انجمن شعر discussion

آوازِ عاشقانه‌ی جی. آلفرد پروفراک

تی. اس. الیوت

به ترجمه ی خلیل پاک نیا و محمود داوودی


Let us go then, you and I,
When the evening is spread out against the sky
Like a patient etherized (2) upon a table;
Let us go, through certain half-deserted streets,
The muttering retreats
Of restless nights in one-night cheap hotels
And sawdust (3) restaurants with oyster-shells:
Streets that follow like a tedious argument
Of insidious intent
To lead you to an overwhelming question . . .
Oh, do not ask, "What is it?"
Let us go and make our visit.

In the room the women come and go
Talking of Michelangelo. (4)

The yellow fog that rubs its back upon the window-panes,
The yellow smoke that rubs its muzzle on the window-panes
Licked its tongue into the corners of the evening,
Lingered upon the pools that stand in drains,
Let fall upon its back the soot that falls from chimneys,
Slipped by the terrace, made a sudden leap,
And seeing that it was a soft October night,
Curled once about the house, and fell asleep.

And indeed there will be time
For the yellow smoke that slides along the street,
Rubbing its back upon the window-panes;
There will be time, there will be time
To prepare a face to meet the faces that you meet;
There will be time to murder and create,
And time for all the works and days of hands
That lift and drop a question on your plate;
Time for you and time for me,
And time yet for a hundred indecisions,
And for a hundred visions and revisions,
Before the taking of a toast and tea.

In the room the women come and go
Talking of Michelangelo.

And indeed there will be time
To wonder, "Do I dare?" and, "Do I dare?"
Time to turn back and descend the stair,
With a bald spot in the middle of my hair--
[They will say: "How his hair is growing thin!"]
My morning coat, my collar mounting firmly to the chin,
My necktie rich and modest, but asserted by a simple pin--
[They will say: "But how his arms and legs are thin!"]
Do I dare
Disturb the universe?
In a minute there is time
For decisions and revisions which a minute will reverse.

For I have known them all already, known them all:--
Have known the evenings, mornings, afternoons,
I have measured out my life with coffee spoons;
I know the voices dying with a dying fall
Beneath the music from a farther room.
So how should I presume?

And I have known the eyes already, known them all--
The eyes that fix you in a formulated phrase,
And when I am formulated, sprawling on a pin,
When I am pinned and wriggling on the wall,
Then how should I begin
To spit out all the butt-ends of my days and ways?
And how should I presume?

And I have known the arms already, known them all--
Arms that are braceleted and white and bare
[But in the lamplight, downed with light brown hair!:]
Is it perfume from a dress
That makes me so digress?
Arms that lie along a table, or wrap about a shawl.
And should I then presume?
And how should I begin?
. . . . .
Shall I say, I have gone at dusk through narrow streets
And watched the smoke that rises from the pipes
Of lonely men in shirt-sleeves, leaning out of windows? . . .

I should have been a pair of ragged claws
Scuttling across the floors of silent seas.

. . . . .

And the afternoon, the evening, sleeps so peacefully!
Smoothed by long fingers,
Asleep . . . tired . . . or it malingers,
Stretched on the floor, here beside you and me.
Should I, after tea and cakes and ices, (5)
Have the strength to force the moment to its crisis?
But though I have wept and fasted, wept and prayed,
Though I have seen my head [grown slightly bald:] brought in upon a platter, (6)
I am no prophet--and here's no great matter;
I have seen the moment of my greatness flicker,
And I have seen the eternal Footman hold my coat, and snicker,
And in short, I was afraid.

And would it have been worth it, after all,
After the cups, the marmalade, the tea,
Among the porcelain, among some talk of you and me,
Would it have been worth while,
To have bitten off the matter with a smile,
To have squeezed the universe into a ball
To roll it toward some overwhelming question,
To say: "I am Lazarus, (7) come from the dead
Come back to tell you all, I shall tell you all"--
If one, settling a pillow by her head,
Should say: "That is not what I meant at all.
That is not it, at all."

And would it have been worth it, after all,
Would it have been worth while,
After the sunsets and the dooryards and the sprinkled streets,
After the novels, after the teacups, after the skirts that trail along the
floor--
And this, and so much more?--
It is impossible to say just what I mean!
But as if a magic lantern (8) threw the nerves in patterns on a screen:
Would it have been worth while
If one, settling a pillow or throwing off a shawl,
And turning toward the window, should say:
"That is not it at all,
That is not what I meant, at all."

. . . . .

