Ανδρέας Καπανδρέου's Blog

 

Ο Charles Forsman είναι Αμερικανόςδημιουργός κόμικς, γνωστός για το λιτό και εκφραστικό του στυλ με επίκεντροσκοτεινά, ρεαλιστικά θέματα που συχνά σχετίζονται με την εφηβεία και τονυπαρξιακό πόνο. Γεννημένος το 1982 στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ, σπούδασε στοCenter for Cartoon Studies, ενώ το 2008 απέσπασε δύο βραβεία Ignatz για τοαυτοεκδοτικό του comic Snake Oil. Την αναγνώριση την απέκτησε μέσααπό τα έργα του όπως το The End of the Fucking World (σεσυντομογραφία TEOTFW), I Am Not Okay with This, και CelebratedSummer, συνδυάζοντας το εναλλακτικό comics ύφος με σύγχρονη κοινωνικήκριτική και ψυχογράφημα χαρακτήρων.

Τα minicomics The End of the Fucking World κυκλοφόρησαναρχικά ως μια σειρά μικρών ανεξάρτητων τευχών μέσω της προσωπικής εκδοτικής τουForsman, Oily Comics, μεταξύ 2011 και 2013. Λίγο αργότερασυλλέχθηκαν και εκδόθηκαν ως graphic novel από τη Fantagraphics.

Η ιστορία περιγράφει τους έφηβους  James και Alyssa που δραπετεύουν από τιςδύσκολες οικογενειακές και κοινωνικές τους συνθήκες, πραγματοποιώντας ένα roadtrip γεμάτο βάναυσες ανατροπές, σκοτεινό χιούμορ, βία και δράση.  Αγγίζει θέματα όπως η αποξένωση των νέων, οι βίαιεςσυμπεριφορές, η αναζήτηση ταυτότητας και νοήματος στην εφηβεία, καθώς και το υπαρξιακόάγχος.

Το σχεδιαστικό ύφος είναι λιτό, και «καθαρό», καιαποτυπώνει τον ψυχολογικό κόσμο των ηρώων με απλότητα και ένταση — κάτι πουεπιτείνει την ωμότητα του αφηγήματος.

Ο Forsman θα λέγαμε ότι εμπνέεται τόσο από τοκινηματογραφικό Badlands όσο και από το The Catcher inthe Rye, δημιουργώντας μια "σουρεαλιστικά ρεαλιστική" μπαλάνταεφηβικής παραβατικότητας και ματαιότητας.

Το TEOTFW βραβεύτηκε με το Ignatz AwardΚαλύτερου Minicomic το 2013. Το έργο γνώρισε κριτική και εμπορική επιτυχία,συχνά αναφέρεται ως ένα από τα πιο συζητημένα έργα εναλλακτικών εφηβικών κόμικςτης δεκαετίας.

Η σειρά του Netflix

Το κόμικ διασκευάστηκε σεβρετανική μίνι σειρά μαύρης κωμωδίας/δράματος με τον ίδιο τίτλο, αλλά με τρίααστεράκια να καλύπτουν γράμματα από την επίμαχη υβριστική λέξη (
The End of the F***ing World). Η σειρά πρωτοπαίχτηκε στο Channel 4 το2017 και έπειτα κυκλοφόρησε παγκόσμια μέσω του Netflix τον Ιανουάριο του 2018.Σε αυτήν πρωταγωνιστούν οι Alex Lawther ως James και Jessica Barden ως Alyssa. Αποτελείταιαπό 2 κύκλους, συνολικά 16 επεισόδια και απέσπασε διθυραμβικές κριτικές για τοσενάριο, τις ερμηνείες, αλλά και τη γενικότερη αισθητική προσέγγισή της,υπογραμμίζοντας την ειλικρίνεια και τη βαρύτητα του πρωτότυπου υλικού.

 

 

Ο Κάρλο Γκολντόνι (Carlo Goldoni, 1707–1793) ήταν Ιταλός θεατρικός συγγραφέας, από τουςσημαντικότερους της Κομέντια ντελ Άρτε *. Με το έργο του συνέβαλε στη μετάβασηαπό τον αυτοσχεδιασμό στις πιο δομημένες κωμωδίες χαρακτήρων και καταστάσεων.

To θεατρικό έργου του 1745 «Υπηρέτηςδύο αφεντάδων» (Il servitore di due padroni), διαδραματίζεται στηΒενετία και κεντρικός ήρωας είναι ο Τρουφαλδίνο, ένας πεινασμένος, πολυμήχανοςαλλά και αφελής υπηρέτης ο οποίοα, προκειμένου να κερδίσει περισσότερα χρήματακαι φαγητό, αποφασίζει να υπηρετεί ταυτόχρονα δύο αφεντικά, τον Φλορίνδο καιτην Μπεατρίτσε, η οποία ταξιδεύει μεταμφιεσμένη ως άντρας για να βρει τοναγαπημένο της.

Η διπλή υπηρεσία του Τρουφαλδίνου δημιουργεί ατελείωτεςπαρεξηγήσεις, μπερδέματα, κωμικές σκηνές με γράμματα, βαλίτσες και ραντεβού.Στο τέλος, όλα αποκαλύπτονται, οι παρεξηγήσεις λύνονται και επικρατεί χαρά καιγέλιο.

