Jump to ratings and reviews
Rate this book

Nothing Is Lost

Rate this book
From one of France’s most talented young authors, an urban thriller full of rage and raw emotion

In a small town just like any other, a police identity check goes wrong. The victim, Saïd, was fifteen years old. And now he is dead.

Mattia is just eleven years old, and witnesses the hatred and sadness felt by those around him. While he didn’t know Saïd, his face can be seen all over the neighborhood, graffitied on walls in red paint, demanding “Justice.” Mattia decides to pull together the pieces of the puzzle, to try to understand what happened. Because even the dead don’t stay buried forever, and nothing is lost, ever.

288 pages, Paperback

First published May 18, 2016

15 people are currently reading
942 people want to read

About the author

Cloé Mehdi

4 books16 followers

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
173 (33%)
4 stars
237 (46%)
3 stars
82 (15%)
2 stars
20 (3%)
1 star
2 (<1%)
Displaying 1 - 30 of 103 reviews
Profile Image for s.penkevich [hiatus-will return-miss you all].
1,573 reviews14.9k followers
May 17, 2023
Most injustices are irreversible, that’s why they’re so unbearable.

A routine stop places a teenage boy at the mercy of a young cop. The cop is well-regarded despite a quick temper, the boy is known for causing trouble. The cop is white, the boy is not. The cop lives, the boy does not. This is a familiar story we see play out on the news all the time, and Nothing is Lost by Cloé Mehdi (translated from the French by Howard Curtis) takes us fifteen years beyond the protests in the wake of a boy, Saïd, being murdered at the hands of a police officer and a judge acquitting the officer. Despite society trying to move on and forget, the boy cannot, his family cannot, and perhaps we all should not. Nothing is Lost examines the long shock wave of repercussions, told in a direct noir-esque style from the perspective of 11-year old Mattia who has been placed in the care of young 20-something Ze after his father—a social worker close to Saïd—committed suicide in a mental hospital following the protests. Through a cast of empathic and struggling characters and a plot driven by a mystery of information withheld from our narrator, Mehdi delivers a moving look at mental health and a sharp condemnation of police brutality and the sociopolitical forces that enable it while examining how, for the lower classes and people of color, ‘justice’ is just a ‘word that no longer means anything if it ever did mean anything.

When you murder our children with impunity you can’t expect there to be no repercussions.

Mehdi has already made quite a name for herself in France within the noir genre. Nothing Is Lost came out in 2016 (the English translation was published by Europa in 2023) and was highly decorated with awards such as the Polar Student Prize, the Dora Suarez Prize, and the Mystère de la critique Prize among others. I must admit it took me a bit to get into the novel as it starts a bit slow and detached while you gather your bearings on who is who and why anything is happening. I almost abandoned it after setting it down for a few weeks but I am ever so glad I picked it back up because once the pieces start sliding into place this really picks up. As the story gathers velocity and tension, uncovering secrets and creating new ones as it goes, it begins to increase in scope and perspectives until you can feel the weight of the whole community navigating this perilous and politically charged situation.

I’m not here as a judge, or a juror, or a lawyer. I’m only a listener. A belated witness.

The noir elements are quite engaging as well. Each character is rather hardened to their situation and while it is a rather bleak emotional landscape—be advised that along with the theme of police brutality and murder there is also frequent discussion of suicide, including an attempt by Mattia when he was 7—there is still a lot of heart. While we don’t have foggy alleyways and action glimpsed only in shadows, everything is still just out of focus behind a fog of disconnect as Mattia is often left out of the loop, knowing there is much more tying the incidents of being followed and the string of break-ins that seem much more like the handiwork of cops than burglars. ‘I’m like a detective in a book,’ Mattia thinks, ‘I’m trying to put all the clues together, but not everybody can do that, and I don’t understand what’s going on.’ While Mattia’s voice seems much older than an 11 year old, having it be from his perspective does allow the novel to be not only a critique of police and the judicial system but how systems from mental health, childcare and education are also failing marginalized and poor communities. ‘The discrepancy between real life and what they force you to listen to all day long in a stifling classroom grabs me by the throat as never before,’ Mattia thinks as checking academic boxes feels very backseat in his life compared to being tailed by potential gangsters and his caregiver’s suicide attempts. Why learn of wars in the past from a comfortable distance, he thinks when ‘they just have to go out on the streets’ to see one in real time.

Because we’re always alone and we might as well get used to it.

What really makes this novel are the characters, whom you can’t help but growing quickly attached to despite their many flaws and sketchy pasts. There is Ze, Mattia’s caregiver, who reads much like a hero of a Roberto Bolaño novel being a nightwatchman and ‘who’s already killed once and who drowns himself in poetry to avoid thinking about it, the way others drown themselves in alcohol or heroin.’ But what is the truth behind the reason people call Ze a murderer, the incident that got him locked up in the psychiatric ward where he would meet Mattia’s father before his death? We also have his girlfriend Gabriella who has attempted suicide repeatedly and seems a frail rose withering a winter storm. Elsewhere we have Mattia’s sister, Gina, who has ‘inherited from my mother the art of keeping silent about important things, and from my father the art of escaping,’ and reappears at random when not off doing something that seems to be dangerous and driving the action from off-stage.

The destroyers will rarely be held accountable. Mostly they will receive pensions.
-Ta-Nehisi Coates

The various character’s connections with the Saïd story, which is the center of gravity around which the elements of the novel spin in orbit, provide some interesting twists that only complicate matters. Saïd’s death is a tragedy, but also just one of many similar instances that get washed away by a judge (throughout the novel we hear several newscasts showing similar incidents are still occuring) and we wonder what is causing a renewed interest in his case with graffiti—‘Justice for Saïd’—appearing around town. Police brutality is a major issue that Mehdi hopes to draw attention to. On average each year ‘the police in France ’kill 15 to 20 people in a population of 70 million’ says Sebastian Roché, author of the book Police de proximité: Nos politiques de sécurité, and a 2020 national report showed that young men of Arab and Black African background are 20 times more likely to be randomly stopped by the police than the rest of the population.
A60CA7F3-88BC-431A-A5B6-431A590793AB
The 2016 death of Adama Traoré in police custody (same year this book was published) sparked protests and was revitalized during the summer of 2020 protests against police brutality that occurred globally. Others such as Amine Bentounsi, Remi Fraisse, Théo Luhaka, Cédric Chouviat were remembered as well as working-class victims of police brutality, most of whom are Black or Arab.
8B0B14D0-82BA-498B-B3A5-21B721306F44
Image: Black Lives Matter protests against police brutality in Paris (top) and Washington DC (bottom) in June 2020
At the time I’m writing this, 363 people have been killed by the police in the United States (where I am) since the start of 2023. 2022 was the highest on record with 1,176 killed by cops (1,047 in 2021). Black people were 26% of those killed despite being 13% of the population. Most killings occur during a routine traffic stop or mental health check, with only a third of all US police killings being in response to a possible violent crime (most are unarmed) and an average of 250,000 people are injured during police interactions, with major cities paying out $millions in settlement fees over wrongful injuries a year. Even if someone runs or has a criminal past, it is not reason for a stop to become ‘be a capital offense, rendered without trial, with the officer as judge and executioner,’ as Ta-Nehisi Coates writes in his memoir Between the World and Me. ‘It’s funny, this tendency they have always to strike where they can kill by mistake,’ Mattia muses in the novel, and most often the offending officer is reinstated. All this to say it is necessary that books like Nothing is Lost exist to explore these issues through fiction that resonates so emotionally and puts the reader inside the tragedies.

Closing your eyes to what’s going on in the world doesn’t wipe it out.

