Βιολέτες για μια εποχή

by Tasos Leivaditis, Τάσος Λειβαδίτης

Οι ποιητές γυρίζουν ανάμεσά μας

Φτωχοί που περνάνε στους δρόμους, κρύβοντας στα φαρδιά ξεχειλωμένα
πανωφόρια τους κάποιον ποιητή, που τον αρνήθηκε η τύχη
ή τον ξεγέλασαν οι περιστάσεις
αλλά που τους χαρίζει καμιά φορά τα ωραία τους δάκρυα.


Νυχτερινός άνεμος

Κάποτε θα εγκαταλείψω όλες τις προσδοκίες μου για να γεννηθεί
ένας λόγος αληθινός
οι νύχτες μου αγρύπνησαν πάνω στο στήθος των αγαλμάτων
κι άξαφνα ένας τρελός φώναζε κι έβγαινε ο κούκος του φεγγαριού
είμαι λυπημένος σαν μια μικρή άρρωστη που της αρνήθηκαν τον
κήπο
και φυσικά ερχόταν από πολύ μακρά όπως κάθε κίνδυνος
ενώ το γέλιο της γυναίκας κελάρυζε απαλά σαν βυζαντινό τροπάριο
παιδικές ικεσίες γραμμένες στον άνεμο
ω λησμονιά...

Genres: Poetry

143 pages, Paperback

First published January 1, 1985

About the author

Tasos Leivaditis (Greek: Τάσος Λειβαδίτης; 1922–1988) was a Greek poet, short story writer and literary critic who belonged to the postwar generation that was deeply marked by the struggles and failures of the communist movement. His early and politically committed poetry travelled through the ‘fire and sword’ of history, transforming in the end into powerful and paradoxical prose-poems, and displaying an erotically charged form of ‘neo-romanticism’ mixed with ‘melancholic minimalism’ where “genuine humility offers obeisance to the magic of language.”

Reviews

[Maria Bikaki · Rating 5 out of 5]

«Δεν ξέρω πώς, δεν ξέρω πού, δεν ξέρω πότε, όμως τα βραδιά
κάποιος κλαίει πίσω από την πόρτα
κι η μουσική είναι φίλη μας – και συχνά μέσα στον ύπνο
ακούμε τα βήματα παλιών πνιγμένων ή περνούν μες
στον καθρέφτη πρόσωπα
που τα είδαμε κάποτε σ’ ένα δρόμο η ένα παράθυρο
και ξανάρχονται επίμονα
σαν ένα άρωμα απ’ τη νιότη μας – το μέλλον είναι άγνωστο
το παρελθόν ένα αίνιγμα
η στιγμή βιαστική κι ανεξήγητη.
Οι ταξιδιώτες χάθηκαν στο βάθος
άλλους τους κράτησε για πάντα το φεγγάρι
οι καγκελόπορτες το βράδυ ανοίγουνε μ’ ένα λυγμό
οι ταχυδρόμοι ξέχασαν το δρόμο
κι η εξήγηση θα ‘ρθει κάποτε
όταν δεν θα χρειάζεται πια καμία εξήγηση

[Anastasia · Rating 5 out of 5]

Και όταν πεθάνουμε να μας θάψετε κοντά - κοντά για να μην τρέχουμε μέσα στη νύχτα να συναντηθούμε. 🌹

[Elina · Rating 2 out of 5]

Δεν αμφιβάλλω ότι πρόκειται για σημαντική δουλειά. Όμως δυστυχώς, προσωπικά, αυτό το υπαινικτικό, ποιητικό και πεζο-ποιητικό στυλ, με λίγο λυρικό αλλά και οχι τρόπο γραφής, δεν με αγγίζει. Ίσως σε κάποια άλλη στιγμή μου να το εκτιμούσα διαφορετικά ή ίσως να απαιτεί αναγνώστη με μεγαλύτερες ευαισθησίες. Θα δώσω κάποια στιγμή άλλη μία ευκαιρία, μήπως κάτι προσπέρασα εν αγνοία μου...

[Vera]

Η ποίηση του Λειβαδίτη είναι μοναδική. Εισάγει ένα τόνο της καθημερινής κουβέντας και έχει την τάση να τονίζει λεπτομέρειες μέσα από την επανάληψη λέξεων και φράσεων,
Επιτρέπει εξάλλου στον στον αναγνώστη να κάνει τις προεκτάσεις του
αλλά αφήνει και αναπάντητα ερωτήματα.

[Apostolos Valamontis · Rating 4 out of 5]

"Ανταμοιβή"
Ένα παιδί κοιμάται. Όλη τη μέρα έκλαψε.
Αλλά τώρα χαμογελάει
καθώς η Μεγάλη Άρκτος του γλύφει με τη χρυσαφιά της γλώσσα
το ξεσκέπαστο πόδι του.

[christos · Rating 5 out of 5]

Δεν ξέρω πως, δεν ξέρω που, δεν ξέρω πότε, όμως τα βράδια κάποιος κλαίει πίσω από την πόρτα...
κι η μουσική είναι φίλη μας - και συχνά μέσα στον ύπνο ακούμε τα βήματα παλιών πνιγμένων ή περνούν μες στον καθρέφτη πρόσωπα που τα είδαμε κάποτε σ᾿ ένα δρόμο ή ένα παράθυρο...

[Soula Kosti · Rating 4 out of 5]

Από τις αγαπημένες μου συλλογές του Τάσου Λειβαδίτη που συμπεριλαμβάνει ποιήματα και πεζά που μιλάνε για τη ζωή και το θάνατο αλλά διαβάζονται σαν μια εμπειρία του ενδιάμεσου.

