Чонон Сүлд

by Jiang Rong

An epic Chinese tale in the vein of The Last Emperor, Wolf Totem depicts the dying culture of the Mongols-the ancestors of the Mongol hordes who at one time terrorized the world-and the parallel extinction of the animal they believe to be the fierce and otherworldly Mongolian wolf

Published under a pen name, Wolf Totem was a phenomenon in China, breaking all sales records there and earning the distinction of being the second most read book after Mao's little red book. There has been much international excitement too-to date, rights have been sold in thirteen countries. Wolf Totem is set in 1960s China-the time of the Great Leap Forward, on the eve of the Cultural Revolution.

Searching for spirituality, Beijing intellectual Chen Zhen travels to the pristine grasslands of Inner Mongolia to live among the nomadic Mongols-a proud, brave, and ancient race of people who coexist in perfect harmony with their unspeakably beautiful but cruel natural surroundings. Their philosophy of maintaining a balance with nature is the ground stone of their religion, a kind of cult of the wolf.

The fierce wolves that haunt the steppes of the unforgiving grassland searching for food are locked with the nomads in a profoundly spiritual battle for survival-a life-and-death dance that has gone on between them for thousands of years. The Mongols believe that the wolf is a great and worthy foe that they are divinely instructed to contend with, but also to worship and to learn from. Chen's own encounters with the otherworldly wolves awake a latent primitive instinct in him, and his fascination with them blossoms into obsession, then reverence.

After many years, the peace is shattered with the arrival of Chen's kinfolk, Han Chinese, sent from the cities to bring modernity to the grasslands. They immediately launch a campaign to exterminate the wolves, sending the balance that has been maintained with religious dedication for thousands of years into a spiral leading to extinction-first the wolves, then the Mongol culture, finally the land. As a result of the eradication of the wolves, rats become a plague and wild sheep graze until the meadows turn to dust. Mongolian dust storms glide over Beijing, sometimes blocking out the moon.

Part period epic, part fable for modern days, Wolf Totem is a stinging social commentary on the dangers of China's overaccelerated economic growth as well as a fascinating immersion into the heart of Chinese culture.

Genres: Fiction, China, Historical Fiction, Asia, Chinese Literature, Novels, Literature

Paperback

First published April 1, 2004

About the author

Jiang Rong (real name Lü Jiamin) was born in Beijing in 1946 and is a Chinese dissident and author, most famous for his best-selling 2004 novel Wolf Totem. He is married to fellow novelist Zhang Kangkang.

https://en.wikipedia.org/wiki/Lü_Jiamin

Reviews

[Alice Poon · Rating 4 out of 5]

I read the Chinese edition (original) of this novel and posted my review on June 18, 2008 on Asia Sentinel's website. I'm re-posting it here.

Before dwelling on the good points, let me just quickly point out the one thing that I found hardest to accept, and that is the author’s tendency to explain away the weak disposition of the Chinese ethnic race with a simplistic rationale that it is due to the traditional sedentary agricultural lifestyle since the ancient times, and then to attribute all glory and success in certain historic periods to the venturesome nomadic characteristics of China’s hunter-gatherer tribes who came to be the rulers during those periods. Based on this premise, he came to the conclusion that in order for China to become once again a power to be reckoned with, Chinese people ought to discard their submissive character and assume a more aggressive, or wolf-like, outlook on life and the world at large.

There may well be a million factors and nuances that can help explain Chinese racial characteristics, and the traditional farming lifestyle may be only one of them. But this is a subject that is outside the scope of this review. (Bo Yang’s “The Ugly Chinaman” may be a good way to start exploring the subject.)

Despite that, the author penned in one scene a poignant and sad analogical description of a typical character weakness of the Chinese, which is valid and sobering. It is the scene where a herd of sheep was being attacked methodically by a pack of wolves, and where those sheep that luckily escaped just stood and watched as others were being slaughtered.

“This scene reminded him of what Lu Xun wrote in an essay: some Chinese imbeciles stretched their necks and eagerly watched the Japanese soldiers behead Chinese prisoners – it is exactly the same scene now. No wonder the nomadic tribes regard the Hans as sheep. The wolves are devilish to devour the sheep. But it is those selfish, callous and craven sheep-like people who are even more loathsome and more disheartening.”

As for the strong suits of the book, there are plenty. Not least is the honest warning about the urgent need to protect the environment. Reckless farming of natural grasslands in Inner Mongolia has had the devastating effect of letting the soil dry up and turn into sand, resulting in frequent severe sandstorms that have been plaguing cities like Beijing for years. This ‘farmers’ invasion’, along with their deliberate purging of the grassland wolves, entirely skewed the natural cycle that had gone on peacefully for centuries – a stinging reminder to the whole world that humans have been destroying the natural environment with their own hands.

Jiang Rong has nothing but praises for the natural cycle that had maintained the ecological balance in the Mongolian grasslands, with the wolves playing a key part in the cycle. Nobody knows the importance of letting nature take its course better than the nomadic people. They roam with their herds of sheep and cattle because there’s a need for grasses in the grazed areas to grow again, so that they can rotate among the patches of grasslands. The wolves who feed on gazelles, mountain beavers, rabbits and field rats are doing the nomads a great favor because these animals are unwelcome grazers. But if the wolves grow to such a number that these can no longer fill their stomachs, they would threaten to feed on the domestic herds and even horses. So the nomads in turn would, when occasion calls for it, hunt down wolves just to keep their numbers in check, but never to eliminate them completely, because they are the natural grassland protectors. Unfortunately, this ecological balance is destroyed when the farmers begin to ‘invade’ the grasslands….

The down-to-earth and unpretentious writing style throughout the book has captured my heart (it is the original Chinese edition that I read), and I was especially moved by the part about the protagonist Chen Zhen raising the wolf cub and how he tried to bond with it. The story is so compelling, vivid, and rich in emotional details, that it’s hard not to believe that it is a true life experience. The cub’s inevitable destiny, which it brought on itself in fighting for its freedom, seems to be an iron proof that wolves are a species that cannot be domesticated by men. In praising the free-spirited and audacious cub, is the author not also trying to say that freedom is worth fighting for, even if it means giving up one’s own life?

Doris Lessing once said that a novel is an outpost of journalism which reveals information about areas of life that readers don’t’ know and that successful novels are those that report the existence of an area of society or a type of person that is not yet admitted to the general literate consciousness. In this sense “Wolf Totem” certainly is a successful novel, as through it we come to know about a place, a people and a lifestyle that many of us would not ordinarily be able to come into contact with.

The author’s plain but flowing story-telling technique tends to keep the reader in suspense and unable to stop turning the page as he/she gets sucked into the world of the Mongolian wolves and grasslands. Gripping episodes include the wolf pack’s strategic cornering of a group of gazelles into a half-frozen lake; the wolves’ brazen and vicious attack on a pack of horses; the villagers’ vengeful hunting and killing of wolves after the latter’s predatory massacre of the villagers’ horses; the farmers’ hunting of swans on the swan lake and the student’s futile attempt to save two big swan eggs from the greedy farmers.

All in all, “Wolf Totem” is more of an entertaining novel than a scientific study of wolves and much is based on the author’s life experience in Inner Mongolia during his youthful days. There are nonetheless strong messages that the author wanted to put across, the most important being: a call for immediate action to save the environment before it’s too late and an advocacy for following the wolves’ example of freedom loving and dauntless character.

[The Book Whisperer (aka Boof) · Rating 5 out of 5]

I finished this book 2 days ago, after having my head buried in it for 4 days and I just can't stop thinking about it. It is the most wonderful book and has shot straight into my Top 5 of all time.

From the very first page I was hooked. Jiang Rong creates such a vivid and compelling narrative that I found myself similtaniously gripped with the story yet trying to slow down and savour every word, so beautiful was each sentence.

Wolf Totem is semi-autobiographical and Jiang's passion for the Mongolian grasslands shines through on every page. The description of the grasslands themselves, the wildlife, the lifestyle and survival was stunning. So few books make me believe that I am there at the actual place, but with this book I was there on horseback, hiding from wolves, fleeing for my life, braving blizzards and building campfires. I smiled, I cried, I hoped and I silently pleaded all within the space of an hour. I also fell in love with wild Mongolian wolves. To get to know them was a pleasure - they are clever, cunning, brave, brilliant and I loved following their story (from both sides - the good and the bad). The Little Wolf that was captured and raised by humans both endeared me and broke my heart.

While this book is most certainly a tale of the grasslands of the last 10,000 years and what happens when modern living creeps in, it is also a book about so much more. I can't praise this enough; I am sad that it has ended as I could have read on for another 500 pages. What a beautiful book, one I highly recommend and one I will be reading again and again.

[Sue · Rating 4 out of 5]

This has been a reading experience unlike any other for me. Through the eyes of a Chinese student, sent to Inner Mongolia as part of a volunteer program during the Cultural Revolution, we see a nomadic way of life as it has existed for centuries and as it is on the verge of it's death before encroaching masses of Chinese seeking land and food. (The author was involved in the same type of program for 11 years, beginning in 1967.)

Chen Zhen, and 2 or 3 like-minded friends in the student brigade, resolved to learn from their experience, brought books to read during their years in the grasslands, and made every effort to learn from the elders around them. Chen Zhen's goal: to learn as much as he can about the wolf, the totem of the nomadic people. He wants to know why it is both feared and respected, almost revered. As the reader, we follow Chen Zhen's years on the Olonbulag.

Obviously it is impossible to summarize everything that happens her; there is too much. At times the details are overwhelming and can become a bit dry, didactic. But the sum total is mesmerizing and the place takes over. I doubt that I've ever been so totally taken over by a physical place before---and not because it's always beautiful and pleasant, but because it's so obviously a real place. The physical details of the nomadic life are sometimes more brutal than I would have expected but their love of their life is also great.

As for the writing itself, there are beautiful descriptions.


"At last Chen laid eyes on virgin grassland, probably the
last of its kind in all China, and breathtakingly beautiful.
Spread out before him was a dark green basin, dozens of
square miles, with layers of mountain peaks to the east...
Mountains of many colors---dark and light green, brown, deep
red,purple---rose in waves as far as one could see, to merge
with an ocean of pink clouds....The basin itself looked like a
green carpet manicured by Tengger; patterns of blue, white,
yellow, and pink mountain flowers formed a seamless patchwork
of color....The centerpiece was a swan lake." p240


There are also descriptions of man and animals battles with the wolves. But there is also the irony:


"The old man's furrowed brow smoothed out and, as he rubbed
the wolf trap with horse's mane, he said, 'Protecting the
grassland is hard on us. If we don't kill wolves, there'll be
fewer of us. But if we kill too many of them, there'll be
even fewer.'" p123


Chen was learning the life cycle of the grasslands, the integral role of the wolf in the nomadic life, so much so that he resolved to raise a cub and study it for himself, to learn how it grew, ate, lived, how it earned so much respect.

The first half of the book teaches about the life and history of the nomads and wolves of the grasslands. In the last 200 pages the story flies as all the components somehow mesh completely: the old and new, the students and their nomadic teachers, the encroaching farmers, the wolves and other animals, the grasslands themselves. I've rarely felt such a part of such an alien place. Jiang Rong has, I believe met his goal of bringing this place and way of life to readers around the world.

The second half cements this as 4*

[Astrobravo · Rating 3 out of 5]

I really like this book, but its translation is a problem. I have both the Chinese and the English versions, and quite a bit of the original is left untranslated in the English release.

In the Chinese edition, there is a quote from a famous person (both Western and Eastern) before each chapter that sort of sets the theme for the chapter, gives further insight into the political ideas in the story, etc. These quotes are completely omitted in the translated version. In addition, there is a 50 pages (give or take) dialogue with the reader at the end of the Chinese version that explains the motivations for writing the book, goes into further depths into the issues, etc. This is completely omitted from the English version. Apparently the translator thought that an American audience wouldn't be able to understand these parts, so he left them out.

The reason this book was popular in China is not because it is a rousing adventure story (which it is) but because it had a political message as well. By leaving these parts out of the translation we are left with a neutered adventure novel rather than a political statement. While I was reading the English version I felt like the author was trying to say something that was just out of my grasp, but now I know why - its because parts of this book were literally left out.

I still say that this book is good in English, so give it a go. It gives an interesting look into the conflict between the nomads of Inner Mongolia and the Han Chinese, and the religious aspects of wolves on the grasslands.