Something Mehdi does quite effectively is emphasize how these issues are systemic failures. We see how the lower classes are left behind, with gentrified neighborhood leaving many without a place to live, how schools aren’t properly funded to reach all students needs, how criminalization of poor or non-white youth creates a stigma of assumption of them as criminals and a pipeline towards prison without an adequate support network when they get out (an institutional failure that individual organizations are often left to try and assist piecework, with libraries such as my own taking on a lot of the effort to connect people with access to aid for housing and jobs). This was Mattia’s father’s job as a social worker, a job that took a heavy emotional toll on him. And as the novel progresses we must question if his paranoia was schizophrenia as people claimed or a misdiagnosis that directed attention away from the gaslighting done to him by the local police who might have actually been following him and bugging his home. The why is a big question the novel meanders towards. But also we see how the acquitals only embolden the police, with the killer cop here being
welcomed so warmly at the station that he ended up telling himself it wasn’t so serious. And the law merely confirmed that feeling…He ended up convincing himself that it really was self-defense, that he’d had no choice.

As Sebastian Roché says, ‘for them the problem doesn't even exist. So that's the heart of the problem. If we don't recognize that it's there, how can we make things better?’ This is a question the characters struggle with all novel long, with Gina being the only to offer any sort of idea that ‘the only solution is to burn it all down.’ One can only guess where this novel is headed with an aim like that.
the reason it’s come to this isn’t because a teenager was killed, or even because his murderer wasn’t punished. It’s because nobody spoke up. When a police officer is killed by a delinquent, he’s mourned, salutes are fired in his memory, he’s decorated, and even ministers file past his grave with tears in their eyes. When a delinquent is killed by a police officer, the silence is deafening.

Mehdi hits at the heart of the problem, and it is that these things happen and we are just expected to move on and consider it natural. That State violence is just something we should accept, even when the systems that are supposed to uphold society are faulty and create downward spirals that lead to this. That for many, there is no safety net, and ‘ if you let yourself be swallowed up by the world…if you slip’ not only will nobody catch you but people will contort themselves to convince the world you deserved it through articles written in passive voice and bad-faith rhetoric that upholds State violence and inequity of budgets at the cost of human lives.

Why should I be afraid of them, I’m afraid of people who kill, and around here the people who kill are cops.

This also becomes a look at how communities who are left behind or ignored have nobody but themselves to save them and must come together. There are protests but, as Gina observes, ‘anyone would have thought it was a civil war, but it was merely one more confrontation on a relentless chessboard where there had been thousands of others.’ There is a particularly striking scene when in the midst of the chaos during a protest being broken up by police she sees it is all taking place in front of a perfume ad declaring the world a beautiful place. We can make it one, Mehdi seems to hint, but it will take communal action and a massive transformation to bring justice back to life. As Maya Schenwar writes in Who Do You Serve, Who Do You Protect? Police Violence and Resistance:
Our struggle for justice demands much more than any single indictment. It cannot be litigated, legislated or bought into existence. And there is no amount of money that could make up for the lives and human dignity lost to police and state violence against our communities. Instead, if we are to truly honor the magnitude of the injustice, we must commit ourselves to nothing less than the complete transformation of society.

This is a harrowing and gritty novel that forces us to look police brutality directly in the eye. At times it seems a bit much, especially as the extent of a cover-up seems excessive considering how often killings get brushed under the rug even in light of video evidence, but it makes for a tense and compelling read. This is a noir with social justice as the lifeblood keeping the story alive and the reader turning pages and Nothing Is Lost presents an important message we should not look away from.

3.75/5

The next time we see each other there’ll be bars between us, all because a fucking cop lost his cool one day, all because justice only applies to one side, all because they have their own criteria for determining who’s a monster and who isn’t, who’s a murderer and who’s made a forgivable error, to err is human, isn’t it, it is if you’re a cop, it isn’t if you’re a delinquent, so knowing all the facts, choose sides, my friend . . .
Profile Image for Sofia.
322 reviews133 followers
July 9, 2020
Από τα καλύτερα βιβλία που έχω διαβάσει φέτος. Δεν είναι απλά ένα πολύ καλογραμμένο νουάρ μυθιστόρημα. Αναδεικνυεί τρομερά επικαίρα θέματα μέσα από την φωνή ενός 11χρονου παιδιού, αρκετά δύσκολο κατά τη γνώμη μου εγχείρημα το οποίο ωστόσο λειτουργεί πολύ καλά. Και μέσα σε όλα αυτά από πολύ νωρίς πλανάται το αιώνιο ερώτημα του Καμύ: "αν υπάρχει ένα πραγματικό φιλοσοφικό ζήτημα που πρέπει να απασχολεί τον άνθρωπο, αυτό είναι η αυτοκτονία".
Profile Image for Eva Pliakou.
113 reviews222 followers
June 2, 2020
Υπερβολικά επίκαιρο νουάρ. Διεισδυτική και ψυχαναλυτική ματιά στους πρωταγωνιστές, και μια ξεκάθαρη πολιτική θέση που πρέπει να ακουστεί. Η αστυνομία σκοτώνει, δεν προστατεύει. Ο15χρονος άραβας Σαΐντ είναι ο 46χρονος μαύρος George Floyd. Και κανένας (μας) δεν μπορεί να αναπνεύσει.
Profile Image for Natalie.
296 reviews29 followers
August 16, 2020
Ένα δυνατό νουάρ μυθιστόρημα, με ένα τρόπο γραφής βαθιά ψυχαναλυτικό, που με έκανε να ανατριχιάζω όλο και περισσότερο, όσο προχωρούσε η ανάγνωση του, συνειδητοποιώντας πόσο επίκαιρο και διαχρονικό ταυτόχρονα είναι! Γροθιά στο στομάχι!
Διαβάστε το, αξίζει τον κόπο!
Profile Image for Nikos Tzhmas.
31 reviews
August 20, 2020
Ένα κοινό νήμα συνδέει τη γνωστή ταινία του Ματιέ Κασσοβίτς το 1995 με το πρόσφατα μεταφρασμένο βιβλίο της (γεννημένης το 1992) Κλοέ Μεντί, και συνοψίζεται ως εξής:

Μικρά δωμάτια και όνειρα τεράστια,
Μίσος, σαν τα γαλλικά προάστια.

Το «Τίποτε δεν χάνεται» της Κλοέ Μεντί είναι ένα βιβλίο για την εξουσία και τη «κατάχρηση» της, για το ρατσισμό και τον ταξικό πόλεμο, για έναν ιστό από διαλυμένες ζωές που όλο σε εκπλήσσει με τη πολυπλοκότητα του, για όσους κρίνονται ως «ψυχικά ασθενείς» και όσους έχουν την εξουσία να τους κρίνουν ως τέτοιους. Πάνω απ’ όλα όμως, είναι ένα βιβλίο για το Μίσος. Για το μίσος που είναι κάθε μέρα παρόν, άσβεστο, αναντίρρητο.

Δεν μένει και πολύ καλοκαίρι ακόμα, αλλά όσο μένει είναι αρκετό για ένα ακόμα ανάγνωσμα. Ίσως όχι το πιο «καλοκαιρινό», αλλά λίγη σημασία έχει.
Profile Image for Effie Saxioni.
725 reviews138 followers
June 30, 2020
Τίποτε δεν χάνεται,και κανείς δεν είπε ότι αυτό είναι δίκαιο.

