What do you think?
Rate this book
Vergeetboek
Waarom hebben we zo'n slecht geheugen voor dromen? Bestaat verdringen? Wat gebeurt er met gedeelde herinneringen als degene waar je die herinneringen mee deelde er niet meer is? Hoe kan het dat een collega wel uw idee heeft onthouden, maar vergeten is dat het úw idee was?
De lastigste vragen die je over het geheugen kunt stellen gaan niet over het herinneren maar over vergeten, schrijft Douwe Draaisma in Vergeetboek. Waarom bestaat er eigenlijk geen vergeettechniek? Waarom hebben portretten de neiging onze herinneringen aan gezichten te wissen? Wat gaat er mis in de hersenen van iemand die geen gezichten kan onthouden?
In het denken over vergeten wordt zichtbaar wat we van onze herinneringen hopen of vrezen. De 'eerste herinnering' markeert niet alleen het begin van ons geheugen, maar onderstreept tegelijk de vergeten jaren die daaraan vooraf zijn gegaan. Ons goede geheugen voor 'eerste keren' herinnert ons ook aan al die keren die er op volgden en die we zijn vergeten. En zelfs mensen met een goed geheugen voor gezichten hebben een pover geheugen voor de geschiedenis van gezichten. Wie kan met de hand op zijn hart verklaren zich - los van foto's - te herinneren hoe zijn dierbaren er tien jaar geleden uitzagen?
In Vergeetboek voert Draaisma de lezer langs de theorieën over waarom het geheugen pas zo laat op gang komt, de oorzaken voor het vergeten van dromen en de verklaring voor 'onbewust plagiaat'. Hij stelt ons voor aan Henry M., die door een geheugendefect leefde in een 'nu' ter breedte van een halve minuut en aan soldaat S. die zelfs zijn eigen gezicht niet kon onthouden. Draaisma schrijft over trauma en verdringing, over het vergeten dat zichzelf onzichtbaar maakt, over het herschrijven van je herinneringen bij het ouder worden.
De lastigste vragen die je over het geheugen kunt stellen gaan niet over het herinneren maar over vergeten, schrijft Douwe Draaisma in Vergeetboek. Waarom bestaat er eigenlijk geen vergeettechniek? Waarom hebben portretten de neiging onze herinneringen aan gezichten te wissen? Wat gaat er mis in de hersenen van iemand die geen gezichten kan onthouden?
In het denken over vergeten wordt zichtbaar wat we van onze herinneringen hopen of vrezen. De 'eerste herinnering' markeert niet alleen het begin van ons geheugen, maar onderstreept tegelijk de vergeten jaren die daaraan vooraf zijn gegaan. Ons goede geheugen voor 'eerste keren' herinnert ons ook aan al die keren die er op volgden en die we zijn vergeten. En zelfs mensen met een goed geheugen voor gezichten hebben een pover geheugen voor de geschiedenis van gezichten. Wie kan met de hand op zijn hart verklaren zich - los van foto's - te herinneren hoe zijn dierbaren er tien jaar geleden uitzagen?
In Vergeetboek voert Draaisma de lezer langs de theorieën over waarom het geheugen pas zo laat op gang komt, de oorzaken voor het vergeten van dromen en de verklaring voor 'onbewust plagiaat'. Hij stelt ons voor aan Henry M., die door een geheugendefect leefde in een 'nu' ter breedte van een halve minuut en aan soldaat S. die zelfs zijn eigen gezicht niet kon onthouden. Draaisma schrijft over trauma en verdringing, over het vergeten dat zichzelf onzichtbaar maakt, over het herschrijven van je herinneringen bij het ouder worden.
280 pages, Paperback
First published January 1, 2010
14 people are currently reading
281 people want to read
About the author
Douwe Draaisma
23 books41 followersDouwe Draaisma is professor of the history of psychology at the University of Groningen and author of several best-selling books on topics relating to memory.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 25 of 25 reviews
Read
March 10, 2019Sade bir dille yazılmış, sistemli ilerleyen bir kitap. Bellek ve unutmaya dair yeni bir önerme sunmasa da hali hazırda yürütülmüş olan araştırma ve tartışmaları derleyerek bir bütün haline getirmiş.
September 20, 2017
Draaisma kitaplarını genelde severim ama bu kitap yavan, karmaşık ve açıkçası biraz da garip olmuş. Çoğu yerde görsel materyale ihtiyaç duyulurken hiçbir görsel yoktu içinde. Bilhassa beyin yapısıyla alakalı kısımlar bilen biri için mi bilmeyen biri için mi yazıldı, çok belli değildi... bir psikoloji mezunu olarak çoğu bildiğim şeyler olmasına rağmen ısrarla kitabı okumaya devam ettim. Son bölümler konu olarak güzel olsa da kitap konseptiyle çok bağlantılı değil gibi geldi bana. Sonuç olarak 2 verecekken yol arkadaşı olduğu için 3 veriyorum.
November 26, 2017
Tam bir hayal kırıklığı.. Kitaba başladığımda bilimsel açıdan çok şeyler bulacağımı umarak heyecanla okumaya başladım, ancak kitabın çok büyük bir kısmı 1700-1800lu yıllar üzerine.. Bol bol anekdotlar fotoğraflar mektuplar.. hem de tüm teferruatıyla..