[Sudeeran Nair · Rating 4 out of 5]

இந்த பூமியில் மேம்பட்ட சமூகமாக இருப்பது மனித இனமே. பல்லாயிரம் வருடங்களுக்கு முன்னே அவன் பூமியி���ுள்ள அனைத்து ஜீவராசிகளையும் அடக்கி இயற்கையை எதிர்த்து தனக்கென்று தனியொரு ஆளுமையை வளர்த்து இந்த பூமியின் பாதுகாவலனாக காட்டிக் கொள்ளும் அவனே இந்த பூமியை அழிக்கும் பேரழிவு சக்தியாக உருவெடுத்திருப்பதை நாம் அறிந்தே இருப்போம்.
இயற்கை எதிர்த்து என்ற வார்த்தை உபயோகமே இயற்கையை மனிதனுக்கு நேசிக்கத்தெரியவில்லை என்பதற்காகவே. மனிதனின் பண்பட்ட மூளையின் மூலம் இயற்கையை தனதாக்கிக் கொள்ளவே இந்த மனித இனம் முயற்சி செய்யும் இந்த வேளையில் உலகிலுள்ள அத்துனை உயிரினங்களும் இயற்கையோடு இயைந்த வாழ்க்கையில் அதனோடு கட்டுப்பட்டே வாழ்கின்றது.
மனிதனின் அபரிமிதமான வளர்ச்சி இந்த பண்பட்ட படித்த மனிதனை இந்த இயற்கையிலிருந்து பல மைல் தூரத்திற்கு அகற்றிக் கொண்டே போய்விட்டது. இன்று பூமிக்கும் நமக்குமான பந்ததிற்குமிடையேக் கூட ஒரு ஜோடி பாத அணிகள் நம்மைப் பிரித்தே வைக்கிறது. உண்மையிலேயே இயற்கையானது ஒரு தொடர் சங்கிலிக்குள் பிணைத்தே வைத்திருக்கும் போது மனிதன் எப்படி இந்த சங்கிலித் தொடரை உடைந்தெறிந்து தனதாக்கி கொண்டதன் மூலம் அத்தனை உயிர் வாழ் ஜீவனங்களுக்கும் பூலோக எமனாகவே காட்சிக் கொடுக்கிறோம்.
அறிவியலை வளர்தெடுத்திருக்கிறோம் அதன் மூலம் இயற்கையிலிருந்து கிடைக்கும் அத்துனைப் பொருட்களையும் நமக்கு தேவையான பொருட்களாய் மாற்றிக் கொண்டே போகிறோம். அப்படி மாற்றும் பொருட்களையும் , அது மாற்றும் போது ஏற்படும் சக்தி மிகுந்த கழிவுகளையும் உட்கிரகிக்க மறுக்கும் இந்த பூமி நமக்கு கொடுக்கும் இன்னல்கள் கணக்கிலடங்காதவையே. எனினும் அதனை நெஞ்சுரத்துடன் எதிர்க்கும் நாம் அதை மாற்ற அறிவுப்பூர்வமாய் சிந்திக்கவே மறுக்கிறோம் என்பதே நிதர்சனமான உண்மை.
இந்நாவலை வாசிக்கத் தொடங்கும் முன்னே அதன் பெயர்(ஓநாய் குலச்சின்னம்) எனைச் சற்றே தடுமாற வைத்தது. அதன் உள்ளிருப்பைத் தெரியாமலையே அதனை பல மாதங்கள் எனது அலமாரியில் தூங்க வைத்தேன் என்றே சொல்லலாம். ஆம் என் மனதிலிருந்த ஓநாய்கள் மிகவும் கொடுரமானவை , தந்திரமானவை , அதன் ஊளைகளை நாய்களிடமிருந்து கேட்கும் போது மனதிற்குள் ஏற்படும் சொல்ல முடியாத பயம் ஆகியவையே.
இந்த நாவல் இயற்கைக்கும் (டெஞ்ஞர்) , மனிதனுக்கும் , மேய்ச்சல் புல்வெளிகளுக்கும், ஓநாய்களுக்கும், மேய்ச்சல் நில ஜீவராசிகளான முயல், எலி , மர்மோட் , மான், நரி , குதிரை, ஆடுகள் ,நாய்கள் போன்ற உயிர்களுக்கும் இடையே இணைக்கப்பட்ட ஒரு சங்கிலித்தொடர் கதையே. ஒவ்வொரு புத்தகத்திலும் நாம் தேட நினைக்கும் அல்லது நம் மனதிற்கெட்டாத பல விசயங்கள் உள்ளடக்கியே இருக்கும். அதனை நாம் படிக்கும் போது நம் மனதில் உண்டாகும் மனக்கிளர்ச்சியை ”சொல்வதால்”காட்டமுடியாதென்றே சொல்லலாம். நிச்சயமாக இந்நாவலின் மூலம் ஓநாய்களைப் பற்றியான மிகப்பெரியதொரு தாக்கம் வாசகர்களுக்கிடையே ஏற்படலாம் என்றே நம்புகிறேன்.
நாவலின் களம் சீனப்பகுதியான உள்மங்கோலியாவின் ஓலோன் புலாக் எனும் மேய்ச்சல் நிலப்பகுதியே. நாவலின் காலக்கட்டம் கடந்த நூற்றாண்டுகளின் இறுதியில் தொடங்குகிறது. சீனாவில் ஏற்படும் கலாச்சாரப் புரட்சியைத் தொடர்ந்து அங்கிருக்கும் சில மாணவர்கள் உள்மங்கோலிய நாடோடிகளின் வாழ்வியலைப் பற்றி அறிவதற்கான அனுப்பப்படுகின்றனர். அப்படி அனுப்பப்படும் மாணவர்களில் ஹேன் சென் என்ற மாணவரைச் சுற்றியே இந்தக் கதை நகரத்தொடங்கிறது, இந்நூலின் ஆசிரியரும் அவரே. இக்கதையின் காலக்கட்டம் இந்நூற்றாண்டின் தொடக்கத்தில் முடிகிறது. ஏறக்குறைய முப்பத்தைந்து வருடக் காலம் இந்த நாடோடி மக்களின் மேய்ச்சல் வாழ்க்கை , ஓநாய்களுடனான பந்தம், குதிரை வளர்ப்பு, ஆடுகள் மேய்ப்பு, உணவுத்தேவைக்கான வேட்டை போன்ற அனுபங்களை இந்நாவலின் மூலம் அறியலாம்.
நாடோடி மக்கள் மட்டும் வாழும் உள்மங்கோலியாவின் மேய்ச்சல் பகுதியான ஓலோன்புலாக் புரட்சி காலக்கட்டத்தில் துவங்கி எப்படி மெல்ல மெல்ல ஹேன் சீனர்களிடம் மாறுகிறது என்பதை தெளிவாகவும், படிப்பறிவே இல்லாத மக்கள் இயற்கையோடு இணைந்த வாழ்க்கையை நேசிக்கும் தருணத்தில் அங்கு வரும் படித்த ஹேன் சீனர்கள் மூலம் எப்படி இந்த இடம் மாற்றி அமைக்கப்படுகிறது என்றும் அதன் மூலம் ஏற்படும் பின்விளைவுகளையும் எடுத்துச்சொல்லுகிறது இந்த நாவல்.
சீனாவில் மாவோவின் செவ்வியல் புத்தகத்திற்கு அடுத்தப்படியாக விற்பனையில் சாதனைப்படைத்த நூலாகவே இருக்கிறது.
சரித்திரப் புனைவாக உருவாக்கப்பட்ட இந்நாவலில் மிக முக்கியக் கதாபாத்திரங்களாக இருப்பவர்கள் பில்ஜியும் அவரது மகன் பட்டு மற்றும் அவரது மகள் கஸ்மாய் , பாயர், உல்ஜி ஹேன்சென்னும் அவரது நண்பர்களுமே. மனித கதபாத்திரங்களைத் தவிர இதில் ஒரு ஓநாய் குட்டியும், வேட்டை நாய்களான பார், எல்லோ , எர்லாங் கும் கதை முழுதுமே மனித வாழ்வியலோடு இணைந்தே பயணிக்கிறது.
நாவலின் நாயகனாக வரும் ஹேன் சென் நாடோடி மங்கோலியர்களின் தலைவரான பில்ஜியுடன் நட்பு ஏற்படுகிறது. அதன் மூலம் ஓநாய்களை வெறுக்கும் நாயகனிடம் அதன் வாழ்வியல் முறைகளையும் அது எப்படி மேய்ச்சல் நில நாடோடிகளுக்கு உதவுகிறது என்பதையும் அதனால் ஓலோன்புலாக்கின் இயற்கை சமநிலை மட்டுப்படுத்தலையும் விளக்குகிறார். இதன் மூலம் ஓநாய்களிடம் ஏற்படும் விபரீத ஆசை ஒரு ஓநாயை எடுத்து வளர்க்க வைக்கிறது. இதன் மூலம் ஓநாய் மனிதனிடம் நாயைப் போல இணக்கமாக மாறிவிடுகிறதா அல்லது எதிரான சூழ்நிலையைப் பெறுகிறதா என்பதையொட்டி நகருகிறது கதை.
அழகான மேய்ச்சல் நிலத்தையும் அதன் பருவங்களையும் ஒவ்வொன்றையும் அழகாக விவரித்துக் கொண்டே செல்லும் நேரம் அங்கு ஓநாய்கள் தங்கள் துல்லியமான திட்டமிட்ட தாக்குதல்களால் எப்படி தங்கள் உணவுத்தேவையைப் போக்கி கொள்வதையும் மாறுபடும் பருவச்சுழ்நிலைக்கேற்ப எப்படி தன் உணவாதாரங்களையும் சேமித்து வைக்கிறது என்பதையெல்லாம் விவரிக்கிறது.
ஓநாய்களின் தாக்குதல்களை விவரித்து நம் மனதை குலை நடுங்கச்செய்யும் நேரம் மேய்ச்சல் நில நாடோடிகளிடமிருந்து கொஞ்சம் கொஞ்சமாய் விவசாய நிலமாய் மாறும் சமயம் புதிய ஆயுதங்களும் அதனைச் சேர்ந்த ஆட்களும் அந்த ஓநாய்களைக் கொல்லுவது மனதை பிழிகிறது.
நாடோடிகளின் மேய்ச்சல் நிலங்கள் மெதுவாய் அந்நியர்களின் ஆக்ரமிப்பில் செல்லும் போது அதனை பார்த்துத் துடிக்கும் நாடோடிகளின் கடைசி தலைவன் பில்ஜியின் சோகமான மனவோட்டத்தை கடைசி நாடோடி மேய்ப்பனின் துயரங்களாக விவரிக்கிறார்.
சுதந்திரம் ,சுயநிர்ணயம் , கௌரவம் இவையெல்லாம் மனிதனின் இயல்புகளாய் நினைத்துக் கொண்டிருக்கும் நேரத்தில் இவைகளைனைத்தும் ஓநாய்களுக்கும் உண்டு என்றும் அவை எந்த காரணத்திற்காகவும் நாயைப்போலவோ, குதிரைகளைப்போலவோ மனிதனின் ஆதிக்கத்தினுள் வரும் விலங்குகளைப் போலல்லாமல் தனித்திறனும் குணமும் பெற்றது என்று தெளிவுப் படுத்துகிறார்.
”ஒரு நாயைப்போல் பின் தொடர்ந்து செல்வதை விடவும் முரண்படுவதால் ஏற்படும் வலிகளையும் சங்கடங்களையும் தாங்கி கொள்ள வளர்ப்பு ஓநாய் தயராக இருந்தது” என்பதின் மூலம் ஓநாயின் சுயநிர்ணயத்தையும் , கவுரவத்தையும் விளக்கி நெகிழவைக்கிறார்.
ஓநாய்களின் குணநலன்களையும் அதன் வாழ்வியல் முறைகளையும் பற்றி அறிந்துகொள்ள விருப்பமிருப்பவர்களும் இயற்கை ஆர்வலர்களுக்குமான இந்த நாவல் மிகப்பெரியத் துணையே.
சீனர்களின் எண்ணத்தில் எப்படி நாடோடி மக்களின் வாழ்வியலை ஒடுக்குகிறார்கள் என்று சொல்லும் முன்னே அவர்களின் வாழ்வியலையும் அவர்களின் உணவு பழக்கத்தில் நாயை உணவாக்குவதற்கான காரணத்தைச் சொல்லி சீன மக்களின் அறியாமையை பகடி செய்தும் , அவ��்களின் கலாச்சாரப் புரட்சியை மறைமுகமாகவே எதிர்த்துமிருக்கிறார் ஆசிரியர்.
தேவையான பிறருக்கான உதவிகள் இங்கு பகுத்தறிவு கொண்ட வளமிக்க மனிதனால் மறுக்கப்பட்டுக்கொண்டே தானிருக்கிறது. இது நம்நாட்டிற்கு எப்படி பொருந்துகிறதோ அதே போல சமுதாயத்தில் வளமையடைந்த சீனர்களின் சுய நலம் குறித்து நாடோடி மக்களின் எண்ணத்தில் ஆடுகளாகவே சித்தரிக்கப்படுகிறது. அது ஒரு ஆட்டு மந்தையில் ஓநா��் நுழைந்து ஒரு ஆட்டை வேட்டையாடி குத்தி கிழித்துண்ணும் போது மற்ற ஆடுகளின் எண்ணம் பற்றி..
“ நல்ல வேளை ஓநாய் உன்னைத் தின்னுகிறது என்னை இல்லை, நீ செத்துவிட்டாய் அதனால் நான் பிழைத்திருக்கிறேன் என்பது போல அதன் பாவனைகள் இருக்கிறது”
மங்கோலிய மேய்ச்சல் நிலத்தின் கோடைக்காலத்தைப்பற்றி கேள்வி பட்டபோது எனக்கேற்பட்ட பிரமிப்பும் அச்சமும் அளவிட முடியாது காரணம் அங்கு கோடைநாட்களென்பது அதிகாலை மூன்று மணியில் தொடங்கி இரவு ஒன்பது மணி வரை வெளிச்சம் நீண்டிருக்கும்.
நாவல் மேய்ச்சல் நில வாழ்வியல் பரிணாமங்களை ,வாழ்வியல் நிலங்களை , அவர்களின் நம்பிக்கைகளை அழகாய் எடுத்துக்காட்டுகிறது. நாவலிற்கான பலமாய் அதன் மொழிப்பெயர்ப்பு அமைகிறது. நாவல் எதையும் வைத்து குழப்பாமல் நேர்கோட்டிலேயே செல்லுகிறது. இயற்கை உணவு சங்கிலியைப்பற்றி அழுத்தமாக எடுத்துரைக்கும் நேரத்தில் அதன் விளைவுகளை முடிவில் காட்டும் போது நாவலின் முன்பக்க நாட்களின் நினைவுகள் நிழலாய் ஆடிக்கொண்டு இயற்கைப் பற்றிய மிகப்பெரிய தூண்டுதலைக் கொடுக்குமென நம்பலாம்.
இந்நாவலின் ஆசிரியர் ஜியாங் ரோங் அவர் சீனாவின் ஜியாங்குவில் 1946 ம் ஆண்டு பிறந்த இவர் கலாச்சாரப்புரட்சியின் காரணம் 1967 களின் சீனாவின் ஆட்சியிலிருக்கும் உள்மங்கோலியாவிற்கு அனுப்பப்படுகிறார். அவர் அங்கு 11 ஆண்டு காலம் தங்கி இருந்து அம்மக்களின் வாழ்வியலை அறியும் அவர் அதன் பிறகு சீனாவிற்கு சென்று தன் படிப்பை தொடர்ந்து கல்வித் துறையாளராக பணியாற்றி 2006 ல் ஓய்வுப் பெறுகிறார். இந்நாவலை 1999 ல் தொடங்கி 2003 ல் முடித்திருக்கிறார். இந்நாவல் சீனமொழியிலிருந்து ஆங்கிலத்தில் ”Wolf Totem" என்ற பெயரில் கோல்ட்ப்ளாட்டும் தமிழில் சி,மோகன் அவர்களும் மொழிப்பெயர்த்துள்ளனர். இந்நூலை அதிர்வு பதிப்பகம் வெளியிட்டுள்ளது.. (less)