Ένα βιβλίο που είναι πολλά πράγματα ταυτόχρονα.
•Ένα νουάρ μυθιστόρημα,με έντονο κοινωνικό και πολιτικό σχόλιο/άποψη.
•Μια διαμαρτυρία ενάντια στο καθεστώς ατιμωρησίας,ενάντια στην συγκάλυψη των εγκλημάτων,όταν αυτά διαπράττονται από την εξουσία.
•Η κατακραυγή για το σαθρό δικαστικό σύστημα,που δικάζει κατά το δοκούν,και εθελοτυφλεί όπου μπορεί.
•Κυρίως όμως,είναι η κραυγή ενός παιδιού.Όχι του Ματιά ή του κάθε Ματιά ανεξαρτήτου καταγωγής.Του παιδιού που κρύβουμε μέσα μας-όχι του ανέμελου και του αθώου,του άλλου.Αυτού του παιδιού που κατέγραψε ό,τι στραβό και θλιβερό συνέβη στο περιβάλλον του,του παιδιού που αντιλήφθηκε περισσότερα από όσα νόμιζε η οικογένεια και η κοινωνία γύρω του,του παιδιού που,μην μπορώντας να εκφράσει αυτό που του συνθλίβει την ψυχή,αναγκάζεται να σιωπήσει και να οχυρωθεί πίσω από την πιο τρομακτική σιωπή του κόσμου-αυτή του μυαλού.Είναι η ιστορία του παιδιού που το μάθαμε να τα σπρώχνει όλα πίσω από τον τοίχο,με χαμόγελο και πείσμα,απλά για να καταφέρει να κάνει ένα βήμα ακόμα μπροστά.Και κανείς δεν είπε ότι αυτό είναι δίκαιο.
Εξαιρετικο.
5⭐
Profile Image for Vaso.
1,757 reviews226 followers
November 9, 2020
Ο βασικός πρωταγωνιστής είναι ο Ματιάς, ετών 11. Μπορεί να μη ζούσε όταν συνέβη ο θάνατος του δεκαπεντάχρονου Σαϊντ, αλλά τον επηρρέασε άμμεσα.
Η οικογένεια του διαλύεται αμέσως μετά τον εγκλεισμό του πατέρα του σε ψυχιατρικό νοσοκομείο. Η αδερφή του φεύγει προς άγνωστη κατεύθυνση και την κηδεμονία του ανήλικου Ματιάς αναλαμβάνει ο Ζε.
Η γραφή μου άρεσε όπως και η εξέλιξη της ιστορίας.
Μέσα από τα μάτια του 11χρονου, η συγγραφέας προχωρά σε ένα κατηγορώ εναντίον της κατάχρησης εξουσίας και του κοινωνικού ρατσισμού αλλά συγχρόνως κάνει μια εμβάθυνση στις ψυχικές ασθένειες και στον τρόπο που αυτές επηρεάζουν τους ανθρώπους, χωρίς να διστάζει να θίξει την έννοια του θανάτου και τις διάφορες μορφές που μπορεί να πάρει.
Ένα πολύ καλό βιβλίο.
Profile Image for George.
131 reviews16 followers
September 10, 2020
Εξαιρετικό! Πάρα το νεαρό της ηλικίας της, η συγγραφέας αγγίζει τόσο δυσκολα θέματα όπως η αυτοκτονία, ψυχικες διαταραχές, αστυνομική βία, εκδίκηση, αλλά εκφράζει και βαθιά μνμτα όπως το να σταματήσουμε να λέμε ψέματα στον εαυτό μας. Έχει επίσης φοβερή πλοκή! Ένα βιβλίο που είναι πολύ καλό σε πολλά επίπεδα. Καλή ανάγνωση!
Profile Image for Elina.
510 reviews
November 13, 2020
Ένα πάντα επίκαιρο θέμα για τις ανισότητες και μια εξαιρετική ρέουσα γραφή. Ζωντανοί χαρακτήρες που κινούνται αναμεσά μας κι όμως μπορεί να μην τους βλέπουμε.
Profile Image for Yiannis.
158 reviews94 followers
May 24, 2020
Μονορούφι, απόλαυση.
Profile Image for Sofia.
1,350 reviews293 followers
March 31, 2025
An eye opener

Racism in Europe, alive and kicking. Why was I surprised? Why do I set aside this reality and find it easier to point the finger at someone further away? It's harder when it is closer to home.

Mehdi takes us on a journey with Mattia, our litte 'hero', survivor. Survive, please do. He journeys through family both that of blood and that found. Through trauma and mental health problems. Life and its repercussions, leaking all over our lives and the lives of those around us. And to cap it all a background of violence, racism, poverty, and lack of opportunity.

I've never read Mehdi before, and I do hope that her books are all translated in English so that I can read more.

An ARC gently provided by author/publisher via Netgalley.
Profile Image for Stratos.
979 reviews124 followers
October 23, 2020
Ενδιαφέρουσα και πρωτότυπη ιστορία αν και δοσμένη στο μοτίβο των "καλών" και "κακών"
Profile Image for Alice.
282 reviews322 followers
November 17, 2021
383 σελίδες γεμάτες αλήθειες που ο κόσμος κάνει πως δεν γνωρίζει. Υπέροχο.
Profile Image for Mary Bookitsa.
181 reviews50 followers
February 22, 2022
Ενα συγκλονιστικό νουαρ μυθιστόρημα. Μια ιστορία που φτάνει στον αναγνώστη μέσα από τα μάτια ενός εντεκάχρονου παιδιού. Ο Ματιά που μεγάλωσε απότομ�� χωρίς να το ζητήσει. Χωρίς να έχει άλλη επιλογή.
Που οι συνθήκες τον έκαναν να μάθει να σηκώνει κεφάλι στους φόβους του, να κοιτάει κατάματα τη ζωή, να μην το βάζει κάτω, να διαισθάνεται και να καταλαβαίνει τις καταστάσεις ίσως καλύτερα από όλους τους ενήλικες ήρωες του βιβλίου μαζί. Μια δολοφονία ηθελημένη ή μη, δεν έχει σημασία, σημαδεύει τις ζωές όλων τους.
Διαταραγμενοι, ψυχικα, κομματιασμένοι, κάποιες φορές ανήμποροι, ή απλά πολύ κουρασμένοι για να παλέψουν. Οι αποφάσεις που παίρνουν πληγώνουν τον Ματιά όμως αυτός δεν κρατάει κακία. Δίνει μαθήματα ζωης σε όλους όσους τον περιβάλλουν αλλά και στον αναγνώστη.
Ενα βιβλίο σκληρό και τρυφερό ταυτόχρονα. Που σου ρίχνει απανωτά χαστούκια. Που ζεις την αδικία μέσα από τις σελίδες του. Σε βυθίζει σε σκέψεις και κάποιες στιγμές σε βαθιά μελαγχολία. Που θα ήθελες όλα αυτά που περιγράφει να μη συμβαίνουν στα αλήθεια.
Το τέλος μου άφησε μια γλυκόπικρη γεύση 😔