Το έργοδιαπραγματεύεται θεματικές όπως  την «πείνα»και την «επιβίωση», αλλά και τον «έρωτα»: ο Τρουφαλδίνο θέλει απλώς να φάει,αλλά μπλέκεται σε καταστάσεις που τον ξεπερνούν. Σατιρίζει επίσης την αφέλεια,την απληστία και τις ταξικές σχέσεις

Αποτελεί κορυφαίο δείγμακλασικής κωμωδίας και χαρακτηριστικό έργο της ιταλικής θεατρικής παράδοσης. Έχειπαιχτεί αμέτρητες φορές σε όλο τον κόσμο και επηρέασε πολλούς μεταγενέστερουςσυγγραφείς. Ο Τρουφαλδίνο είναι ένας από τους πιο διαχρονικούς κωμικούς ήρωες,συνεχίζοντας την παράδοση του «Ζανί» της Κομέντια ντελ Άρτε.

Το έργο, φυσικά, κυκλοφόρησε ως βιβλίο και στα ελληνικά σε πολλές εκδόσεις. Πρόσφατα ανέβηκε (ξανά) στην Ελλάδα από τον Γιάννη Κακλέα, ο οποίος με τη μοναδική σκηνοθετική τουευφυΐα, προσεγγίζει το έργο μέσα από μια σύγχρονη, δυναμική οπτική,αναδεικνύοντας τόσο το κωμικό όσο και το κοινωνικό του βάθος. Η σκηνοθεσία τουαξιοποιεί τον ρυθμό και τη σωματικότητα της commedia dell’arte, δημιουργώνταςμια φρενήρη, εκρηκτική παράσταση, όπου ο έρωτας, η πείνα και η επιβίωσησυμπλέκονται σε ένα διαχρονικό παιχνίδι εξουσίας και επιθυμιών.

Ο Βασίλης Χαραλαμπόπουλος,με το αστείρευτο ταλέντο του στη σωματική κωμωδία και την υποκριτική τουακρίβεια, δίνει σάρκα και οστά σε έναν απολαυστικό Τρουφαλντίνο, προσφέρονταςστο κοινό μια από τις πιο συναρπαστικές ερμηνείες του, ενώ η Φαίη Ξυλά προσθέτειτη δική της ξεχωριστή ερμηνευτική δυναμική αναδεικνύοντας τις λεπτές ισορροπίεςανάμεσα στο κωμικό και το δραματικό στοιχείο του έργου.

 

* Η Κομέντια ντελ Άρτε(Commedia dell’Arte) ήταν μια μορφή λαϊκού θεάτρου που γεννήθηκε στην Ιταλίατον 16ο αιώνα και εξαπλώθηκε σε όλη την Ευρώπη μέχρι τον 18ο αιώνα. Χαρακτηριστικάτης ήταν ο αυτοσχεδιασμός (δεν υπήρχε γραπτό σενάριο∙ οι ηθοποιοί βασίζονταν σεέναν γενικό «καμβά» (canovaccio) με τη βασική πλοκή και αυτοσχεδίαζαν τουςδιαλόγους) και οι στερεότυποι χαρακτήρες (κάθε ηθοποιός υποδυόταν ένανσυγκεκριμένο τύπο, με αναγνωρίσιμα κοστούμια, μάσκες και συμπεριφορές).

 

Το Better Call Saul είναι ένα αμερικανικό δραματικό prequel και spin-off της σειράς Breaking Bad, που ακολουθεί τη μεταμόρφωση του Jimmy McGill, ενός μικροδικηγόρου με δύσκολο παρελθόν, στον γνωστό και αμφιλεγόμενο ποινικολόγο Saul Goodman. Η σειρά προβλήθηκε αρχικά από το τηλεοπτικό κανάλι AMC (και αργότερα από το Nteflix) για 6 σεζόν μεταξύ 2015 και 2022. 

Διαδραματίζεται στο Αλμπουκέρκη των ΗΠΑ στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και εξερευνά τόσο τις προσωπικές δοκιμασίες του Jimmy, όσο και τον ηθικό ξεπεσμό χαρακτήρων, όπως του Mike Ehrmantraut, σε μια πορεία προς τον υπόκοσμο και το οργανωμένο έγκλημα. Με φόντο οικογενειακές σχέσεις, φιλοδοξίες και διαρκή ηθικά διλήμματα, το Better Call Saul εμβαθύνει στον ψυχισμό των ηρώων, στήνοντας μια αυτοτελή, αλλά απολύτως συνυφασμένη αφήγηση με τον κόσμο του Breaking Bad.

Δημιουργοί της είναι οι Vince Gilligan και Peter Gould. Πρωταγωνιστής είναι ο Bob Odenkirk στον ρόλο του Jimmy McGill/Saul Goodman, του χαρισματικού αλλά αμφιλεγόμενου δικηγόρου που γνωρίσαμε στο Breaking Bad.

Η σειρά ακολουθεί τη μεταμόρφωση του Jimmy McGill, ενός μικροδικηγόρου με δύσκολο παρελθόν, στον Saul Goodman, τον διάσημο αλλά και αδίσταχτο ποινικολόγο του εγκλήματος. 

Με φόντο τις ερήμους του Νέου Μεξικού, το Better Call Saul εξερευνά το ηθικό δίλημμα, τις οικογενειακές σχέσεις, αλλά και την αθέατη πλευρά του υποκόσμου που συνδέεται με την ιστορία του Breaking Bad.

Χρονικά, λειτουργεί ως prequel, εξιστορώντας γεγονότα αρκετά χρόνια πριν γνωρίσουμε τον Walter White. Το σενάριο εστιάζει όχι μόνο στη σταδιακή διαφθορά του Jimmy, αλλά και στην πορεία άλλων εμβληματικών χαρακτήρων όπως ο Mike Ehrmantraut, η Kim Wexler, o Gus Fring και η συμμορία Salamanca. 

Εντάσσει και σκηνές μετά το Breaking Bad, εξερευνώντας το μέλλον του Saul Goodman.

