. Bù lại phần minh họa bằng tranh vẽ rất sống động và sáng tạo. Nói chung đánh giá cao tinh thần của tác giả!
Mình ủng hộ ý tưởng của quyển sách và công sức của tập thể. Hình vẽ đẹp, trình bày sống động, giấy dày. Tuy nhiên, nội dung chưa đủ để thành bách khoa toàn thư, văn phong trẻ trung nhưng chưa phù hợp cho mọi lứa tuổi độc giả, cách đưa thông tin khá đơn giản, ít thông tin về nguồn gốc các loại ma (từ truyện dân gian nào, vùng nào,,,,), nên nhìn chung là chưa thoả mãn được nhu cầu tìm hiểu của độc giả. Chúc đội ngũ thực hiện sách sẽ hoàn thiện nội dung trong những bản sau (tái bản quyển này, hoặc tập sách tiếp theo).
Quyển này tranh vẽ siêu đẹp💕 Phần nội dung thì mình thích phần truyện ở cuối, còn phần về các loại ma chỉ mang tính giới thiệu tổng hợp, chắc cần thêm nghiên cứu và xây dựng nhiều hơn ở các dự án sau.
Rất trân trọng công sức của tác giả đã thu thập và tổng hợp lại các loại ma cỏ của dân gian nước ta. Rất đồng ý với ý kiến nếu được phát triển và lưu giữ kĩ lưỡng, đây hoàn toàn có thể là một truyền thuyết đô thị hấp dẫn. Hồn ma bóng quế gì đi chăng nữa thì đó ít nhiều cũng là lời răn dạy của ông bà thời xa xưa. Nên đọc quyển này đôi lúc thấy thân thuộc y hệt lời kể của bà hồi xưa.
Có điều đây nên gọi là sách tranh thì đúng hơn. Vì phần nghiên cứu không được đào sâu chi tiết mà chỉ đơn giản là giới thiệu.
Mình đánh giá cao công sức của tác giả khi cố gắng phổ biến văn hóa tâm linh tới nhiều người hơn và cuốn sách có rất nhiều hình minh họa sống động nhưng mình cảm thấy phần thông tin này chưa được nhiều lắm (mình đọc thấy chưa thỏa mãn). Mình theo dõi fanpage thì có thể trong tương lai tác giả có thể làm một kiểu như phần hai của quyển này vì tác giả vẫn cập nhật thêm nhiều loài ma quỷ trong văn hóa Việt Nam.
Sách có hình minh họa rất sinh động, cung cấp cho người đọc những kiến thức về văn hóa tâm linh của người Việt, giúp chúng ta nhìn nhận ma quỷ dưới một góc nhìn khác. Ngoài ra, giọng kể của sách rất gần gũi, giản dị, phù hợp với nhiều lứa tuổi. Tóm lại, đây là một quyển sách đáng đọc. Tôi sẽ tìm đọc phần 2!
Tranh vẽ thì đẹp và một số hình khá ám ảnh. Nhưng mà để nói đây là bách khoa hay từ điển thì chắc chắn là chưa tới. Nội dung, kiến thức truyền tải chỉ dừng ở mức cóp nhặt là chính chứ phân tích vẫn còn nông, mang tính chất liệt kê nhiều hơn.
Nội dung vừa đủ, thú vị, có thông tin từ dân gian và cả ghi chép. Quan trọng nhất là hình vẽ minh hoạ với style của tranh đông hồ pha với nét vẽ digital nhìn rất bắt mắt.
Gần như là một cuốn truyện tranh vì nó khá đơn giản, nội dung viết về các loại ma quỷ được truyền lưu trong dân gian nước ta, kiểu như Ma Lon, Ma Le, Ông Ba Bị, Ông Kẹ, Ma Lai…. Tuy nhiên để nói là cuốn có nghiên cứu sâu thì mình thấy chưa tới, kiểu chỉ mới điểm mặt biết tên mà thôi. Phần tranh thì vẽ theo kiểu tranh Đông Hồ nên khá đẹp mắt, mình thấy nó dễ thương hơn là ghê rợn, phù hợp với mọi lứa tuổi…Mình thấy cần ủng hộ đề tài này vì nó gần như là mảng rất ít sách hay nghiên cứu nói tới.
Mang tính chất giới thiệu, khá sơ sài, số lượng các loại ma quỷ, yêu quái cũng chưa nhiều. Tuy nhiên hình minh hoạ khá sống động, mang phong cách tranh dân gian Đông Hồ.
- Một tác phẩm về văn hóa dân gian và được sưu tầm bởi các bạn trẻ. Mình nghĩ điều này là một điểm cần được khuyến khích. - Tác giả có bỏ thời gian và công sức nghiên cứu về các loại ma quỷ dân gian. - Tranh minh họa sống động, đặc sắc. - Số lượng "ma quỷ" khá phong phú. Nhiều loại thực sự mình chưa biết tới bao giờ, nên mình được bổ sung khá nhiều kiến thức về ma quỷ dân gian.
2. Điểm trừ:
- Vì số lượng "ma quỷ" khá nhiều nên một số loại chỉ được kể sơ qua. Và hầu như những loại ma quỷ trong cuốn sách này chỉ đơn giản giống như cách liệt kê giới thiệu sơ qua. - Các kiến thức trong đây đều hoàn toàn có thể tìm được trên mạng và chi tiết hơn. - Nhiều loại ma quỷ mình thấy có đôi chút khác với những gì mình biết => có thể các truyền thuyết từng vùng sẽ khác nhau.
=> Một cuốn sách với cách thể hiện mà mình sẽ luôn ủng hộ!!