Αντιγράφω μερικές σειρές από τις σκέψεις του Ματιά:
"Όσο κι αν προσπαθώ, δεν καταλαβαίνω ποτέ πώς λειτουργεί ο Ζε, πώς λειτουργούν οι μεγάλοι, πώς λειτουργεί ο κόσμος. Δεν ξέρω αν είναι επειδή δεν έχω ζήσει ακόμη αρκετά ή αν, τελικά, όλος ο κόσμος νιώθει το ίδιο πράγμα χωρίς να το λέει. Όταν ήμουν μικρός, πίστευα ότι οι μεγάλοι δεν κλαίνε ποτέ. Αργότερα κατάλαβα ότι κρύβονται για να κλάψουν. Τώρα είμαι δύσπιστος. Έμα θα να κοιτάζω πέρα από αυτό που θέλουν να μου δεί ξουν, αφού την ουσία, οι ενήλικοι την κρατούν πάντα για τον εαυτό τους.
Χιονίζει. Δεν μ᾽ ενδιαφέρει πια. Κάθε χρόνο που περνάει έχω την εντύπωση ότι μου αφαιρούν ακόμα ένα κομμάτι του ενδιαφέροντός μου για το σύμπαν. Με αυτό τον ρυθμό, σε δύο χρόνια δεν θα είμαι πια παρά ένα άδειο όστρακο."
Profile Image for Μαρια Κουλουρη.
174 reviews37 followers
March 27, 2022
Σε ένα μικρό προάστειο του Παρισιού ένα δεκαπεντάχρονο παιδί ο Σαίντ πέφτει νεκρό από χέρι αστυνομικού. Η αθώωση του δολοφόνου του γίνεται αφορμή για μεγάλες αναταραχές στην περιοχή.
Δεκαπέντε χρόνια μετά, ο εντεκάχρονος Ματιά κουβαλά τις επιπτώσεις εκείνου του φριχτού γεγονότος. Ο πατέρας του έχει αυτοκτονήσει μετά τον εγκλεισμό του σε ένα ψυχιατρικό ίδρυμα μην αντέχοντας να σηκώσει το βάρος του ανεκμετάλλευτων στοιχείων που έχει στα χέρια του, η μητέρα του έχει λυγίζει και έχει αποποιηθεί τη φροντίδα του πεντάχρονου γιου της, η αδελφή φεύγει μακριά, και ο μεγάλος αδελφός αποστασιοποιείται.
Η επιμέλεια του Ματιά ανατίθεται στον Ζε, που ζει με την Γκαμπριέλ, δύο πρόσωπα που ψάχνουν τον εαυτό τους μέσα στις δικές τους ομίχλες.
Ο Ματιά σέρνει ένα αίσθημα αδικίας, και πότε πέφτει πάνω σε τοίχους σιωπής, πότε πνίγεται από κραυγές που δεν ακούγονται ή που είναι γεμάτες από ένα αίσθημα εγκατάλειψης.

«Όταν ήμουν πέντε χρονών αναρωτιόμουν γιατί η ζωή είναι τόσο άδικη.
Όταν ήμουν εφτά χρονών έλεγα μέσα μου ότι αν ήταν δίκαιη θα είχε χάσει όλο της το νόημα, γιατί δεν θα τρέφαμε την ελπίδα να καλυτερέψει.
Όταν ήμουν οκτώ χρονών έψαχνα απεγνωσμένα ένα μέσο να επανορθώσω τις αδικίες – αλλά δεν το βρήκα ποτέ γιατί οι περισσότερες αδικίες είναι ανεπανόρθωτες, και γι΄αυτό τόσο ανυπόφορες.
Στα εννιά μου χρόνια αποφάσισα να σταματήσω να θέτω στον εαυτό μου ερωτήματα.»

Μέσα από τα δικά του μάτια βλέπουμε μια κοινωνία να κρύβεται, να προσποιείται, να μαζεύει στάλα- στάλα το μίσος μέσα στην ψυχή της, να ματώνει, να επαναστατεί.
Παραμονή Χριστουγέννων και δύο αδέλφια ανεβασμένα ψηλά στους σιδηροδοκούς ενός γερανού βλέπουν την πόλη να απλώνεται άσπιλη και όμορφη.
Όταν τα πράγματα ξεπερνούν τα όρια του υποφερτού, πρέπει ν’ αλλάζεις οπτική γωνία, λέει η μεγάλη αδελφή και ο Ματιά προσπαθεί να κρατηθεί από κάπου.

Ψάχνω να βρω λέξεις, όχι κοινότυπες, για να χαρακτηρίσω αυτό το πολιτικοκοινωνικό μυθιστόρημα, και πάλι καταλήγω σε συνηθισμένα επίθετα. Συγκλονιστικό, συγκινητικό, αληθινό, σπαρακτικό, ανατριχιαστικά δυνατό. Τελικά δεν έχει σημασία η λέξη που χρησιμοποιεί ο καθένας, αλλά αυτό που νιώθει όταν τη χρησιμοποιεί. Το σίγουρο είναι ότι το βιβλίο αυτό, μόνο αδιάφορο δεν αφήνει τον αναγνώστη του.
Να το διαβάσετε!
Profile Image for Maria Altiki.
424 reviews28 followers
November 7, 2022
Ένα νουάρ που μιλάει κυρίως για την κατάχρηση εξουσίας στην αστυνομία, την συγκάλυψη, την ατιμωρησία και τέλος την αυτοδικία. Πως αυτό επηρεάζει το περιβάλλον του θύματος(οικογενειακό-φιλικό), αλλά και των εμπλεκόμενων στην υπόθεση. Πάρα πολύ ενδιαφέροντα θέματα που η συγγραφέας αναλύει εξαιρετικά. Διαχρονικό και επίκαιρο το βιβλίο, το διάβασα σκεπτόμενη την δολοφονία του Γρηγορόπουλου. Λίγο οι στακάτοι διάλογοι στην αρχή με ξένισαν αλλά μπήκα στο πνεύμα της γραφής της γρήγορα.
Profile Image for Γιάννης Ζαραμπούκας.
Author 3 books222 followers
May 30, 2020
Τα νουάρ μυθιστορήματα τα προτιμώ σε σχέση με τα υπόλοιπα αστυνομικά είδη της αστυνομικής λογοτεχνίας, κυρίως γιατί στο μεγαλύτερο τμήμα τους εστιάζουν στην ανάδειξη και στην παρουσίαση κοινωνικών και πολιτικών ζητημάτων, που απασχολούν τον άνθρωπο, και πλήττουν το κοινωνικό σύνολο, και την κοινωνία γενικότερα στην οποία ανήκει και δρα, ενώ το κομμάτι που αφορά την αστυνομική πλοκή, και ειδικότερα την επίλυση του μυστηρίου και την εύρεση του ενόχου-δολοφόνου περιορίζεται σε έκταση, και δεν θα λέγαμε ότι είναι πρωτεύουσας σημασίας για τον συγγραφέα.

Πριν λίγες μέρες, είχα την τύχη να διαβάσω ένα γαλλικό νουάρ, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Πόλις, φέροντας την εγγυημένη μεταφραστική σφραγίδα του κύριου Γιάννη Καυκιά. Πρόκειται, για το «Τίποτε δεν χάνεται» της νεαρής συγγραφέως Cloe Mehdi, που αποτελεί την δεύτερη συγγραφική της απόπειρα, η οποία έλαβε σημαντικές διακρίσεις και εξαιρετικές κριτικές.

Με τρομερή ευαισθησία, εξομολογητική διάθεση, και μία εκπληκτική συγγραφική δεινότητα, η νεαρή συγγραφέας δημιουργεί ένα γλυκόπικρο μυθιστόρημα, ένα μυθιστόρημα τραγικά επίκαιρο, πρωταγωνιστής του οποίου είναι ο μικρός Ματιά, ένα αγόρι έντεκα μόλις χρόνων. Μέσα από την οξυδερκή και ώριμη, παρά την ηλικία του, οπτική, οπτική άλλοτε αθώα και αφελής, άλλοτε ειρωνική και διασκεδαστική, άλλοτε σκληρή και αφοπλιστικά ειλικρινή, η συγγραφέας μας μεταφέρει σε ένα προάστιο του Παρισιού, στο Banlieue, όπου ο μικρός Ματιά κατοικεί με τον Ζε, τον κηδεμόνα του, και την κοπέλα αυτού, την Γκάμπριελ, συνθέτοντας μία ιδιαίτερη μορφή οικογενειακού συστήματος, που δεν ακολουθεί τα κλασικά πρότυπα. Ένα προάστιο, όπου η ανισότητα, το ταξικό χάσμα, η φτώχια και γενικότερα οι δύσκολες συνθήκες διαβίωσης χαρακτηρίζουν την καθημερινότητα των πολιτών, και κυρίως των μεταναστών, αφού αυτοί αποτελούν την κυρίαρχη πληθυσμιακή ομάδα της συγκεκριμένης συνοικίας.
Η καθημερινότητα του μικρού Ματιά παρότι θα λέγαμε ότι δεν ακολουθεί την πεπατημένη, αφού μεγαλώνει πλάι σε μία καταθλιπτική γυναίκα, με αυτοκτονικές τάσεις, και έναν νεαρό αναβλητικό κηδεμόνα, ο οποίος αμελεί μερικές φορές τις υποχρεώσεις του. Ωστόσο, η σταθερότητα αυτή, του προσφέρει μία ασφάλεια, και ίσως το αμυδρό αίσθημα της οικογενειακής θαλπωρής. Η καθημερινότητα του όμως κλονίζεται, όταν αρχίζουν να εμφανίζονται συνθήματα επαναστατικού περιεχομένου σε τοίχους του προαστίου, που αφορούν τον άδικο χαμό του νεαρού Σαίντ, ένα αγόρι που πυροβολήθηκε από έναν αστυνομικό πριν μερικά χρόνια.