Halbuki başladığı zaman önce çocukluktaki anıları neden unuttuğumuz, ardından rüyalarda neden unuttuğumuz aydından meşhur HM hastasının hikayesi gayet iyi başlamıştı ancak nedense sonra 1800 ve 1700lü yıllarda günümüze bir türlü gelemedi.. Bu kitapta beyin fonksiyonlari üzerine hiçbir şey yok, hafıza ve unutmanın günümüzde düşünülen mekanizmaları için hiçbir şey yok, sadece eski psikologlardan Ve tabii ki Freud’den yorumlar, düşünceler, SORULAR hepsi bu. Anlıyorum kendisi bir psikolog ve felsefeci, psikiyatrist veya doktor (tıp uzmanı) değil bilimsel jargonlara çok girip okuyucuyu sıkmak istemiyor olabilir hatta bu yönü ile fazla bilimsel içerikli yayın okumak istemeyen okuyucuyu mutlu bile ediyor olabilir. Ama hiç mi günümüz bilgi ve buluşlarından bahsedilmez bir tane bile fMRI veya EEG çalışmasından bahsedilmez. Sanırım bu tip şeyleri başkalarına bırakarak kendisi psikoloji ve felsefe tarihinin hikayelerini anlatmayı tercih etmiş, halbuki düşler ile ilgili kitabını okuduktan sonra bilimsel gelişmelerle ilgili ne çok şeyler hayal etmiştim
Halbuki başladığı zaman önce çocukluktaki anıları neden unuttuğumuz, ardından rüyalarda neden unuttuğumuz aydından meşhur HM hastasının hikayesi gayet iyi başlamıştı ancak nedense sonra 1800 ve 1700lü yıllarda günümüze bir türlü gelemedi.. Bu kitapta beyin fonksiyonlari üzerine hiçbir şey yok, hafıza ve unutmanın günümüzde düşünülen mekanizmaları için hiçbir şey yok, sadece eski psikologlardan Ve tabii ki Freud’den yorumlar, düşünceler, SORULAR hepsi bu. Anlıyorum kendisi bir psikolog ve felsefeci, psikiyatrist veya doktor (tıp uzmanı) değil bilimsel jargonlara çok girip okuyucuyu sıkmak istemiyor olabilir hatta bu yönü ile fazla bilimsel içerikli yayın okumak istemeyen okuyucuyu mutlu bile ediyor olabilir. Ama hiç mi günümüz bilgi ve buluşlarından bahsedilmez bir tane bile fMRI veya EEG çalışmasından bahsedilmez. Sanırım bu tip şeyleri başkalarına bırakarak kendisi psikoloji ve felsefe tarihinin hikayelerini anlatmayı tercih etmiş, halbuki düşler ile ilgili kitabını okuduktan sonra bilimsel gelişmelerle ilgili ne çok şeyler hayal etmiştim
September 6, 2017
''Draaisma’nın kitabı, doğrudan teoriye boğulmuş bir çalışma değil. Sahanın uzmanlarının bilgi, deneyim ve aktarımları kadar sanat ve edebiyatın tanıklıklarına da dayanıyor. Hikâye etme üzerinden yürütüyor konularını. Bu bir aşamadan sonra okuyucuyu kendi çizgisine çekiyor ve oradan içe, dibe inmeyi beraberinde getiriyor. “Belleğimizin genişçe bir odaya benzediğini varsayalım. Yüksek pencerelerden ışık alan temiz ve düzenli bir oda. Anılarınız duvarlardaki uzun raflara sıralanmış, kaydedilmiş, listelenmiş, titizlikle muhafaza ediliyor…” Böyle böyle, okuru kendisine yaklaştırıyor yazar.
Draaisma da artık yaygınlıkla kabul gören yorumdan yana. Belleğimiz canlıdır ve biz her hatırlayışta anılarımızı yeniden yaratırız. Canlı olduğu kadar zor ve karmaşık bir süreç. İlk anıdan rüyalara, sanattan ölüme, nörolojik rahatsızlıklardan mucizelere kadar pek çok eşikten geçiyoruz. İlk anı başlı başına bir problemdir çünkü “her ilk anıda bir parça unutma da mevcuttur.” Kişiye, kültüre, aileye hatta cinsiyete göre değişiklik gösterebilir. İlk anıların “daha çok görüntü karelerinden, daha sonrakilerin ise çoğunlukla epizotlardan oluşuyor” olması ise, dil ile kurduğumuz ilişkide saklı olmalı. İşin içine bir de kokular karışınca, durum hepten çetrefilleşir. Dokunma, tat ve işitme duyuları ile ilgili anıların ise görsel anıların önüne geçmesi insan varlığının bedeniyle kurduğu iletişime dayanmalı.
Rüya, ya rüya? “Belleğimizin en zayıf hali” neden rüyalarda birleşir? “Uyuduğumuzda, eski, karanlık bir eve giren” bizler, uyanınca niçin o evin bütün ayrıntılarını hatırlayamayız. Yazara göre “rüyalarımız tek tek karelerden oluşur.” Dile dönüştürürüz, ya da dönüştürmeye çalışırız bu kareleri öyle mi? Draaisma’nın insanı rahatlatan bir yöntemi var. Ne şaşırtmanın ne de reçete sunmanın peşinde. O düşünmemizi, sadece çoğul düşünmemizi ve örneklerden hareketle kendimiz yoklamamızı istiyor. Yüzleri hatırlayıp isimleri unutmamızın, isimleri bilip yüzleri bir türlü çıkaramayışımızın temellerine inmeye çalışırken, edebiyat ve sanata hep selam veriyor ki, bellek konusundaki ilk keşiflerin hep bu yolla açığa çıktığını vurguluyor. Oliver Sacks ile Jules Verne aynı değer çizgisinde buluşuyor. Bir de unutma sanatı var elbette Kant’a çıkan. Belki de sanatçı olduğumuz için bir parça hep unutuyoruz.'' (Radikal Kitap / Ömer Erdem)
Draaisma da artık yaygınlıkla kabul gören yorumdan yana. Belleğimiz canlıdır ve biz her hatırlayışta anılarımızı yeniden yaratırız. Canlı olduğu kadar zor ve karmaşık bir süreç. İlk anıdan rüyalara, sanattan ölüme, nörolojik rahatsızlıklardan mucizelere kadar pek çok eşikten geçiyoruz. İlk anı başlı başına bir problemdir çünkü “her ilk anıda bir parça unutma da mevcuttur.” Kişiye, kültüre, aileye hatta cinsiyete göre değişiklik gösterebilir. İlk anıların “daha çok görüntü karelerinden, daha sonrakilerin ise çoğunlukla epizotlardan oluşuyor” olması ise, dil ile kurduğumuz ilişkide saklı olmalı. İşin içine bir de kokular karışınca, durum hepten çetrefilleşir. Dokunma, tat ve işitme duyuları ile ilgili anıların ise görsel anıların önüne geçmesi insan varlığının bedeniyle kurduğu iletişime dayanmalı.