[Debbie Zapata · Rating 4 out of 5]

First of all, thanks to GR friend Alice for mentioning this book to me. I would never have heard of it if not for our chats, and it would have been such a shame to miss the experience of reading Wolf Totem.

This is a novel based on the author's experiences as a student worker in Inner Mongolia from 1967 to 1979. While there he became fascinated by the wolves of the region, and the life on the grassland. Chen Zhen, our main character, is also a Han Chinese student who has been sent to the grasslands, and becomes a sheepherder like the author did. Chen connects mainly with an older Mongolian man named Bilgee, one of the last true nomadic herdsmen of the area, a man full of knowledge about both facts and myths relating to wolves and their place in the grasslands ecosystem. Chen learns to respect not only the wolves, but the way of life that he is experiencing even as it disappears before his eyes. The government sends farmers, workers, military men, all of which create chaos in an area that had supported nomadic men and animals for thousands of years. But because the new people lack the awareness to see beyond what they can take from the land, the circle is broken and
the partnership between Man and Nature is spoiled forever.

At first I was annoyed by the constant references to 'You Han Chinese' and 'You Mongols' when the characters were comparing their lifestyles. The earlier parts of the book are full of such comments, which point out the difference between the nomadic and agrarian cultures. Were the Chinese truly weaker because they had become settled? And the Mongolians tougher, braver, and smarter because of their rugged nomadic lives? This is a debate that could go on forever with no final decision. Add in the next layer, the idea of the industrial farming which we use today, and there is even more to argue about. All of the traditional knowledge about Nature is being lost. How many of us these days
would be able to raise crops and animals on our own, or to prepare them for the dinner table?

After a few chapters I settled more into the style of the story and was not as bothered by it. There is a lot of natural history information woven into the book: about the grasslands, wolves, marmots, mice, gazelles, even the horse herds that were such a part of Mongolian life. Any reader with too soft a heart towards animals will be probably be disturbed by some of these details, and by some of the scenes in the story. Nature can be cruel, but the actions of Man are worse.

Because he is so fascinated by the wolves, Chen Zhen decides to raise a cub in order to observe wolf behavior up close. Of course he does not stop to think that this wolf would not then be a true wolf, he would be a captive whose attitudes would be severely affected by that captivity. Little Wolf amazes Chen, but as he matures, the life on the grasslands deteriorates.

I saw Little Wolf at first as an image of the grasslands, then after another chat with my friend Alice I agreed with her that the cub represents Nature itself, not simply on the grasslands of Inner Mongolia, but all over the planet. And I found myself ashamed of being human. We have truly fouled our nest and have no one but ourselves to blame for our future.

[Chrissie · Rating 4 out of 5]

OK, yesterday I finished it. I have to give it 5 stars, but I really NEED someone to answer one question. Did the author really raise a wolf cub? This is the one thing that is terrible about historical fiction - being unsure what exactly is fiction and what is not. I know that this has no real significance in this book, but I need to know. If somebody reads this and knows, please send me a message! The preface by the translator says this is a quasi-autobiographical novel.

I have to say this to somebody - I just finished chapter 18 and I was so impressed with the ability of some to "talk straight". One should read this book if only to meet Bilgee. Then in the last two pages of the chapter everything turned around. I should like the way Bao allowed Chen Zhen to continue raising the wolf cub...... but I don't. Trouble is brewing and sometimes it is better to take misery sooner rather than later. I cannot help but think that Chen Zhen and the book, although fictional, depicts true life experiences of the author. There is a lot to be learned from this book - on many different issues.

I am truly impressed. How and from whom did Ghenghis Kahn and his Mongolian consorts learn their war techniques? Most probably, at least to some extent, from the Mongolian wolves. This book is very exciting and intellectually gripping. A book about Inner Mongolia, the cultural revolution and ecology - all in one! Ok, I have only read two chapters, but so far I really like it.

From the back cover: "Wolf Totem has been a sensation ever since it shot to the op of the Chinese bestseller charts in 2004. There are now well over a million copies in circulation, and the book has been awarded several literary prizes. A beautiful and moving portrayal of a land and culture that no longer exists, it is also a powerful portrait of modern China and a fascinating insight into the country's own view of itself, its history and its people."

[Joanna · Rating 2 out of 5]

Δεν διαβαζεται. Απορω με τις καλες κριτικες. Μια υπερ-αναλυση για τον λυκο, λιαν βαρετη. Ειναι μια ας το πουμε αυτοβιογραφια , τι περασε ο συγγραφεας στην Μογγολια. Ομως 650 σελιδες γεματες με το πως συμπεριφερονται οι λυκοι παει πολυ. Ελεος.

[Grace Tjan · Rating 4 out of 5]

"Old longings nomadic leap,

Chafing at custom's chain;

Again from its brumal sleep

Wakens the ferine strain."

The Wolf Totem, like The Call of the Wild, a book that it is often compared to, calls for a return to unfettered nature, with its individualism and harsh, but utterly logical values. The wolves don’t kill because they are cruel, but because, like all other living creatures, they need to eat to sustain themselves. The beautiful Inner Mongolian grassland which serves as the setting for this novel is not a peaceful Eden; it is a fiercely contested battleground where humans, wolves and other animals have been waging war against each other since time immemorial. Nature has its own system, in which the constant warfare serves as a balancing measure that guarantees the survival of the grassland and all the species that depend on it. The traditional Mongolian herdsmen understand this and strive to maintain the delicate ecological balance on which their livelihoods depend. However, when ignorant outsiders (agriculturalists, mostly Han Chinese, with no regard for sustainable grazing) impose their production quotas and machine-gunned the wolves to virtual extinction, the ecosystem collapses and the grassland slowly turns into desert. An already familiar and distressingly common scenario all over the world, but which is perhaps even more pertinent for China, a nation that has suffered extreme environmental degradation in the name of progress.

But Wolf Totem is not just a stinging, yet well-meaning ecological fable --- it is also a strident call for Chinese nationalism. The Chinese, the author believes, has become a “sheep-like” race, the antithesis of the more dynamic wolf-like nomadic races. The sheep-like characteristics of the Chinese, particularly their lack of assertive individualism, had resulted in China’s humiliation before foreign powers, and allowed atrocities such as the Tiananmen Square massacre to be perpetrated against them. “There’d be hope for China if our national character could be rebuilt by cutting away the decaying parts of Confucianism and grafting a wolf totem sapling onto it. It could be combined with such Confucian traditions as pacifism, an emphasis on education, and devotion to study.” Jiang Rong, an academic who was jailed for his involvement in the 1989 Tiananmen student movement, apparently sees no contradiction whatsoever between wolfish qualities and pacifism. He ardently believes that this is China’s way out of its current malaise and constantly preaches it through his characters. It becomes rather tiresome after a while, and one inadvertently begins to think of counter arguments. Didn’t the Chinese eventually assimilate the conquering nomadic races? How come China has endured for almost five millennia as a major power while the proud descendants of Genghis Khan are now merely one of its minorities? Haven’t the Chinese proven themselves to be adept at lupine tactics by becoming an economic juggernaut in less than a generation?

And what is the appeal of this novel, if it is merely an ideological tract disguised as fiction? It is surely not its (debatable) ideological message. Nor is it the human characters, which for the most part are merely mouthpieces for the author’s theories. It is the vivid, cinematic evocation of nature, red in tooth and claw that had me reading into the wee hours. The bone-chilling description of how a wolf pack traps and devours a herd of warhorses. The blood-curling account of an epic wolf hunt under the moonlight, with hundreds of riders with flaming torches and baying dogs. The harsh lives of the nomadic herders and their animals, told with convincing details and understanding that could only come from long familiarity. Oh, and the story of Chen Zhen and the wolf cub, both endearing and tragic. These are the meat of the story and they are substantial enough to outweigh the obvious flaws. For several days, I was transported into the distant Mongolian steppes, riding against the wind with a pack of hounds, scanning the endless horizon for sheep and wolves --- and that should be reason enough to pick this book up.

[Wendy · Rating 5 out of 5]

I consider this to be one of the most important books I've ever read. I also think I need to make a GR shelf titled 'books that have made me cry,' and put this one on it, because despite some of my past posturing to the contrary, I'm apparently just a gigantic Koosh ball made of tears and snot. At least I don't cry at Hallmark commercials--I haven't sunk that low...yet.

So, why is this book important--so important, in fact, that I believe it should be required reading in all high schools in America starting right now? For one thing, despite being labelled a novel, this was based on true events, and those events were horrifying. Not horrifying in a 'nuclear warfare,' 'tsunami that just wiped out a major city,' or disaster movie way--this type of horror was slower, more insidious, but no less damaging. In the space of a season, an entire ecosystem was destroyed. The long-term consequences--near-extinction of several species, desertification of an entire region--are still hitting and will probably never be corrected. It's important to read this because of why it happened. It's important for people to see what ignorance, greed, bureaucracy, and overly macho attitudes can reap. 'Respect nature' is not an unusual moral in books and movies, but it is unusual to see it spelled out so gruesomely--THIS IS WHAT WILL HAPPEN. First, we are shown the beautiful Mongolian grassland in its normal, working state--and then we are shown the systematic destruction, and finally, the bitter, sandy end. I can think of no other book or movie that managed to impress its message so effectively. It's worse because this is reality.