Η δολοφονία του αγοριού επέδρασε καθοριστικά στη ζωή του μικρού Ματιά, καθώς ο βιολογικός του πατέρας αισθανόμενος πως φέρει την ευθύνη για τον θάνατο του αγοριού, ευθύνη που έχει τραγικό αντίκτυπο στην ψυχική υγεία του, αφού στοιχεία σχιζοφρένειας, αλλά και στοιχεία διωκτικού παραληρήματος κάνουν την εμφάνιση τους, με αποτέλεσμα να οδηγείται στην αυτοκτονία. Αυτοκτονία, η οποία «γκρεμίζει» την οικογένεια του μικρού αγοριού με την μητέρα και την αδερφή του, να αφήνουν τον Ματιά στην τύχη του, σε μία απέλπιδα προσπάθεια να ξεφύγουν από αυτή την κατάσταση.

Έτσι, ο Ματιά έχοντας την περιέργεια, αλλά και την ανάγκη να οδηγηθεί στην αλήθεια, και να βρει απαντήσεις στα ερωτήματα, που τον ταλαιπωρούν, και αφορούν τα γεγονότα που στιγμάτισαν την παιδική του ηλικία, προσπαθεί να διεξάγει τη δική του έρευνα.

Η Cloe Mehdi λοιπόν, δημιουργεί ένα νουάρ μυθιστόρημα στον πυρήνα του οποίου βρίσκεται η κατάχρηση εξουσίας, φαινόμενο το οποίο είναι συνυφασμένο συχνά πυκνά με το επάγγελμα του αστυνομικού, κατάχρηση η οποία τυφλώνει, καταστέλλει τη λογική, και εξοντώνει κάθε ίχνος ανθρωπιάς, οδηγώντας στην εμφάνιση της αστυνομικής βίας, που επιφέρει πολλές φορές τραγικά αποτελέσματα, όπως ο θάνατος, και πιο συγκεκριμένα η δολοφονία. Βία, η οποία δυστυχώς καλύπτεται και δικαιολογείται, από το αστυνομικό σύστημα, το οποίο προστατεύει με κάθε τρόπο και κόστος τα μέλη του…

Παράλληλα, η συγγραφέας θίγει το πώς επηρεάζεται και διαμορφώνεται ο χαρακτήρας ενός παιδιού, στους κόλπους ενός νοσηρού κοινωνικού συστήματος, συστήματος σκληρού, άδικου και πολλές φορές απάνθρωπου, αλλά και φυσικά εντός ενός οικογενειακού συστήματος, που αποτελεί μία ιδιάζουσα περίπτωση. Ο μικρός Ματιά συγκινεί και προβληματίζει. Εισβάλει στην καρδιά του αναγνώστη και βρίσκει την πιο αναπαυτική θέση εντός της. Η ανάγκη για ασφάλεια και σταθερότητα, η δίψα για αγάπη, αλλά και το αίσθημα της μοναξιάς, που βαραίνει την παιδική ψυχή του, θα τολμούσα να πω ότι τσακίζουν συναισθηματικά τον αναγνώστη, ο οποίος αναπόδραστα δένεται με τον μικρό πρωταγωνιστή, τον οποίο δύσκολα, αλ��ά αναγκαστικά, θα κλιθεί να αποχαιρετήσει στο τέλος…

Ένα ακόμη θέμα που θίγεται εντός των σελίδων του βιβλίου, είναι η ακούσια τοποθέτηση σε ψυχιατρικά ιδρύματα, αλλά και οι ανεπάρκειες που εμφανίζουν οι δομές αυτές, στην ολιστική προσέγγιση της κάθε ξεχωριστής περίπτωσης ασθενούς, καθώς και η αδυναμία ουσιαστικής κατανόησης αυτού, με συνέπεια η κατάσταση του ασθενούς να μην σημειώνει πρόοδο, αλλά αντίθετα να βαλτώνει και να καλύπτεται φαινομενικά, έστω για λίγο, με κάποια σημάδια βελτίωσης.

Ολοκληρώνοντας, το ΤΙΠΟΤΕ ΔΕΝ ΧΑΝΕΤΑΙ της Cloe Mehdi είναι ένα σπαρακτικό νουάρ μυθιστόρημα, που θα συγκινηθεί βαθιά, αλλά ταυτόχρονα θα πυροδοτήσει μία πληθώρα σκέψεων σχετικά με την εξουσία, τη βία, την αδικία, αλλά και με την αγάπη, και την ανάγκη ενός παιδιού για ένα σταθερό οικογενειακό περιβάλλον, απαλλαγμένο από το σκοτάδι των μυστικών, πλημμυρισμένο στο φως της αλήθειας.
Αξίζει πραγματικά να το διαβάσετε!
Profile Image for Yiota Vasileiou.
548 reviews55 followers
June 29, 2020
Την πρώτη φορά που είδα το εξώφυλλο του «Τίποτε δεν χάνεται», θυμήθηκα κάτι που είχα διαβάσει κάποτε και ούτε καν θυμάμαι που ή πότε… «Τίποτα δεν χάνεται, από αυτό που έχει υπάρξει». Ωστόσο, είναι μια έκφραση που για κάποιο λόγο δεν τη ξεχνώ ποτέ. Έχει χαραχτεί ανεξίτηλα στο μυαλό μου. Και τώρα, ήρθε και το βιβλίο της Cloé Mehdi ως το επιστέγασμα αυτού. Αν μου ζητούσαν να περιγράψω με μια λέξη το βιβλίο, θα έλεγα «συνταρακτικό».

Το «Τίποτε δεν χάνεται» είναι το πονεμένο χρονικό της πρόωρης ενηλικίωσης, του νεαρού Mattia. Ο Mattia στα 11 μόλις χρόνια που περπατάει σε αυτόν τον πλανήτη, έχει γνωρίσει την άσχημη πλευρά της Ζωής. Μέσα από το διεισδυτικό του βλέμμα ανακαλύπτουμε τον τρόμο που γεννά η αδικία. Έχει εξαιρετικά αναπτυγμένη, όχι μόνο την πνευματική του νοημοσύνη αλλά και την συναισθηματική. Διαθέτει δε, έναν ιδιαίτερα αιχμηρό τρόπο σκέψης. Στις πτυχώσεις του εγκεφάλου του, ο Mattia κρύβει περισσή σοφία, ωριμότητα αλλά και ωμότητα που δεν ταιριάζει καθόλου, με το νεαρό της ηλικίας του. Έχει απολέσει από πολύ νωρίς τους γονείς, τα αδέλφια, το σπίτι μα και τον αυθορμητισμό και την ελαφρότητα των έντεκά του χρόνων.