Το Better Call Saul γνώρισε τεράστια αποδοχή από κοινό και κριτικούς, θεωρείται ισάξιο (πολλές φορές ανώτερο) του Breaking Bad, κυρίως για τον πιο ψυχαναλυτικό και ανθρωποκεντρικό του χαρακτήρα. 

Έχει αποσπάσει πολλά βραβεία, διακρίσεις και θεωρείται μια από τις σπουδαιότερες σειρές όλων των εποχών. Η πορεία του διακρίνεται για τη βαθιά σκιαγράφηση χαρακτήρων, την οπτική αρτιότητα και τα φιλοσοφικά ερωτήματα γύρω από τη νόμιμη και ηθική διαδρομή στην ανθρώπινη ζωή. 

Συνοψίζοντας, το Better Call Saul είναι ένα καθηλωτικό prequel που επεκτείνει το σύμπαν του Breaking Bad, προσφέροντας ένα πολυεπίπεδο δράμα γύρω από το νόμο, το έγκλημα και τη μοίρα των χαρακτήρων του.

Το βιβλίο "Fool Me Once" του Harlan Coben είναι ένα συναρπαστικό μυστήριο-θρίλερ που ακολουθεί την Maya Stern, πρώην στρατιωτικό πιλότο, η οποία παλεύει με τη δολοφονία του συζύγου της, Joe. Όταν βλέπει σε κάμερα που έχει τοποθετήσει για το μωρό της τον σύζυγό της, ο οποίος θεωρείτο νεκρός, να εμφανίζεται ζωντανός, ξεκινά ένα σκοτεινό ταξίδι για να ανακαλύψει την αλήθεια πίσω από το παρελθόν του άντρα της και της οικογένειάς του, οδηγώντας σε μια σειρά από αποκαλύψεις, ψέματα και ίντριγκες. 

[Spoiler alert]: Στο τέλος, αποκαλύπτεται ότι η ίδια η Maya είναι αυτή που σκότωσε τον σύζυγο, σε ένα πολύπλοκο παιχνίδι εκδίκησης και αλήθειας.

Η τηλεοπτική σειρά "Fool Me Once" (2024), παραγωγής Quay Street για το Netflix, βασίζεται στο βιβλίο και διαδραματίζεται κυρίως στη Βρετανία. Η πλοκή παραμένει πιστή στο βιβλίο, με τη Maya να ερευνά την υπόθεση του δολοφονημένου συζύγου της, αποκαλύπτοντας βαθύτερες οικογενειακές και επιχειρηματικές συνωμοσίες. Η σειρά χαρακτηρίζεται από έντονο σασπένς, ανατροπές και αμφιβολίες γύρω από την εμπιστοσύνη στους χαρακτήρες, με καλά τοποθετημένα στοιχεία που κρατούν τον θεατή σε εγρήγορση μέχρι το τέλος.

Κριτική βιβλίου επισημαίνει τον συναρπαστικό χαρακτήρα της ιστορίας, με έναν πρωταγωνίστη που ξεχωρίζει για το σκληρό και αποφασιστικό του χαρακτήρα, αλλά με κάποιες επιφυλάξεις για το ρυθμό της αφήγησης στο μέσο του βιβλίου που μπορεί να είναι αργός ή επαναλαμβανόμενος. Ωστόσο, το τέλος και οι ανατροπές εκτιμήθηκαν ιδιαιτέρως από τους αναγνώστες.

Η σειρά του Netflix με τη Michelle Keegan στον ρόλο της Maya, έχει το σασπένς και τις εκπλήξεις που κρατούν αμείωτο ενδιαφέρον του θεατή ως το τέλος. 

Η ποιητική συλλογή «Γράμματαστην αγαπημένη» του Παναγιώτη Νικολαΐδη εκδόθηκε το 2025 και κυκλοφορεί από τιςεκδόσεις Σμίλη. Το βιβλίο αποτελείται από ποιήματα με κεντρικό άξονα τον στοχαστικό μονόλογο, την εξομολόγηση και τη μνήμη, σε γλώσσα λυρική και προσωπική, ενώ σεκάποια ποιήματά του χρησιμοποιείται και η κυπριακή διάλεκτος.

Τα ποιήματα είναι σε μορφήεπιστολών προς την «αγαπημένη», με επίκεντρο τον έρωτα, τη μοναξιά, τηνοσταλγία και την αναζήτηση ταυτότητας μέσω της γραφής.

Η «αγαπημένη» παραμένει μια συμβολική, μυστηριώδης παρουσίακαι δεν προσδιορίζεται συγκεκριμένα με όνομα ή ιδιότητα. Λειτουργεί περισσότεροως πρόσωπο-σύμβολο έρωτα, μνήμης και προσωπικής εξομολόγησης, παρά ως μιαπραγματική ή αναγνωρίσιμη φιγούρα. Θυμίζει την προσπάθεια του Κώστα Μόντη νακαταγράψει τον συλλογικό και προσωπικό του πόνο μέσα από τα δικά του «Γράμματαστη μητέρα (1965-1980).

Εικάζω ότι ο ποιητής  αφήνειεπίτηδες ανοιχτή την ταυτότητα της δικής του «αγαπημένης», καλώντας τοναναγνώστη να συμμετάσχει στην προσωπική αναζήτηση και στην εσωτερικήπεριπλάνηση του.

Τα εικοσιτέσσερα ποιήματα έχουν ως τίτλο και αρίθμηση τους τα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου (α-ω), κάτι που έχει και αυτότον δικό του συμβολισμό.