Rüya, ya rüya? “Belleğimizin en zayıf hali” neden rüyalarda birleşir? “Uyuduğumuzda, eski, karanlık bir eve giren” bizler, uyanınca niçin o evin bütün ayrıntılarını hatırlayamayız. Yazara göre “rüyalarımız tek tek karelerden oluşur.” Dile dönüştürürüz, ya da dönüştürmeye çalışırız bu kareleri öyle mi? Draaisma’nın insanı rahatlatan bir yöntemi var. Ne şaşırtmanın ne de reçete sunmanın peşinde. O düşünmemizi, sadece çoğul düşünmemizi ve örneklerden hareketle kendimiz yoklamamızı istiyor. Yüzleri hatırlayıp isimleri unutmamızın, isimleri bilip yüzleri bir türlü çıkaramayışımızın temellerine inmeye çalışırken, edebiyat ve sanata hep selam veriyor ki, bellek konusundaki ilk keşiflerin hep bu yolla açığa çıktığını vurguluyor. Oliver Sacks ile Jules Verne aynı değer çizgisinde buluşuyor. Bir de unutma sanatı var elbette Kant’a çıkan. Belki de sanatçı olduğumuz için bir parça hep unutuyoruz.'' (Radikal Kitap / Ömer Erdem)
December 21, 2024
2.5 Sterne
Der Titel klingt vielversprechend. Douwe Draaisma, ein niederländischer Professor für Psychologiegeschichte, möchte verschiedenste Aspekte präsentieren, was dazu führt, dass in dem thematischen Durcheinander kein roter Faden zu erkennen ist. Seinen Argumenten lässt sich dabei immer leicht folgen, da im Erzählstil meist essayistisch-philosophisch geprägt und somit eher den persönlichen Interessen des Autors folgend.
Was zunächst noch nach Medizingeschichte oder psychologisch orientiert klingt driftet immer weiter in Richtung Kulturgeschichte (mitunter spannend) und sogar Literaturwissenschaften (nicht sehr überzeugend). Interessant fand ich zum Beispiel die Themen Post-mortem Daguerrotypie im 19. Jahrhundert, und Abschiedsbriefe, die von zum Tode Verurteilten zu Zeiten der Französischen Revolution verfasst wurden. Auch demontiert er Freud als voreingenommenen Sexisten. Verschiedene andere Kapitel habe ich jedoch übersprungen.
Vorwiegend neigt der Autor dazu, anhand der versammelten Themen das Phänomen des Vergessens und Erinnerns facettenreich zu umkreisen, endet dabei in jedem Kapitel mit einer Feststellung, ohne zu konkreten Ergebnissen im Sinne seines Untertitels „Warum…“ zu kommen.
Der Titel verspricht also ganz andere Informationen als im Buch zu finden sind.
Der Titel klingt vielversprechend. Douwe Draaisma, ein niederländischer Professor für Psychologiegeschichte, möchte verschiedenste Aspekte präsentieren, was dazu führt, dass in dem thematischen Durcheinander kein roter Faden zu erkennen ist. Seinen Argumenten lässt sich dabei immer leicht folgen, da im Erzählstil meist essayistisch-philosophisch geprägt und somit eher den persönlichen Interessen des Autors folgend.
Was zunächst noch nach Medizingeschichte oder psychologisch orientiert klingt driftet immer weiter in Richtung Kulturgeschichte (mitunter spannend) und sogar Literaturwissenschaften (nicht sehr überzeugend). Interessant fand ich zum Beispiel die Themen Post-mortem Daguerrotypie im 19. Jahrhundert, und Abschiedsbriefe, die von zum Tode Verurteilten zu Zeiten der Französischen Revolution verfasst wurden. Auch demontiert er Freud als voreingenommenen Sexisten. Verschiedene andere Kapitel habe ich jedoch übersprungen.
Vorwiegend neigt der Autor dazu, anhand der versammelten Themen das Phänomen des Vergessens und Erinnerns facettenreich zu umkreisen, endet dabei in jedem Kapitel mit einer Feststellung, ohne zu konkreten Ergebnissen im Sinne seines Untertitels „Warum…“ zu kommen.
Der Titel verspricht also ganz andere Informationen als im Buch zu finden sind.
November 3, 2015
"rüyalarımızı neden hemen unuturuz, anılarımız neden sürekli değişir" alt başlığı aslında kitabın çok küçük bir kısmını anlatıyor. Tahminen ticari olarak ilgi çeker diye düşünmüş yayınevi, bu kısmına tav ya da ayar olmamanızı tavsiye ederim.
Hatırlamaya olduğu kadar unutmaya dair hikayeler içeren, azıcık daldan dala atlasa da yağ gibi akan, okurken sıklıkla unutmaya çalıştığım ya da hatırlamak istediğim bir ton şeyi düşündüren bir kitap.
Hatırlamaya olduğu kadar unutmaya dair hikayeler içeren, azıcık daldan dala atlasa da yağ gibi akan, okurken sıklıkla unutmaya çalıştığım ya da hatırlamak istediğim bir ton şeyi düşündüren bir kitap.
August 4, 2017
Draaisma belleği ve unutmayı o kadar farklı yönlerden ele almış ki, gerçekten unutmanın kitabını yazmış diyebilirim. Ötekilerden ayrı bir “ben”imiz olduğunu fark ettiğimiz ilk anımızdan ikinci ölüm dediğimiz, içinde kaybolduğumuz ötekilerinin anılarına kadar pek çok açıdan belleği irdeliyor kitap. Tıp etiğinin 18. yüzyıldan günümüze kadar aldığı mesafe gibi konular, nörologların, psikiyatristlerin kişisel deneyimleri ve tarihteki bazı ünlü kişiler ile ilgili ilginç anekdotlar da bu kitabı okurlara kolay unutturmayacak cinsten bence. Beynin çözülmemiş sırlarla dolu olduğunu önceden de biliyordum ama yazarın” Düş Dokumacısı” isimli kitabını okuduktan sonra bu kitabın da beni net sonuçlara ulaştıramayacağı gayet açıktı. Bu bağlamda hayal kırıklığına uğramadım. Psikolojik araştırma, deney öykülerine olan merakımdan dolayı okumaktan zevk duydum.