I do have other reasons for loving this book, that's just the reason that makes it so important. The exploration of a culture and a way of thinking so alien to my own was eye-opening, and I think it will stick with me for a long time. I'm used to reading Western literature, and this was something completely different. I enjoyed it immensely, and found it extremely fascinating.

The reverence and respect for wolves wasn't unusual, either--they're often shown as almost magical animals in most books and movies. What sets this book apart was that it doesn't leave anything out in an attempt to make them sympathetic. Wolves are animals--they are predators, and they kill to survive. This and other, less-than-cute aspects of their characters, including the fact that they do not make good pets, is not at all skimmed over or sugar-coated. This doesn't make them any less majestic or sympathetic. They are animals doing what they must, and often doing it in amazing ways, and this actually serves to make them more sympathetic than other portrayals which have presented them as misunderstood puppy dogs.

My favorite part of this book was probably the imagery, though. The descriptions were so vivid and so three-dimensional that I could picture it clearly in my head. That's what made it all the more crushing by the end.

I highly, highly recommend this book, probably more than any other book I've read. My copy has been read once and is all creased and scarred already, and there are bunches of flags sticking out of it where I've marked passages, which I never do.... Just be prepared for an emotional punch in the gut, and bring your tissues.

[nananatte · Rating 4 out of 5]

หมาป่า (Wolf Totem) โดย เจียง หรง แปลโดย สุภาณี ปิยพสุนทรา สนพ. ซิล์คเวอร์ม

เราเจอเรื่องนี้เพราะอัลกอริธึมของ goodreads แนะนำมาค่ะ และดันตรงกับความสนใจของเราด้วย พอหาข้อมูลดูก็พบว่ามีสนพ.หยิบมาแปลไทยแล้วในปี 2552 และเรียกว่าโชคดีที่เจอซิล์คเวอร์มมาออกบู๊ทในงานสัปดาห์หนังสือพอดี เลยได้หนังสือเล่มนี้มาครอบครองค่ะ

จะจัดเรื่อง Wolf Totem เป็น Slice of Life ก็ได้ เพราะเล่าชีวิตประจำวันในทุ่งหญ้าได้แบบเรื่อยๆ สบายๆ แต่ทันทีที่หมาป่าปรากฎกาย จังหวะการเล่าเรื่องจะเปลี่ยนไปเป็นคนละโทน และกิจวัตรประจำวันในทุ่งหญ้า มันสนุกมากเลยค่ะ

Wolf Totem เป็นเรื่องราวของเฉินเจิ้น นักศึกษาหนุ่มจากปักกิ่ง ที่ถูกส่งมาใช้แรงงานในทุ่งหญ้าเอ้อหลุน(มองโกเลียใน) ด้วยระบอบคอมมิวนิวสต์ เมื่อประชาชนเติบโตถึงระดับหนึ่งก็จะถูกทางการจัดแจงว่าควรต้องทำหน้าที่อะไรในสังคม เฉินเจิ้นเป็นหนึ่งในคณะนักศึกษาที่ถูกส่งมาทำงานในทุ่งหญ้า เขามีหน้าที่เลี้ยงแกะ เพื่อนบางคนของเขาได้เลี้ยงม้า บางคนก็เลี้ยงวัว

กว่าเรื่องราวในเล่มจะเริ่มต้นขึ้นจริงๆ ก็ปาเข้าไปประมาณหน้าที่ 200 ค่ะ ต้องใจเย็นพอนะคะ เรื่องจะเริ่มจริงๆ เมื่อเฉินเจิ้นได้ลูกหมาป่ามาเลี้ยงค่ะ (หนังสือเป็นขนาดเอสี่ หนา 629 หน้าค่ะ)

เรามองว่าเรื่องนี้คือ บ้านเล็กในป่าใหญ๋ ผสม คำพิพากษาของคุณชาติ กอบจิตติ ในบริบทมองโกเลียค่ะ

คือมันสวยนะ ความสามารถในการบรรยายสถานที่ สภาพอากาศ การบุกจู่โจมของแกะป่า ม้าป่า นากบก พายุทราย พายุหิมะ หรือฉากต่อสู้นี่คือทำได้ดีและสวยงามประหนึ่งนั่งดู Discovery Channel เพราะภาพ กลิ่น เสียง มันมาเต็มมาก ชัดเสียจนไม่เหมือนนั่งอ่านหนังสืออยู่เลย

มีบทหนึ่งเล่าเรื่องหมาป่าล่าเหยื่อ ทั้งบทเล่าเรื่องแค่ซีนเดียว แต่ภาพมาชัดแบบ HD มาก ลงรายละเอียดแทบจะทุกจังหวะการเคลื่อนไหว คือตื่นเต้นเร้าใจสุดๆ

หรือฉากเปิดเรื่องที่หมาป่าบุกกระโจม หมาเห่า เลือดสาด ต้องควบม้าห้อตะบึง โอโห... มันมาเต็มมากจริงๆ ค่ะ ลมปะทะหน้า กลิ่นเหงื่อ อะดรีนาลีนหลั่ง คุณเจียงหรงเล่าได้แบบชัดทะลุมิติมาก คือเขียนดีชนิดต้องไปพลิกหาประวัติมาอ่าน ...อ่านประวัติแล้วก็คิดว่า ถ้าเรื่องนี้คุณเจียงหรงไม่เป็นคนเขียน โลกนี้ก็คงไม่มีใครเขียนได้แบบคุณเจียงหรงแล้วแหล่ะ เพราะคุณเจียงหรงเคยใช้ชีวิตสมัยเป็นนักศึกษาไปใช้แรงงานในมองโกเลียมาจริงๆ น่ะสิคะ

หมาป่า เป็นสัตว์ที่ชาวมองโกเลียนับถือ เป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ แต่ขณะเดียวกันพวกเขาก็ล่าหมาป่า ถลกหนังหมาป่าไปขายเพราะได้ราคาดี
ความย้อนแย้งที่ไม่น่าอยู่ด้วยกันได้ ถูกถ่ายทอดมาในเรื่องได้ดีมากๆ ค่ะ ใช้เวลาเกินครึ่งเล่มเลย กว่าจะทำให้เราเข้าใจวิธีคิดแบบชาวทุ่งหญ้าได้ พูดง่ายๆ คือ มันคือระบบนิเวศน์นั่นเอง เป็นระบบต่างคนต่างอาศัยเกื้อกูล หมาป่าและชนชาวทุ่งหญ้าเข้าใจซึ่งกันและกัน ทุ่งหญ้าและสัตว์ป่าน้อยใหญ่จึงยังยืนหยัดอยู่ได้เป็นหมื่นปี

เนื่องจาก Wolf Totem เป็นนิยายสายรางวัล และก็ได้รางวัล Asian Literary Prize 2007 ด้วย ดังนั้นจะคาดหวังความสนุกขณะอ่านก็คงไม่ใช่... อ่านไปก็มีแต่จะชอบตัวเอกน้อยลงเรื่อยๆ อ่านไปก็รู้สึกว่ามนุษย์ช่างป่าเถื่อนและโหดร้าย อ่านไปก็จะปวดฟันเจ็บฟันมากขึ้นเรื่อยๆ คือเห็นความแย่ทั้งรายบุคคล ทั้งระบบ ทั้งรากฐานความคิด ...อ่านไปก็จะรู้สึกว่าว่ารีบๆ จบเหอะ มันไม่มีอะไรดีเลย ทุกอย่างมันพังพินาศไปหมดแล้ว

ในแง่ความเป็นสารคดีเราให้สิบเต็ม แต่ในแง่ความเป็นนิยาย มันก็พูดว่าสนุกได้ไม่เต็มปากล่ะนะ มีความรู้สึกเหมือนคนเขียนพยายามจะยัดเยียดแนวคิดบางอย่างให้ ซึ่งอ่านแล้วก็อึดอัดค่ะ แต่ถ้าไม่คิดอะไรมาก อ่านเป็นสารคดี เราว่าสนุกค่ะ เพราะคุณเจียงหรงถ่ายทอดชีวิตชนชาวทุ่งหญ้าออกมาได้ดีจริงๆ

4.5/5.0

[Sergio · Rating 4 out of 5]

Durante i primi anni della Rivoluzione Culturale, voluta in Cina da Mao Zedong, le epurazioni all'interno della nazione furono una costante attività delle Guardie Rosse: molti figli universitari dei quadri dirigenti della nazione, furono allontanati dalle loro famiglie e inviati in Mongolia ad imparare i mestieri più umili di pastore di pecore e capre, allevatore di cavalli e cacciatore, ospiti di famiglie del luogo. Lo scrittore di questo romanzo fu uno di questi giovani universitari che rimase dieci anni in quelle lontane contrade delle quali assimilò lo stile di vita e il modo di pensare grazie anche alla duttilità della sua mente e alla frequentazione degli anziani del luogo che gli insegnarono a sopravvivere in quelle lande estreme e a sviluppare una forma di rispetto per i lupi, signori incontrastati dell'habitat di quei luoghi. Il racconto di Rong è fluido e accattivante ed è una storia di formazione e riscatto, ma anche di amicizia virile e di rispetto in regioni in cui la vita quotidiana e la sopravvivenza sono molto difficili e richiedono forza fisica, intelligenza e conoscenza del territorio. Un libro che mi ha affascinato, emozionato e commosso e infine conquistato per la sua bellezza.

[Mery · Rating 5 out of 5]

Wolf Totem = Totem Serigala adalah sebuah buku semi autobiografi yang ditulis oleh Jiang Rong mengenai semasa hidupnya di sebuah Padang Rumput Mongolia, atau tepatnya di Olonbulag, Mongolia.

Dengan memperkenalkan diri sebagai Chen Zhen dalam buku ini, Jiang Rong mengupas tuntas misteri yang tersembunyi di Olonbulag dan bagaimana masyarakat Nomaden yang selalu berpindah tempat di alam liar tersebut bisa mempertahankan hidup mereka. Di buku ini kita juga diajak menyelami ajaran mistis para penduduk lokal Olonbulag mengenai kepercayaan mereka terhadap Dewa yang Agung, Tengger.

Para penduduk Padang Rumput percaya bahwa Tengger sang Pelindung mengirim Serigala sebagai utusanNYA. Dengan segala kecerdasan Serigala sebagai makhluk mistis, para penduduk belajar cara berperang, cara berpikir, dan cara bertahan hidup dari Serigala. Masyarakat Olonbulag, penghuni padang rumput sebagian besar adalah penggembala. Mereka menggembala domba, sapi dan kuda. Dengan hewan-hewan gembala tersebut hidup mereka tergantung pada kemakmuran Padang Rumput. Kendala yang mereka hadapi datang dari alam sekitar, terutama cuaca. Namun selain itu mereka juga harus menghadapi kendala dari hewan-hewan pemakan rumput lain, seperti Rusa, Marmot, dan Tikus. Di sinilah peran Serigala diperlukan. Serigala yang cerdas, gagah berani, dan buas membantu manusia mengontrol pertumbuhan populasi hewan-hewan merumput tersebut, hingga Padang Rumput masih menyisakan rumput segarnya untuk hewan gembalaan manusia.

Bagi Penduduk lokal, Serigala adalah hewan yang dipuja dan ditakuti. Kecerdikan Serigala yang telah mereka kenal selalu setia pada lingkungan dan kawanan mereka. Mereka adalah tentara perang yang tak kenal takut, mereka adalah Ibu dan Ayah yang teladan bagi anak-anak mereka. Ketentraman hidup manusia di Olonbulag bergantung pada ketentraman hidup Serigala mereka.

Aku suka sekali dengan buku ini. Walau judulnya Wolf Totem, tapi kita tidak hanya disuguhkan mengenai cerita Serigala saja, buku ini juga mengenalkan kita pada hewan-hewan lain. Seperti kuda, anjing, marmot, rusa, angsa, bahkan nyamuk. Setiap bab petualangan Chen Zhen membuat kita seakan sedang menonton film mengenai hewan-hewan liar yang kita bahkan tidak pernah kenal. Di buku ini, aku jadi tahu bagaimana Kuda hidup, mereka memaksakan anak gadis mereka yang sedang birahi agar keluar dari keluarga untuk diperebutkan oleh para pejantan muda. Di buku ini aku juga jadi tahu bagaimana Rusa yang senang memakan rumput ini bisa lari secepat mungkin namun tidak cukup pintar untuk melarikan diri dari bahaya. Di buku ini juga aku jadi tahu mengenai nyamuk yang ganas sehingga tidak memedulikan nyawa nya sendiri hanya untuk memuaskan perut lapar mereka. Bahkan aku juga mengerti tentang anjing yang cerdas dan tahu bagaimana melaksanakan tugas dan kewajiban mereka tanpa peduli akan nyawa mereka.