Προς το τέλος του βιβλίου (ποίημαψ) ο Νικολαΐδης προειδοποιεί την αγαπημένη του:

 

Αγαπημένη

 

ανκάψεις αυτό το βιβλίο

ηστάχτη

θαξεκλειδώσει

τημεταλλική ψυχή σου

σανμανιασμένος

άνεμος.

 

Με αυτό το ποίημα δείχνει τον ρόλο της αγαπημένης ωςαποδέκτη βαθιάς προσωπικής εσωτερικής φόρτισης, ενώ το τελευταίο ποίημα (ω) κλείνειμε μια υπόσχεση:

Αγαπημένη

δενθα σε ενοχλήσω

μεάλλα ποιήματα.

 

Αποσπάσματα από το γεμάτο υπαινιγμούς ποίημα λ (που είναικαι από τα αγαπημένα μου):

Αγαπημένη

…

Εκείνοιείπαν

(κιεμείς χειροκροτήσαμε)

ότιη εισβολή δεν ήταν εισβολή

ήτανμονάχα μια ψευδαίσθηση

μιαανεπαίσθητη υπόμνηση

μιαστιγμιαία κατολίσθηση

έναδιδακτικό παιχνίδι

προσομοίωσης

έναεπίπλαστο αντίγραφο

τηςμνήμης

εκείνοιείπαν

(κιεμείς το σωματοποιήσαμε)

ότιεμείς

δενείμαστε εμείς

(ποτέδεν είμασταν εμείς)

κιότι εκείνοι δεν μπορούν

παράνα είναι μόνο

εκείνοι.

 

"Ο κύπριος επαναστάτης Ρε Αλέξης", έργο
του εικαστικού καλλιτέχνη Ρήνου Στεφανή

Για το ποίημα «Ρε Αλέξης» πουπεριλαμβάνεται στην ποιητική Συλλογή «Το τέλος της Χιονάτης»

του Ανδρέα Καπανδρέου

Μελετώντας την ιστορία της ιδιαίτερης μου πατρίδας,ανακάλυψα πληροφορίες για έναν Κύπριο επαναστάτη και για μια επανάσταση για τηνοποία κανείς, ποτέ, δεν μας είχε διδάξει στο σχολείο.

Αναφέρομαι στην επανάσταση του Ρε Αλέξη, ενός χωρικού με ταπεινήκαταγωγή, που κατάφερε να ηγηθεί μιας λαϊκής εξέγερσης και να γίνει για λίγο,βασιλιάς του νησιού (1426-1427).

Οι ιστορικές πηγές, είναι δυστυχώς λιγοστές. Αναφορά στον ΡεΑλέξη κάνει κατά κύριο λόγο ο σημαντικότερος χρονογράφος της μεσαιωνικήςΚύπρου, ο Λεόντιος Μαχαιράς που αναφέρει εκτενώς την εξέγερση του Ρε Αλέξη στοέργο του "Χρονικόν".Ο Μαχαιράς, ως σύγχρονος των γεγονότων, προσφέρει μια πολύτιμη πρώτη πηγήπληροφοριών.

Η ενασχόλησή μου με το θέμα με ενέπνευσε ώστε να γράψω έναμικρό ποίημα για αυτόν τον άγνωστο επαναστάτη . Το ποίημα συμπεριλήφθηκε στηνποιητική συλλογή «Το τέλος της Χιονάτης» (Συμπαντικές Διαδρομές, 2017):

 

ΡΕ ΑΛΕΞΗΣ

ΤονΡε Αλέξη δεν τον γνωρίζουνε πολλοί

γιαυτόν λίγα θα βρεις για να διαβάσεις.

 

Τονξέρουν μόνο κάποιοι ιστορικοί

κιόσοι ονειρεύονται επαναστάσεις.

 

 

Με τον στίχο «Τον Ρε Αλέξη δεν τον γνωρίζουνε πολλοί»,δίνεται έμφαση στο γεγονός ότι ο Ρε Αλέξης δεν είναι μια ιστορική προσωπικότηταπου διδάσκεται ευρέως στα σχολεία ή που έχει γίνει ευρύτερα γνωστή. Υπονοείταιμια αντίθεση με πιο διάσημους ιστορικούς ήρωες, υπογραμμίζοντας την αδικία πουέχει υποστεί ο Ρε Αλέξης από την άποψη της ιστορικής μνήμης.

Στον στίχο «γι αυτόν λίγα θα βρεις για να διαβάσεις»υπογραμμίζεται ότι οι γραπτές αναφορές που υπάρχουν για τον Ρε Αλέξη, παρά  τη σημαντικότητά του,  είναι ελάχιστες.  Αυτή η έλλειψη πληροφοριών καθιστά δύσκολη τηνανεύρεση λεπτομερειών για τη ζωή και την δράση του.

«Τον ξέρουν μόνο κάποιοιιστορικοί». Εδώ υπονοείται ότι η γνώση για τον Ρε Αλέξη περιορίζεται σε στενούςκύκλους ειδικών, όπως τους ιστορικοί που έχουν ασχοληθεί με την περίοδο τηςκυπριακής μεσαιωνικής ιστορίας και υποδηλώνεται ότι ο Ρε Αλέξης αποτελείαντικείμενο μελέτης κυρίως σε ακαδημαϊκά πλαίσια.

Τέλος, στον στίχο «κι όσοιονειρεύονται επαναστάσεις» γίνεται σύνδεση του Ρε Αλέξη με την έννοια τηςεπανάστασης και της αντίστασης και υπονοείται ότι ο Ρε Αλέξης αποτελεί πηγήέμπνευσης για όσους αγωνίζονται για την ελευθερία και τη δικαιοσύνη.