No! I am not Prince Hamlet, (9) nor was meant to be;
Am an attendant lord, one that will do
To swell a progress, start a scene or two,
Advise the prince; no doubt, an easy tool,
Deferential, glad to be of use,
Politic, cautious, and meticulous;
Full of high sentence, but a bit obtuse
At times, indeed, almost ridiculous--
Almost, at times, the Fool.

I grow old . . .I grow old . . .
I shall wear the bottoms of my trousers rolled.

Shall I part my hair behind? Do I dare to eat a peach?
I shall wear white flannel trousers, and walk upon the beach.
I have heard the mermaids singing, each to each.

I do not think that they will sing to me.

I have seen them riding seaward on the waves
Combing the white hair of the waves blown back
When the wind blows the water white and black.

We have lingered in the chambers of the sea
By sea-girls wreathed with seaweed red and brown
Till human voices wake us, and we drown.



پس بیا برویم، تو و من،

وقتی غروب افتاده در افق

بی‌هوش چون بیماری روی تخت

بیا برویم، از این خیابان‌های تاریک و پرت

از کنج بگو مگویِِ شب‌های بی‌خوابی

در هتل‌های ارزانِ یک شبه

و رستوران‌هایی که زمین‌اش،

پوشیده از خاک‌اره و پوست صدف‌هاست:

از خیابان‌هایی که کشدارند مثل بحث‌های ملال‌آور

که با لحنی موذیانه

تو را به سوی پرسشی عظیم می‌برند...

نه، نپرس، که چیست؟

بیا به قرارمان برسیم



زنان می‌آیند و می‌روند در اتاق

حرف می‌زنند در باره‌ی میکل‌آنژ



این زردْ مه که پشت به شیشه‌های پنجره می‌مالد

این زردْ دود که پوزه به شیشه‌های پنجره می‌مالد

گوش و کنار شب را لیسید

بر چاله‌های آب درنگید

تا دوده‌ی دودکش‌های فضا را بر پشت گرفت

لغزید به مهتابی و ناگهان شتاب گرفت

اما شبِ آرام اکتبر را که دید

گشتی به دور خانه زد و خوابید



وقت هست ٱری وقت هست

تا زردْ دود در خیابان پایین و بالا رود

و پشت به شیشه‌های پنجره بمالد؛

وقت هست، آری وقت هست

تا چهره‌ای بسازی برای دیدن چهره‌هایی که خواهی دید

وقت هست برای کشتن و آفریدن،

برای همه‌ی کارها و برای روزها، دست‌ها

تا بالا روند و پرسشی دربشقاب تو بگذارند؛

وقت برای تو و وقت برای من،

وقت برای صدها طرح و صدها تجدید‌نظر در طرح

پیش از صرفِ چای و نان



زنان می‌آیند و می‌روند در اتاق

حرف می‌زنند در باره‌ی میکل‌آنژ



وقت هست آری هست

تا بپرسم، جرئت می‌کنم؟ و جرئت می‌کنم؟

وقت هست که برگردم و از پله‌ها پایین بروم،

با لکه‌ی روشن بر فرقِ سرم

(می‌گویند: چه ریخته موهایش!)

کتِ صبح‌هایم،

یقه‌ی سفیدِ بالا‌زده تا چانه‌ام،

کراوات گران بهای ِ مُد ِ روزم با سنجاق ساده‌اش،

(می‌گویند: چه لاغرند پاها و بازو‌هایش!)

جرئت می‌کنم

جهان بیاشوبم؟

در یک دقیقه وقت زیادی هست.

وقت برای رفتن و برگشتن تصمیم‌ها و تجدیدنظرها



زیرا همه را می‌شناسم من، از پیش می‌شناسم-

همه‌ی شب‌ها، صبح‌ها، غروب‌ها

من با قاشق‌های قهوه، زندگی‌ام را پیمانه‌ کرده‌ام

می‌شناسم من صدای محتضران را که به مرگ می‌افتند

در پس زمینه‌ی آهنگی که از اتاق‌های دور می‌آید

چگونه شروع کنم؟



و می‌شناسم من همه‌ی نگاه‌ها را، از پیش می‌شناسم-

نگاهی که در عبارتی می‌پردازدت

و ٱن‌گاه که پرداخته به سنجاق ٱویخته بر دیوار دست و پا می‌زنم

چگونه شروع کنم

خاکستر ِ روزها را بالا بیاورم

و چگونه شروع کنم؟



و می‌شناسم من همه‌ی دست‌ها را، از پیش می‌شناسم-

دست‌ها با دست‌بندها، سفید و برهنه

(که درنور چراغ، کُرک‌ها ‌بورند)

عطر لباس است این

که پرت‌کرده حواسم را؟

بازوها آرمیده روی میز، یا پنهان زیرِ شال

و باید شروع کنم؟

و چگونه شروع کنم؟



. . . . . .



