The Qur'an and its Biblical Subtext

Routledge Studies in the Qur'an

by Gabriel Said Reynolds

This book challenges the dominant scholarly notion that the Qur’?n must be interpreted through the medieval commentaries shaped by the biography of the prophet Muhammad, arguing instead that the text is best read in light of Christian and Jewish scripture. The Qur’?n, in its use of allusions, depends on the Biblical knowledge of its audience. However, medieval Muslim commentators, working in a context of religious rivalry, developed stories that separate Qur’?n and Bible, which this book brings back together.

In a series of studies involving the devil, Adam, Abraham, Jonah, Mary, and Muhammad among others, Reynolds shows how modern translators of the Qur’?n have followed medieval Muslim commentary and demonstrates how an appreciation of the Qur’?n’s Biblical subtext uncovers the richness of the Qur’?n’s discourse. Presenting unique interpretations of 13 different sections of the Qur’?n based on studies of earlier Jewish and Christian literature, the author substantially re-evaluates Muslim exegetical literature. Thus The Qur’?n and Its Biblical Subtext, a work based on a profound regard for the Qur’?n’s literary structure and rhetorical strategy, poses a substantial challenge to the standard scholarship of Qur’?nic Studies. With an approach that bridges early Christian history and Islamic origins, the book will appeal not only to students of the Qur’an but of the Bible, religious studies and Islamic history.

Genres: Islam, Religion

590 pages, Kindle Edition

First published January 1, 2010

Reviews

[فؤاد · Rating 4 out of 5]

بحران تفسیر قرآن

۱.
قبل از هر چیز بیاید با هم چند تا تفسیر بامزه از تفسیر طبری بخونیم، که مقدمهٔ خیلی خوبی برای درک مسئلهٔ کتابه:

«یَومَ نَطْویٖ السَّماءَ کَطَیِّ السِّجِلِّ لِلکُتُب.»
انبیاء: ۱۰۴
روزی که آسمان را همچون «سِجِلّ» در هم بپیچیم.

سَدی گفت: «سجل» نام فرشته‌ایست [که طومار اعمال را در هم می‌پیچد.]
دیگران گفته‌اند: «سجل» نام کاتب پیامبر بود [که طومارها را در هم می‌پیچید.]

*

«یا بُشریٰ، هٰذا غُلام.»
یوسف: ۱۹
ای «بشریٰ» یک پسر!

سَدی گفت: وقتی کسی که دلو انداخته بود یوسف را دید، یکی از دوستانش که نامش «بُشری» بود را صدا زد و گفت: «ای بشری، یک پسر!»

*

«أمطَرْنا عَلَیها حِجارَةً مِنْ سِجّيلٍ.»
هود: ۸۲
بر آن شهر سنگ‌هایی از «سجّیل» باراندیم.

ابن‌زید گفت: «سِجّیل» نام پایین‌ترین آسمان است و خدا از آن جا بر قوم لوط سنگ باراند.

این مثال‌ها به نظر مسخره میان، و مفسرها هم معمولا این روایت‌ها رو قبول نکردن. اما نباید تصور کرد که روایت‌هایی که مفسرها در نهایت قبول کردن، از لحاظ ماهوی با این روایت‌ها فرق داشتن. معیار انتخاب مفسرها فقط این بود که یه روایت ظرافت بیشتری در خیال‌‌پردازی داشته باشه (بر خلاف موارد بالا که تخیل زمخت و گل‌درشتی دارن) و بتونه تعداد بیشتری از آیات رو توجیه کنه.


۲.
حالا بیاید این تفسیر رو نگاه کنیم، بازم از تفسیر طبری، که مقدمهٔ خیلی خوبی برای درک راه حل کتابه:

«مَن حَجَّ البیت.»
بقره: ۱۵۸
هر کس کعبه را «حج» کند.