Αφού αγόρασα φέτος επιτέλους το δικό μου αντίγραφο, το διάβασα για μια ακόμη φορά και θα προσθέσω εδώ κάποια από τα αγαπημένα μου αποσπάσματα.

~ Κι αν συνεχίζω να ζω είναι γιατί δε θέλω να λησμονήσω

~ Θυμάσαι; Ο πατέρας σου ήταν νεκρός στο φέρετρο - εσύ κάτι έψαχνες και μπήκες σε μιαν άλλη κάμαρα, μονάχη, σ’ακολούθησα, απ’ τ’ ανοιχτό παράθυρο ερχόταν η ευωδιά του κήπου (ω, θα’μαστε νεκροί κι η άνοιξη θα’ρχεται πάλι και πάλι) - σε πλησίασα, με κοίταξες στα μάτια και τότε σε φίλησα, σε φίλησα για όλα τα χρόνια που θα περάσουν, για όλες τις ελπίδες που θα χαθούν, σε φίλησα και σε κράτησα πάνω μου - κι όπως πριν λίγο είχες αγκαλιάσει να αποχαιρετήσεις τον νεκρό, τα μαλλιά σου μύριζαν αιωνιότητα...

~ Υγροί στοιχειωμένοι δρόμοι όπου διαβαίνουν τα φαντάσματα της μέρας, πρόσωπα μιας άλλης ζωής που θα γνωρίσουμε κάποτε - εξάλλου τι φταίω αν απέτυχα, οι μέρες ήταν τόσο σύντομες, τόσο αφιλοκερδή τα βράδια και τώρα είναι πια αργά - ε, και λοιπόν; αυτή η αίσθηση της αποτυχίας μας ακολουθεί χρόνια, δίνοντας έναν αέρα μυθιστορηματικό στην ασήμαντη ζωή μας

~ Υπήρξαν μέρες που ξύπνησα εντελώς μέσα στο παρελθόν, κατέβηκα σκάλες που δεν υπήρχαν, πιάστηκα απ’το χέρι του πατέρα για να μη χαθώ στο συνωστισμό ή πέθανα πυροβολημένος από λέξεις που ειπώθηκαν εδω και εικοσι ή και τριαντα χρόνια

~ σκέφτομαι να φτιάξω κάποτε μια γέφυρα που θα περνάει πάνω απ’τη λησμονιά ή να μιλήσω με τόση αθωότητα που να ξαναβρώ τους γονείς μου κι αφού ο χρόνος είναι τόσο πολύτιμος να μπορώ να κοιμάμαι όρθιος σαν τους κρεμασμένους
πράγματα ανύπαρκτα ή φανταστικά, όμως όταν κλαίω νιώθω ότι όλα υπάρχουν

~ μέσα στη μουσική είμαστε όλοι αιώνιοι για μια στιγμή

~ κι εσείς, νεκροί μου σύντροφοι, καμία φορά βαδίζω μαζί σας και το παλτό μου ανοίγει σαν φτερούγα, ύστερα ακουμπάω κάπου κι ονειροπολώ ή μοιράζω την αστροφεγγιά μου στους άτυχους αυτού του κόσμου κι η νύχτα είναι συχνά τόσο όμορφη σαν να’χεις υπάρχει κι άλλοτε ή να’χεις πεθάνει αναρίθμητες φορές

~ Και ο πατέρας μου, πεθαμένος εδώ και τόσα χρόνια, έρχεται κάθε βράδυ και με συμβουλεύει στον ύπνο μου, «μα, πατέρα, του λέω, ξεχνάς ότι τώρα είμαστε συνομήλικοι»

~ Κι έτσι έφυγε η ζωή, πλην όμως δε το πρόσεξα πάντα ανήσυχος για πράγματα άλλα, «είναι το μοναδικό μου όνειρο» τραυλισα χωρίς να ξέρω σε ποιον το λέω και γιατί ακριβώς μιλάω και κάθε φορά που ψαχνόμουν έβρισκα έναν άλλον μες στο παλτό μου

~ Οι άνθρωποι βιάζονται; έγνοιες, βιοτικές συνθήκες, όνειρα, συμβιβασμένοι - που καιρός να γνωρίσουν τη ζωή τους.

~ υπάρχουν πράγματα που τα περιμένεις χρόνια και άλλα που συμβαίνουν μέσα σε μια στιγμή, καθορίζοντας για πάντα τη ζωή σου

[Δήμ · Rating 4 out of 5]

Κεντρικός άξονας σε κάθε μονότονη μελωδία: το συναίσθημα. Αναδύεται αγέρωχα για να μας θυμίσει πως φυτρώνουν τα λουλούδια. Αγαπημένος Λειβαδίτης ανασύρει διαρκώς ήχους και εικόνες μέσα από τις λέξεις του. Άλλωστε, «οι αναμνήσεις συγκρατούν κάτι πιο πολύ από αυτό που ζήσαμε..».

[Irini Gergianaki · Rating 5 out of 5]

Έτσι από όνειρο σε όνειρο έφτασα κάποτε στη ζωή μου.
Κουβαλούσα τα χειρόγραφα μιας μεγάλης εποχής, πήγαινα να τα θάψω στον Ειρηνικό.
Τώρα με μια παλιά ρομβία προσπαθώ να ξαναφέρω πίσω τα χρόνια,
αλλά δυσκολεύομαι και προσθέτω και λίγο αλκοόλ
μια γυναίκα θηλάζει το μωρό της μές το γαλάζιο απόβραδο-κάποτε θα σκοτωθώ και θ'ακουστεί ο θείος λόγος"