Kitap her ne kadar çok net, kesin sonuçlara ulaşamayan, daha çok araştırmaların, deneylerin nasıl yapıldığını anlatan salt bilgi odaklı bir içeriğe sahipmiş gibi görünse de aslında okurlarda bazı düşünsel hatta davranışsal değişikliklere yol açabilecek güce sahip bence. Kaynak amnezisi ve kriptomneziye ilişkin açıklamaların fikir mülkiyeti açısından okurda böyle bir sonucu olabilir mesela bana göre. İnsanları intihalcilik ile suçlamak o kadar da kolay olmayabilir bu açıklamaları okuyanlar için. Ya da fikir mülkiyetinden kaynaklanan çatışmalarda uzlaşmaya varmak daha kolaydır artık. Fikirlerinden dolayı böbürlenenler için de, ancak üzülebilir insan bu açıklamaları okuduktan sonra.
Yazarın dikkat çektiği demans ve Alzheimer hastalıkları üzerine düşünürken, fotoğrafların, onları ortaya çıkaran anıları hatırlayamadıktan sonra tek başına bir değeri olmadığını fark ediyor insan. Her şey bu hastalıklara yakalanana kadarmış meğer diye düşünüyor. Anı nesnesi olarak bir fotoğrafı her an gözümüzün önünde bulundurmak, o fotoğrafı yaratan anıyı hatırlamak adına belki de hafızamızı tembelleştirip zayıflatıyor diye de düşünüyorsunuz. Anı nesnelerinizi en azından demans hastalığına yakalanana kadar özel bir korumaya alma ihtiyacı hissediyorsunuz ve anı biriktirme yönteminizi bir kere daha gözden geçiriyorsunuz. Örneğin ben duyarsızlaşmaya karşı tedbir olarak anı eşyalarımı evimde sürekli görecek şekilde yerleştirmek ve hatta şimdi yaptığım gibi kullanmak yerine, belirli periyotlarla yapacağım anma ritüellerinde kapağını açacağım özel bir kutuda saklamaya özen göstereceğim bundan böyle. Saklamak istediğim çok özel her bir fotoğrafın kısa hikayesini de yazmayı ihmal etmemeye dikkat edeceğim. Kokusu ile birlikte saklamak istediğim nesneleri zamana karşı nasıl koruyacağım hakkında daha detaylı bilgi araştıracağım.
İlk anımızı hatırlama yetisini özetle beynin olgunlaşmasına ve ben-bilincinin gelişmesine bağlıyor yazar. Siz de bir okur olarak "ben benim" anınızı ve bu anınıza eşlik eden duygunuz üzerine düşünüyorsunuz okurken. İlk defa “ben” olduğunuzu anladığınız anı belki daha önceden de yaptığınız gibi keşfetmeye çalışıyorsunuz. Gerçekten de kitapta genç bir bayan öğretmenin belirttiği gibi insanın ben olma bilincini en keskin hissettiği an bu olmalıdır diye düşünüyorsunuz.
Hatırladığımız ilk anımızı dilimizin gelişmesi ile birlikte bir hikayeye çevirdikten sonra mı ancak unutulmazların arasına yerleştiriyoruz acaba diye düşünürken böyle olmadığını görüyoruz kısa zamanda. Kitabın hoşuma giden yanlarından birisi de bu oldu benim. Kafanızda beliren sorulara kısa bir süre içinde yanıt alıyorsunuz. Öte yandan okuyup düşünürken, insan kendisi ile ilgili bazı sonuçlara da ulaşıyor. Örneğin, benim bir kaç muhtemel ilk anım var ve hangisinin aslında ilk olduğunu bilmem hiç mümkün gelmiyor bana.
Kitabın güzel taraflarından birisi de herkes gibi sizin de bizzat deneyimlediğiniz şeylerden ve bunların yarattığı duygulardan, yani gerçekten hissettiğiniz duygulardan bahsetmesi. “Unutmanın Kitabı” gibi araştırma kitaplarını, tarif ettiği tecrübeler bizzat yaşadığımız tecrübeler olduğu için, bizi bize daha gerçekçi anlattığı için severim ben. Umarım okuyunca sizler de seversiniz.
Kitap ilginizi çekerse, yazarın kitapta bahsettiği “Akıl Defteri” isimli filmi de seyredin bence. Gerilim türünü sevmem ama biraz karışık ve anlaması zor bu film hoşuma gitti benim.
Kitap her ne kadar çok net, kesin sonuçlara ulaşamayan, daha çok araştırmaların, deneylerin nasıl yapıldığını anlatan salt bilgi odaklı bir içeriğe sahipmiş gibi görünse de aslında okurlarda bazı düşünsel hatta davranışsal değişikliklere yol açabilecek güce sahip bence. Kaynak amnezisi ve kriptomneziye ilişkin açıklamaların fikir mülkiyeti açısından okurda böyle bir sonucu olabilir mesela bana göre. İnsanları intihalcilik ile suçlamak o kadar da kolay olmayabilir bu açıklamaları okuyanlar için. Ya da fikir mülkiyetinden kaynaklanan çatışmalarda uzlaşmaya varmak daha kolaydır artık. Fikirlerinden dolayı böbürlenenler için de, ancak üzülebilir insan bu açıklamaları okuduktan sonra.
Yazarın dikkat çektiği demans ve Alzheimer hastalıkları üzerine düşünürken, fotoğrafların, onları ortaya çıkaran anıları hatırlayamadıktan sonra tek başına bir değeri olmadığını fark ediyor insan. Her şey bu hastalıklara yakalanana kadarmış meğer diye düşünüyor. Anı nesnesi olarak bir fotoğrafı her an gözümüzün önünde bulundurmak, o fotoğrafı yaratan anıyı hatırlamak adına belki de hafızamızı tembelleştirip zayıflatıyor diye de düşünüyorsunuz. Anı nesnelerinizi en azından demans hastalığına yakalanana kadar özel bir korumaya alma ihtiyacı hissediyorsunuz ve anı biriktirme yönteminizi bir kere daha gözden geçiriyorsunuz. Örneğin ben duyarsızlaşmaya karşı tedbir olarak anı eşyalarımı evimde sürekli görecek şekilde yerleştirmek ve hatta şimdi yaptığım gibi kullanmak yerine, belirli periyotlarla yapacağım anma ritüellerinde kapağını açacağım özel bir kutuda saklamaya özen göstereceğim bundan böyle. Saklamak istediğim çok özel her bir fotoğrafın kısa hikayesini de yazmayı ihmal etmemeye dikkat edeceğim. Kokusu ile birlikte saklamak istediğim nesneleri zamana karşı nasıl koruyacağım hakkında daha detaylı bilgi araştıracağım.