Συνολικά, το ποίημαυπογραμμίζει την αδικία που έχει υποστεί ο Ρε Αλέξης αφού παρά τον σημαντικόρόλο του στην ιστορία της Κύπρου, δεν έχει λάβει την αναγνώριση που του αξίζει.Ταυτόχρονα το ποίημα ενθαρρύνει τους αναγνώστες να αναζητήσουν περισσότερεςπληροφορίες για τον Ρε Αλέξη και να ανακαλύψουν τη σημασία του για την κυπριακήιστορία. Η αναφορά στην επανάσταση συνδέει την ιστορία του Ρε Αλέξη μεσύγχρονους αγώνες και τη διαχρονική πάλη για ελευθερία και δικαιοσύνη.

 

 

Η ιστορία του Ρε Αλέξη

Εκτός από το «Χρονικό» του Λεόντιου Μαχαιρά, τα βενετικάαρχεία, ιδιαίτερα τα έγγραφα της Βενετικής Διοίκησης στην Κύπρο, περιέχουν,επίσης, πολύτιμες πληροφορίες για την εξέγερση του Ρε Αλέξη και τις προσπάθειεςτων Βενετών να καταπνίξουν την εξέγερση, ενώ υπάρχουν και κάποια χρονικά ξένωνπεριηγητών και επισκόπων, που αναφέρονται στην εξέγερση του Ρε Αλέξη.

 

Ο Αλέξης, καταγόμενος από το χωριό Μηλιά της Αμμοχώστου,ήταν ένας απλός πολίτης που δεν προερχόταν από την αριστοκρατία. Ωστόσο, πρέπεινα διέθετε μια ισχυρή προσωπικότητα, ηγετικές ικανότητες και βαθύ αίσθημαπατριωτισμού.

Το 1426, όταν ο βασιλιάς Ιανός της Κύπρου ηττήθηκε στη Μάχητης Χοιροκοιτίας από τους Μαμελούκους – Τούρκους, και αιχμαλωτίστηκε, η Κύπροςβρέθηκε σε μια κατάσταση χάους και οι κάτοικοι αισθάνονταν παραμελημένοι καιεκμεταλλευόμενοι. Αυτή ήταν η στιγμή που ο Αλέξης αποφάσισε να δράσει. Με τηνυποστήριξη του λαού, οργάνωσε μια εξέγερση και κατάφερε να απελευθερώσει τηνΚύπρο από τους κατακτητές.

Για περίπου έξι μήνες, ο Ρε Αλέξης κυβέρνησε το νησί ωςβασιλιάς, φέρνοντας ελπίδα και ανανέωση στον λαό. Δυστυχώς, η βασιλεία του ήτανσύντομη αφού οι Φράγκοι, με τη βοήθεια άλλων ευρωπαϊκών δυνάμεων, επενέβησανκαι κατέλαβαν την Κύπρο.

Στις 14 Μαΐου 1427, ο Ρε Αλέξης πιάστηκε αιχμάλωτος από τουςΙωαννίτες Ιππότες και μετά από βασανιστήρια κρεμάστηκε σε μία συκαμινιά στηνΛευκωσία.

Παρά το σύντομο πέρασμά του από την ιστορία, ο Ρε Αλέξηςάφησε ένα σημαντικό σημάδι. Συμβολίζει τον αγώνα του κυπριακού λαού γιαελευθερία και ανεξαρτησία. Η ιστορία του μας υπενθυμίζει ότι ακόμη και οι πιοαπλοί άνθρωποι μπορούν να επιτύχουν μεγάλα πράγματα όταν ενωθούν για έναν κοινόσκοπό.

Ο Ρε Αλέξης παραμένει μια έμπνευση για όλους τους Κύπριους,ένα σύμβολο της αντίστασης και της αγάπης για την πατρίδα.

Το προσωνύμιο «Ρε» μπροστά από το όνομα του χωρικού Αλέξη,εικάζεται ότι προέρχεται από το από το λατινικό Rex που σημαίνει Ρήγας, δηλαδή βασιλιάς,λόγω της σύντομης βασιλείας του στο νησί.

Μαχιαράς, Λεόντιος. Εξήγησις της γλυκείας χώρας Κύπρου, η ποία λέγεταιΚρόνακα, τουτέστιν Χρονικόν.

Σε λίγο καιρό θα δημοσιευτούν κάποια καινούργια τραγούδια μεδικούς μου στίχους. Την μικρή διαδρομή μου στην στιχουργική την οφείλω σε δύοκυρίως άτομα που θεωρώ πλέον, πολύ καλούς μου φίλους.

Ο πρώτος είναι ο Ανδρέας Παπαδόπουλος, ο οποίος σε μια εποχήπου δεν είχα καν φανταστεί ότι θα ασχοληθώ με αυτόν τον τομέα, ξεκίνησε, ενμέσω της καραντίνας του Κορονοϊού να μελοποιεί ποιήματά μου από την ποιητικήσυλλογή «Το τέλος της Χιονάτης».

Παρόλο που ο Ανδρέας Παπαδόπουλος ήταν ερασιτέχνης μουσικός –κιθαρίστας, απέδειξε ότι έχει ένα πολύ μεγάλο χάρισμα, το οποίο στη συνέχεια παραδέχτηκανκαι άλλοι επαγγελματίες του χώρου: να συνθέτει εύκολα, όμορφεςμελωδίες πάνω σε στίχους. Μελωδίες που θα ζήλευαν ακόμα και φτασμένοι μουσικοί.

Το αποτέλεσμα θα το δείτε, ή μάλλον θα το ακούσετε σύντομα,αφού σε 4 από τα τραγούδια που ετοιμάζονται πυρετωδώς αυτές τις μέρες, ο Παπαδόπουλοςείναι ο κύριος μουσικός συνθέτης.

