Reading Cafe discussion

Reading Cafe: bài viết dưới đây được trích từ "Những biến thể của nghịch dị trong thế giới nghệ thuật Banana" (Hồ Khánh Vân), nằm trong phần có tựa đề "Cái chết – một nghịch dị của đời sống".

~oOo~


Cái chết – một nghịch dị của đời sống


Hấu khắp trang văn của Banana bao giờ cũng thấp thoáng bóng dáng rình rập với sức mạnh toàn năng và uy quyền tuyệt đối của cái chết. Trang viết của Banana là trang viết ngập sức ám ảnh về cái chết. Mỗi nhân vật đều mang một gánh nặng về cái chết, bóng ma của cái chết, đều dai dẳng đeo đẵng dự cảm khôn nguôi về cái chết và thậm chí, hoá thân vào cái chết. Cái chết tham gia và hiện hữu rõ nét, in đậm dấu ấn vào đời sống trong thế giới Banana.

Trước hết, bản thân cái chết là một nghịch dị. Khác với quan niệm truyền thống của Nhật Bản vốn mang đậm Thiền tính, nhìn cái chết như là một hành trình hư vô và vô thường của con người, ngoài bút Banana lại khắc hoạ cái chết như một chấn động của đời sống, cắt ngang đời sống, chấm dứt cái đang hiện hữu và làm biến chuyển cái tiếp tục hiện hữu. Vì vậy, cái chết không hiện ra như một triết lý vô thường mà là một biến cố nghịch dị lớn lao. Từ trang đầu tiên đến trang cuối cùng, tác phẩm Nhà bếp chìm trong bóng tối của cái chết. Mikage (Nhà bếp) dần dần phải chia biệt vĩnh viễn với cha mẹ và với người bà, để rồi, chỉ còn có thể nương náu trong căn bếp để tìm về sự bình yên cho một số phận chịu đựng quá nhiều khuấy động. Eriko hoán tính sau cái chết củ a người vợ và bản thân mình cũng luôn dự cảm về cái chết nên đã viết sẵn chúc thư và những lời trăn trối cho con trai mình. Yuiki sớm mồ côi mẹ, rồi cuối cùng, Eriko, người cha và cũng là người mẹ thứ hai của cậu cũng mãi mãi ra đi bằng một cái chết đau đớn, bất thình lình. Từ đấy, bản thân Mikage luôn bị ám ảnh về sự trôi qua của thời gian, sự nuối tiếc của hoài niệm và sự lo âu khốn cùng về tất cả những chảy trôi, mất mát của đời sống. Cái chết cắt ngang cuộc đời các nhân vật, đẩy họ vào bi kịch của sự tồn tại và bi kịch nội tâm. Tugumi từ khi sinh ra đã luôn mang hai chữ vĩnh biệt như con dấu định mệnh đóng trên người (Vĩnh biệt Tugumi). Trong N.P, những trang viết ám lời nguyền đẩy các nhân vật tìm đến cái chết. Và Bóng trăng là giao điểm của những tâm hồn bị thương tổn nặng nề trước cái chết của người tình, những con người luôn giằng xé bởi khao khát được nhìn lại lần cuối bóng hình mà họ yêu thương, gắn bó, gần gũi qua bao năm tháng, bỗng đột ngột bị cái chết dằng đi. Bóng tối của cái chết lan toả trên trang giấy, gây cơn dư chấn miên viễn trong mỗi nhân vật, đến đột ngột như một sự nghịch dị kinh hoàng, ám ảnh.

Ơ một góc độ khác, cái chết lại chính là đời sống trong hình dạng nghịch dị như một biến thể. Đó là sự sống hoá thân vào cái chết, mang vác cái chết, hoá nhập trong cái chết để biến đổi chính mình. Sự hoán tính của Eriko (Nhà bếp) và Hiiragi (Bóng trăng) là sự dịch chuyển dần vào giới tính của người đã chết, khao khát hoá nhập vào người đã chết. Như vậy, cái chết hiện hữu ngay trong sự sống. Sự tồn tại mang vác cái chết ngay trong bản thân mình, trong hành trình sống của mình. Sự sống chính là một biến thể của cái chết, một dạng thức tồn tại của cái chết khi sự sống và cái chết nhập vào nhau và hiện hữu trong hình dáng của sự nghịch dị.

Không gian và thời gian trong các sáng tác của Banana luôn là những không gian và thời gian bị cắt khúc, hiện ra bất chợt, đánh mất không gian và thời gian được miêu tả trước đó trong sự đứt quãng của dòng chảy tâm trạng và ý thức nhân vật. Thời gian luôn là khoảng thời gian đột nhiên, là những khoảnh khắc ngưng đọng tâm trạng, xúc cảm, dòng ý thức của nhân vật. Những lát cắt thời – không đột hiện, chỉ có tính thông báo cụ thể mà không có tính định vị, xác định, không nằm trong sự xâu chuỗi của trật tự mà đầy biến ngẫu. Trong khoảnh khắc ấy, nhân vật suy tư, chiêm nghiệm về lẽ sống, lẽ tồn tại, về bản thể của con người.

Nguồn: http://khoavanhoc-ngonngu.edu.vn/home/