İlk anımızı hatırlama yetisini özetle beynin olgunlaşmasına ve ben-bilincinin gelişmesine bağlıyor yazar. Siz de bir okur olarak "ben benim" anınızı ve bu anınıza eşlik eden duygunuz üzerine düşünüyorsunuz okurken. İlk defa “ben” olduğunuzu anladığınız anı belki daha önceden de yaptığınız gibi keşfetmeye çalışıyorsunuz. Gerçekten de kitapta genç bir bayan öğretmenin belirttiği gibi insanın ben olma bilincini en keskin hissettiği an bu olmalıdır diye düşünüyorsunuz.
Hatırladığımız ilk anımızı dilimizin gelişmesi ile birlikte bir hikayeye çevirdikten sonra mı ancak unutulmazların arasına yerleştiriyoruz acaba diye düşünürken böyle olmadığını görüyoruz kısa zamanda. Kitabın hoşuma giden yanlarından birisi de bu oldu benim. Kafanızda beliren sorulara kısa bir süre içinde yanıt alıyorsunuz. Öte yandan okuyup düşünürken, insan kendisi ile ilgili bazı sonuçlara da ulaşıyor. Örneğin, benim bir kaç muhtemel ilk anım var ve hangisinin aslında ilk olduğunu bilmem hiç mümkün gelmiyor bana.
Kitabın güzel taraflarından birisi de herkes gibi sizin de bizzat deneyimlediğiniz şeylerden ve bunların yarattığı duygulardan, yani gerçekten hissettiğiniz duygulardan bahsetmesi. “Unutmanın Kitabı” gibi araştırma kitaplarını, tarif ettiği tecrübeler bizzat yaşadığımız tecrübeler olduğu için, bizi bize daha gerçekçi anlattığı için severim ben. Umarım okuyunca sizler de seversiniz.
Kitap ilginizi çekerse, yazarın kitapta bahsettiği “Akıl Defteri” isimli filmi de seyredin bence. Gerilim türünü sevmem ama biraz karışık ve anlaması zor bu film hoşuma gitti benim.
April 11, 2023
So far, this is my favorite book that I've read this year.
There are several chapters which talk about 'forgetting' in a different range of contexts; how does it happen neurobiologically, what kind of disorders result from memory loss, why do people try to forget something? Douwe Draaisma walks us through a number of experiments, biographies, and works of art to create a beautiful sense of his subject endowed with real human people. Even though there is no objective "through line" connecting each chapter/essay, everything seems wonderfully connected and flows fast through the bones like a book so good you can't help but gobble it up in one sitting. And Draaisma's rhetorical and narrative skills allow for him to "lose focus" from chapter to chapter while always maintaining that essential and invisible thread which keeps one feeling as though Draaisma is never ever ever off track.
When Draaisma talks about experiments, he never bores, he always keeps you interested; Draaisma is tremendously conscious of what makes a good story, what will interest a reader and what will not. He remains surprisingly level-headed, with an air of objectivity--but that does not stop him from taking a moment to comment with surprising clarity and insight on the stories he has told you so far.
Draaisma makes me feel like I know more about what it means to be human, to be alive. Usually when an author tries to do this, they are a philosopher and teach you nothing about yourself, only searching to confuse, bore, and seem profound--(usually all three!) Draaisma writes with adorned simplicity and levity, even in the face of the most difficult subjects. He teaches us that we can make meaning even out of sadness.
There are several chapters which talk about 'forgetting' in a different range of contexts; how does it happen neurobiologically, what kind of disorders result from memory loss, why do people try to forget something? Douwe Draaisma walks us through a number of experiments, biographies, and works of art to create a beautiful sense of his subject endowed with real human people. Even though there is no objective "through line" connecting each chapter/essay, everything seems wonderfully connected and flows fast through the bones like a book so good you can't help but gobble it up in one sitting. And Draaisma's rhetorical and narrative skills allow for him to "lose focus" from chapter to chapter while always maintaining that essential and invisible thread which keeps one feeling as though Draaisma is never ever ever off track.
When Draaisma talks about experiments, he never bores, he always keeps you interested; Draaisma is tremendously conscious of what makes a good story, what will interest a reader and what will not. He remains surprisingly level-headed, with an air of objectivity--but that does not stop him from taking a moment to comment with surprising clarity and insight on the stories he has told you so far.
Draaisma makes me feel like I know more about what it means to be human, to be alive. Usually when an author tries to do this, they are a philosopher and teach you nothing about yourself, only searching to confuse, bore, and seem profound--(usually all three!) Draaisma writes with adorned simplicity and levity, even in the face of the most difficult subjects. He teaches us that we can make meaning even out of sadness.
May 17, 2020
Weer zo'n boek waarvan ik - na alle berichten in de pers - meer had verwacht.
Om te beginnen kon ik al niet wennen aan de pen van Draaisma, die er mijns inziens niet in slaagt zijn onderwerp op toegankelijke wijze over het voetlicht te brengen. Te vaak raakt hij verstrikt in ingewikkelde, essayistische betogen die mogelijk wel hout snijden, maar voor mij althans onvoldoende verhelderend werkten.
Zo kreeg ik ook nauwelijks inzicht in hoe het nu werkelijk zit met onthouden versus vergeten. Draaisma haalt van alles overhoop, maar komt niet met een bevredigende uitleg.
Verder gaat de auteur ook nogal diep in op zaken die ogenschijnlijk niet zoveel met het onderwerp te maken hebben. Of in ieder geval maakt Draaisma niet duidelijk dat dit wél zo is. Het duidelijkst had ik dat met de tientallen pagina's over de brieven die zijn bewaard gebleven van mensen die zijn vermoord tijdens de Franse Revolutie. Totaal oninteressant in dit verband.