Η Mehdi τοποθετεί την ιστορία της, στο Banlieue ένα προάστιο του Παρισιού, το οποίο βρίθει από μετανάστες. Οι συνθήκες διαβίωσης είναι ελεεινές, χωρίς προοπτική βελτίωσης ενώ η αστυνομική βία καιροφυλακτεί σε κάθε γωνιά του δρόμου. Ο Mattia ζει εδώ με τον κηδεμόνα του, το Zé και τη σύντροφό του, την αυτοκτονική Gabrielle. Όχι τα καλύτερα πρότυπα είναι η αλήθεια, όμως αυτή η υποτυπώδης οικογένεια, είναι η μοναδική αίσθηση οικογενειακής ασφάλειας και σταθερότητας που έχει ο πιτσιρικάς. Δυστυχώς, η ηρεμία στη ζωή του αγοριού αρχίζει να κλονίζεται, όταν εμφανίζονται επαναστατικά συνθήματα στους τοίχους της περιοχής. Τα συνθήματα απαιτούν δικαιοσύνη για τον Said, ένα αγόρι που πυροβολήθηκε από την αστυνομία, πριν από χρόνια. Ο θάνατος αυτός είχε άμεσο αντίκτυπο στη ζωή του Mattia, αφού ο πατέρας του, νοιώθοντας υπεύθυνος για τον θάνατο του αγοριού, κατέρρευσε ψυχολογικά και εν τέλει αυτοκτόνησε. Ο Mattia θέλοντας να μάθει τι πραγματικά συνέβη και γιατί ο πατέρας του πήρε τόσο βαριά το θάνατο του Said, διεξάγει τις δικές του έρευνες και αναζητά τα ίχνη που θα τον οδηγήσουν στην αλήθεια.

Το «Τίποτε δεν χάνεται» είναι ο αντικατοπτρισμός της ανθρώπινης δυστυχίας. Είναι η εικόνα μιας ψυχρής, σκοτεινής κοινωνίας. Μιας κοινωνίας όπου η βία είναι Νόμος και η συμπόνια άγνωστη λέξη. Μιας κοινωνίας η οποία απαιτεί τα πάντα, μα δε δίνει σχεδόν τίποτα σε αντίκρισμα. Είναι το σύνολο από τα «καρκινώματα» που τρώνε τη σάρκα των ανθρώπων, αιώνες τώρα. Κατάθλιψη, αδικία, βία, διακρίσεις. Το «Τίποτε δεν χάνεται» αποτελεί μια εκ βαθέων κραυγή αντίδρασης από την Cloé Mehdi. Μέσα από τις σελίδες του γνωρίζουμε την ίδια τη συγγραφέα. Μας δίνει μπόλικη τροφή για σκέψη και απαιτεί κατά κάποιο τρόπο από εμάς, να ανοίξουμε τα μάτια μας μπροστά σ’ όλα αυτά που καταστρέφουν ζωές και σαπίζουν κοινωνίες. Νομίζω ότι είναι από τα καλύτερα ψυχογραφήματα που έχω διαβάσει ποτέ, αν όχι το καλύτερο. Δεν έχει αφήσει κοιλότητα της ανθρώπινης ψυχής, που να μην την έχει επισκεφτεί κι αναλύσει.

Η διήγηση γίνεται σε πρώτο πρόσωπο, διά στόματος του Mattia. Έτσι είναι εύκολο για τον αναγνώστη να ταυτιστεί με το αγόρι. Η γλώσσα της Mehdi είναι καθαρή, λιτή και νηφάλια, όπως θα ταίριαζε σε ένα μυθιστόρημα αυτού του είδους. Η σκιαγράφηση των χαρακτήρων είναι εξαιρετική. Η απόδοση δε της προσωπικότητας του Mattia, πραγματικά με έχει γοητεύσει. Είναι εκπληκτικά χαρισματικό παιδί, από αυτά που κάθε άνθρωπος θα ήθελε να είναι παιδί του. Η πλοκή είναι στιβαρή και καλοσχεδιασμένη και οδηγείται ομαλά προς την κορύφωση, η οποία είναι απλά σπαρακτική.

Πριν καταλήξω θα ήθελα να μιλήσω και γι’ αυτό το εκπληκτικό εξώφυλλο, το οποίο είναι τόσο αντιπροσωπευτικό αυτού που διάβασα. Επίσης, θεωρώ ότι έχει γίνει άριστη δουλειά από πλευράς μετάφρασης κι επιμέλειας. Όχι ότι περίμενα κάτι διαφορετικό από τον συγκεκριμένο οίκο, ο οποίος διακρίνεται για τις επιλογές στις εκδόσεις του.

Εν κατακλείδι, το «Τίποτε δεν χάνεται» είναι το είδος του βιβλίου που δε θα αφήσει κανέναν αδιάφορο. Το είδος εκείνο που, είτε σ’ αρέσει είτε όχι, αφήνει σημάδια στη ψυχή. Αδιόρατα μεν αλλά πάντα θα είναι εκεί. Και χρόνια μετά, θα φέρνεις ακόμα στο νου σου με αγάπη το μικρό Mattia. Στο συνιστώ ανεπιφύλακτα. Κάνε τη χάρη στον εαυτό σου και διάβασέ το!

Καλές αναγνώσεις!

Δείτε την κριτική στα ΒΙΒΛΙΟγραφικά: https://vivliografika.blogspot.com/20...
Profile Image for Έλσα.
638 reviews133 followers
July 2, 2023
Πολύ ωραίο βιβλιαράκι που θίγει πολλά κοινωνικά ζητήματα, με έκδηλη την επικράτηση της βίας, την εξουσία της αστυνομίας, την παραβίαση των κανόνων. Κάνει αναφορές αποδοκιμάζοντας το δικαστικό κ σωφρονιστικό σύστημα αλλά κ την κοινωνία. Δεν είναι ένα απλό μυθιστόρημα από την ιστορία του πηγάζει κάτι πιο ουσιαστικό. Επιδιώκει να αφυπνίσει τον αναγνώστη, να τον ενθαρρύνει ώστε να αντιδρά στην αδικία δυστυχώς πολλές φορές με μέσα που έχουν κόστος.
Profile Image for Anna.
649 reviews130 followers
December 1, 2020
Ακόμα ένα πολύ καλό βιβλίο, το οποίο με κέντρισε από το πολύ ενδιαφέρον εξώφυλλό του! Αλλού το περίμενα και αλλού με πήγε, σίγουρα όμως βρήκα ένα λαό που αντιπαθεί περισσότερο τους "μπάτσους" από τους Έλληνες.

Ιδιαίτερα καλογραμμένο, το μεγαλύτερο μέρος του είναι η διήγηση μέσα από τα μάτια ενός 11χρονου παιδιού,του Ματιά, που, παρόλη την ηλικία του έχει ζήσει ιδιαίτερες καταστάσεις. Αυτές αφορούν τόσο την προσωπική του ζωή, με τη βιολογική του οικογένεια και τον κηδεμόνα του να αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας, όσο και με όσα κοινωνικά τον περιβάλλουν. Ένα βιβλίο με ισχυρό μήνυμα για την κοινωνική αδικία, την αυθαίρετη αστυνομική βία, τον εξευγενισμό, αλλά και τις ψυχικές ασθένειες. Συζητά ανοιχτά για τη ζωή και το θάνατο, τη ματαιότητα της ύπαρξης, το έγκλημα και την τιμωρία, και πόσο αυτά τα τελευταία είναι ίδια για όλους.