هر کسی که زیاد نزد چیزی تردد کند، می‌گویند او نسبت به آن چیز «حج‌کننده» است. و به عمل حاجی‌ها می‌گویند «حج»، به خاطر آن که ابتدا نزد کعبه می‌روند، سپس روز قربانی دوباره برای طواف برمی‌گردند، بعد دوباره برای طواف صدر برمی‌گردند، پس به خاطر این که زیاد نزد کعبه تردّد می‌کنند به عملشان حج گفته می‌شود.

این یکی از اون روایت‌های باظرافته که تخیل گل‌درشت نداره و در عوض یه کار ظاهراً لغت‌شناسانه کرده. اینجا طبری برای معنی کردن کلمهٔ حج، اول به ریشهٔ عربی حج به معنای تردّد و رفت‌وآمد رجوع کرده و سعی کرده این معنا رو به نحوی به کاربرد قرآنی حج ربط بده. مشابه این اتفاق مکرّر در تفسیر کلمات نامأنوس قرآن رخ میده، و گاهی حتی ریشهٔ عربی پیشنهادی، ساختگیه، یعنی برای یه کلمه معناتراشی کردن تا عبارت قرآنی رو معنی کنن. اما با یه نگاه به سنت دینی پیشاقرآنی، خیلی راحت و بدون نیاز به ریشه‌سازی و معناتراشی، مشکل حل می‌شه:

‏یهودی‌ها به زیارت سالانهٔ معبد اورشلیم می‌گفتند: حج.

درآمدی بر عهد عتیق
مایکل کوگان

۳.
این رو هم ببینید، دیگه قول میدم آخرین مقدمه است. توضیح میده که روش تفسیری مفسران مسیحی و یهودی چطوری بوده. روشی که بعداً مفسران مسلمان هم ازش تقلید کردن:

برخی منتقدان عهد جدید می‌گویند: متی و لوقا در حقیقت با در پیش گذاشتن قدیمی‌ترین منبع، یعنی انجیل مرقس، به صورت آزاد شروع به داستان‌پردازی حول آن کردند و روایت خود را آفریدند. اما آیا کسی جرئت داشت که این همه در یک متن مقدس دست ببرد؟
این منتقدان به رویۀ دیرین یهودیان به نام «میدراش» یا بداهه گویی آزاد پیرامون مضامین مقدس استناد می‌کنند، رویه‌ای که مسلماً در ورای تدوین بسیاری از حکایات عهد عتیق آرمیده است و می‌رساند که متی و لوقا به عنوان دو مسیحی متدین و آشنا به سنت یهود، بی تردید خود را آزاد دیده‌اند که دربارۀ عیسی نیز بدیهه‌نویسی کنند.

عیسی
هامفری کارپنتر

۴.
با توجه به سه مقدمهٔ بالا، مسئلهٔ کتاب به طور خلاصه اینه:
تفاسیری که برای فهم کلمات و عبارات مبهم قرآن بهشون رجوع می‌شه، در حقیقت هیچ درک و فهمی از عبارات قرآن نداشتن. اشتباهه که فکر کنیم تفاسیر قدیمی معنای قرآن رو سینه به سینه حفظ کرده بودن و این سنّت قدیمی رو برای ما گزارش کردن. تفاسیر قدیمی برای توضیح عبارات مبهم و داستان‌هایی که به صورت سربسته در قرآن بهشون اشاره شده، می‌اومدن و از حدس و تخیل و خلاقیت خودشون استفاده می‌کردن، و سعی می‌کردن با ساختن داستانی از زندگی پیامبر اسلام یا پیامبران قدیم، اون ابهام رو توضیح بدن. مقدمهٔ اول من به قدر کافی این خیال‌پردازی مفسرانه رو نشون میده، اما مؤلف به دو مورد دیگه هم اشاره می‌کنه که نشون بده واقعاً مفسرها چیز زیادی از معنای عبارات قرآن نمی‌دونستن:

اول، حروف مقطعه
مفسرها احادیث زیادی نقل می‌کنن تا معنای این حروف رو توضیح بدن، احادیثی که با هم تناقض دارن و هر کدوم یه جور معنای این حروف رو توضیح میدن. و دست آخر هیچ توصیح قانع‌کننده‌ای به دست نمیدن.