بگویم، در غروب از کوچه‌های تنگ گذر کرده‌ام

و مردانِ تنهایی را دیده‌ام با پیراهن‌های آستین بلندشان

خم‌شده از پنجره، در دودِ آبی پیپ‌هایشان؟...



شاید می‌بایست چنگکی عظیم می‌بودم

خراشنده بر زمین دریای ِ خاموش



. . . . . .



غروب و شب چه به ناز خوابیده‌اند!

انگار، زیرِ نوازش انگشت‌های ظریف

خوابیده... خسته...یا شاید چشم‌ها را بسته

به بازی خوابند بر کف اتاق، کنارِ تو و من.

خیال می‌کنی که من بعد از صرفِ چای و کیک و بستنی

توانش را دارم لحظه را به لحظه‌ی بحرانش بکشانم؟

گرچه روزه‌دار بوده‌ام، زار زده‌ام و دعا کرده‌ام

گرچه دیده‌ام سرم را- کم‌ پشت - آورده‌اند بر سینی

اما پیامبر نیستم--- و مهم هم نیست؛

من لحظه‌ی دودشدنِ بزرگی‌ام را دیده‌ام

و پادویِ ابدی که کُتم را با پوزخند می‌آورد

سخن کوتاه، ترسیده بودم



نه، واقعا فکر می‌کنی ارزشش را داشت

که بعد از فنجان‌ها و بعد از چای و مزه‌ی مرباها

و میان بشقاب‌ها و در لا به لای حرف‌های پرتی که در باره‌ی

تو و من می‌زنند

ارزشش را داشت

که با تلخ‌خندی بر لب

گوی ِجهان را گوی ِکوچکی کنی

و بغلتانیش به سوی پرسشی عظیم

و بگویی:

" من العاذرم، از گور برخاسته‌ام و ٱمده‌ام با تو

سخن بگویم همه چیز را بگویم--

شاید وقتی کسی کنار زنی بالشی را مرتب کرد

باید بگوید:" نه، چنین قصدی نداشتم.

نه، اصلا قصدی چنین نداشتم. "





واقعا ارزشش را داشت

ارزشش را داشت

بعد ازغروب‌ها، آستانه‌ی درها، خیابان‌های باران‌خورده

بعد از رمان‌ها، فنجان‌های چای

دامن‌های غبار روبِ مجلس‌ها--

این‌ها و خیلی چیزهای دیگر؟

نمی‌توانم بگویم آن‌چه را که قصد گفتن‌اش را دارم!

اما انگار فانوسِ خیال نقش عصب‌هایم را انداخت

بر پرده:

ارزشش را داشت

که کسی، بعد از مرتب‌کردن بالشی، شالی بر شانه‌ای

به سوی پنجره بچرخد

و بگوید:"اصلاً این‌طوری نبود،

من چنین قصدی نداشتم، اصلاً "



. . . . . .



نه، من شاهزاده هاملت نیستم، چنین بودنی در کار هم نبود.

من سیاهی لشکرم، آماده در رکاب، یکی دو صحنه‌ی کوتاه

وقتی نمایش پیش نمی‌رود، وارد می‌شوم تا رایزن شاهزاده باشم

واسطه باشم، بی‌هیچ اراده‌ای، شاد، که محرم راز باشم

سیاَس و با احتیاط ، پُروسواس

سخن‌پرداز اما ابله

پُر از شکلک، گاهی دلقک



پیر می‌شوم... پیر می‌شوم...

می‌خواهم پایینِ شلوارم را تا بزنم.



جرئت‌اش را دارم هلویی بخورم؟

طاسی‌ام را مثل دیگران بپوشانم؟

می‌خواهم با شلوارِ سفید کتانی، تنها در ساحل قدم بزنم.

شنیدم که دخترانِ دریا، برای هم آواز می‌خوانند



گمان نمی‌کنم برای من دیگر آواز بخوانند.



دیدم سوار بر موج‌ها رو به دریا می‌تازند

موی سفیدِ موج‌ها را به وقت برگشتن شانه می‌کردند

وقتی که آب‌های سیاه و سفید را باد می‌برد



بیتوته کردیم در تالارهای آب

در حلقه‌ی تاج‌های خزه‌یِ دختران دریا

سرخ و قهوه‌ای

تا صدای آدمی بیدارمان کند و غرق شویم

in ghesmati az wasteland e?

karaye eliot binaziran
va in tarjome ham delneshin bud