Τα κεφάλαια διαβάζονται πολύ γρήγορα και σίγουρα έχουμε να περιμένουμε πολλά στο μέλλον από τη συγγραφέα!
Profile Image for Εva.
160 reviews17 followers
February 3, 2022
Η ζωή του 11χρονου Mattia ανατρέπεται όταν αστυνομικοί δολοφονούν τον 15χρονο Saïd στη γειτονιά του και η υπόθεση κουκουλώνεται από την αστυνομία και τη δικαιοσύνη. Ο Mattia δεν πρόλαβε να γνωρίσει τον Saïd, αλλά βιώνει τον αντίκτυπο αυτής της υπόθεσης: ο πατέρας του, ο οποίος εργάζεται στο κοινωνικό κέντρο της περιοχής, τρελαίνεται και αυτοκτονεί, η μητέρα του δεν αντέχει την ευθύνη της ανατροφής του, οπότε η κηδεμονία του ανατίθεται στον 28χρονο Zé, οι σχέσεις του με τα αδέρφια του είναι απόμακρες.

Τα γκράφιτι με σλόγκαν "Δικαιοσύνη για τον Saïd", που ξεφυτρώνουν συνεχώς στους τοίχους των κτιρίων, η εξαφάνιση της μητέρας του, η ξαφνική εμφάνιση της αδερφής του και κάποιοι άντρες που παρακολουθούν τον κηδεμόνα του, δεν τον αφήνουν να ξεχάσει και του εξάπτουν την περιέργεια να μάθει τι πραγματικά συνέβη εκείνο το βράδυ.

Την ιστορία μας τη διηγείται ο ίδιος. Το ύφος του παλινδρομεί ανάμεσα ��το παιδί και στον ενήλικο, ως απόρροια των βιωμάτων του και η Mehdi ισορροπεί πολύ έξυπνα ανάμεσα σε κοινωνικό μυθιστόρημα και νουάρ.
Profile Image for ανεμώνη ઇઉ .
162 reviews91 followers
February 16, 2022
4.5/5 • ωραίο βιβλιαράκι με πολλές κοινωνικές προεκτάσεις. Με χάλασε λιγάκι κάτι που έγινε στο τέλος, κατά τα άλλα πολύ καλό
Profile Image for Erasmia Kritikou.
353 reviews118 followers
June 24, 2023
"Όταν τα πράγματα ξεπερνούν τα όρια του υποφερτου πρέπει ν αλλάξεις οπτική γωνία"
____________________________

Πάρα πολύ ενδιαφέρουσα νέα λογοτεχνική φωνή απο την Γαλλία.

Εχει πάθος, εχει θυμό, έχει πράγματα να πει κι εχει τις λέξεις γι' αυτό.
Ενα κατηγορώ για την αστυνομοκρατία -κατα το τρομοκρατία ομως- την ασυδοσια του να εισαι ο Νομος και να τον εφαρμοζεις γ ι α τ ο υ ς ά λ λ ο υ ς. Ολοι μας ζουμε σε μια τετοια χωρα, και ολοι καταλαβαινουμε τι θελει να πει, ειναι παγκοσμια η γλωσσα.

Τολμηρο, οργισμένο ως νιάτο αλλά και λυρικό, δεν του λείπουν οι λογοτεχνικές στιγμές και οι βαθιές αλήθειες, αν και δεν το περιμενα από ενα τοσο νεαρό άτομο στα γράμματα και από ενα τετοιο νουαρ σκηνικό. Περα βεβαια απο το σκηνοθετικό στήσιμο, προσωπικά δε μου θυμισε σε τιποτε αλλο νουαρ, οπως το οριζει ο εκδοτικος στο εξωφυλλο.

Μεχρι και τα τρια τεταρτα του βιβλιου περιπου, ολο ελεγα απο μεσα μου Τι αριστουργημα, το σκεφτομουν κατα τη διαρκεια της μέρας κι ανυπομομουσα να το ξαναπιασω.
Στο τεταρτο τεταρτημόριο ομως του βιβλίου κάπως σα να τελειωσε ουσιαστικά η πλοκή, εξαντληθηκε η δραση και εμοιαζε να μην ειχε πλεον πού να το παει. Εκει σταματησε και το μυαλο μου να γυρναει στο βιβλιο, δε το σκεφτομουν πια μεσα στη μερα, ξεχναγα οτι δεν το ειχα ολο διαβασει ακομη, δε μ' ενοιαζε τι αλλο θα πει και καπως συμβατικά το ολοκληρωσα, αν και να μην το ειχα ολοκληρωσει, παλι δε θα εχανα και κατι.

Κάπως ετσι τελικα εχασε το τελευταιο της αστερακι που ειχα καθε προθεση να της δωσω και τα πεντε μου. Παντως ανυπομονω να διαβασω κι αλλο της εργο, ισως με λιγο καλυτερο closure.

Aυτα κι ευχαριστω τις εκδοσεις Πολις για τα ομορφα εργα που εξαιτιας της εχω ανακαλυψει και μεσα τους ταξιδεψει. Καρδούλα.
Profile Image for Δημήτρης.
272 reviews46 followers
June 2, 2020
Για το Smassing Culture.

Μίσος σαν τα γαλλικά προάστια

Ένα από τα χαρακτηριστικά της γαλλικής noir σχολής, είναι αν μη τι άλλο η έντονη παρουσία κοινωνικών και πολιτικών στοιχείων. Πολλές φορές η αστυνομική πλοκή είναι δευτερεύουσα, αλλά η περιρρέουσα ατμόσφαιρα είναι αυτή που κερδίζει τον αναγνώστη. Η Cloé Mehdi (1992), μία από τις πλέον νέες φωνές του γαλλικού μυθιστορήματος, δε θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση για τα παραπάνω. Σε λίγα χρόνια έχει κυκλοφορήσει δύο μυθιστορήματα, έχοντας και τα δύο κερδίσει ουκ ολίγα βραβεία και διακρίσεις. Στο ελληνικό κοινό συστήνεται τον Μάιο του 2020 με το Τίποτε δεν χάνεται, το οποίο κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πόλις σε μετάφραση Γιάννη Καυκιά.

Η Cloé Mehdi θέτει την ιστορία σε ένα Banlieue, το οποίο σημαίνει προάστιο, δείχνοντας έτσι ότι η ζωή στα προάστια των γαλλικών πόλεων έχει πολλά κοινά αναμεταξύ των. Το συγκεκριμένο Banlieue, όπως τόσα άλλα, βρίθει από πολυπολιτισμική ζωή με την παρουσία μεταναστών και προσφύγων να είναι κάτι παραπάνω από σημαντική. Επιπλέον μέσα στα πλαίσια του εξευγενισμού (gentrification) που παρατηρείται τα τελευταία αρκετά χρόνια σε πολλές μεγαλουπόλεις της Ευρώπης, οι παλιές κατοικίες και πάρκα του προαστίου αυτού αρχίζουν να κατεδαφίζονται, ώστε να δώσουν τη θέση τους σε μοντέρνα κτήρια κυρίως για επιχειρηματικές και τουριστικές χρήσεις.

Μέσα σε αυτά τα πλαίσια ο πρωταγωνιστής και αφηγητής, είναι ο 11χρονος Ματιά, ο οποίος βρίσκεται σε μία βίαιη και απότομη πορεία προς την ενηλικίωσή του, πολύ νωρίτερα απ’ ότι άλλοι συνομήλικοι του. Έχοντας μεγαλώσει σε μία οικογένεια με πολλών ειδών προβλήματα, πλέον ζει με τον κηδεμόνα του Ζε και την αυτοκτονική σύντροφό του Γκαμπριέλ. Η Cloé Mehdi προσπαθεί, και σε μεγάλο βαθμό καταφέρνει, να μπει στο πετσί και το ρόλο του 11χρονου Ματιά, δείχνοντας έναν νέο άνθρωπο, ένα παιδί, να βρίσκεται αντιμέτωπος με προβλήματα που άλλοι συνομήλικοί του δεν έχουν αναγκαστεί να αντιμετωπίσουν. Η συγγραφέας, ως προς αυτό το κομμάτι, παρουσιάζει πολύ όμορφα τις ψυχικές ασθένειες που πολλές φορές είναι ικανές να τραβήξουν στη δίνη τους, μεγάλους αλλά και μικρούς.