Buku ini terlalu indah untuk disebut autobiografi dan telalu nyata untuk dibilang fiksi, karena memang bukan fiksi semata, buku ini adalah kisah perjalanan anak Cina Han yang pergi menuju Olonbulag untuk mengemban pendidikan ulang. Chen Zhen, yang begitu terkesima dengan kecerdasan Serigala yang membantai habis kuda-kuda perang, akhirnya dengan nekad menjarah sarang Serigala dan membawa kabur tujuh anak serigala. Dengan membunuh lima anak serigala, dan membesarkan salah satu dari dua yang hidup, Chen mempelajari bagaimana seekor Serigala bisa tumbuh sedemikian hebat dan cerdas walau tanpa bantuan induknya. Serigala Kecil kesayangannya itu menjadi pemicu sederetan konflik yang menentang tindakan Chen tersebut, terutama oleh Bilgee sang tetua yang dihormati penduduk setempat. Menurut Bilgee, memelihara seekor serigala sama saja penghinaan terhadap Tengger, karena Serigala adalah makhluk mulia dan terhormat yang tidak pantas diperlakukan seperti budak. Namun apa yang Chen lakukan disertai dukungan oleh Bao Shunghui pemimpin besar Brigade Padang Rumput.

Hanya saja, Revolusi Budaya yang ikut melanda di Olonbulag mengancam kelestarian hidup di Padang Rumput. Populasi manusia semakin membludak dan membuat mereka kekurangan lahan untuk hidup dan bercocok tanam, para petani yang merasa lebih pintar daripada masyarakat Nomad, datang ke Olonbulag dengan dukungan Bao Shunghui dan perlahan-lahan menghancurkan padang rumput dan membabat habis isinya termasuk Serigala.


Mungkin memang begitu sikap dasar manusia, mereka membinasakan semua yang mereka anggap pengganggu, contohnya serigala. Padahal manusia lah yang penganggu, menganggu kehidupan alam liar, mengganggu kehidupan yang penuh mistis, menganggu kampung halaman milik Serigala, hingga akhirnya manusia sendiri juga yang menanggung bencana alam yang tak tertahankan akibat dari sikap tak terkendali mereka.

Buku ini ditulis oleh Jiang Rong setelah dua puluh tahun meninggalkan Olonbulag dan menjadi bestseller seketika setelah penerbitannya. Bagi Jiang Rong, novel ini adalah persembahan khusus bagi Bilgee sang Bapak Padang Rumput, yang telah memberikan ilmu dan pengetahuannya mengenai alam dan serigala. Novel ini juga dipersembahkan oleh Jiang Rong untuk sang Serigala Kecil, sebagai ungkapan rasa maafnya karena telah merenggut kebebasan dan kemuliaan jiwa serigalanya. Namun tidak luput juga novel ini ia jadikan tanda kasih sayang untuk sang Serigala Kecil tersebut.


Ahhh, sepertinya angan-anganku untuk memelihara serigala hanya akan mencapai khayalan saja. Yang pasti buku ini membuatku semakin mencintai hewan-hewan peliharaanku.





*Mery yang langsung memeluk Acha dan Momo, serta Luna dan Nero sedetik setelah menutup buku ini*

[Whitaker · Rating 3 out of 5]

I loved it. Heartbreaking and pertinent.

Setting aside any reservations one might have about style (one reads for many things, style being only one of them), I enjoyed the book most for its depiction of the social and bureaucratic processes of the Great Leap Forward and how these brought about the destruction of a culture and of an ecology. The story has an urgent poignancy with its lessons wrapped in a nice little tale along the lines of Born Free, but with a less happy ending. Chen’s love for his Little Wolf and his agony at what he has done gripped me.

For those who think that the ecological destruction wrought is a uniquely communist/Chinese problem, instead of communal farming, think “large corporation”; for section head, think “Director” and the parallels with rampant capitalism are clear: When we seek to increase short-term profit with little thought for long-term sustainability, our children suffer.

Interestingly, the book triggered a strong debate in China for its view of the Chinese people as sheep-like (read agricultural) and hence doomed to be defeated by more wolf-like (read nomadic) cultures. Its popularity stemmed from this controversy. This was a perspective that I found less interesting and too much of a simple dichotomy. Life is rarely that simple.

An Aside on the Language:

I am not sufficiently well-versed in Chinese to read the text in its original language so I’d be interested to hear from someone who has. I read the English translation and I would agree with reviewers who have remarked that the English text is somewhat plodding and pedestrian. If this is something that elicits strong negative reactions from you, then you have been warned. However, it is probably somewhat unfair to judge this novel on that basis.

The question of translation is always thorny in any work but the problem is perhaps more acute in a language like Chinese which is both tonal and highly compressed. This is most evident in its poetry but is also the case in ordinary prose. Here’s one very rudimentary illustration. A very common phrase in Chinese used to describe a large crowd is ren(2) shan(1) ren (2) hai(3) (rendered into pinyin with the numbers representing the tonal pitch used when pronouncing the word). A literal translation would be “people mountain people sea”. A somewhat more liberal translation would be to say, “There was a veritable sea of people [in the plaza:], looking like a mountain of flesh [had been crammed in:].” This translation gives you the sense of the meaning, but you lose the musicality of the phrase (the pitches disappear, as does the balance of the symmetry) and the compression of the imagery (18 words instead of four). This phrase is ordinary school-boy Chinese by the way and any primary school child will know it. Literary Chinese is ten- to a hundred-fold more musical and imagistic. How much of that was lost in the translation I can't say, but I suspect quite a lot.

[Ganesamoorthy K · Rating 5 out of 5]

ஓநாய் குலச்சின்னம்
ஜீயாங் ரோங் ( தமிழில் : சி. மோகன்)

இப்படி ஒரு படைப்பு என்றோ ஒரு நாள் தான் நமக்கு வாய்க்கும்!! வாழ்வில் இது போன்ற புத்தகம் நம்மை ஒரு சுழல் காற்றைபோல அடித்து கொண்டு போகும்! சில உணர்வுகளை நம்மால் வார்த்தைகளால் வடிக்க முடியாது, இந்த கனம் அப்படி தான் இருக்கிறேன் வாசித்த பின்பு!! மிகை படுத்தப்பட்ட உலகில் மிகைக்காமல் ஒன்றை எவ்வாறு கூறுவது!!

ஜென்னும், பில்ஜியும் என்னுடன் என்றும் வாழ்வில் பயன்படுவார்கள்.

ஓநாய், இந்த சொல் என்றும் மங்கோலியா மண்ணை, இந்த புத்தகத்தை நினைவில் வைக்க செய்யும் மந்திரம். மட்டும் அல்ல வாழ்வு மீதும் பற்று கொள்ள செய்கிற ஒரு கூராயுதம்.

" மனிதன் ஒரு சல்லிபயல்" - ஜி.நாகராஜன் வரிகள் தான் மனதில் விடாது ஒலிக்கின்றது..

வாசிக்க வாசிக்க, என்னுள் எப்படி இப்படி ஒரு மனிதகுலம் வாழ்ந்தது.. ஒரு ஓநாய் சுற்றிய வாழ்வு முறை என்ற மிரட்சி தொற்றிகொண்டது.. அவர்கள் குலசின்னமாக..

இங்கே அறிவியல் எந்த அளவு தேவையோ அதே அளவு வரலாறும்..நம் முன்னோர்கள் வழி நடத்தல் அவசியம்.. கேள்வி அறிவை வளர்க்க.. ஆனால் இங்கே கேள்வி கேட்க படாத நிலை நான் முன்னேற வேண்டும் என்று தான் எண்ணம் கொள்கின்ற பிரதானம்!!

மணிதனால் அழித்து ஒளிக்கபட்டவை... இவன் உயிர் வாழ!! எண்ணில் அடங்காது!!

ஏனோ என்னால் புத்தகம் குறித்து என் எண்ணக் கூறுகளை முளுமை கொண்டு கூற முடியவில்லை.. நீங்கள் இப்புத்தகம் வாசித்தால் ஆக சிறந்த ஒன்றை நீங்கள் வாசித்த அனுபவமாக அமையும்...

நீங்களும் கொஞ்சம் ஓநாய்யுடன் வாழ்ந்துப்பாருங்கள்..... அதன் சுதந்திரம், வாழ்வுக்கும் சாவுக்கும் நடுவேயான வாழ்வியல், அறிவுக்கூர்மை, தான் உயிர்கள் நலம்.
தனக்கு மட்டும் வேட்டை ஆடாமல், தான் இனம் சார்ந்த நளிந்த உயிர்களுக்கு ஆன வேட்டை.
வெறி கொண்ட நிலையில் கூட பொறுமை!!

நன்றி நண்பன் பிரஸந்த் க்கு....... நீ சிலாக்கித்து பேசும் போது எல்லாம்...இவன் ஏதோ கட்டுன்டவன் போல் பேசுகிறான் என்ற தோற்றம் இருந்தது..நானும் இனி உன்னை போல் ஒனாய்களால் கவரப்பட்டு இருப்பேன். மயிற்குச்செரிப்பில் !!!!!

[Ethan · Rating 2 out of 5]

Apparently moving to China has slowed down my reading considerably.

Wolf Totem was a massive best seller here in 2005; despite being somewhat literary it broke every sales record the country has, short of Mao's little red book. It was also made into a movie that did equally well. I decided to check it out to get a feel for modern pop-literature zeitgeist in China, but I think I suffered from a culture gap.

It's about a Beijing student sent to inner Mongolia during the cultural revolution in the 1960s. He's there to be "re-educated" by working with the nomadic herders, part of Mao's nation-wide wacky strategy against the "elite". While the main character is out on the plains with his Mongolian-Chinese hosts, he immerses himself in local wolf-centric spirituality and even raises a wolf cub. He also learns a lot about living in environmental harmony with his surroundings.

The story is interesting on the surface but in execution the author made it boring and monotonous. I was extremely engaged in the first 100 pages and the final 50 pages, but for 300 pages in between it was nothing but repetitive tales of wolf-hunting, raising sheep, riding horses, and other excessive details of the nomadic life. Also the character development was amazingly shallow. I never felt that I knew or understood the protagonist, Chen, or any of his friends. We rarely were given a glimpse of his thoughts or feelings at a deep level until the very end. The best developed "characters" were the various wolves and wolf packs, and the grassland, which he examined so intensely it became a presence itself.

One interesting surprise was how critical the author was of China and Chinese people in general. If this were written by a Westerner the critics would talk about how "self-hating" the narrative is. Wolf Totem is basically a 450 page indictment of Chinese character traits and values and how inferior it is to the character traits and value systems of pretty much every other group the author can think of. He admires the character traits of -- in order -- wolves, Mongolians, nomadic people all over the world in general, and even Westerners. But the Chinese personality/mentality he is quite ashamed of. And the author is very much a Han Chinese. Why such a China-hating book was a record-breaking hit here is something to think about.

The book is also, not surprisingly, highly critical of the behavior of Chinese people and the Chinese government during the Cultural Revolution. In modern China it's OK to criticize this period to I can see how he got past the censors, but what the modern government missed is what's between the lines in the narrative. The book is also a major attack on current Chinese environmental policies and a blistering critique of the Chinese administrative system and philosophy; and it quite clearly blasts the foolish, corrupt, and short-sighted political leaders that the system produces. How the censors missed these subtleties I do not know. They must be losing their touch.

[Susana · Rating 3 out of 5]

(review in English below)

Isto é mais um documentário em forma de livro do que propriamente um "romance".

Eu gostei, porque o tema me interessa particularmente - os lobos e a sua função ecológica (neste caso na manutenção do ecossistema "estepe" na Mongólia chinesa).

Mas para quem não se interesse por lobos, ecologia ou a história chinesa, este livro pode tornar-se repetitivo e aborrecido, até porque são mais de 500 páginas...

Os diálogos são, quase invariavelmente, aproveitados como forma de transmitir conhecimentos ou opiniões sobre história e/ou ecologia e o papel primordial que os lobos desempenha(ra)m nestes âmbitos, o que torna as conversas algo inverosímeis, como se os personagens estivessem a dar aulas uns aos outros...

É sugerido, entre outras coisas, que os lobos foram responsáveis, através do exemplo, pelas estratégias que permitiram aos povos nómadas obter vitórias relevantes ao longo da história da China; e que a alta qualidade dos cavalos de guerra mongóis se deve ao facto de as manadas estarem sujeitas à selecção natural resultante da predação destas pelos lobos. Enquanto que esta última hipótese faz todo o sentido para mim, a primeira sugestão parece-me um pouco forçada...

Recomendado, portanto, a quem tenha interesse nos temas referidos.