Om te beginnen kon ik al niet wennen aan de pen van Draaisma, die er mijns inziens niet in slaagt zijn onderwerp op toegankelijke wijze over het voetlicht te brengen. Te vaak raakt hij verstrikt in ingewikkelde, essayistische betogen die mogelijk wel hout snijden, maar voor mij althans onvoldoende verhelderend werkten.
Zo kreeg ik ook nauwelijks inzicht in hoe het nu werkelijk zit met onthouden versus vergeten. Draaisma haalt van alles overhoop, maar komt niet met een bevredigende uitleg.
Verder gaat de auteur ook nogal diep in op zaken die ogenschijnlijk niet zoveel met het onderwerp te maken hebben. Of in ieder geval maakt Draaisma niet duidelijk dat dit wél zo is. Het duidelijkst had ik dat met de tientallen pagina's over de brieven die zijn bewaard gebleven van mensen die zijn vermoord tijdens de Franse Revolutie. Totaal oninteressant in dit verband.
July 18, 2022
If you're interested in history of psychology. Do I enjoy reading this book? Yes. But the writing style isn't that good. I mean it seems like it's been reviewed by editor couple of times because I saw it's not great. I noticed some writing (grammar) mistakes as well. If you're interested in neurology, I would recommend Oliver Sacks books. The author also talks about hallucinations and brains. You can find them on Oliver's books. But if you're interested in psychology, I would recommend other books like Freud's. It's a simple book, but the writing style is not for me.
What I found really interesting was 'post-partum photography' where dead people dressed as alive and they took pictures of them so they can remember them or how they wanna remember them.
What I found really interesting was 'post-partum photography' where dead people dressed as alive and they took pictures of them so they can remember them or how they wanna remember them.
This entire review has been hidden because of spoilers.
March 3, 2023
Dit boek was mij op 25-2 aanbevolen en gegeven tgv mijn verjaardag. Ik ben het gelijk maar gaan lezen. Maar op blz 41 ben ik sneller gaan lezen in de hoop dat ik de reden voor de aanbeveling nog tegen zou komen. Op blz 106 ben ik nog sneller gaan lezen xq bladeren. Op 3-3 heb ik de laatste bladzijde bereikt.
Er staat veel (wetenschappelijkm) onderzoek in het boek beschreven. Soms wel aardige anekdotes. Maar per saldo heeft het me niet kunnen inspireren.
Ik ga nog in overleg met degene die me het boek gaf. Ik ben benieuwd naar zijn beoordeling.
Er staat veel (wetenschappelijkm) onderzoek in het boek beschreven. Soms wel aardige anekdotes. Maar per saldo heeft het me niet kunnen inspireren.
Ik ga nog in overleg met degene die me het boek gaf. Ik ben benieuwd naar zijn beoordeling.
November 7, 2020
Er zijn leuke stukken in dit boek, zoals de achtergrond van patient HM - wellicht de meest bekende patient in het geheugenonderzoek. Maar vaak vond ik het boek onnodig poëtisch, wat voor mij niet heel goed aansloot bij de inhoud.
February 8, 2021
Het onderwerp 'daguerreotypie' is werkelijk buitengewoon goed. De andere onderwerpen zijn gewoon goed. Mijn zoon - die belangstelling heeft voor het vak Psychologie - zou erin geinteresseerd zijn, maar ik weet het nog niet....
April 13, 2021
Better than the Nostalgia book by the same author. Forgetting is a necessary part of remembering, it seems. And yet more confirmation that nobody should ever trust their memory or that of anybody else either.
November 26, 2017
Riveting.
Read
July 13, 2021Hoe werkt het geheugen?
May 22, 2020
bir tür unutma: anılarının bir zamanlar bizim için sahip olduğu anlama bir daha ulaşamamak.
freud dora'ya der: dudakları susanlar parmak uçlarıyla boşboğazlık ederler.
freud dora'ya der: dudakları susanlar parmak uçlarıyla boşboğazlık ederler.
August 5, 2015
In this book, translated from Dutch to English, author Douwe Draaisma looks at such topics as repressed memories (or rather, why they don’t really exist), why dreams cannot be fully remembered, why a colleague might subconsciously steal another’s work and claim it as his own (“unconscious plagiarism”), total recall, the impact of photographs on the memory process (the picture becomes the memory), why someone cannot remember faces, and other interesting aspects of the memory process (or lack thereof).
Draaisma discusses why a child’s “first memories”, as depicted in biographical memoirs, or other “historical” accounts, are largely unauthentic and “the product of literary craftsmanship and in that sense far removed from a child’s experience”. A child doesn’t really begin to have memories until they are between three and four years old. A child has to “experience” something before he can recall it, and also be able to use language to describe the experience before it can be a memory. Sometimes, “What we call forgetting is in fact the loss of memories that have never been recalled”
The author spends a fair amount of time on dreams. He says that dream images “are rarely experienced more than once, so repetition, which is generally a powerful strategy for remembering things, does not occur” (except in recurring dreams that are memorable). He analyzes Freud’s theories about dreams and other topics related to repressed memories. Once again, Freud is characterized as a sexist and fraud.
He debunks myths like “we only use 10% of our brain” and that “women are better at multitasking because they have more connections between the two halves of their brains”. He explains why the theory of “absolute memory” is so improbable because every day we lose an average of almost 100,000 brain cells, some 30 million a year, although the brain consists of over a billion cells: A brain is not a machine; it is an organ with all the frailties of decay and rot attached.
The author does an excellent job of describing how many people want to be remembered when he quotes from letters written by condemned political prisoners (most of these people were actually innocent) during that terrible period in French history simply known as “The Reign of Terror”. The new “Revolutionary Tribunal” rounded up and sentenced to death (by guillotine) over 1,370 men and women for fictitious acts of treason. Moments before their death, they were permitted to write farewell letters to family members or those close to them. Of significance, almost all of them wanted to be remembered as honest and innocent- they would include personal items such as a lock of their hair or a portrait as “a token of their memory”. A compelling accounting of Charlotte Corday’s last few days before her violent execution is provided in this book. The point made is that people did not want to die a “second death” by not being remembered; photography and portraits would play into this emotional outlook on death as well. I can recommend this book.