Παπ, σε ευχαριστώ από καρδιάς για τα τραγούδια που μου έγραψες, αλλά κυρίως επειδή με έκανες να ακούσω για πρώτη φορά στίχους μου μελοποιημένους - ένα απερίγραπτο συναίσθημα!

Ο δεύτερος φίλος που διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο στηνενασχόληση μου με την στιχουργική είναι ο σπουδαίος στιχουργός Πόλυς Κυριάκου με τη βοήθεια του οποίου κυκλοφόρησε το πρώτο μου τραγούδι και με τον οποίο η συναναστρφή και η παρέα με δίδαξε πολλά, τόσο για τη στιχουργική, όσο και για την ίδια τη ζωή.

Για τον Πόλυ Κυριάκου, όμως χρειάζεται να γίνει ένα άλλο ειδικό αφιέρωμα... 

Ανδρέας Καπανδρέου

 

Μετά από δύο ραδιοφωνικές σεζόν και γύρω στις 100 εκπομπές,με δεκάδες φιλοξενούμενους – ανθρώπους του πολιτισμού, από Κύπρο και Ελλάδα καιμε εκατοντάδες προτάσεις βιβλίων, η εκπομπή «Λογοτεχνία στα Ερτζιανά» η οποίαμεταδιδόταν από το ΡΙΚ και τον Ραδιοφωνικό Σταθμού του Πανεπιστημίου Κύπρου -  UCY Voice, έφτασε στο τέλος της.

Ήταν ένα υπέροχο ταξίδι στα ερτζιανά το οποίοπραγματοποιήθηκε μεταξύ Σεπτεμβρίου 2023 – Σεπτεμβρίου 2025, μέσα στο πλαίσιοτης συνεργασίας του Πανεπιστημίου Κύπρου με το ΡΙΚ.

Ευχαριστώ όλους για τη δυνατότητα που μου έδωσαν να μοιραστώτις γνώσεις και τις εμπειρίες μου με τους ακροατές και τους φιλοξενούμενους τηςεκπομπής, αλλά και για την ευκαιρία που είχα να γνωρίσω από κοντά ανθρώπους τουπολιτισμού και των γραμμάτων.

Ιδιαίτερες ευχαριστίες θέλω να εκφράσω στις δύο συμπαρουσιάστριέςμου Μαρία Κούβαρου (Σεπ. 2023- Αυγ. 2024) και Χριστίνα Γεωργίου (Σεπ.2024-Σεπτ. 2025), αλλά και στον ηχολήπτη του ΡΙΚ Ρένο Κυριάκου για τηνσταθερή υποστήριξη. Τέλος, ευχαριστίες θέλω να εκφράσω και στην ΕλένηΣιούφτα που το τελευταίο διάστημα συνέβαλε στην εκπομπή με το δικό της ένθετογια την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία.

Εύχομαι σε όλους καλή συνέχεια και στα δύο ιδρύματα νασυνεχίσουν την καλή συνεργασία που έχουν. Σε όλους τους ακροατές εύχομαι καλήσυνέχεια και να μην ξεχνούν να διαβάζουν καλά βιβλία και να ακούνε καλήμουσική!

Εμείς, δεν θα χαθούμε…

Ανδρέας Καπανδρέου

Μπορείτε να ακούσετε όλες τις εκπομπές σε επανάληψη (audio on demand) από εδώ:

ΡΙΚ  Audio On Demand 

UCY Voice Audio On Demand 

 

Όχι στη Βια! Ναι στη Φιλία!

Ο Μελής ο Νταής καθήλωσε τα παιδιά στο Παραμυθοσάββατο του ΠαιδικούΤμήματος Βρεφικής, Νηπιακής και Πρώτης Σχολικής Ηλικίας της Βιβλιοθήκης τουΠανεπιστημίου Κύπρου

Οσχολικός εκφοβισμός αποτελεί ένα πολυδιάστατο κοινωνικό και ψυχολογικόφαινόμενο με σημαντικές συνέπειες στην ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών.Έρευνες έχουν δείξει ότι τα θύματα εκφοβισμού εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο γιαάγχος, κατάθλιψη, χαμηλή αυτοεκτίμηση και δυσκολίες στις κοινωνικές τουςσχέσεις. Η πρόληψη και η έγκαιρη παρέμβαση από τις πρώτες σχολικές ηλικίεςθεωρούνται κρίσιμες για την καλλιέργεια κοινωνικών δεξιοτήτων, όπως: ηενσυναίσθηση, η συνεργασία και η θετική διαχείριση συγκρούσεων. Εκπαιδευτικάπρογράμματα, παρεμβάσεις σε επίπεδο σχολικής κοινότητας και η ενεργός συμμετοχήτων γονέων μπορούν να μειώσουν σημαντικά τη συχνότητα και τη βαρύτητα τωνπεριστατικών εκφοβισμού.

ΤοΠαιδικό Τμήμα Βρεφικής, Νηπιακής και Πρώτης Σχολικής Ηλικίας, σε συνεργασία μετον συγγραφέα Ανδρέα Καπανδρέου, πραγματοποίησε το Σάββατο 20 Οκτωβρίου2025  μια ξεχωριστή εκδήλωση μεδιαδραστική αφήγηση παραμυθιού και εκπαιδευτικό πρόγραμμα με θέμα, τον σχολικόεκφοβισμό. Με αφορμή το παραμύθι «Ο Μελής ο Νταής», τα παιδιά είχαν τηνευκαιρία να συμμετάσχουν ενεργά στη διαμόρφωση της αφήγησης, επιλέγοντας οιίδιοι τη ροή της ιστορίας, αλλά και τις δράσεις των ηρώων, κάνοντας έτσι τηνεμπειρία βιωματική και διαδραστική.