This is more like a documentary disguised as a book than a proper novel.

I enjoyed it, because I'm particularly interested in the subject - wolves and their ecological role (in this case on the maintenance of the steppe ecosystem in Mongolia).

But, for those not interested in wolves, ecology or Chinese history, this book may turn out as repetitive and boring, even because it's more than 500 pages long...

Dialogues are almost always used as a way of transmitting knowledge or opinions about history and/or ecology and the fundamental role wolves have played on these. This makes conversations somewhat unbelievable, like the characters were teaching classes to one another...

Among other things, the author suggests that wolves were responsible, as models, for the strategies that allowed nomads to achieve important victories throughout Chinese history; he also implies that the high quality of the Mongolian war horses is due to the fact that these herds are under natural selection from predation by wolves. While this last hypothesis makes perfect sense to me, the first one seems a little far-fetched...

So, I would recommend it only for those interested in the mentioned subjects.

[Faisal · Rating 4 out of 5]

رغم أني استغرقت وقت طويل في القراءة وكدت أن أتوقف في أكثر من مرة ( خصوصاً في النصف الأول منها ) .. إلا أني بعد الانتهاء أشعر برضا تام عما قرأته .. رغم تحفظي على الإغراق في التفاصيل والإسهاب في أكثر من موضع بلا داعٍ ..
لا أبالغ إن قلت أن تجربتي مع سهوب منغوليا في هذا الكتاب تحمل ملامح كبير من تجربتي مع رسول حمزتوف في جبال داغستان .. نفس المشاعر الصادقة للمكان لمستها في الكتابين ..
الكتاب يهتم بتحليل الشخصية الفريدة التي يتمتع بها الإنسان البدوي .. المميزات التي جعلت البدو المغول يغزون العالم يوماً ما .. وجعلت البدو العرب نواة لأمة حكمت أجزاء شاسعة من العالم ..
بالإضافة إلى ذلك فالكتاب ملأني حباً بالذئاب زيادة عن الحب الذي أكنه لها مسبقاً .. وربما يندر أن يوجد كتاب الآن يفصل في صفات الذئاب كما فصلت هذه الرواية ..

[Thirumalai · Rating 5 out of 5]

அற்புதமான நாவல். இரண்டாம் உலகப்போருக்குப்பிறகான உலகில் மனிதன் எப்படி உலகின் தொன்மையான மேய்ச்சல் நில நாகரிகத்தை அழித்தான் என்று சொல்கிறது நாவல்.

பொதுவான புரிதலைப்போல கொலைவெறி கொண்ட மிருகம் ஓ நாய் அல்ல அந்த ஓநாய் மனிதன் தான் அது காலம்காலமாக இருந்து பெரிய உயிரான மேய்ச்சல் நிலத்தை எப்படி கடித்துக்குதறி சாகடித்தது என்பதை எந்த மிகையும் இல்லாமல் ஆசிரியர் பதிவு செய்து இருக்கிறார்.

பல இடங்களில் நேருவும், ஜே சி குமரப்பாவும் நினைவுக்கு வந்து கொண்டே இருந்தார்கள். திரும்பமுடியாத இடத்திற்கு நாம் வந்து சேர்ந்துவிட்டோம் என்பது மட்டும் மனதில் தங்குகிறது.

கண்டிப்பாக அனைவரும் படிக்கவேண்டிய நாவல். தமிழ் மொழிபெயர்ப்பு மிக மிக சரளமாக இருந்தது. நம்மை அப்படியே மங்கோலியாவுக்கு கூட்டிச்செல்கிறார்.

[gieb · Rating 3 out of 5]

Serigala tiba-tiba menjadi harapan bagi Chen Zhen, pelajar muda dari Beijing yang akibat politik dikirim ke Olunbulag, sebuah daerah di pedalaman Mongolia. Dari seekor serigala, Chen Zhen tidak hanya belajar tentang pengetahuan, tetapi juga kearifan. Belajar tentang serigala, kita akan belajar tentang kehidupan. Saya merasa, pesan inilah yang ingin disampaikan oleh Jiang Rong dalam novel Wolf Totem ini.

Ada yang mengatakan nostalgia adalah rasa pedih yang mulia. Saya sependapat jika ada yang mengatakan bahwa Wolf Totem adalah novel yang menyedihkan. Sebuah cerita yang akhirnya menyerah kepada perubahan. Olunbulag, sebuah tempat yang penuh padang rumput awalnya, akhirnya menjadi gurun pasir karena kegagalan ekosistem akibat keserakahan manusia. Sebuah permulaan untuk menyebut serigala sebagai legenda. Serigala, yang bagi masyarakat nomaden Mongolia adalah sebuah sosok yang ditakuti sekaligus dihormati, perlahan digusur oleh Revolusi Budaya yang cenderung menggerus akar budaya lokalitas.

Saya suka membaca novel ini karena dalam novel ini kita mendapatkan deskripsi rinci nomaden sehari-hari, adat istiadat dan kepercayaan yang sudah diubah dan menghilang. Novel ini memang semi otobiografis sang penulis yang pernah tinggal di antara penduduk di Mongolia. Rasanya, seolah-olah tidak ada detail yang terlewat dari kehidupan para penggembala yang diceritakan penulis. Hal ini bisa menjadi menarik karena kita dijejali pengetahuan yang selama ini mungkin kita tidak pernah mendengarnya. Terutama pengetahuan tentang serigala, kuda, dan beberapa hewan lainnya. Tetapi, detail ini kadang membawa frustasi karena membawa cerita seperti melambat.

Membaca ini, saya menyadari bahwa penulis sedang mencoba untuk melestarikan segala sesuatu yang menjadi saksi terkecilnya, karena ia tahu bahwa ia akan segera tidak ada lagi. Nostalgia tadi jika hilang membuat cerita dalam buku ini menjadi tak ternilai. Saya berharap bahwa ada informasi lebih lanjut tentang berapa banyak dari novel ini secara langsung berdasarkan pengalaman penulis dan berapa banyak dihiasi untuk efek dramatis.

Chen Zhen sang karakter utama memang representasi dari penulis. Hal ini mungkin membuat bagi sebagian pembacanya bertanya-tanya, apakah penulis dalam kehidupan nyata masih menyimpan keinginan dan rasa bersalah yang berkaitan di padang rumput. Karena seperti yang diceritakan dalam novel ini, ketertarikan Chen Zhen untuk memelihara serigala telah menimbulkan konflik. Terutama oleh Bilgee sang tetua yang dihormati penduduk setempat. Menurut Bilgee, memelihara seekor serigala sama saja penghinaan terhadap Tengger, Sang Dewa Agung, karena Serigala adalah makhluk mulia dan terhormat yang tidak pantas diperlakukan seperti budak.

Memang, tak banyak yang aneh yang bisa kita ambil dari kearifan sosok Chen Zhen ini. Bahkan mungkin tak ada yang baru. Intinya adalah kepasrahan. Tampaklah pada Chen Zhen: perlawanan terakhir bukanlah perlawanan terhadap sesuatu yang lebih kuat dan pasti menang: Chen Zhen memandang ke utara dengan rasa sedih. Serigala telah berubah menjadi sekedar legenda, dan padang rumput hanya tinggal kenangan jauh. Suatu masyarakat penggembala berpindah telah punah, bahkan jejak terakhir yang ditinggalkan serigala di padang rumput Mongolia –liang kuno di anak serigala- akan terkubur dalam pasir kuning (halaman 600). Perlawanan terakhir adalah terhadap kepedihan merasa kalah. Kita perlu menang atas godaan mengganggap kemenangan itu satu hal yang paling penting.

Wolf Totem memberikan kita sebuah dalil, ‘jangan-jangan hidup memang tidak pernah adil’, dengan itu kita bisa maklum dengan kehilangan. Atau sebaliknya, karena tidak pernah adil, kita bisa menjadi brutal. Revolusi Budaya yang terjadi kurun 1966-1976 menyerang masyarakat yang secara ideologis masih percaya kepada takhayul dan konservatif. Tak terkecuali masyarakat Mongolia yang secara geografis berada di pedalaman. Serigala menjadi semacam penanda atau metaforis bagi novel ini. Serigala yang gagah berani dan buas, setia pada kawan, dan menghormati lingkungan mereka menjadi simbol resistensi masyarakat Mongolia khususnya dalam menghadapi Revolusi Budaya ala Mao.

Serigala dalam novel ini sepertinya tahu bahwa ia menjadi harapan bagi orang-orang di sekitarnya. Meski dalam sederhana: harapan baginya adalah ketika ia memberi. Mungkin dengan sedih, getir, dan rapuh. Tapi akhirnya, ia memberitahu kita: tetap saja ada orang yang berbuat baik, juga dalam kekalahannya. Bukankah itu juga sebuah harapan?

Sekali lagi, ini adalah novel yang menarik dan menyedihkan. Sebaiknya Anda membacanya!

[Vaidya · Rating 4 out of 5]

This is not easy reading. The writing is pretty simple, being a translation. But the content doesn't sit easy. Am not the kind who can sit through a documentary on wildlife easily; the bad news about habitat destruction and their being driven towards extinction comes soon enough.

I had to repeatedly read Wikipedia to note that wolves are not extinct and are in the Least Concern category of IUCN. But then, this is not a tale of just wolves. This is about a grassland, an ecosystem and a way of life that survived for 1000s of years as part of the ecosystem and what happens when you introduce different 'values' into it.

The sad part is that we can see it happening everyday all around us. It reminded me of the Western Ghats and the everyday struggle to keep it intact. The struggle itself seems fragile in the face of everyday demand to raise the ban on mining with the demand increasing to fuel an economy, demands by traders to open roads through forests for vehicles. It feels like a matter of time and small battles won that keep it going before an eventual wipeout. Only when you read about climate change and the destruction it can cause do you realize how meaningless things like economics are.

The book was slow. It had to be. When you describe a way of life, you need a scale of time to spread the story and describe the land and its people over the seasons. It alternates between the idyllic and the hectic as the wolves attack and they have to fend them every time a sense of calm develops.
The story of the wolf cub being brought up by the narrator stands as a metaphor for the life of the people and their plight in the hands of the Hans. Am not one to fall for easy emotional wringing, but all you need to do is throw in an animal and am pulled into such designs helplessly.

My main complaint was the repeated monologues about how Genghis Khan and the Mongols were able to rule the world. But somewhere around 50% into the book, the author decides he's said enough about it and the book becomes much better without them. The other complaint was how he tends to take up only the utilitarian perspective of wolves - how they keep the mice in check, how they keep marmots and the pasture ready for the people to tend. Even though the Mongols in the book seem to make the argument, with their beliefs, that wolves are there because they are there and have the same right to be there as Humans, it's not something the author himself seems to get. This is the most fatal flaw which wildlife conservationists are getting out of. Like the soldiers say "We can kill the gazelles if the wolves are gone, we can kill the marmots, we can kill the mice, why do you need the wolves?". He has no answer. But then the rights based approach has its difficulty convincing people to let go, and takes time to get across, but sticks longer. Wildlife need not bear any utility towards humans to be 'allowed to exist'. They just are and need to be left alone because they have a right to their spaces, more than any other reason that benefits humans.

Any reading of China doesn't sit easy with me. There was Smoke and Mirrors : An Experience of China which talked about Tibet, Buddhism etc being affected by a one nation, one people philosophy. There was Alice Albinia's Empires of the Indus: The Story of a River, which talks about the river Indus and how it is being destroyed at its source in the Tibetan Himalayas through ruthless damming. Then there was Wild Swans: Three Daughters of China, which goes into detail about an idiotic ruler's 'Cultural Revolution', where they kill sparrows because Mao thought they were bad for crops.

[Bookslut · Rating 2 out of 5]

Thank god this is over. Whether it's health related, or pregnancy chemicals, or whatever, I find myself generally downcast these days, and serving up a 500 page depressing book for a 600 lb depressed person is not the ticket for making the 600 lb person any happier. Oh, how I mourned for the grassland, and oh, how my heart broke for the herders and the wolves, and man, how I did not want to pick this up ever. I'm glad it was immensely popular in China, and I hope it awakens regard for the environment in a ton of people that otherwise were unconcerned or uninformed--I know it made me more aware of my own negative impact--but I hated reading this book. I appreciated the look at a very exotic place and the introduction to a nomadic culture, so I gave it two stars for that, but woof. De-pressing.

[Malacorda · Rating 4 out of 5]

"The human race will eventually die of civilization" - Ralph Waldo Emerson

Primo libro che leggo di un autore cinese. All'inizio un po' vago, si percepisce una somiglianza con la storia di "Balla coi Lupi", poi l'azione prende il ritmo e diventa più avvincente.