Draaisma discusses why a child’s “first memories”, as depicted in biographical memoirs, or other “historical” accounts, are largely unauthentic and “the product of literary craftsmanship and in that sense far removed from a child’s experience”. A child doesn’t really begin to have memories until they are between three and four years old. A child has to “experience” something before he can recall it, and also be able to use language to describe the experience before it can be a memory. Sometimes, “What we call forgetting is in fact the loss of memories that have never been recalled”
The author spends a fair amount of time on dreams. He says that dream images “are rarely experienced more than once, so repetition, which is generally a powerful strategy for remembering things, does not occur” (except in recurring dreams that are memorable). He analyzes Freud’s theories about dreams and other topics related to repressed memories. Once again, Freud is characterized as a sexist and fraud.
He debunks myths like “we only use 10% of our brain” and that “women are better at multitasking because they have more connections between the two halves of their brains”. He explains why the theory of “absolute memory” is so improbable because every day we lose an average of almost 100,000 brain cells, some 30 million a year, although the brain consists of over a billion cells: A brain is not a machine; it is an organ with all the frailties of decay and rot attached.
The author does an excellent job of describing how many people want to be remembered when he quotes from letters written by condemned political prisoners (most of these people were actually innocent) during that terrible period in French history simply known as “The Reign of Terror”. The new “Revolutionary Tribunal” rounded up and sentenced to death (by guillotine) over 1,370 men and women for fictitious acts of treason. Moments before their death, they were permitted to write farewell letters to family members or those close to them. Of significance, almost all of them wanted to be remembered as honest and innocent- they would include personal items such as a lock of their hair or a portrait as “a token of their memory”. A compelling accounting of Charlotte Corday’s last few days before her violent execution is provided in this book. The point made is that people did not want to die a “second death” by not being remembered; photography and portraits would play into this emotional outlook on death as well. I can recommend this book.
June 22, 2018
Ik las het Vergeetboek door Douwe Draaisma. Een boek over het geheugen: hoe het (voor zover we weten) werkt, hoe we daar in de loop der tijd zijn achtergekomen, en wat er zoal mis mee kan gaan. Geen droge, academische kost, maar een bij vlagen filosofisch getinte verzameling verhalen over uiteenlopende zaken als verdringing, waarom foto’s vaak de plaats innemen van echte herinneringen (en je je dus vooral de foto herinnert, niet het moment of de persoon zelf), afscheidsbrieven van veroordeelden, waarom je dromen zo snel vergeet en nog veel meer.
Alle onderwerpen worden uiteraard gelardeerd met gevalsbeschrijvingen, van bijvoorbeeld de man die na een lobotomie weliswaar geen epilepsie meer had, maar ook geen nieuwe herinneringen meer kon vastleggen. Allemaal met veel compassie opgeschreven, deze patiënten zijn bij Draaisma niet zomaar interessante gevallen, maar mensen, met een vaak tragische levensloop.
Het boek is zeer leesbaar, met veel verwijzingen naar (populaire) cultuur, zoals de films Memento en Eternal Sunshine of the Spotless Mind. Het resultaat is een interessant en heel toegankelijk boek dat ik met veel plezier heb gelezen.
Alle onderwerpen worden uiteraard gelardeerd met gevalsbeschrijvingen, van bijvoorbeeld de man die na een lobotomie weliswaar geen epilepsie meer had, maar ook geen nieuwe herinneringen meer kon vastleggen. Allemaal met veel compassie opgeschreven, deze patiënten zijn bij Draaisma niet zomaar interessante gevallen, maar mensen, met een vaak tragische levensloop.
Het boek is zeer leesbaar, met veel verwijzingen naar (populaire) cultuur, zoals de films Memento en Eternal Sunshine of the Spotless Mind. Het resultaat is een interessant en heel toegankelijk boek dat ik met veel plezier heb gelezen.
January 15, 2012
In Vergeetboek verkent Douwe Draaisma, bekend van De metaforenmachine en Waarom het leven sneller gaat als je ouder wordt, niet hoe mensen tot herinneringen komen, maar op wat voor manier ze vergeten. Zodra je beseft dat het biologische geheugen geëvolueerd is om de toekomst te voorspellen - en dus niet om het verleden te registreren - krijgt deze vraag betekenis. Vergeten is niet het falen van herinneren, maar is op zichzelf een functioneel proces dat het nuttige van het nutteloze onderscheidt.
Vergeetboek wordt aangeprezen als een boek dat antwoorden geeft op vragen over het hoe en waarom van vergeten. Draaisma kiest echter meer voor een essayistische dan voor een analytische benadering: hij neemt de lezer mee in een speelse, erudiete dans, die zich in een cirkel om thema's als vergeten en verdringen heen beweegt. Dat levert een panoramisch perspectief dat beslist inspireert, maar dat helaas weinig inzicht oplevert.
Zo besteedt Draaisma relatief veel tijd aan het werk van de 19-eeuwse arts Wigan, terwijl diens Duality of the Mind niet heel veel over vergeten heeft te melden. Draaisma lijkt Wigan vooral te gebruiken om de tweedeling van Freud te introduceren. Dit gaat ten koste van een net iets diepere bespreking van, bijvoorbeeld, cognitieve schema's, of de overgang van episodisch naar semantisch geheugen. Juist zo'n bespreking zou echter kunnen helpen om de vele anekdotes te interpreteren. Ook een populair-wetenschappelijke tekst kan profiteren van ordenende principes, die laten zien dat verschillende perspectieven een coherent geheel vormen.
Aan de andere kant is de losse, belezen stijl van Draaisma wel ideaal om een open geest te houden. Zodra je Vergeetboek ziet als een historisch-psychologisch essay rond het thema 'vergeten', is het bijzonder geslaagd. Op indrukwekkende wijze weet Draaisma aan de hand van smeuïge of ontroerende anekdotes steeds weer een subtiel nieuwe draai aan dat begrip te geven. Het is dan tenslotte aan de lezer om van al die verhalen chocola te maken.