Ο συγγραφέας ΑνδρέαςΚαπανδρέου και η επιμελήτρια του βιβλίου Βασιλική Παπαχαραλάμπουςκαθοδήγησαν τα παιδιά μέσα από την ενεργητική διαδικασία, ώστε να αντιληφθούντις συνέπειες του σχολικού εκφοβισμού καθώς και τη σημαντικότητα τηςυποστήριξης παιδιών που δέχονται bulling.

Η επιστημονικάυπεύθυνη του τμήματος, Νάσια Χαραλάμπους, με τη βοήθεια διαδραστικώνπαιχνιδιών και δραστηριοτήτων, ενίσχυσε την ικανότητα των παιδιών νααναγνωρίζουν και να εκφράζουν τα συναισθήματα των ηρώων, καλλιεργώντας έτσι τηνενσυναίσθηση και την ουσιαστική αλληλεπίδραση μεταξύ τους.

Στο τέλος τηςεκδήλωσης, τα παιδιά συμμετείχαν σε δημιουργικές δραστηριότητες και παιχνίδια,ενώ οι ίδιοι και οι γονείς τους έλαβαν επιστημονικό εκπαιδευτικό υλικό μεπροτάσεις, ασκήσεις και δραστηριότητες για την αντιμετώπιση του σχολικούεκφοβισμού.

Το Παιδικό Τμήμααπευθύνει θερμές ευχαριστίες στον συγγραφέα Ανδρέα Καπανδρέου για τηνεξαιρετική συνεργασία και την υπέροχη αφήγηση, καθώς και στην επιμελήτρια τουβιβλίου Βασιλική Παπαχαραλάμπους για την πολύτιμη υποστήριξή της.

Ένα ιδιαίτερο«ευχαριστώ» αξίζει σε όλα τα παιδιά που, με τη φαντασία, τη δημιουργικότητα καιτον ενθουσιασμό τους, έδωσαν ζωή στην ιστορία και έκαναν το μήνυμα κατά τουσχολικού εκφοβισμού πιο δυνατό από ποτέ όπως φυσικά και στους γονείς τους γιατην στήριξη και την συνεργασία.

Η βία δεν έχει θέσηστα σχολεία και στην κοινωνία. Με τη δύναμη της φιλίας, της κατανόησης και τηςενσυναίσθησης μπορούμε όλοι να χτίσουμε ένα περιβάλλον όπου κανένα παιδί δενθα νιώθει μόνο του και κανένα παιδί δεν θα φοβάται.

 

Τέλος Ανακοίνωσης

Πηγή:  https://paideia-news.com/panepistimio-kyproy/2025/09/23/oxi-sti-bia-nai-sti-filia/

 Το Σπίτι Του Φύλακα Της Αλυκής, δίπλα στις Αλυκές Αγγελοχωρίου Θεσσαλονίκης, είναι ένα μικρό, ιστορικό κτίσμα που χτίστηκε το 1952 ώστε να στεγάζει τον φύλακα των αλυκών και την οικογένειά του. Ο πρώτος φύλακας ήταν ο Πέτρος Βασιλός, ο οποίος παρέμεινε στο σπίτι μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’60, όταν οι αλυκές σταμάτησαν να χρειάζονται φύλαξη λόγω αλλαγών στο καθεστώς διακίνησης του αλατιού.

Για δεκαετίες παρέμεινε εγκαταλελειμμένο και σταδιακά μετατράπηκε σε σκουπιδότοπο. Το 2018, ο Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Αγγελοχωρίου, με εμπνευστή τον πρόεδρό του Ευάγγελο Μίχο, αποφάσισε να το αναδείξει και να το μετατρέψει σε καταφύγιο τεχνών και σημείο πολιτισμού. Καθαρίστηκε, αναπλάστηκε ο περιβάλλων χώρος και άρχισε να φιλοξενεί καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, μουσικές, θεάτρου και εκπαιδευτικά σεμινάρια, απόλυτα εθελοντικά με έμφαση στην αγάπη για τον πολιτισμό και το περιβάλλον, χωρίς εμπορικό χαρακτήρα. Οι εκδηλώσεις είναι ανοιχτές σε όλους, χωρίς οικονομικό αντίτιμο ή διαμεσολάβηση χρήματος.

Το Σπίτι του Φύλακα της Αλυκής λειτουργεί ως πρόταση για έναν εναλλακτικό, ελεύθερο τρόπο ζωής, όπου όλοι μπορούν να συμμετέχουν και να προσφέρουν ό,τι επιθυμούν. Το 2022 το κτίριο αντιμετώπισε προβλήματα καταλληλότητας, όμως συγκεντρώθηκαν γρήγορα χρήματα για να γίνουν απαραίτητες εργασίες συντήρησης μέσω εθελοντικής οικονομικής στήριξης, συνεχίζοντας να γίνει σημείο πολιτισμού και ενημέρωσης για το περιβάλλον.

Το σπίτι βρίσκεται μέσα σε μια περιοχή NATURA, δίπλα στη λιμνοθάλασσα Αγγελοχωρίου, και πλέον αποτελεί ένα από τα κρυμμένα “διαμάντια” του υγρότοπου. Ο χώρος προσπαθεί να διατηρήσει τον αυθεντικό χαρακτήρα του, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα ή νερό, και να προσελκύει ιδιαίτερα τους νέους ώστε να αφήσουν το δικό τους αποτύπωμα, σεβόμενοι τη φύση και την ιστορία.