L'autore è talmente preso nella descrizione delle scene di azione che alcune premesse rimangono piuttosto vaghe o comunque vengono date per scontate, prima fra tutte quella che riguarda il perché alcuni studenti universitari si trovino in Mongolia a fare i pastori e gli aspiranti cacciatori: sul retro di copertina è scritto per educarsi al lavoro, in un'altra è scritto per diffondere tra la popolazione locale i principi del neonato regime comunista, all'inizio del racconto si indica genericamente "per unirsi a una brigata di produzione in un pascolo di confine". Uno degli studenti, parlando di sé stesso, dice di essere uno dei "bastardi mandati sui monti e in campagna per essere rieducati". In un passo dove si parla del problema della forte crescita demografica in Cina si accenna al fatto che le autorità "hanno costretto milioni di studenti come noi a lasciare la città". Dunque sono lì per scelta o per punizione? Per un incarico politico o per una sorta di confino?

"Chen e gli altri quattro studenti erano stati compagni di classe a Pechino. Provenivano da famiglie di "fiancheggiatori del capitalismo" oppure di docenti universitari perseguitati per le loro "posizioni reazionarie". Li univano le circostanze, l'ideologia e il senso di ripugnanza che provavano di fronte al radicalismo e all'ignoranza delle Guardie Rosse. Si erano trasferiti nella prateria dell'Olon Bulag all'inizio dell'inverno del 1967, lasciandosi alle spalle il turbolento clima politico di Pechino nella speranza di trovare una maggiore quiete, preservando la loro amicizia."

Qualunque ne sia la premessa, così si apre il resoconto degli anni che il ragazzo Chen, uno di questi universitari, trascorre tra i nomadi mongoli della regione dell'Olon Bulag, imparando a fare il pastore e il cacciatore. Egli è affascinato dal lupo non solo in quanto splendido animale selvatico ma soprattutto in quanto origine di sentimenti contrastanti da parte degli uomini di diversa cultura: temuto ma venerato come totem da parte delle popolazioni nomadi, temuto e detestato da parte dei cinesi cittadini e contadini (in questo caso un po' come avviene da noi, a partire dalle favole del genere di Cappuccetto Rosso o I tre porcellini, un lupo è sempre identificato come qualcosa di dispregiativo o comunque negativo). Chen deciderà dunque, in modo piuttosto egoistico, di tentare in ogni modo di appropriarsi di un cucciolo di lupo da allevare. "avvertì il desiderio di conoscere meglio i lupi: gli sarebbe piaciuto osservarli e studiarli da vicino. Intuiva che solo conoscendoli a fondo avrebbe compreso il mistero della prateria e degli uomini che la abitano."

"aveva letto molti libri sui popoli della prateria e sapeva che il lupo era il loro totem. Ma a quel tempo non riusciva a capire per quale ragione avessero scelto come progenitore e loro simbolo protettore proprio l'animale che i cinesi e i contadini odiano come il demonio."

"un popolo che fa di questo animale il proprio totem, che lo investe di un'aura di saggezza, lo ritiene il proprio antenato e lo chiama dio della guerra non può che essere un popolo destinato a vincere."

L'ambientazione in queste terre selvagge è affascinante, inizia là dove finisce "Scompartimento nr.6", (geograficamente parlando… ma forse anche politicamente, visto che anche qui non sono esenti le critiche al regime). La narrazione non ha la continuità e la corposità di un romanzo, ha più il tono e la struttura di un diario o cronaca o resoconto.

Il racconto può sembrare dispersivo per via del fatto che non si concentra esclusivamente sulla vicenda del lupetto adottato da Chen, ma si diffonde in svariate spiegazioni storiche, politiche, geografiche, economiche, naturalistiche e quant'altro. Questo sembra un difetto ma procedendo con la lettura rivela essere il suo pregio, le fornisce un carattere di maggiore completezza.

Al tempo stesso, punta più sull'immediatezza dell'azione che sull'emotività del paesaggio e delle atmosfere. Avvincente e avventuroso, anche un po' didattico e documentaristico, i personaggi sono però alquanto piatti. Di man in mano che si procede nella lettura, si scopre che l'autore, più che parlare dei lupi, vuole parlare delle differenze tra civiltà, soprattutto tra mongoli e cinesi, tra occidentali e orientali. Mentre i primi sono pastori, astuti, carnivori come i lupi, i secondi sono erbivori, pastori, paurosi e forse anche un poco tonti. Il desiderio del protagonista di allevare un cucciolo di lupo si pone nel mezzo tra questi due mondi, diventa qualcosa di emblematico perché è un affronto ad entrambe le opposte ideologie: i cinesi odiano troppo il lupo per pensare di allevarne uno, cibarlo e curarlo; i mongoli lo venerano troppo per pensare di abbassarlo al livello di un qualsiasi animale domestico. Messo così tra l'incudine e il martello, Chen si rende conto di essere troppo antico e al tempo stesso troppo moderno.

Alcune scene, forse per il loro realismo (ho letto da più parti che si tratta di un'esperienza autobiografica) sono molto crude: per me che non sopporto di vedere un peluche maltrattato da un bambino, su alcune scene di sofferenza degli animali mi è stato necessario leggere di corsa per passare oltre.

E' piuttosto ripetitivo nell'esprimere più volte il concetto che se sparisce il lupo allora spariscono anche i pastori e muore tutta la prateria. Eppure la discussione se i lupi debbano essere solo controllati o eliminati del tutto, mantenuti o no negli ambienti dove sono sempre stati, è un discorso quanto mai attuale: vale per i lupi qui sul nostro appennino, così come per gli orsi in abruzzo e in trentino; e si i può constatare facilmente la verità di questo insegnamento che nel libro viene ripetuto come un mantra: ad esempio nell'appennino tosco-emiliano, da quando il lupo è stato letteralmente estirpato, è sparita anche la pastorizia e per la montagna tutta è iniziato un periodo di declino per il quale ancora oggi non si vede bene la destinazione ultima.

Avendolo letto da poco, non posso non annotare le somiglianze con "I cosacchi" di Tolstoj, certo non nello stile e nella scrittura, quanto nel contenuto:

•Un giovane intellettuale che va a vivere tra le popolazioni di nomadi e cacciatori;
•Nella realtà moderna e civilizzata lui sarebbe anche superiore a loro, per censo e per istruzione; ma nel loro mondo, nella natura selvaggia, lui ha solo da imparare e soprattutto re-imparare a vivere a stretto contatto con flora e fauna;
•Il vecchio Bileg rappresenta la prateria mongola con le sue tradizioni, così come Zio Eroska in Tolstoj rappresenta le tradizioni e le popolazioni cosacche.

Nell'insieme rende una bella descrizione del rapporto uomo-animale, realistica e riflettuta, mai melensa, e che si applica a tutta l'umanità in generale e non soltanto alla prateria della Mongolia. In tutto il globo l'uomo si innamora della natura incontaminata, e contemporaneamente si ostina a sfruttarla e distruggerla senza riflettere sugli equilibri che va ad incrinare irrimediabilmente, il tutto in nome della sola speculazione economica, come se proprio non esistesse altro. Come in "Balla coi Lupi", anche qui c'è un malinconico e accorato canto funebre della prateria, della sua fauna e delle tradizioni delle sue popolazioni, e non sarà un caso se in entrambe le storie c'è di mezzo il lupo.

Infine, doveroso segnalare che mentre Rong cerca di esporre il mistero del lupo e del suo legame con l'uomo puntando su un effetto 'macro', cioè mettendo in campo praterie sconfinate, interi branchi di lupi famelici, terribili e invincibili, mandrie di imponenti cavalli, e greggi composte da migliaia di pecore, Giacomo Revelli nel suo racconto 'Nel tempo dei Lupi' riesce ad evocare lo stessa scintilla mettendo sulla scena una lupa soltanto, un pastore scentrato e un territorio ben più antropizzato della Mongolia. Entrambi consigliati, per riflettere sulla versione globale e locale di uno stesso problema.

[Stephen Durrant · Rating 2 out of 5]

Trying to balance my comments about this book is something of a challenge. From a literary perspective, "Wolf Totem" is weak. The dialogue is highly contrived and tiresomely didactic. What is being preached is fairly simple: the Mongols carry the spirit of the wolf, and it was this that enabled Genghis Khan to build his great empire. By contrast, the Chinese agriculturalists are sheep whose spiritless lifestyle makes them passive victims even as their ever-growing population means that they will forever expand relentlessly outward, destroying everything good that is in their path (you know, such things as wolves). The message becomes as boring as the endless scenes of hunting and killing. There is, however, something quite fascinating here: "Wolf Totem" has been a best-seller in China, despite its frequent, harsh anti-Chinese tone, and its condemnation of Chinese expansionism. This is an entirely surprising phenomenon, I suppose. One has only to consider all those cultivated French bourgeois sitting just now in their lovely apartments in the 16th Arrondissement sipping a good Bordeaux while reading French novels that ridicule every aspect of the bourgeois lifestyle, or all the Japanese crowding movie theaters to enjoy watching Godzilla destroy everything the Japanese have worked so hard in the last fifty years to build. But what is surprising, as one other reviewer of Jiang Rong's novel has noted, is that Chinese government officials seem not to have worried much about the political implications of this novel. Or could it be that they identify with the immensely clever but terribly beleaguered wolves?

[Πάνος Τουρλής · Rating 3 out of 5]

Ένας νεαρός Κινέζος φοιτητής φεύγει από το Πεκίνο του 1967 για να ενσωματωθεί σε μια κοινότητα βοσκών και κυνηγών στα βουνά της Μογγολίας, συγκεκριμένα στο Ολόν Μπουλάνγκ. Εκεί η ζωή είναι δύσκολη για εκτροφή και νομαδική ζωή, μιας και οι αγέλες των λύκων καιροφυλακτούν για απρόσεκτα θηράματα. Το μυθιστόρημα διαπραγματεύεται τη ζωή του Τσεν Ζεν, που «…ανέπτυξε μια στάση φόβου, σεβασμού και λατρείας για το λύκο της Μογγολίας» (σελ. 25) σε μια περίοδο που «Ο κόσμος είχε απορροφηθεί τόσο πολύ με την Πολιτιστική Επανάσταση… ώστε η παραδοσιακή ζωή στα βοσκοτόπια… είχε έρθει τα πάνω κάτω» (σελ. 33). Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου και αναρίθμητα παραδείγματα οικολογικού χαρακτήρα ο Τσεν Ζεν καταλαβαίνει γιατί οι Μογγόλοι «τιμούσαν ως πρόγονό τους το λύκο, ένα ζώο που μισούσαν τόσο οι Κινέζοι όσο και οι υπόλοιποι λαοί που καλλιεργούσαν τη γη» (σελ. 39).

Από το μυθιστόρημα, για το οποίο ο συγγραφέας συγκέντρωνε υλικό επί τριάντα χρόνια και το οποίο έγραψε σε έξι, ξεπηδάνε διαχρονικές παρατηρήσεις πάνω στην ανθρώπινη φύση, τις αρετές και την αρμονία που κυριαρχεί στο σύνολο της πλάσης, καθώς και παραλληλισμοί της στρατηγικής που ακολουθούν οι λύκοι όταν θέλουν να παγιδέψουν ένα ζώο με το μυαλό και τα τεχνάσματα του Τζένγκις Χαν, που διέλυσε μια ολόκληρη αυτοκρατορία με ελάχιστο αριθμητικά στρατό. Για τον Τσεν «…οι ώρες που αφιέρωσε παρατηρώντας τις υποδειγματικές τακτικές μάχης των λύκων είχαν αποδειχτεί πιο χρήσιμες από τα χρόνια που διάβαζε τα βιβλία του Σαν Τζου ή του Κλαούζεβιτς» (σελ. 52). Τη σύγκριση την ξεκαθαρίζει ένα υποδόριο χιούμορ: «Διαβάζετε ένα σωρό βιβλία μα το μόνο που σας προσφέρουν είναι λανθασμένα επιχειρήματα. Οι Κινέζοι γράφουν βιβλία για να υπερασπιστούν τους δικούς τους σκοπούς ενώ οι Μογγόλοι υποφέρουν γιατί δεν μπορούν να γράψουν βιβλία» (σελ. 76).