Vergeetboek wordt aangeprezen als een boek dat antwoorden geeft op vragen over het hoe en waarom van vergeten. Draaisma kiest echter meer voor een essayistische dan voor een analytische benadering: hij neemt de lezer mee in een speelse, erudiete dans, die zich in een cirkel om thema's als vergeten en verdringen heen beweegt. Dat levert een panoramisch perspectief dat beslist inspireert, maar dat helaas weinig inzicht oplevert.
Zo besteedt Draaisma relatief veel tijd aan het werk van de 19-eeuwse arts Wigan, terwijl diens Duality of the Mind niet heel veel over vergeten heeft te melden. Draaisma lijkt Wigan vooral te gebruiken om de tweedeling van Freud te introduceren. Dit gaat ten koste van een net iets diepere bespreking van, bijvoorbeeld, cognitieve schema's, of de overgang van episodisch naar semantisch geheugen. Juist zo'n bespreking zou echter kunnen helpen om de vele anekdotes te interpreteren. Ook een populair-wetenschappelijke tekst kan profiteren van ordenende principes, die laten zien dat verschillende perspectieven een coherent geheel vormen.
Aan de andere kant is de losse, belezen stijl van Draaisma wel ideaal om een open geest te houden. Zodra je Vergeetboek ziet als een historisch-psychologisch essay rond het thema 'vergeten', is het bijzonder geslaagd. Op indrukwekkende wijze weet Draaisma aan de hand van smeuïge of ontroerende anekdotes steeds weer een subtiel nieuwe draai aan dat begrip te geven. Het is dan tenslotte aan de lezer om van al die verhalen chocola te maken.
January 18, 2012
Het doet beetje an Oliver Sachs denken : beschrijving van patiënten met hersenletsel en daardoor geheugen problemen.
Quotes:
Het geheugen wordt gedomineerd door *vergeten*.
Uitblijven van vergeten is geen beter geheugen maar toenemende verwarring.
Script :... het kind moet eerst een besef voor het gewone hebben ontwikkeld,... pas als je iets beleeft dat daarvan afwijkt zul je je dat later herinneren. (Het gewone 'script ' ben je dan vergeten) Om iets te onthouden moet je eerst heel veel zijn vergeten.
Wat het bekijken van foto's zo'n weemoedige activiteit maakt, is dat het ons herinnert aan wat er zijn vergeten..... Herinneringen geven diepte aan foto's... Zonder herinneringen valt iedere suggestie van perspectief weg... We kijken wel, maar zien niets.
Leeftijd is in het filosoferen over herinneringen en vergeten niet geheel zonder betekenis. (over Maarten Toonder en het Vergeetboekje) Toonder "de mooiste herinneringen zijn gedeelde herinneringen" En juist die voelen als een last omdat degene met wie hij zich deelde er niet meer is. Ze verwijzen nu naar het gemis. "en zelden geven herinneringen troost, omdat ze datgene oproepen dat nooit meer zal zijn zoals het eens was".
... het geheugen laat zich niet commanderen, gaat zijn eigen gang.
Quotes:
Het geheugen wordt gedomineerd door *vergeten*.
Uitblijven van vergeten is geen beter geheugen maar toenemende verwarring.
Script :... het kind moet eerst een besef voor het gewone hebben ontwikkeld,... pas als je iets beleeft dat daarvan afwijkt zul je je dat later herinneren. (Het gewone 'script ' ben je dan vergeten) Om iets te onthouden moet je eerst heel veel zijn vergeten.
Wat het bekijken van foto's zo'n weemoedige activiteit maakt, is dat het ons herinnert aan wat er zijn vergeten..... Herinneringen geven diepte aan foto's... Zonder herinneringen valt iedere suggestie van perspectief weg... We kijken wel, maar zien niets.
Leeftijd is in het filosoferen over herinneringen en vergeten niet geheel zonder betekenis. (over Maarten Toonder en het Vergeetboekje) Toonder "de mooiste herinneringen zijn gedeelde herinneringen" En juist die voelen als een last omdat degene met wie hij zich deelde er niet meer is. Ze verwijzen nu naar het gemis. "en zelden geven herinneringen troost, omdat ze datgene oproepen dat nooit meer zal zijn zoals het eens was".
... het geheugen laat zich niet commanderen, gaat zijn eigen gang.
August 20, 2012
Een uiterst interessant boek, met verschillende kijken op geheugen en vergeten. Het zou jammer kunnen worden genoemd dat Draaisma elk hoofdstuk opent met een anekdote die op zich niet enorm veel met het aan te snijden onderwerp te maken heeft en waar de schrijver dan een metaforische betekenis aan forceert, maar aangezien de anekdotes zelf interessant genoeg zijn, stoort dit niet.
Een boek waar je in kan bladeren, waar je de hoofdstukken niet in chronologische volgorde moet lezen, en waar je bij elk hoofdstuk wel even wegdroomt naar je eigen ervaringen met herinneren en vergeten. Een aanrader.
Een boek waar je in kan bladeren, waar je de hoofdstukken niet in chronologische volgorde moet lezen, en waar je bij elk hoofdstuk wel even wegdroomt naar je eigen ervaringen met herinneren en vergeten. Een aanrader.
November 22, 2014
De opbouw van Vergeetboek deed me erg denken aan Bill Bryson. Draaisma neemt een onderwerp wat met vergeten te maken heeft en bouwt er een hoofdstuk omheen. Anders dan met Bryson miste ik wel de samenhang tussen de hoofdstukken. Een interessant boek, maar toch moeilijk doorheen te komen, maar dit gebeurt mij vaker met non-fictie. Douwe Draaisma heeft, zeker voor een wetenschapper, een vlotte pen die fijn leest. Ik zou zeker nog eens iets van hem lezen. Dit onderwerp sprak me gewoon minder aan dan ik aanvankelijk dacht.
September 2, 2012
Może być, ale wg mnie za dużo w niej historii. Niektóre opowieści rozwlekane na siłę, chociaż podobał mi się fragment o rewolucji francuskiej i te listy... Książka godna polecenia dla osób lubiących poczytać o neurologii, psychologii.
September 17, 2016
It was a great read and certainly found the way he dealt with trendy ideas of healing of memories useful and a few other myths quite useful. But it was damn expensive for all that it was.
Displaying 1 - 25 of 25 reviews