دوم، صابئه
قرآن، در کنار یهودی‌ها و مسیحی‌ها، صابئی‌ها رو از ادیان مورد تأیید معرفی می‌کنه. با توجه به اهمیت موضوع قاعدتاً باید انتظار داشته باشیم مفسران اولیه بدونن صابئه چه دینیه، اما با رجوع به تفسیرهای قدیمی باز با انبوه احادیث ضد و نقیض مواجه می‌شیم.

مؤلف مخصوصاً چند روش تفسیری رو بررسی می‌کنه که مفسرها در راستای معناسازی برای عبارات مبهم قرآن استفاده می‌کردن، از جمله:

قصه‌گویی:
تعریف کردن قصه‌ای ساختگی از پیامبران قدیم یا... که به نوعی عبارت مبهم رو توضیح بده.

اسباب نزول:
تعریف کردن قصه‌ای ساختگی از زندگی پیامبر اسلام، و ربط دادن آیه به این بخش از زندگی پیامبر. مؤلف می‌گه: زندگینامهٔ پیامبر اسلام، یا «سیره» در حقیقت چیزی نیست جز جمع‌آوری همین قصه‌های اسباب نزول.

اختلاف قرائات:
ما تصور می‌کنیم که علما تمام تلاششون رو می‌کردن که متن قرآن به صورت درست و دقیق حفظ بشه. در حالی که گاهی اوقات مفسرها، وقتی به عبارت سختی بر می‌خوردن که نمی‌تونستن با راه‌های بالا براش معنی درست کنن، یواشکی شکل کلمات رو تغییر می‌دادن و ادعا می‌کردن فلان و فلان یار پیامبر آیه رو این طوری خونده، هرچند توی نسخهٔ رسمی به شکل دیگه‌ای ثبت شده. و در مواردی حتی کلماتی به آیه اضافه می‌کردن و ادعا می‌کردن توی یه یه نسخهٔ قرآن این عبارت وجود داشته، هرچند در نسخهٔ رسمی حذف شده.
تا قبل از این تصور قرآن‌پژوه‌ها این بود که خب، مفسرها واقعاً دارن نسخه‌های مختلف قرآن رو ذکر می‌کنن، اما مؤلف نشون میده این اختلاف قرائات و نسخه‌بدل‌ها همیشه درست سربزنگاه سروکله‌شون پیدا میشه تا مفسر رو از شرّ یه عبارت سخت راحت کنن.


۵.
تمام این ملاحظات نشون میده که تفاسیر اولیه، که مورد اعتماد بخش بزرگی از قرآن‌پژوه‌ها هستن، چقدر غیر قابل اعتمادن. تفسیرپژوهی البته می‌تونه رشتهٔ جداگانه‌ای باشه، اما تفسیرها باید به عنوان متون مستقلی مطالعه بشن، نه برای فهم معنای اصلی عبارات قرآن.
مؤلف پیشنهاد میده برای فهم عبارات قرآن به جای مراجعه به تفاسیر که «بعد» از قرآن نوشته شدن، به متون مسیحی و یهودی که «قبل» از قرآن نوشته شدن مراجعه کنیم. و با آوردن مثال‌های مفصل و حیرت‌انگیز نشون میده چطور فرم و معنای قرآن در سایهٔ متون پیشاقرآنی قابل فهم میشن.

[Jonathan Brown · Rating 4 out of 5]

An interesting contribution, with numerous very strong points and a few astonishingly weak points. In this book, Gabriel Said Reynolds advances the thesis that many disputed or difficult passages in the Qur'an can best be understood in light of Judeo-Christian literature - the Bible, of course, but also various interpretive traditions and Syriac homiletic writings.

So far, so good! And he actually does have a very thorough discussion of the ways in which various mufassirun have discussed various tropes or passages, and then Reynolds offers what usually turn out to be much better solutions.