Ο ίδιος ο βοσκότοπος είχε μια καλά οργανωμένη ιεραρχία, «όπου ο κυνηγός κατατάσσεται ψηλότερα από το βοσκό» κι έτσι οι σπουδαστές από το Πεκίνο, που ζούσαν στις δικές τους γιούρτες μέσα σε αυτήν την ιδιότυπη κοινότητα «είχαν μάθει να φροντίζουν τα πρόβατα και τις αγελάδες μόνοι τους αλλά δεν ήταν ακόμα δεινοί στο κυνήγι και στη νομαδική ζωή των κατοίκων της κεντρικής και ανατολικής Εσωτερικής Μογγολίας» (σελ. 41). Ποιοι ήταν αυτοί οι φοιτητές; «…κατάγονταν από οικογένειες «που υποστήριζαν καπιταλιστικές συμμορίες» ή «είχαν αντιδραστικές ακαδημαϊκές αρχές»… Έτσι, τον χειμώνα του 1967 είπαν αντίο στο σαματά του Πεκίνου και ταξίδεψαν ως τους βοσκότοπους αναζητώντας μια πιο ήρεμη ζωή» (σελ. 42). Σημαντικό ρόλο στην πίστη των νομάδων παίζει ο Τένγκερ, ο Ουρανός δηλαδή, και ο Θεός του Βουνού, στους οποίους προσεύχονται αδιάλειπτα.

Το βουνό αποδίδεται ως ένα εξαιρετικά καλοκουρδισμένο οικοσύστημα, με τους νομάδες να σέβονται τις επιθυμίες του και τις αλλαγές του χρόνου στα βοσκοτόπια τους ενώ ταυτόχρονα θεωρούν τους λύκους κάτι σα θεματοφύλακες της περιοχής αφού μια στο τόσο χάρη σε απρόσεκτα κοπάδια που λοξοδρομούν διαπράττουν μια εκατόμβη θυμάτων, από την οποία βγαίνουν όλοι κερδισμένοι: οι λύκοι χορταίνουν και κάνουν προμήθειες για την άνοιξη, οι δε βοσκοί κερδίζουν κρέας και δέρματα.

680 σελίδες λοιπόν γεμάτες παραδείγματα επιβίωσης, καλά οργανωμένων κοινοτήτων (των λύκων και των νομάδων) και μέσα σε όλα αυτά ο Τσεν Ζεν να κάνει ένα μοιραίο λάθος: να απάγει ένα λυκόπουλο για να το μεγαλώσει μαζί του και να το παρατηρεί διεξοδικά, έχοντας την ψευδαίσθηση πως θα εξημερωθεί ακριβώς σαν τα σκυλιά. Θα προσπεράσω τα βασανιστήρια στα οποία το υποβάλλει εν είδει πειραματισμών, με χειρότερο όλων το λιμάρισμα των δοντιών του, σύντομα όμως η ίδια η φύση θα εκδικηθεί. Το δόλιο λυκόπουλο, όταν μεγαλώνει δίπλα στους ανθρώπους, αποκόβεται από την αγέλη του, με αποτέλεσμα, όταν το βρει επιτέλους η μάνα του, να μην το αναγνωρίζει και ο αρχηγός της αγέλης να μην το αποδέχεται. Μια ανθρώπινη χαζομάρα λοιπόν στοιχίζει σε ένα αθώο πλάσμα την ελευθερία του και κυρίως την ταυτότητά του.

«Το τοτέμ του λύκου» είναι ένα κείμενο γεμάτο ευαισθησία και σεβασμό απέναντι στη φύση και τον άψογο τρόπο λειτουργίας της, γεμάτο από την καθημερινότητα των βοσκών και των νομάδων στα υψίπεδα της Μογγολίας, χωρίς κάποια ιδιαίτερη λογοτεχνική γραφή ή συναρπαστικές ανατροπές ενώ παρατίθενται πολυσέλιδες περιγραφές σκηνικών που φέρνουν τον αναγνώστη κοντύτερα στους λύκους (το πιο ανατριχιαστικά έξυπνο ήταν ο τρόπος που κατάφεραν αυτά τα πανέξυπνα και αδικημένα στη λαογραφία τουλάχιστον του ελληνικού λαού ζώα να υπερπηδήσουν μια μάντρα για να φάνε τα σταβλισμένα ζώα!), στη σφαγή των γαζελών, στην καθημερινότητα και τους τρόπους επιβίωσης των βοσκών στα αφιλόξενα οροπέδια.

Είναι τόσο παραστατική και ρεαλιστική η καταγραφή συνηθειών, ηθών και εθίμων, συμπεριφορών, αντιλήψεων, στρατηγικών κινήσεων που παρασύρει τον αναγνώστη και του δίνει άφθονη τροφή για σκέψη, προειδοποιώντας όσους είναι ανοιχτόμυαλοι να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους απέναντι στη φύση πριν να είναι αργά για όλους. Πολιτικό, κοινωνικό και ταυτόχρονα οικολογικό, με καίριες δεύτερες αναγνώσεις πίσω από τις γραμμές, το μυθιστόρημα με βοήθησε να κατανοήσω και να σεβαστώ περισσότερο την αλυσίδα που κρατάει το οικοσύστημα ακέραιο και τον τρόπο που η Φύση «τα πάντα εν σοφία εποίησε».

[Lara · Rating 5 out of 5]

Guh... Let me just...compose myself a bit. Deep breaths... Okay.

Man. I haven't cried like that in a loooong time. And I totally wasn't expecting it; I mean, it came out of nowhere. The first half of the book was interesting, and I liked the characters, and I found the conflicts between the nomadic and agricultural ways of life compelling, but... Well, it was slow going somewhat. Things happen at a plodding sort of pace, despite all the man vs. wolf battles going on. And a lot of the dialogue felt very forced--full on lectures, really. And I couldn't quite agree with what the Beijing students were doing, whatever their intentions. So reading it felt a little...tedious for awhile.

And then about 200 pages before the end, I just...got completely engrossed and couldn't put it down and finished it in one sitting. And absolutely bawled my eyes out. It's a very tough read for an animal lover like me. Luckily one of my dogs grew concerned with my crying and climbed up on top of me to lick my face and comfort me (she's very helpful like that).

It's a horribly sad story about the interconnectedness of the plants and animals in the world around us and our loss of comprehension and regard for that, the loss of a way of life, of greed and cruelty, of worshipping your enemy... It's a story that seems all too relevant, especially given the disputes about wolves going on right now in the Yellowstone area.

While I can't say this book is perfect, I do think Rong's story is important and emotionally hard-hitting (just ask my Corgi). I'll be thinking about this one for a long time, I think.

[Naren]

One of the best novels ever written
Felt like I lived among wolves for some time
Beautiful journey it was

[Sotiris Karaiskos · Rating 4 out of 5]

A special novel about the wolves of the Mongolian steppe, full of admiration for these wonderful creatures. The author addresses this issue from all angles, starting with the intelligence of wolves and their hunting skills, continuing with their contribution to the ecosystem, controlling the population of animals that destroy the plain, ending up in their place in the culture of the nomads of the area where for them wolves are both friends and enemies. Having told us all this, the author touches on the very sensitive issue of the destructive management of the environment by the Chinese government who could not grasp this delicate balance that focused on wolves and ordered their extermination.

The problem is that while the author does such a good job in presenting his subject, with very nice analyzes, other practices and other more poetic ones, he does not manage to fit them smoothly into a novel, resulting more in a non-Fiction book about wolves than a narration of a story. Even in the most dramatic moments the author in my opinion fails to convey the necessary intensity. This, however, does not mean that he fails to convey his message to us, to make us love wolves, to give us some of his passion, so in the end the result is very positive. An essential read for those who love nature.

Ένα ξεχωριστό μυθιστόρημα για τους λύκους της μογγολικής στέπας, γεμάτο με θαυμασμό για αυτά τα υπέροχα πλάσματα. Ο συγγραφέας πιάνει αυτό το θέμα από κάθε πλευρά, ξεκινώντας από την ευφυΐα των λύκων και τις κυνηγετικές τους ικανότητες, συνεχίζοντας με την συνεισφορά τους στο οικοσύστημα, με τον έλεγχο του πληθυσμού των ζώων που καταστρέφουν την πεδιάδα, καταλήγοντας στην θέση τους στην κουλτούρα των νομάδων της περιοχής που για αυτούς οι λύκοι είναι ταυτόχρονα φίλοι και εχθροί. Αφού μας πει όλα αυτά, ο συγγραφέας αγγίζει το πολύ ευαίσθητο θέμα της καταστροφικής διαχείρισης του περιβάλλοντος από την κινεζική κυβέρνηση που δεν μπορούσε να καταλάβει αυτήν την ευαίσθητη ισορροπία που είχε ως επίκεντρο τους λύκους και διέταξε την εξόντωση τους.

Το πρόβλημα είναι ότι ενώ ο συγγραφέας κάνει τόσο καλή δουλειά στην παρουσίαση του θέματος του, με πολύ ωραίες αναλύσεις, άλλες πρακτικές και άλλες περισσότερο ποιητικές, δεν καταφέρνει να τις εντάξει ομαλά μέσα σε ένα μυθιστόρημα, με αποτέλεσμα περισσότερο να έχουμε μπροστά μας ένα non Fiction βιβλίο για τους λύκους παρά την αφήγηση μιας ιστορίας. Ακόμα και στις πιο δραματικές στιγμές ο συγγραφέας κατά τη γνώμη μου δεν καταφέρνει να μεταδώσει την απαραίτητη ένταση. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι δεν καταφέρνει να μας μεταδοθεί το μήνυμά του, να μας κάνει να αγαπήσουμε τους λύκους, να μας δώσει λίγο από το πάθος του, για αυτό στο τέλος το αποτέλεσμα είναι ιδιαίτερα θετικό. Ένα απαραίτητο ανάγνωσμα για αυτούς που αγαπάνε τη φύση.

[Vanda · Rating 5 out of 5]

Od okamžiku, kdy jsem poprvé pojala úmysl si Totem vlka přečíst, to trvalo řadu let, ale konečně jsme se sešli a to čekání stálo za to! Totem vlka je jedna z těch úchvatných knih, které můžete číst téměř jakkoli se vám zamane a pořád si přijdete na své. Můžete jej číst jako jakési Volání divočiny mongolské stepi, jako prostý příběh s jasným poselstvím. Můžete jej číst jako mnohovrstevnaté dílo s mnoha zřejmými i skrytými přirovnáními, jako tragédii mongolských pastevců, čínských studentů, vlků i samotné stepi. Zajímá-li vás mongolská kultura, Totem vlka pro vás může být bezpříkladným zdrojem etnografického materiálu a chcete-li si “jen” přečíst působivý román, jste stále na správné adrese. A navíc je to krásná kniha i v ruce, solidní špalek provázený doslovy, rozhovory a dalšími cennými doprovodnými texty. Obzvlášť si cením překladu z čínského originálu. Mě osobně nejvíc oslovilo asi líčení koloběhu stepního života, křehké rovnováhy, v níž se kočovným pastevcům nějak podařilo si najít své místo, aniž ji vychýlili, a samozřejmě naprosto fascinující zachycení života vlků. Nebývalá kniha oslavující přírodu tak, že čtete bez dechu, a zároveň natolik komplikovaná a symbolická, že o ní můžete přemýšlet ještě přinejmenším celé týdny. Rybka Publishers si u mě hodně šplhli :)

[Pasupathi · Rating 5 out of 5]

1970 களில் செழிப்பா பசுமையா இருந்த மங்கோலியாவின் மேச்சல் நில நாடோடி சமூகம் 20 ஆண்டுகளில் சீனாவின் கலாச்சாரப் புர���்சியால எந்த அளவுக்கு பாதிக்கப்பட்டுச்சுனு ஜியாங் ரோங் எழுதின Wolf Totem ன்ற இந்த புத்தகம் விவரிக்குது.

மங்கோலிய மக்களோட மரபு, பாரம்பரியம், இறையாண்மை, வாழ்வியல் அப்புறம் முக்கியமா ஓநாய்களோட தலைசிறந்த-மறக்கடிக்கப்பட்ட குணங்கள் பற்றி மிக அழகா, ஆழமா பதிவு செய்யப்பட்டிருக்கு. நடந்த நிகழ்வுகள் எல்லாமே நம்ம கண் முன்னாடி நடந்தது மாதிரியும், அந்த மங்கோலிய மேச்சல் நிலத்தில நாம் வாழ்ந்தது போன்ற அனுபவமும் கண்டிப்பா உண்ர முடியுது. அதுனால தானோ என்னவோ முடிவுறையை எளிதில் கடந்து போக முடியவில்லை.

இன்னமும் எனக்கு இந்த "குட்டி ஓநாய்.. குட்டி ஓநாய்.." வார்த்தைகள் கேட்டுக்கிட்டே இருக்கிறது.

எல்லோரும் கண்டிப்பா வாசிக்க வேண்டிய புத்தகம் இது. இந்த புத்தகத்தை தமிழில் மொழிபெயர்த்த சி.மோகன் க்கு மனமார்ந்த நன்றிகள்!