Η δράση της ομάδας και του κ. Μίχου συνεχίζεται, και το σπίτι παραμένει ανοιχτό για πολιτιστικές εκδηλώσεις, σεμινάρια και βραδιές δίπλα στο κύμα, αποδεικνύοντας πώς ο πολιτισμός μπορεί να γίνει τρόπος ζωής και ελευθερίας.

Το βιβλίο "Κόκκοι αλατιού: ποίηση [και μικρά πεζά]"

Το 2025 το Εργαστήρι Ποίησης του “Σπιτιού του Φύλακα της Αλυκής” εξέδωσε μια συλλογή ποιημάτων και μικρών πεζών. Στην έκδοση συμμετείχαν 17 δημιουργοί υπό την καθοδήγηση και φροντίδα της Κλεονίκης Δρούγκα. Οι 17 συγγραφείς εισέρχονται στον κόσμο της ποίησης, πειραματίζονται, αφήνουν το λογοτεχνικό τους αποτύπωμα, μέσω ενός χώρου πολιτισμού που λειτουργεί με όρους αλληλεγγύης και συνύπαρξης, συναντιούνται ποιητικά και συνυπάρχουν αρμονικά σε όλη τη Συλλογή.

Η συλλογή «Κόκκοι αλατιού» αποτελεί ένα συνολικό δημιούργημα ανθρώπων που βρέθηκαν σε τακτικές ποιητικές συναντήσεις, έξυσαν πολλές φορές το μολύβι τους γράφοντας, ενώ παράλληλα δημιουργικά έσβηναν, ανθρώπων με ανησυχίες, ποιητικό άστρο που θέλησαν να εκφράσουν, με τρόπο σύγχρονο και λυρικό, το ατομικό και συλλογικό τους βίωμα.

 Συντελεστές:

Αλέξανδρος Αντωνιάδης, Νέλλη Γρηγοριάδου, Θωμάς Δαλαγδής, Κλεονίκη Δρούγκα, Γιούλα Ιωαννίδου, Δώρα Κανελλίδου, Ναυσικά Καρατζόλα, Ελευθερία Καρατσίν, Βίκυ Κουλτσιάκη, Δωροθέα Κρητικού, Βαγγέλης Μίχος, Θάνος Οικονόμου, Κυριακή Παπαδημητρίου, Έλενα Στρούλια, Σοφία Ταβελλάρη, Αλεξία Τανούρη, Όλγα Χριστοδουλίδου

Συντονισμός και επιμέλεια κειμένων: Κλεονίκη Δρούγκα. Επιμέλεια έκδοσης: Καλλιόπη Πασιά. Σελιδοποίηση και Σχεδιασμός Εξωφύλλου: Θανάσης Κριτσωτάκης.

* Έσοδα από την πώληση των βιβλίων θα διατεθούν για τις ανάγκες και δράσεις του «Σπιτιού του Φύλακα της Αλυκής»

Ποίηση:

(Αντί εισαγωγής)

- Βαγγέλης Μίχος: Άτιτλο / αντί προλόγου, Άνυδρο

- Αλέξανδρος Αντωνιάδης: Αγάπη, Κανένας

- Νέλλη Γρηγοριάδου: Τα παιδιά, Η καρέκλα

- Θωμάς Δαλαγδής: Κηπουρός, Δύσκολη ερώτηση, Πολύτιμος φίλος

- Γιούλα Ιωαννίδου: Σπίτι του Φύλακα της Αλυκής, Γεράματα, Μήνυμα, Μάλλον, Άνευ

- Δώρα Κανελλίδου: Κι αν έφτασε τόσο μακριά, Τετάρτες, Ένα βλέμμα, Γράμμα στον εαυτό, Πιστή Πηνελόπη

- Ναυσικά Καρατζόλα: Εμφιαλωμένη ζωή, Ψάχνεις, Θνητές αλήθειες, Φραγμένο πανταχόθεν, Εμφύλιος

- Ελευθερία Καρατσίν: Ρίζες, Στου κόσμου την αυλή

- Βίκυ Κουλτσιάκη: Απογύμνωση, Ανέσπερος ελπίδα, Αναμέτρηση, Ίαση

- Δωροθέα Κρητικού: Χριστούγεννα 2024, Ένα κάποιο συναίσθημα, Χιόνι, Απορίες

- Θάνος Οικονόμου: Στη Σοφία

- Κυριακή Παπαδημητρίου: Χριστούγεννα Μαζί, Φραγή εξερχομένων λέξεων, Ελένη, Τα έπιπλα

- Έλενα Στρούλια: Απορίες, Όταν, Ματαιότητα, Απουσία

- Σοφία Ταβελλάρη: Το γράμμα του νόμου, Αποδοχή (ή παραδοχή;), Εγώ δεν είμαι ποιητής

- Αλεξία Τανούρη: Δούρειος ίππος, Γιορτινό στολίδι, Η σκάλα του φωτός

- Όλγα Χριστοδουλίδου: Αχίλλειος πτέρνα, Τα βράδυα που έρχεσαι, Ακροδαχτύλων μέθεξις

Μικρά πεζά

- Αλέξανδρος Αντωνιάδης: Αναλαμπή, Γράμμα σε μένα, Το δόλωμα

- Δωροθέα Κρητικού: Καμία φορά

- Κυριακή Παπαδημητρίου: Η ιερή μπουκιά

- Σοφία Ταβελλάρη: Όλα ξεκίνησαν απλά, Απώλεια

- Αλεξία Τανούρη: Κανένας και τίποτα

- Όλγα Χριστοδουλίδου: Χριστουγέννων ανάσταση, Κανένα βήμα πίσω

(Αντί επιλόγου)

- Κλεονίκη Δρούγκα: Κόκκοι άμμου