For instance (CS3): In 7:25, the Qur'an literally says that God gave Adam "clothing to cover your shameful parts and feathers." Most translators soften this to a nebulous 'adornment'; various mufassirun interpret it metaphorically as 'possessions' or 'beauty' or 'luxury.' Reynolds, however, notes that the "tunics of skin" in Genesis 3:21 were often interpreted by pre-Islamic Jewish writers to involve wool or fur (or even tree bark) - and so it isn't a leap to suppose the Qur'an stands in this exegetical tradition.

For another instance (CS7): The Qur'an, on several occasions, makes reference to God transforming certain disobedient Jews into 'apes' and 'pigs' - see esp. 5:60; cf. 7:163; 2:65-66. Some mufassirun have taken this literally; others have tried to find a metaphorical meaning - there's considerable debate. But Reynolds points to similar language in rabbinic literature (b. Sanhedrin 109a; Genesis Rabba 23:6) that describes divine punishment in similar terms, using it as a vivid portrayal of defacing the human role as imago dei. Reynolds also provides other information about these stories that elucidate the one in the Qur'an.

Again, so far, so good. Where Reynolds gets himself in trouble, though, is that he radically discounts the hadith and sira literature as historical sources for first-generation Islam, contending that none of these oral reports can be trusted as authentic, and that much of the received biography of Muhammad was in fact concocted to try to explain Qur'anic passages. (To the point that, in CS13, Reynolds tries to contend that 'Muhammad' is a title and not a name!)

And this sort of radical skepticism is just too extreme - oral tradition is a valuable source and, while traditional hadith scholarship is vulnerable to critique, it deserves more credit than Reynolds gives it; he's too much of a revisionist, and his case here is far too weak.

[Kendra Fiddler · Rating 5 out of 5]

Phenomenal book if you want to understand the Qur'an.

[Tim Murphy · Rating 4 out of 5]

Dr. Gabriel Said Reynolds, a noted scholar in Islamic and Qur'anic Studies at Notre Dame University, wrote this fascinating study that asks the reader to consider the Qur'an in light of its own message and the history and environment from which it came, rather than overlaying it with the structure of the narrative of Mohammad's life as most people--and the majority of scholars--do.

In an opening chapter, he describes the common approach and its inability to explain several hard passages in the Qur'an, then suggests that his approach can resolve those difficulties.

In the main middle section, he describes thirteen difficult passages of the Qur'an, shows how those difficulties were extant even in the very early days of qur'anic scholarship, explains how interpreting it with reference to Mohammad's life is inadequate to its proper understanding, then shows how biblical literature of the time can explain the difficulty--with far more clarity that the typical approach. These studies provide powerful support for his thesis.

In a following chapter, he describes the relationship between the Qur'an's text and the Tafsir (the early record of commentary on the Qur'an), seeking to show how early commentators used different exegetical mechanisms to interpret the Qur'an and why most of these left them with inadequate explanations of its difficult passages.

The final chapter suggests reading the Qur'an as homily, assuming a widespread understanding of biblical material from the original hearers of the Qur'an, a view that surely will be debated by scholars and many others.

Two cautions for the casual reader: what Dr. Reynolds calls "biblical" material often goes far beyond the Bible itself to a wide range of Christian and Jewish literature.

Also, his writing assumes the reader is competent in English, Arabic, German and French. While he sometimes provides transitions of the Arabic, Reynolds assumes his readers will be able to translate the German and French themselves. As his is a qur'anic scholar writing primarily for other scholars, this is, perhaps, a valid assumption. Or, perhaps he is subtly exhorting fellow scholars to become competent in these important other languages to his field. But for the non-scholar or more causal reader, this assumption might sometimes annoy, though it in no way prevents the reader from understanding his argument and its supporting data.

[Eli Moyer · Rating 4 out of 5]

At the vanguard of contemporary Islamic studies, Reynolds brings a critical approach to the text with a respectful tone. Extremely eye-opening and convincing. Shows likely links to biblical traditional writings in the intervening post-canonical centuries. Really fascinating.