Παράλληλα, από την αρχή της ιστορίας, φαίνεται να υπάρχει μια δευτερεύουσα ιστορία και έχει να κάνει με την δολοφονία ενός εφήβου από έναν αστυνομικό, λίγα χρόνια πριν τη γέννηση του Ματιά. Οι εξεγέρσεις που συνέβησαν τότε, αλλά και τα graffiti που γεμίζουν δεκαπέντε χρόνια την περιοχή, οδηγούν τον Ματιά να δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για την συγκεκριμένη ιστορία. Παρόλο που στην αρχή φαίνεται να μην έχει σημαντικό ρόλο στο μυθιστόρημα, η δολοφονία αυτή σταδιακά αποκτάει μεγάλη βαρύτητα.

Η συγγραφέας για ακόμα μια φορά καυτηριάζει ένα πολύ σημαντικό θέμα. Αυτή τη φορά στο μικροσκόπιο μπαίνει η αστυνομική βία καθώς και η ατιμωρησία που την ακολουθεί. Μέσα από τα μάτια ενός 11χρονου παρακολουθείται η ζωή σε μία κοινωνία που χρόνια μετά δε μπορεί να ξεπεράσει μια τέτοια δολοφονία, όσο και αν όπως γίνεται φανερό, η αστυνομική βία και οι δολοφονίες από αστυνομικούς κάθε άλλο παρά σπάνιες είναι. Είτε το θύμα λέγεται Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος και Ζακ Κωστόπουλος -μεταξύ πολλών άλλων στην Ελλάδα- είτε George Floyd στην Minneapolis των ΗΠΑ -μεταξύ πολλών άλλων στις ΗΠΑ- είτε Σαΐντ όπως στο εν λόγω μυθιστόρημα, είναι εμφανές ότι η αστυνομική βία, καθώς και η ατιμωρησία των θυτών, είναι ζητήματα διαχρονικά που δεν πρέπει να θάβονται. Αντιθέτως, πρέπει να ακούγονται, και αυτό πετυχαίνει η Cloé Mehdi.

Σε αυτό το σημείο, οφείλει να γίνει αναφορά στην εξαιρετική μετάφραση του Γιάννη Καυκιά, για μία ακόμα φορά, καθώς και για τις σημειώσεις του στο τέλος του βιβλίου, που αν και λιγότερες από άλλες φορές, είναι πάντα κάτι παραπάνω από χρήσιμες.

Εν κατακλείδι, με το Τίποτε δεν χάνεται συστήνεται στο ελληνικό κοινό μία νέα συγγραφική φωνή όπως η Cloé Mehdi, δείχνοντας πως όλο το μέλλον της ανήκει. Το μυθιστόρημα αυτό, μέσα από μία noir ατμόσφαιρα καταφέρνει και φέρνει σπαρακτικά στο προσκήνιο ζητήματα όπως οι ψυχικές ασθένειες και η αστυνομική βία. Ζητήματα που όσα χρόνια και αν περάσουν δε θα πάψουν να χρήζουν προσοχής. Και τελικά το Τίποτε δε χάνεται είναι ένα εξαιρετικό δείγμα ενός κοινωνικού noir μυθιστορήματος, που σίγουρα αξίζει προσοχής.
Profile Image for Xristina Kourk.
40 reviews14 followers
August 7, 2020
Πρόκειται για ένα νουαρ βαθιά κοινωνικοπολιτικό , με πρωταγωνιστή τον 11 χρονο Ματιά. Η ζωή τον ωρίμασε πρόωρα από την πιο τρυφερή του ηλικία και του έδειξε τις πιο σκληρές πλευρές της. ​

Μέσα απο τα παιδικά μάτια του, ​ θίγονται ευαίσθητα ​ θέματα όπως του ρατσισμού , της ψυχικής ασθένειας , της μετανάστευσης και της αστυνομικής βίας. Έχοντας λοιπόν, νίωσει την εγκατάλειψη απο μικρός, αισθάνεται ότι τίποτα δεν θα αλλάξει , τίποτα καλό δεν θα τον συντροφεύσει ποτέ παρά μόνο οι εφιάλτες του.​ Δεν γνωρίζει όμως, ένα πολύ καλά κρυμμένο μυστικό.

Ένα βιβλίο μελαγχολικό , μια διαμαρτυρία , ένα βιβλίο που προβληματίζει για τα κακώς κείμενα της εποχής που δυστυχώς δεν παύουν στιγμή να είναι διαχρονικά.​ Μου άρεσε πολύ, γροθιά στο στομάχι !
Profile Image for Nicoleta Balopitou.
165 reviews64 followers
August 3, 2020
Εξαιρετικό νουάρ μυθιστόρημα με έντονη κοινωνικοπολιτική χροιά, απίστευτα καλογραμμένο που διαβάζεται με κομμένη την ανάσα. Λάτρεψα τους δύο βασικούς αντρικούς χαρακτήρες, τον εντεκάχρονο Ματιά και τον κηδεμόνα του τον Ζε.
Profile Image for Zozetta.
154 reviews43 followers
July 27, 2020
3,5*

Ο θάνατος ενός 15χρονου Άραβα από το ρόπαλο ενός μπάτσου και οι συνέπειες τόσο στις άμεσα εμπλεκόμενες οικογένειες όσο και σε πολιτικοκοινωνικό επίπεδο.

Δύσκολο θέμα το οποίο χειρίστηκε αρκετά καλά η συγγραφέας μέσα από τον κεντρικό ήρωα του βιβλίου - ένα 11χρονο αγόρι. Φορές φορές βέβαια σκέφτηκα πως οι σκέψεις του και η κατανόηση των πραγμάτων δεν συνάδουν με την ηλικία του, ωστόσο, είναι αλήθεια πως οι συνθήκες μπορούν να ωριμάσουν πρόωρα ένα παιδί. Μπορούν να το συνθλίψουν.

Αυτό που είναι αρκετά ξεκάθαρο είναι η βαθιά οργή που ξεπηδά από την ατιμωρησία και η απελπισία της ανημπόριας. Άλλοι επιλέγουν να φύγουν - κυριολεκτικά ή μεταφορικά - με όποιο τρόπο μπορούν από ένα κόσμο που η δικαιοσύνη και η ανθρωπιά έχουν χάσει το νόημά τους. Άλλοι επιλέγουν να ανταποδώσουν. Η μνήμη οπλίζει το χέρι τους και ποιός μπορεί να τους μιλήσει για το τι είναι σωστό και τι λάθος όταν το ίδιο το σύστημα - που υποτίθεται φτιάχτηκε για να αναζητά την αλήθεια και να υπερασπίζεται τους αδύναμους - είναι σάπιο μέχρι το κόκκαλο;

Τίποτα δεν πάει χαμένο λέει ο τίτλος - προσπαθώντας να δώσει μια νότα αισιοδοξίας ίσως - όμως εγώ θα πρόσθετα ένα ερωτηματικό στο τέλος της φράσης ίσως γιατί νοιώθω πως ζούμε πια σε μια κοινωνία εν πολλοίς αδιάφορη - εκτός κι αν το κακό χτυπήσει τη δική μας πόρτα.
Displaying 1 - 30 of 103 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.